کلیات
وزارت آموزش و پرورش ایران به لحاظ بودجه و نیز جمعیت مرتبط بزرگ‌ترین وزارتخانه ایران است که مسئولیت امور آموزشی کودکان و نوجوانان (معمولاً ۶ تا ۱۸ سالگی) و نیز تریبت معلم را عهدهدار است. این وزارتخانه از سال ۱۳۴۳ که از وزارت فرهنگ جدا و مسئولیت آموزش عالی (دانشگاهها) را نیز عهدهدارشد، اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای اداره امور دانشگاهها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفه آموزش رایگان همه افراد در مقاطع پیش دبستان، دبستان، دوره اول متوسطه، دوره دوم متوسطه و همچنین اداره دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده گرفت. سید محمد بطحایی وزیر کنونی آموزش و پرورش است. همچنین تمامی مهد کودک‌ها باید برای فعالیت خود از وزارت آموزش و پرورش مجوز بگیرند.
معاونت‌ها
معاونت‌ها
وزارت آموزش و پرورش برای انجام بهتر وظایف خود معاونت‌های فراوانی را زیر نظر خود دارد که از جمله آنها می‌توان به معاونت‌های آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه، تربیت بدنی و سلامت، پرورشی و فرهنگی، حقوقی و امور مجلس و توسعه مدیریت و پشتیبانی اشاره کرد.
سازمان‌های زیر مجموعه
این وزارتخانه در ساختار تشکیلاتی اش تعدادی سازمان را نیز پوشش می دهد که عبارتند از: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور، سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
سازمان دانش آموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی و خانواده و سازمان نهضت سوادآموزی.
وزیران آموزش پرورش در دوران انقلاب اسلامی
آموزش و پرورش که پس از انقلاب اسلامی با هدف حذف بی عدالتی‌های آموزشی و گسترش زمینه‌های تحصیل در اقصی نقاط کشور فعالیت‌های خود را آغاز کرد، وزرای فراوانی را در رأس هرم مدیریتی خود دیده است که به ترتیب زمانه در ادامه به نام آنها اشاره می‌شود.
غلام حسین شکوهی ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸، محمد علی رجایی ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹، محمد جواد باهنر ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰، علی اکبر پرورش ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴، سید کاظم اکرمی ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸، محمد علی نجفی ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، حسین مظفر ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰، مرتضی حاجی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴، محمود فرشیدی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶، علی رضا علی احمدی ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸، حمید رضا حاجی بابایی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، علی اصغر فانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵، فخرالدین دانشآشتیانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ و سید محمد بطحایی از سال ۱۳۹۶.
وظایف وزارت آموزش و پرورش
براساس مفاد قانون، وزارت آموزش و پرورش، مسئولیت برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگى و نظارت بر امور آموزشى و پرورشى دوره هاى پیش دبستانی، دبستانی، راهنمائى تحصیلی، متوسطه و مراکز وابسته به خود را در سراسر کشور بهع هده دارد.
در این قانون تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع)، یکى از هدف هاى اساسى وزارت آموزش و پرورش ذکر و محدودهٔ فعالیت آن در دو بخش کلی، آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصی، مطرح شده است. این قانون به زمینه هاى جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طریق ممکن تأکید و این وزارتخانه را به تشکیل شوراى عالى و شوراهاى منطقه اى آموزش و پرورش مکلف کرده است.
اهم وظایف
به موجب قانون، براى وزارت آموزش و پرورش ۲۷ وظیفه تعیین شده است که بعضى از آنها عبارتند از:
۱- تشکیل شوراى عالى آموزش و پرورش براساس قانون (مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۵۸) و اصلاحیههاى آن
۲- تشکیل شوراهاى منطقهاى که حدود وظایف و اختیارات آن به تصویب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسید
۳- هماهنگى با وزارتخانههاى فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و سایر دستگاههائى که بهنحوى در امر آموزش دخالت دارند به منظور هماهنگ کردن آموزش‌ها در چارچوب نظام آموزشى کشور
۴- تهیه و پیشنهاد برنامههاى میانمدت و بلندمدت در جهت تأمین اهداف آموزش و پرورش
۵- زیر پوشش قراردادن کلیه کودکان لازمالتعلیم و تقویت نهضت سوادآموزى
۶- تأمین نیروى انسانى آموزشى و پرورشى وزارت آموزش و پرورش از طریق ایجاد دانشسرا‌ها و مراکز تربیتمعلم و آموزشکدههاى فنى و حرفهاى
۷- تأمین آموزش و پرورش رایگان براى همهٔ مردم تا پایان دورهٔ متوسطه
۸- آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش بهمنظور ارتقاء سطح توانائى شغلى آنان
۹- تألیف، چاپ و توزیع کتابهاى درسى و نشریات کمک آموزشى براساس برنامهریزىهاى زمانبندى شده در چارچوب نظام آموزشى با رعایت اصل پانزده قانون اساسى جمهورىاسلامى ایران و با رعایت بافت متناسب زندگى روستائی، عشایرى و شهرى
۱۰- نظارت بر اجراء صحیح و دقیق کلیه آئیننامه‌ها و سنجش و ارزیابى نتایج حاصل از برنامه‌ها
۱۱- ارتباط مستمر با اولیاء دانشآموزان و استمداد از آنها در تعلیم و تربیت با توجه به نقش عظیم خانواده در این امر خطیر
۱۲- توجه لازم به هنر و تلطیف ذوق و عواطف دانشآموزان، پرورش خلاقیتهاى هنرى آنان و نیز استفاده از هنر در فعالیتهاى آموزشى و تربیتى
۱۳- برنامه ریزى و اجراء برنامههاى جاذب و متنوع به منظور استفادهٔ مفید و سازنده از اوقات فراغت دانش آموزان در محدودهٔ اعتبارات مصوب دستگاههاى اجرائى ذىربط با استفاده از کمکهاى مردمى.
