کلیات
وزارت آموزش و پرورش ایران به لحاظ بودجه و نیز جمعیت مرتبط بزرگ‌ترین وزارتخانه ایران است که مسئولیت امور آموزشی کودکان و نوجوانان (معمولاً ۶ تا ۱۸ سالگی) و نیز تریبت معلم را عهدهدار است. این وزارتخانه از سال ۱۳۴۳ که از وزارت فرهنگ جدا و مسئولیت آموزش عالی (دانشگاهها) را نیز عهدهدارشد، اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای اداره امور دانشگاهها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفه آموزش رایگان همه افراد در مقاطع پیش دبستان، دبستان، دوره اول متوسطه، دوره دوم متوسطه و همچنین اداره دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده گرفت. سید محمد بطحایی وزیر کنونی آموزش و پرورش است. همچنین تمامی مهد کودک‌ها باید برای فعالیت خود از وزارت آموزش و پرورش مجوز بگیرند.
معاونت‌ها
معاونت‌ها
وزارت آموزش و پرورش برای انجام بهتر وظایف خود معاونت‌های فراوانی را زیر نظر خود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به معاونت‌های آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه، تربیت بدنی و سلامت، پرورشی و فرهنگی، حقوقی و امور مجلس و توسعه مدیریت و پشتیبانی اشاره کرد.
سازمان‌های زیر مجموعه
این وزارتخانه در ساختار تشکیلاتی اش تعدادی سازمان را نیز پوشش می دهد که عبارتند از: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور، سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
سازمان دانش آموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی و خانواده و سازمان نهضت سوادآموزی.
وزیران آموزش پرورش در دوران انقلاب اسلامی
آموزش و پرورش که پس از انقلاب اسلامی با هدف حذف بی عدالتی‌های آموزشی و گسترش زمینه‌های تحصیل در اقصی نقاط کشور فعالیت‌های خود را آغاز کرد، وزرای فراوانی را در رأس هرم مدیریتی خود دیده است که به ترتیب زمانه در ادامه به نام آن‌ها اشاره می‌شود.
غلام حسین شکوهی ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸، محمد علی رجایی ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹، محمد جواد باهنر ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰، علی اکبر پرورش ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴، سید کاظم اکرمی ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸، محمد علی نجفی ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، حسین مظفر ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰، مرتضی حاجی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴، محمود فرشیدی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶، علی رضا علی احمدی ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸، حمید رضا حاجی بابایی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، علی اصغر فانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵، فخرالدین دانشآشتیانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ و سید محمد بطحایی از سال ۱۳۹۶.
وظایف وزارت آموزش و پرورش
براساس مفاد قانون، وزارت آموزش و پرورش، مسئولیت برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگى و نظارت بر امور آموزشى و پرورشى دوره هاى پیش دبستانی، دبستانی، راهنمائى تحصیلی، متوسطه و مراکز وابسته به خود را در سراسر کشور بهع هده دارد.
در این قانون تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع)، یکى از هدف هاى اساسى وزارت آموزش و پرورش ذکر و محدودهٔ فعالیت آن در دو بخش کلی، آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصی، مطرح شده است. این قانون به زمینه هاى جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طریق ممکن تأکید و این وزارتخانه را به تشکیل شوراى عالى و شوراهاى منطقه اى آموزش و پرورش مکلف کرده است.
