نرخ سوم بنزین
نرخ سوم بنزین اصطلاحی است در نظام قیمتگذاری سوخت ایران که برای میزان مصرف مازاد بر سهمیه یارانهای و حتی فراتر از نرخ آزاد رسمی بهکار میرود. این نرخ بهعنوان طبقهای جداگانه از قیمت سوخت تعریف شده و هدف آن مدیریت مصرف، کاهش فشار یارانهای بر بودجه دولت و جلوگیری از قاچاق سوخت است. بر اساس آخرین اعلام رسمی، نرخ سوم بنزین برابر با ۵۰۰۰ تومان برای هر لیتر تعیین شدهاست.
کارکرد و تعریف
در ایران بنزین معمولاً در سه سطح قیمتی عرضه میشود:
۱. سهمیهای با یارانه گسترده،
۲. آزاد با نرخ بالاتر،
۳. نرخ سوم که زمانی اعمال میشود که مصرف یک خودرو از سقف مشخصشده در کارت سوخت فراتر رود.
به این ترتیب، مصرفکننده پس از عبور از سهمیه یارانهای و سهمیه آزاد، بنزین را با نرخ سوم دریافت میکند؛ نرخی که بهصورت ابزاری برای کنترل مصرف پرمصرفها و ایجاد رفتار اقتصادی دقیقتر تعریف شده است.
هدف سیاستگذاری
هدف از اجرای نرخ سوم عبارت است از:
-
واقعیسازی بخشی از قیمت سوخت برای کاهش بار مالی دولت،
-
جلوگیری از قاچاق بنزین از طریق کاهش جذابیت قیمت داخلی،
-
مدیریت مصرف بهویژه در مناطق شهری با ترافیک بالا،
-
بهینه کردن یارانه پنهان انرژی و هدایت آن به سمت گروههای کمدرآمد.
انتقادات و چالشها
در کنار اهداف اعلامشده، اجرای نرخ سوم با مخالفتهایی نیز روبهرو بوده است. برخی کارشناسان آن را باعث فشار مضاعف بر خانوارهای پرمصرف و مشاغل حملونقل میدانند. گروهی دیگر معتقدند نرخ سوم ممکن است باعث سردرگمی مردم در فهم ساختار قیمتگذاری و ایجاد فاصله طبقاتی در مصرف سوخت شود.
برخی انتقادها نیز به عدم شفافیت در سازوکار تعیین سقف مصرف و نحوه بازتوزیع درآمدهای حاصل از نرخ سوم اشاره دارد.
وضعیت حقوقی و اجرایی
نرخ سوم بنزین یک نرخ متغیر سیاستی است که میزان و زمان اعمال آن به تصمیم دولت و ستاد مدیریت سوخت بستگی دارد. اعمال نرخ سوم وابسته به سامانه هوشمند سوخت و اتصال کامل جایگاهها به شبکه ملی کارت سوخت است.
در مورخ 04/09/1404 دولت جمهوری اسلامی ایران به ریاست جمهوری مسعود پزشکیان به نرخ های مصوب قبلی و تغییر نموده سال 1398 نرخ سوم یعنی مبلغ 5هزارتومان بابت هر لیتر بنزین معمولی را اضافه نمود
بر اساس اطلاعیه رسمی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران، سهمیه ۱۰۰ لیتری بنزین با نرخ ۳۰۰۰ تومان که بخشی از طرح سهنرخی شدن بنزین است قابل ذخیره در کارت سوخت نیست. یعنی اگر آن ۱۰۰ لیتر در ماه مصرف نشود، به ماه بعد منتقل نمیشود و از بین میرود.
کد خبر: ۱۳۴۵۳۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۰
از بامداد شنبه ۲۲ آذر، نرخ بنزین آزاد در جایگاهها به ۵ هزار تومان افزایش مییابد؛ اقدامی که دولت آن را با هدف تغییر الگوی مصرف و تقویت سوختهای جایگزین اعلام کرده است. اما کاهش سهمیه خودروهای دوگانهسوز در مصوبه جدید، انتقادهای تازهای برانگیخته و ابهاماتی درباره موفقیت طرح گازسوز کردن رایگان خودروها ایجاد کرده است.
کد خبر: ۱۳۴۴۸۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
جزئیات اعطای سهمیه سوخت برای ناوگان سکوهای اینترنتی منتشر شد.
کد خبر: ۱۳۴۴۷۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
سخنگوی دولت اعلام کرد: تاریخ اجرای دقیق طرح اصلاح قیمت بنزین هنوز نهایی نشده است.