اهداف اساسى وزارت آموزش و پرورش
آموزش و پرورش برای رسیدن به اهداف خود و در اسناد بالا دستی اش اهدافی را ترسیم کرده است که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
- ماده ۱: تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانشآموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع).
- تبصره ۱:وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل ۱۲ قانون اساسى در مناطقى که پیروان دیگر مذاهب اسلامى سکونت دارند ترتیبى اتخاذ نماید که آموزش تعلیمات دینى دانشآموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.
- تبصره ۲:اقلیتهاى دینى طبق اصل ۱۳ قانون اساسى در تألیف کتب درسى دینى و تدریس آنها براساس کتب دینى و آئین و سنت خود در مدارس خود با نظارت وزارت آموزش و پرورش آزاد هستند.
- ماده ۲: رشد فضایل اخلاقى و تزکیه دانشآموزان بر پایهٔ تعالیم عالیه اسلام، تبیین ارزشهاى اسلامى و پرورش دانشآموزان براساس آنها، تقویت و تحکیم روحیه اتکاء به خدا و اعتماد به نفس، ایجاد روحیه تعبد دینى و التزام عملى به احکام اسلامى، ارتقاء بینش سیاسى بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینههاى مختلف، جهت مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسى کشور، ایجاد زمینههاى لازم براى حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادى و سیاسى از طریق آشنا ساختن دانشآموزان به علوم، فنون، صنایع و حرف مورد نیاز جامعه براساس اولویتهاى موجود در کشور، شناخت، شکوفا کردن و پرورش استعدادهاى دانشآموزان و تقویت روح بررسى و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه هاى علمی، فنی، فرهنگى و علوم اسلامى با تأکید بر نفى روحیهٔ مدرک گرائى، رشد دادن و تقویت روحیهٔ عدالتپذیرى و عدالتگسترى و ظلمستیزى و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین، تقویت روحیه دعوت به خیر، امر به معروف و نهى از منکر بهعنوان وظیفهاى همگانى و متقابل، ایجاد روحیه پاسدارى از قداست و استوارى بنیان و روابط خانواده براساس تعالیم عالیه اسلام، ایجاد روحیهٔ احترام به قانون و التزام به اجراء آن و حمایت از برخوردارى عموم مردم از حقوق قانونى خویش، ایجاد و تقویت روحیهٔ اخوت اسلامى و تعاون عمومى و انفاق و ایثار، ایجاد روحیهٔ صرفهجوئى و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرفزدگى، تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پایبندى به نظم و انضباط.
- ماده۳: آموزش و پرورش به دو بخش کلى آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصى بهشرح زیر تقسیم مىشود و وزارت آموزش و پرورش که از این پس وزارت نامیده مىشود عهده دار اجراء آن خواهد بود:
- آموزش عمومى شامل ایجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مبانى اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، علمى و هنرى در حدى که هر فرد به طور عام به آن احتیاج دارد.
- آموزش نیمه تخصصى به دو بخش علمى و علمى - عملى (فنى و حرفهای) به شرح ذیل تقسیم مىشود:
۱. آموزش علمی، عبارت است از آموزش هائى که با توجه به اهداف آموزش هاى دورهٔ متوسطه ضمن تکمیل آموزش هاى عمومى با فراهم آوردن مبانى و زمینه هاى فراگیرى علوم نظری، فرد را از طریق تقویت روحیهٔ استدلال و تفکر با مبادى علوم و فنون آشنا و او را براى طى مدارج عالیه آماده مىسازد.