اهم وظایف
به موجب قانون، براى وزارت آموزش و پرورش ۲۷ وظیفه تعیین شده است که بعضى از آن‌ها عبارتند از:
۱- تشکیل شوراى عالى آموزش و پرورش براساس قانون (مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۵۸) و اصلاحیههاى آن
۲- تشکیل شوراهاى منطقهاى که حدود وظایف و اختیارات آن به تصویب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسید
۳- هماهنگى با وزارتخانههاى فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و سایر دستگاههائى که بهنحوى در امر آموزش دخالت دارند به منظور هماهنگ کردن آموزش‌ها در چارچوب نظام آموزشى کشور
۴- تهیه و پیشنهاد برنامههاى میانمدت و بلندمدت در جهت تأمین اهداف آموزش و پرورش
۵- زیر پوشش قراردادن کلیه کودکان لازمالتعلیم و تقویت نهضت سوادآموزى
۶- تأمین نیروى انسانى آموزشى و پرورشى وزارت آموزش و پرورش از طریق ایجاد دانشسرا‌ها و مراکز تربیتمعلم و آموزشکدههاى فنى و حرفهاى
۷- تأمین آموزش و پرورش رایگان براى همهٔ مردم تا پایان دورهٔ متوسطه
۸- آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش بهمنظور ارتقاء سطح توانائى شغلى آنان
۹- تألیف، چاپ و توزیع کتابهاى درسى و نشریات کمک آموزشى براساس برنامهریزىهاى زمانبندى شده در چارچوب نظام آموزشى با رعایت اصل پانزده قانون اساسى جمهورىاسلامى ایران و با رعایت بافت متناسب زندگى روستائی، عشایرى و شهرى
۱۰- نظارت بر اجراء صحیح و دقیق کلیه آئیننامه‌ها و سنجش و ارزیابى نتایج حاصل از برنامه‌ها
۱۱- ارتباط مستمر با اولیاء دانشآموزان و استمداد از آن‌ها در تعلیم و تربیت با توجه به نقش عظیم خانواده در این امر خطیر
۱۲- توجه لازم به هنر و تلطیف ذوق و عواطف دانشآموزان، پرورش خلاقیتهاى هنرى آنان و نیز استفاده از هنر در فعالیتهاى آموزشى و تربیتى
۱۳- برنامه ریزى و اجراء برنامههاى جاذب و متنوع به منظور استفادهٔ مفید و سازنده از اوقات فراغت دانش آموزان در محدودهٔ اعتبارات مصوب دستگاههاى اجرائى ذىربط با استفاده از کمکهاى مردمى.
اهداف اساسى وزارت آموزش و پرورش
آموزش و پرورش برای رسیدن به اهداف خود و در اسناد بالا دستی اش اهدافی را ترسیم کرده است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.
- ماده ۱: تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانشآموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع).
- تبصره ۱:وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل ۱۲ قانون اساسى در مناطقى که پیروان دیگر مذاهب اسلامى سکونت دارند ترتیبى اتخاذ نماید که آموزش تعلیمات دینى دانشآموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.
- تبصره ۲:اقلیتهاى دینى طبق اصل ۱۳ قانون اساسى در تألیف کتب درسى دینى و تدریس آن‌ها براساس کتب دینى و آئین و سنت خود در مدارس خود با نظارت وزارت آموزش و پرورش آزاد هستند.
- ماده ۲: رشد فضایل اخلاقى و تزکیه دانشآموزان بر پایهٔ تعالیم عالیه اسلام، تبیین ارزشهاى اسلامى و پرورش دانشآموزان براساس آن‌ها، تقویت و تحکیم روحیه اتکاء به خدا و اعتماد به نفس، ایجاد روحیه تعبد دینى و التزام عملى به احکام اسلامى، ارتقاء بینش سیاسى بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینههاى مختلف، جهت مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسى کشور، ایجاد زمینههاى لازم براى حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادى و سیاسى از طریق آشنا ساختن دانشآموزان به علوم، فنون، صنایع و حرف مورد نیاز جامعه براساس اولویتهاى موجود در کشور، شناخت، شکوفا کردن و پرورش استعدادهاى دانشآموزان و تقویت روح بررسى و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه هاى علمی، فنی، فرهنگى و علوم اسلامى با تأکید بر نفى روحیهٔ مدرک گرائى، رشد دادن و تقویت روحیهٔ عدالتپذیرى و عدالتگسترى و ظلمستیزى و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین، تقویت روحیه دعوت به خیر، امر به معروف و نهى از منکر بهعنوان وظیفهاى همگانى و متقابل، ایجاد روحیه پاسدارى از قداست و استوارى بنیان و روابط خانواده براساس تعالیم عالیه اسلام، ایجاد روحیهٔ احترام به قانون و التزام به اجراء آن و حمایت از برخوردارى عموم مردم از حقوق قانونى خویش، ایجاد و تقویت روحیهٔ اخوت اسلامى و تعاون عمومى و انفاق و ایثار، ایجاد روحیهٔ صرفهجوئى و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرفزدگى، تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پایبندى به نظم و انضباط.
- ماده۳: آموزش و پرورش به دو بخش کلى آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصى بهشرح زیر تقسیم مىشود و وزارت آموزش و پرورش که از این پس وزارت نامیده مىشود عهده دار اجراء آن خواهد بود:
- آموزش عمومى شامل ایجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مبانى اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، علمى و هنرى در حدى که هر فرد به طور عام به آن احتیاج دارد.
