کلیات
محیطبان فردی است که به حفاظت و کنترلِ عرصههای طبیعی و حیات وحش کشور میپردازد. محیط بانانِ سازمان حفاظت محیط زیست از نظر قوانین استخدامی، کارمند دولتی محسوب میشوند. اما با توجه به شرایط کاری خویش، وضعیتی شبیه به نیروهای انتظامی یا شبهنظامی دارند.
تا مهرماه ۱۳۹۶ شمسی یکصدونوزده نفر در حین انجام مسئولیت محیطبانی در ایران جان خود را از دست دادهاند.
تاریخچه محیطبانی
اولین احکام قانونی درباره شکار در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۰۷ تدوین و تصویب شدهاست و در ۱۴ اسفند ۱۳۳۵ مقررات مستقل و نسبتاً جامعی در زمینه حفاظت از حیات وحش به تصویب مجلس وقت رسید و «کانون شکار و صید» تشکیل گردید که اعضاء آن را تعدادی از افراد علاقهمند به شکار و صید تشکیل میدادند، و به منظوراجرای قوانین تدوین شده وزیر کشور و رئیس ستاد ارتش وقت نیز به عضویت کانون مذکور درآمدند. در ۱۶ خرداد ۱۳۴۶ سازمان شکاربانی و نظارت بر صید جایگزین کانون شکار گردید و این سازمان رسماً به عنوان یک دستگاه مستقل دولتی فعالیت خود را با آموزش شکاربانان در سطح کشورآغاز و مناطق را نیز به عنوان پارک وحش مورد حفاظت قرار داد. در سال ۱۳۵۰ با مطرح شدن مسائل زیستمحیطی در سطح جهان، این سازمان با تغییر عنوان به نام سازمان حفاظت محیط زیست عهدهدار مسایل محیط زیست کشور گردید و همکاری خود را با سازمانهای بینالمللی ادامه داد. سازمان حفاظت محیط زیست طبق استانداردهای بینالمللی مناطقی را تحت عنوان مناطق چهارگانه مورد حفاظت قرار دادهاست، که هر یک از مناطق دارای شرایط و مقررات خاص بوده وهم اکنون تعداد مناطق چهارگانه محیط زیست در کل کشور به ۲۵۳ رسیدهاست.
شهدای محیط بان
با توجه به شرایط این شغل سخت که با افراد مسلحی بنام شکارچی رو برو هستند گاهی شاهد درگیری بین محیط بانان و شکارچیان غیرمجاز هستیم که به دلایل مختلفی باعث کشته و زخمی شدن یکی از طرفین میشود.
تاکنون ۱۲۰ محیط بان در کل کشور در اثر عوامل مختلفی همچون شلیک مستقیم از سوی شکارچیان، سقوط از پرتگاه، سوانح رانندگی در حین خدمت کشته شدهاند که سازمان حفاظت محیط زیست کشور همگی آنان را شهید مینامد، ولی بنیاد شهید و امور ایثارگران فقط به چند مورد گواهی شهادت اعطا کردهاست.
آخرین شهدای محیط بان مربوط به ماه رمضان سال ۱۳۹۵ میباشد که دو نفر در منطقه حفاظت شده گنو هرمزگان بنامهای محمد دهقانی و پرویز هرمزی و یک نفر در پارک ملی بمو شیراز بنام منوچهر شجاعیان با شلیک مستقیم شکارچیان غیرمجاز کشته شدند.
روز ملی محیط بان
همه ساله مصادف با ولادت علی بن موسی الرضا (ع) که بین شیعیان به ضامن آهو مشهور است به عنوان روز محیط بان از سوی سازمان حفاظت محیط زیست کشور نامگذاری شده و مراسمی با معرفی محیط بانان نمونه استانها با حضور مسئولین و مقامات کشوری برگزار میشود. این روز در تقویم رسمی کشور ثبت نشدهاست.
روز جهانی محیط بان
سی و یکم جولای سال ۲۰۰۷ مصادف با نخستین روز تأسیس اتحادیه جهانی رنجرها (محیطبانان) به عنوان روز جهانی محیطبان نامگذاری شدهاست.
تفاوتِ استانداردِ ایران با استانداردِ جهانی
بر اساس استاندارد جهانی هر یک ۱۰۰۰ هکتار باید توسط یک محیط بان حفاظت شود. در ایران هر محیط بان از ۶۰۰۰ هکتار حفاظت میکند. هماکنون تعداد محیطبانان کشته شده، سه رقمی شدهاست که این تعداد، به غیر از محیط بانانی است که در حین انجام مأموریت از صخره پرتاب شدهاند یا در تعقیب و گریز با متخلفان تصادف کرده و جان باختهاند.
تفاوت محیطبان و جنگلبان
محیطبان و جنگلبان هر دو حافظ عرصههای طبیعی هستند و در حوزه جنگل شرح وظایف مشابهی دارند، ولی هرکدام مربوط به یگان حفاظت سازمانهایی جدا از هم هستند و محیطبانان گستردگی وظایف بیشتری نسبت به جنگلبانان دارند.