۲. آموزش علمى - عملى (فنى و حرفه ای) عبارت است از آموزشهائى که فرد را برمبناى تعلیم مهارت هائى که جنبه کاربردى و عملى دارد، جهت احراز شغل یا حرفهٔ معینى آماده مى سازد و یا بر کارآئى و توانائى افراد شاغل به فنون و حرف مىافزاید.
- تبصره ۱: جهت اشاعه آموزشهاى علمى - عملى (فنى و حرفهای) و ایجاد جاذبه براى ورود به این آموزش‌ها امکان ادامه تحصیل فارغالتحصیلان این بخش تا عالىترین سطوح آموزشى باید فراهم گردد.
- تبصره ۲: کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى موظف هستند در جهت تأمین مفاد این ماده در چارچوب ضوابط کلى آموزشى کشور با وزارت همکارى نمایند.
در مورد آموزش و پرورش در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
هنوز و همچنان در بر یک پاشنه می‌گردد ؛ اولویتِ سطحی‌نگری و قشری‌پروری در آموزش‌وپرورش بر تعمّق، تخصّص و حرفه‌ای‌گری.
کد خبر: ۱۳۳۴۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۴
در پی انتشار خبری مبنی‌بر ضرب و شتم یک دانش‌آموز در قزوین توسط مدیر مدرسه و انتشار خبر ارجاع پرونده تنبیه بدنی دانش‌آموز به هیأت تخلفات اداری، مدیر روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش استان قزوین توضیحاتی در این باره ارائه کرد.
کد خبر: ۱۳۳۴۳۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۲
مراسم افتتاح پروژه های آموزش و پرورش و بهره‌برداری هم‌زمان از طرح‌های «نهضت عدالت در فضای آموزشی با مشارکت مردم»، یکشنبه (۲۰مهر۱۴۰۴) با حضور «مسعود پزشکیان» رییس جمهور در شهرستان شهریار برگزار شد.
کد خبر: ۱۳۳۳۹۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۰
مشاور وزیر آموزش و پرورش با اشاره به مجوز استخدام بیش‌از ۳۰هزار نفر معلم، از جذب حدود ۲۵هزار نفر در کشور در سال جاری تاکنون خبر داد.
کد خبر: ۱۳۳۱۳۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۷
رئیس کل دادگستری آذربایجان غربی گفت: عامل انفجار بمب صوتی در ساختمان اداره کل آموزش و پرورش استان دستگیر شد.
کد خبر: ۱۳۳۱۰۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۵
معاون وزیر آموزش و پرورش در خصوص دو مدرسه‌ای که در فضای مجازی اقدام به تبلیغات نامناسب کرده بودند گفت: دو مدرسه غیردولتی در فضای مجازی با پوشش نامناسب در حوزه مسائل پرورشی و فرهنگی اقدام به تبلیغات نامناسب کرده بودند که در شان مدرسه نبود و با آنان برخورد شد.
کد خبر: ۱۳۳۰۶۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۳
بی‌میلیِ نسل امروز به درس، «مشکل اخلاقی دانش‌آموز» نیست؛ مسئلهٔ طراحیِ تجربهٔ یادگیری است. هر جا مدرسه و خانواده توانسته‌اند معنا (یادگیری این مطلب به چه درد می خورد؟)، اختیار (من کجای این تصمیم هستم؟)، و تجربهٔ موفقیت‌های کوچکِ پی‌درپی را فراهم کنند، علاقه بازمی گردد: حتی در دلِ فشارهای اقتصادی.
کد خبر: ۱۳۳۰۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۲
در نخستین روز از آغاز سال تحصیلی جدید رئیس مجلس در مدسه دخترانه فاطمیون تهران حضور یافت.
کد خبر: ۱۳۳۰۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۱
صبح به مدرسه فرستادن دانشآموزان یکی از سخت‌ترین کارهای اولیاست. از طرف دیگر مهم‌ترین سرمایه یک کشور همین بچه‌هایی هستند که باید صبح‌ها از رختخواب آنها را بیرون کشید و به سوی کلاس درس روانه کرد. ناترازی برق، آلودگی هوا یا هر کاستی دیگری نباید به این بخش از جامعه سرایت کند.
کد خبر: ۱۳۳۰۱۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۱
مدیرکل آموزش و پرورش شهرستان‌های تهران در جلسه شورای آموزش و پرورش استان از افزایش سرانه تحصیلی در استان خبر داد و گفت: یکی از ویژگی‌های مدارس دولتی استان، تک شیفت بودن آن‌هاست.