- آموزش نیمه تخصصى به دو بخش علمى و علمى - عملى (فنى و حرفهای) به شرح ذیل تقسیم مىشود:
۱. آموزش علمی، عبارت است از آموزش هائى که با توجه به اهداف آموزش هاى دورهٔ متوسطه ضمن تکمیل آموزش هاى عمومى با فراهم آوردن مبانى و زمینه هاى فراگیرى علوم نظری، فرد را از طریق تقویت روحیهٔ استدلال و تفکر با مبادى علوم و فنون آشنا و او را براى طى مدارج عالیه آماده مىسازد.
۲. آموزش علمى - عملى (فنى و حرفه ای) عبارت است از آموزشهائى که فرد را برمبناى تعلیم مهارت هائى که جنبه کاربردى و عملى دارد، جهت احراز شغل یا حرفهٔ معینى آماده مى سازد و یا بر کارآئى و توانائى افراد شاغل به فنون و حرف مىافزاید.
- تبصره ۱: جهت اشاعه آموزشهاى علمى - عملى (فنى و حرفهای) و ایجاد جاذبه براى ورود به این آموزش‌ها امکان ادامه تحصیل فارغالتحصیلان این بخش تا عالىترین سطوح آموزشى باید فراهم گردد.
- تبصره ۲: کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى موظف هستند در جهت تأمین مفاد این ماده در چارچوب ضوابط کلى آموزشى کشور با وزارت همکارى نمایند.
در مورد آموزش و پرورش در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کد خبر: ۱۱۶۳۱۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۹
معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش از نومعلمان و جاماندگان رتبه‌بندی معلمان خواست تا در اسرع وقت نسبت به تشکیل پرونده و بارگذاری مدارک و مستنداتشان اقدام کنند.
کد خبر: ۱۱۶۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۹
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران با اشاره به روند فروش املاک مازاد آموزش و پرورش و اختصاص منابع حاصله برای ساخت پروژه‌های آموزشی جدید در پایتخت اظهار کرد: حداقل بالغ بر ۱۰ مورد از املاک مازادمان را در تهران برای فروش اعلام کرده‌ایم.
کد خبر: ۱۱۶۲۹۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۸
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی از تعیین تکلیف دارایی‌های آموزش و پرورش و جهاد کشاورزی در هیئت عالی مولد سازی خبر داد.
کد خبر: ۱۱۶۲۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۸
مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران درباره چگونگی استرداد وجوه مربوط به سرویس ایاب و ذهاب و خدمات فوق برنامه در ایام آموزش غیرحضوری هفته های گذشته گفت: همکارانم در سطح مناطق و مدارس موارد را بررسی می کنند و در راستای اجرای آن بخشنامه اگر وجه اضافه ای دریافت شده باشد برنامه ریزی می شود تا جبران کنند.
کد خبر: ۱۱۶۲۶۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۶
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش درباره سیاست دولت مبنی بر افزایش ۲۵ درصدی شمار مدارس هیئت امنایی در سنوات آتی و تکلیف وزارت آموزش و پرورش در این زمینه که منجر به شکل‌گیری انتقادات و شائبه‌هایی مبنی بر پولی شدن مدارس و عدول از اصل اساسی آموزش رایگان در روزهای گذشته شده بود، توضیحاتی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۱۶۲۱۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۲
دیوان عدالت اداری در خصوص دادنامه صادر شده از سوی شعبه در مورد انفصال از خدمت وزیر آموزش و پرورش توضیحاتی را به جهت روشنگری افکار عمومی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۱۶۱۷۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۹
معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی با انتقاد از اظهارات اخیر وزیر آموزش و پرورش درباره تاسیس «هنرستان‌های طب ایرانی»، گفت: اظهارنظرهای این‌چنینی و تربیت نیروهایی که بدون داشتن پشتوانه و زمینه علمی لازم از راه میان‌بر وارد حوزه خدمات سلامت شده و به خیل مداخله گران غیرمجاز در امر سلامت اضافه می‌شوند، به مشکلات حوزه پزشکی دامن می‌زند.
کد خبر: ۱۱۶۱۴۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۷
دادستانی کل کشور با صدور اطلاعیه ای بر لزوم رعایت حقوق مردم و دانش آموزان از سوی مدارس با توجه به افزایش تعطیلی‌های سال تحصیلی جاری تاکید کرد.