کد خبر: ۱۳۴۴۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۴
بهاحتمال زیاد از هفته آینده نرخ سوم بنزین به قرار هر لیتر ۵ هزار تومان رونمایی میشود.
کد خبر: ۱۳۴۳۸۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۲
اجرای نرخ سوم بنزین از نگاه دولت تنها یک سیاست قیمتی نیست؛ بلکه بخشی از یک برنامه دوگانه برای اصلاح پایداری انرژی در کشور است. هدف مهم کاهش نسبی نیاز به واردات بنزین و سوق دادن تدریجی خودروها به سمت سوختهای جایگزین ارزانتر یعنی CNG و LPG است.
کد خبر: ۱۳۴۳۶۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۲
به گفته عضو هیئت تطبیق مصوبات دولت با قوانین مصوبه جدید دولت در موضوع بنزین ۳ نرخی با ایراد جدی مواجه نشده و تایید شد.
کد خبر: ۱۳۴۳۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۰
در گفتگو با تابناک مطرح شد
۷ میلیارد دلار قاچاق سوخت داریم و علت اصلی آن، همین قیمت بسیار پایین است؛ وقتی بنزین اینجا ۳ هزار تومان است و پاکستان ۸۵ هزار تومان و اقلیم کردستان عراق ۹۰ هزار تومان، طبیعی است که قاچاق با هر روشی انجام میشود.
کد خبر: ۱۳۴۳۳۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۰
با اسقاط تنها ۴ میلیون خودروی فرسوده و جایگزینی آنها با خودروهای برقی یا کممصرف، میتوان روزانه بین ۳۲ تا ۴۳ میلیون لیتر در مصرف بنزین صرفهجویی کرد. این راهکاری است بدون افزایش قیمت و بدون ایجاد نارضایتی.
کد خبر: ۱۳۴۲۹۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۸
عضو کمیسیون انرژی مجلس اعلام کرد که دولت اصلاح در مصوبه نرخ سوم بنزین را پذیرفته است.
کد خبر: ۱۳۴۲۶۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۷
رئیس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز، با تکذیب انتشار خبری مبنی بر آتش زدن پمپ بنزین گویم، این موضوع را قویا رد کرد.
کد خبر: ۱۳۴۲۵۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
معاون اول رئیسجمهوری با تاکید بر اینکه مصوبه بنزین با همکاری مردم اجرایی میشود، تصریح کرد: دولت برای اینکه تصمیمات منطقی باشد، نظرات مردم را اخذ میکند تا در صورت لزوم اصلاحات انجام شود.
کد خبر: ۱۳۴۲۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
علی رجبی
کد خبر: ۱۳۴۲۳۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۵
با تصمیم دولت مبنی بر اجرایی شدن طرح نرخ سوم بنزین از نیمه آذرماه مدیرعامل شرکت پخش فراورده های نفتی در گفتگوی ویژه خبری حاضر شد و به پاسخ به ابهامات و جزئیات این طرح پرداخت
کد خبر: ۱۳۴۲۲۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴
دولت با اصلاح شیوه قیمتگذاری بنزین پس از ۲ دهه بار دیگر بخشی از قیمت این حامل انرژی را شناور کرد.
کد خبر: ۱۳۴۲۲۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴
محسن پاک نژاد وزیر نفت در حاشیه جلسه با کمیسیون انرژی مجلس گفت منظور از خودروهای نوشمار خودروهای است که تازه از کارخانه بیرون میآیند و همچنین خودروهایی که از خارج وارد میشوند و نیز خودروهای مناطق آزاد و خودروهای دولتی به غیر از آمبولانسها از این پس مشمول کارت و سهمیه سوخت نمیشود و باید با نرخ سوم یعنی لیتری ۵۰۰۰ تومان سوخت بزنند.
کد خبر: ۱۳۴۲۲۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴
سخنگوی دولت ضمن تشریح جزئیاتی از مصوبه دولت در خصوص نرخ سوم بنزین ، گفت: هیچ تغییری در حوزه بنزین بدون اطلاع قبلی به مردم، اجرا نمیشود.
کد خبر: ۱۳۴۲۲۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴
با تصمیم دولت پزشکیان، نرخ سوم بنزین وارد نظام قیمتی سوخت شد و از نیمه دوم آذرماه، سوختگیری با کارت جایگاه به نرخ جدید انجام میشود و خودروهای دولتی، مناطق آزاد و برخی خودروها از دریافت سهمیه یارانهای محروم خواهند شد.
کد خبر: ۱۳۴۲۲۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۴