کد خبر: ۱۳۳۰۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۱
کد خبر: ۱۳۲۹۲۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۷
نبض خبر
الهه رضایی مجری پیشین برنامه‌های کودک و نوجوان و مدیر فعلی یک مهدکودک با انتقاد از تصمیم تازه آموزش و پرورش گفت: «تا پیش از این، تمامی آموزش‌های صفر تا شش سال زیر نظر مهدکودک‌ها بود. از زمانی که مهدکودک‌ها به جای بهزیستی زیر نظر سازمان تعلیم و تربیت قرار گرفتند، ارتباط مستقیم ما با آموزش‌وپرورش هم بیشتر شد. حالا قرار است قانونی تصویب شود که آموزش‌وپرورش کودکان پنج و شش ساله را مستقیماً جذب کند و دیگر این گروه سنی به مهدکودک‌ها سپرده نشوند. حدود 700 مهدکودک در تهران فعال هستند. اگر این طرح اجرایی شود، عملاً نقش آموزشی مهدکودک‌ها از بین می‌رود و تلاش چند ساله مربیان برای آموزش اولیه کودکان بی‌ثمر می‌ماند. آموزش‌وپرورش هم در حال حاضر نتوانسته برای دانشآموزان بزرگ‌تر دستاورد چشمگیری داشته باشد، چه برسد به اینکه بخواهد این بخش را هم در اختیار بگیرد. این تصمیم نوعی بایکوت مهدکودک‌هاست.» روایت کامل او را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۲۸۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۲
نبض خبر
مسعود پزشکیان در اردبیل هنگام سخنرانی در توصیف مدارس استعدادهای درخشان یک ضرب المثل ترکی را بیان کرد و گفت که قادر نیست این جمله را به فارسی ترجمه کند. فحوای جمله ترکی‌اش این بود که شخصی از جایی بیرون بیاید اما آنجا را قبول نداشته باشد. مسعود پزشکیان در این سخنرانی گفت: «برای بعضی از مدارسی که بجای نخبه پروری، آدم‌های تک بعدی و مغرور تربیت می‌کنند. یعنی مملکت خودش را قبول ندارد دیگر. خیال می‌کند کسی شده و باید برود خارج کسی شود. طوری تربیت نشده که من مال این سرزمینم و باید مملکتم را و آب و خاکم را درست کنم...» اظهارات کامل رئیس جمهور را ببینید.
کد خبر: ۱۳۲۷۸۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۰
سخنگوی وزارت آموزش و پرورش از اعلام نتایج نهایی آزمون استخدامی آموزش و پرورش تا پایان ماه خبر داد و گفت: نسبت به سال گذشته حدود ۲۵ هزار نفر تراز نیروی انسانی آموزش و پرورش مثبت است.
کد خبر: ۱۳۲۷۳۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۷
نبض خبر
احسان عظیمی‌راد، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس گفت: «معدل در منطقه 6 تهران که در وضعیت خوبی قرار دارد 16 است. میانگین معدل سه رشته تحصیلی در مدارس دولتی، در پایین ترین رنج است و شاید 5 باشد! 60 درصد دانشآموزان یعنی بین 8.5 تا 9 میلیون نفر در مدارس دولتی تحصیل می‌کنند. در سال 1403 از 10 نفر برتر کنکور فقط یک نفر از مدرسه دولتی بود و سال قبل‌تر هیچ فردی از مدرسه دولتی نبود. 30 نفر اول کنکور در اکثر رشته‌ها بچه‌های سمپاد هستند.» جزئیات بیشتر که نشان می‌دهد تحصیلات به سرعت در حال طبقاتی شدن است را می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۲۴۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان جنوبی گفت: امتحانات نهایی پایه دوازدهم به صورت نهایی و کشوری طبق برنامه ابلاغی، اول شهریور ماه در استان برگزار می‌شود.
کد خبر: ۱۳۲۴۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۰
ثبت‌نام سرویس مدارس تمدید شد
سرپرست مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش گفت: مهلت ثبت‌نام در سامانه سپند برای درخواست سرویس مدارس دانش آموزان تا ۱۵ شهریور تمدید شد.
کد خبر: ۱۳۲۳۴۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۷
رئیس مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه استفاده از دانشجو معلمان سال چهارم در مناطقی که هیچ راه دیگری برای جبران کمبود نیرو وجود ندارد، امکان پذیر است گفت: نرخ حق‌التدریس معلمان آزاد ۱۳۰ درصد رشد داشت.
کد خبر: ۱۳۲۳۴۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۷
رئیس‌جمهور در سی و هشتمین اجلاس روسای آموزش و پرورش سراسر کشور:
رئیس جمهور تصریح کرد که موظف هستیم به فرزندان به گونه‌ای آموزش بدهیم تا دانش آموزانی که پدر و مادر پولدار ندارند، از آموزش جا نمانند و با عشق به مدرسه بیایند.
کد خبر: ۱۳۲۳۳۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۷
سخنگوی وزارت آموزش و پرورش در خصوص اسکان معلمان آسیب دیده از جنگ همچنین نحوه ثبت‌نام دانشآموزان اتباع در مدارس ایران توضیحاتی ارائه داد.
کد خبر: ۱۳۲۲۷۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۳