در پی انتقادات هادیپور- تنها محیطبان قطع عضو کشور که بیش از یک سال پیش در درگیری با چهار متخلف پای خود را از دست داد - از سازمان حفاظت محیط زیست نسبت احراز نشدن جانبازی، دریافت نکردن بیمه و خسارت و تهیه نشدن پای هوشمند مصنوعی مورد نظرش، معاون یگان حفاظت محیط زیست کشور توضیحاتی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۰۷۴۴۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۵
کمتر کسی است که نام محیطبان «سید امین هادیپور» یا داستان او را نشنیده باشد؛ محیطبانی که حین ماموریت در پاسگاه محیطبانی مورد اصابت گلوله متخلفان قرار گرفت و پای خود را از دست داد اما به گفته این محیطبان با گذشت بیش از یک سال نه تنها جانبازی او احراز نشده بلکه موفق به تهیه پروتز مورد نظرش و دریافت خسارت یا بیمه بابت نقص عضو نشده است.
کد خبر: ۱۰۷۰۴۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۲۶
رییس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیطبان سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به انحلال دانشکده محیط زیست و محیطبانی از ابتدای امسال گفت: در زمینه تربیت نیروی متخصص محیطبانی دچار خلأ هستیم.
کد خبر: ۱۰۵۹۴۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۱
فرد مظنون در بازجوییها ادعا میکند در قتل محیط بان ان نقشی نداشته، اما از طرف قاتلین برای پاک کردن آثار جرم به محل حادثه فرستاده شده است. در پی کسب اطلاعات تازه از این فرد، ماموران پلیس برای دستگیری شکارچیان قاتل، عازم روستای محل سکونتشان میشوند، غافل از آنکه دو فرد شرور خیال تسلیم شدن به پلیس را هم ندارند!
کد خبر: ۱۰۴۴۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۸
کد خبر: ۱۰۱۹۷۳۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۷
مدیرکل محیط زیست خراسان شمالی از نجات پلنگ گرفتار شده در محاصره سگهای گله توسط محیط بان های راز و جرگلانی خبر داد.
کد خبر: ۱۰۰۹۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۴
فرمانده یگان محیط زیست از نقض رای قصاص (اعدام) محیط بان سعید مومیوند خبر داد.
کد خبر: ۱۰۰۵۸۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۰۸
کد خبر: ۱۰۰۱۶۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۹
نشریه ایندیپندنت روز شنبه از سیدنی گزارش داد که محیط بان ان یک منطقه گردشگری در شمال استرالیا از به دام انداختن یک کروکودیل ۴متری آب شور در این منطقه خبر دادند.
کد خبر: ۱۰۰۰۸۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۶
پیکر محیطبان شهید محمد حسننژاد که توسط شکارچیان متخلف در منطقه حفاظت شده ارمک به شهادت رسیده بود عصر امروز با حضور جمعی از مردم و مسؤولان استان هرمزگان و شهرستان بندرلنگه تشییع و سپس در گلزار شهدای این بندر به خاک سپرده شد.
کد خبر: ۱۰۰۰۵۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۴
فرمانده انتظامی استان ازشناسایی و دستگیری شکارچیان غیرمجاز که یکی از محیط بان ان وظیفه شناس شهرستان بندرلنگه را به شهادت رسانده بود در کمتر از دو ساعت خبر داد.
کد خبر: ۱۰۰۰۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۲
محیط بان هرمزگانی در جریان درگیری با شکارچیان غیر مجاز بر اثر اصابت گلولهی مستقیم به سینه، به شهادت رسید.
کد خبر: ۱۰۰۰۱۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۲
محیطبانان در کشور نیاز به حمایت بیشتری چه از لحاظ معیشتی و چه ایمنی دارند و برای این منظور در ایران روز ولادت امام رضا ( ع) به عنوان روز ملی محیط بان نامگذاری شده که به طور جداگانه اهمیت تلاش این افراد به مردم کشور شناسانده شود.
کد خبر: ۹۹۳۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۰
در حمله افراد ناشناس یک محیط بان در گتوند مجروح شد.
کد خبر: ۹۷۲۷۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۲۸
محیطبان یگان حفاظت محیط زیست شهرستان سوادکوه در درگیری با شکارچیان مصدوم شد.
کد خبر: ۹۵۸۸۲۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۲۵
۲ نفر دیگر هم اگر پول نمیگرفتند رضایت نمیدادند. چرا باید با بیتالمال چنین کاری انجام بدهیم؟ باید آموزشهای لازم را به محیطبان بدهیم تا جان خودش و دیگران را در خطر نیندازند. من مصاحبه خانواده محترم افضلی را دیدم، من اولین نفری هستم که به آنها تسلیت گفت، بپرسند ببینند آن شب برای دریافت رضایت چقدر تلاش کردم. حالا همین بهانهای شده است تا معاندین بگویند دستگاه قضایی ایران بیکفایت است، نه دستگاه قضایی و قوانین ما مشکل ندارد، مشکل ما عدم آموزش محیطبان بود.
کد خبر: ۹۴۴۱۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۲۴
کد خبر: ۹۴۰۵۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۸
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۲۶۱۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۰۵
کد خبر: ۹۱۷۸۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۲
کد خبر: ۹۰۳۴۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۴