طرح فوری مجلس درباره NPT چگونه تدوین شد؟ / دولت موافق است؟

محمدرضا محسنی‌ثانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی تابناک درباره جزئیات طرح سه‌ فوریتی خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) و پروتکل الحاقی توضیح داد که این موضوع هنوز در مرحله ابتدایی قرار دارد و هیچ اقدام عملی در این باره انجام نشده است.

وی در این‌ باره اظهار کرد: همکارانی که درصدد تهیه چنین طرحی بوده‌اند، باید مسیر قانونی خود را طی کنند. این مسیر از بررسی هیئت رئیسه آغاز می‌شود و در صورت انطباق با ضوابط سه‌ فوریتی، به صحن علنی مجلس ارائه خواهد شد. در حال حاضر تنها نام این طرح مطرح شده و اقدامی فراتر از آن صورت نگرفته است.

محسنی‌ثانی در پاسخ به این پرسش که آیا این طرح با دولت یا شورای عالی امنیت ملی هماهنگ شده است، گفت: این موضوع صرفا مربوط به مجلس است. حداقل 20 نفر از نمایندگان می‌توانند چنین طرحی را تدوین کرده و از طریق کمیسیون به صحن بیاورند. بنابراین هنوز مسئله چندان روشن نیست.

وی تأکید کرد: این طرح به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مربوط نیست. کمیسیون امنیت ملی بیشترین تعامل را با دستگاه دیپلماسی و نهادهای نظامی و امنیتی دارد، اما این طرح خارج از چارچوب کمیسیون تهیه شده است.

فرصت سه‌هفته‌ای و سناریوهای پیش‌ رو

این عضو کمیسیون امنیت ملی با اشاره به مهلتی که در ارتباط با موضوع مکانیسم ماشه وجود دارد، گفت: طبق پروسه‌ای که تروئیکا به شورای امنیت ارائه داده است، حداقل یک فرصت سه تا چهار هفته‌ای وجود دارد و در این مدت بسیاری از مسائل می‌تواند رقم بخورد. ما باید برای هر سناریویی آماده باشیم و نباید به هیچ سازمان، نهاد یا کشور فراملی اعتماد کنیم. نگاه ما باید بر اساس مصالح کلی نظام و انقلاب تنظیم شود.

به گفته محسنی‌ثانی، در این فاصله رایزنی‌هایی از سوی چین و روسیه برای به تعویق انداختن روند بازگشت تحریم‌ها در جریان است و باید دید این تلاش‌ها به چه نتیجه‌ای خواهد رسید.

تحریم‌ها و تبعات اجتماعی

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با بیان اینکه «برگشت تحریم‌های شورای امنیت از آنچه تصور می‌شد فراتر رفته است»، افزود: متأسفانه این موضوع تبعات اجتماعی نیز پیدا کرده و زمینه سوءاستفاده فرصت‌طلبان را فراهم کرده است. هدف اصلی دشمنان هم ایجاد التهاب در فضای اجتماعی و اقتصادی کشور است. با این حال، نفس بازگشت تحریم‌ها به‌ تنهایی تأثیر تعیین‌کننده‌ای نخواهد داشت، چراکه هم تجربه آن را داشته‌ایم و هم امروز در جریان آن هستیم.

نقش دستگاه دیپلماسی و روند مکانیسم ماشه

محسنی‌ثانی درباره نقش دستگاه دیپلماسی در این فاصله سه‌هفته‌ای توضیح داد: رایزنی‌ها از سوی وزارت خارجه در حال انجام است و ما نمی‌خواهیم وارد مناقشات مستقیم شویم. آنچه تروئیکا به نیابت از اروپا و در راستای اهداف آمریکا دنبال می‌کند، روندی پرمخاطره دارد که باید مراحل خود را تا زمان بررسی در شورای امنیت طی کند.

وی درباره نحوه اجرای مکانیسم ماشه گفت: این روند به صورت اتوماتیک عملیاتی می‌شود. به این معنا که اگر حتی یکی از اعضا با تمدید لغو تحریم‌ها مخالفت کند، مکانیزم ماشه به جریان می‌افتد و تحریم‌ها بازمی‌گردد.