کد خبر: ۱۱۶۱۳۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۶
یک عضو سابق کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا در واکنش به تغییر استانداردهای آلودگی هوا گفت: این موضوع به نوعی پاک کردن صورت مسئله و راه حل غیرمنطقی و غیرعقلانی است.
کد خبر: ۱۱۶۱۱۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۵
سرپرست معاونت نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه فرهنگیان جزئیات برگزاری آزمون صلاحیت حرفهای مهارت آموزان را اعلام کرد و گفت: این آزمون در نیمه دوم بهمن ماه برگزار خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۶۰۷۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۳
مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش اطلاعیه ای پیرامون تداوم غیرحضوری شدن آموزش در مدارس برخی استان ها، روند برگزاری کلاس های درس و امتحانات باقی مانده صادر و تاکید کرد که در شرایط مختلف، غیر حضوری شدن مدارس باید به عنوان آخرین راه حل درنظر گرفته شود.
کد خبر: ۱۱۶۰۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۱
رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت وزارت آموزش و پرورش از ارزیابی پرونده رتبه‌بندی ۶۷۰ هزار نفر از معلمان خبر داد و گفت: مابقی همکاران که به مرور اضافه شدند و بارگذاری مدارک را انجام دادند نیز در دستورکار ارزیابی قرار می گیرند و به مرور کار ارزیابی‌شان انجام می شود.
کد خبر: ۱۱۵۹۵۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۵
نخستین رویداد ملی "مدارس آینده" با محوریت نقش فناوری‌های نوین درفضاهای آموزشی ، پرورشی و ورزشی کشور به همت بنیاد برکت برگزار شد.
کد خبر: ۱۱۵۸۸۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۰
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش از طراحی الگوی ایجاد مدارس مردمی از طریق واگذاری مدارس دولتی و غیردولتی به گروه‌های مردمی و جهادی، خیرین و واقفین خبر داد و گفت: باید یک درصد از مدارس ما مدارس مردمی باشند.
کد خبر: ۱۱۵۸۷۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۰
بسته خبری آموزشی مدرسه آنلاین؛
در بسته زیر اخبار و محتوا‌های آموزشی پیرامون «باسلوق منزل‌پز برای شب چلّه»، «شب چلّه با فال حافظ»، «حل خطرات آلودگی هوا به سبک وزیر آموزش و پرورش »، «آش انار شب یلدا را چگونه بپزیم؟»، «یلدا جشن زایش خورشید»، «با بیماری‌های خطرناک زمان بارداری بیشتر آشنا شوید»، «در مورد خواص شگفت انگیز عرق کاسنی چه می‌دانید؟» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید
کد خبر: ۱۱۵۵۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۳۰
سرپرست سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور درباره آخرین وضعیت تامین وسایل گرمایشی مدارس کشور گفت: در همه نقاط کشور که گازرسانی شده و علمک گاز به مدرسه رسیده، سامانه گرمایشی را اصلاح و استانداردسازی کرده‌ایم و تقریبا می‌توان گفت که در مناطق ذکر شده، بخاری نفتی خطرآفرین در کلاس‌های درس نداریم.
کد خبر: ۱۱۵۵۸۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۳۰
کیست که نداند آموزش در این موارد پیچیدگی‌هایی دارد و باید ملاحظات مختلفی را شامل شود؛ کاری که ظاهرا از دید برخی مسئولان نشدنی جلوه و مجابشان کرده که از اساس همه چیز را کنار بگذارند و مانع هر گونه آموزشی در این باره شوند تا مبادا برخی ملاحظات رعایت نشود و مورد بازخواست قرار گیرند؟!
کد خبر: ۱۱۵۵۲۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۶
معاون امور فنی صندوق بازنشستگی کشوری درباره برقراری حقوق بازنشستگان جدید آموزش و پرورش توضیحاتی داد و گفت: ما مشکلی برای اعمال افزایش‌های ناشی از رتبه بندی نداریم. احکام رتبه‌بندی را برای فرهنگیانی که امسال بازنشسته شده‌اند در آذرماه صادر می‌کنند. احکام که به دست ما برسد ما هم اصلاحات لازم را انجام می‌دهیم.
کد خبر: ۱۱۵۵۱۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۵
سرپرست معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش از صدور احکام رتبه‌بندی تمام معلمان مشمول خبر داد.
کد خبر: ۱۱۵۵۰۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۴
