خبرگزاری رویترز به نقل از سه دیپلمات اروپایی، یک دیپلمات منطقهای و یک دیپلمات ایرانی نوشت که محور اصلی نشست استانبول، مکانیسم ماشه خواهد بود.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، مذاکرات دیپلماتهای ایرانی و تروئیکای اروپایی در حالی در استانبول دنبال شد که تمدید ضرب الاجل «مکانیسم ماشه» از محورهای اصلی آن بوده است.
این موضوع میتواند راه را برای شروع مذاکرات ایران و آمریکا هموار کند؛ مذاکراتی که وال استریت ژورنال مدعی است ممکن است از اواخر مرداده ماه آغاز شود.
این اولین گفتوگوی رو در روی ایران و اروپا پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه ایران بود.
«کاظم غریبآبادی» و «مجید تختروانچی» معاونان وزیر خارجه ایران ریاست هیات ایرانی در این گفتوگوها را برعهده داشتند.
غریب آبادی پس از برگزاری این دور از گفتگوها در شبکه ایکس نوشت: دکتر تختروانچی و من گفتوگویی جدی، صریح و مفصل با مدیران سیاسی سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا داشتیم.
دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: آخرین تحولات مربوط به لغو تحریمها و موضوع هستهای مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
او همچنین تصریح کرد: ضمن انتقاد جدی از مواضع آنها در مورد جنگ تجاوزکارانه اخیر علیه مردم ما، مواضع اصولی خود، از جمله در مورد مکانیسم موسوم به اسنپ بک را توضیح دادیم. هر دو طرف با ایدههای مشخصی به جلسه آمدند که جنبههای مختلف آن مورد بررسی قرار گرفت.
غریبآبادی در پایان نوشت: توافق شد که رایزنیها در این مورد ادامه یابد.
پیشتر «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس خبری روز دوشنبه خود درباره این رویداد گفته بود: در مورد گفتوگوی ایران و سه کشور اروپایی، در یک مکانی غیر از اروپا، در استانبول، این نشست برگزار خواهد شد؛ در سطح معاونان وزیر امور خارجه با حضور معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی.
بقائی در ادامه گفت: موضوع گفتوگو هم روشن است؛ رفع تحریمها و مباحث مربوط به برنامه هستهای صلحآمیز ایران. با این تفاوت که حتماً ما بهصورت جدی مطالباتمان را مطرح خواهیم کرد.
او تصریح کرد: کشورهای اروپایی باید پاسخگو باشند به خاطر مواضع ناشایستی که در جریان تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا اتخاذ کردند. سه کشور اروپایی بهعنوان اعضای برجام، بهعنوان طرفهایی که به اجماع، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را پذیرفته بودند، مسئولیت قانونی، حقوقی و اخلاقی داشتند برای محکوم کردن این تجاوزات. این اتفاق نیفتاد متأسفانه و برخی از آنها هم مواضع توجیهگرایانهای در حمایت از رژیم صهیونیستی و آمریکا اتخاذ کردند. اینها را باید طرفهای اروپایی واقعاً نسبت به آن پاسخگو باشند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران تاکید کرد: این جلسه، جلسهای مطالبهگرایانه از طرف جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و موضوعات هستهای و مباحث رفع تحریمها بحث خواهد شد.
از طرف دیگر، «سید عباس عراقچی» نیز درباره این دیدار گفته بود: مذاکرات ما با سه کشور اروپایی چیز جدیدی نیست، ما در این سالها همواره این مذاکرات را کم و بیش داشتیم، سه کشور اروپایی هنوز بخشی از به اصطلاح مذاکرات هستهای، به تعبیری هستند و به تعبیری شاید نیستند؛ به دلیل اینکه نقش کمتری را در سالهای اخیر پیدا کردند، اما ما به گفتوگوهای خودمان با آنها ادامه میدهیم تا مواضع ما برای آنها کاملا روشن باشد. بهخصوص پس از جنگ اخیر، لازم بود که اینها مطلع باشند که مواضع ایران همچنان قوی و استوار است و غنیسازی ما ادامه پیدا خواهد کرد و اینطور نیست که ما از این حق مردم ایران صرفنظر کنیم.
عراقچی گفت: البته جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی داشته که برنامه هستهای صلحآمیز خود را در یک چارچوب معقول و منطقی جلو ببرد.
او در ادامه گفت که «ما هیچ وقت از اینکه اعتماد کشورهایی که نگران هستند را جلب کنیم، کوتاهی نکردیم؛ البته در مقابلِ درخواستهایی که جمهوری اسلامی ایران دارد، برای اینکه حقانیت آن در استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای به شمول غنیسازی مورد احترام واقع شود».
وزیر خارجه ایران با بیان اینکه «به هر حال گفتوگوهایی که فردا انجام خواهد گرفت، در ادامه همان گفتوگوهای پیشین و مواضع ما کاملا روشن است»، گفت: دنیا باید بداند که این مواضع هیچ تغییری نکرده و ما همچنان محکم و استوار از حقوق مردم ایران در انرژی صلح آمیز هستهای و به طور خاص موضوع غنیسازی دفاع خواهیم کرد و ایستادگی خواهیم کرد.
شامگاه پنجشنبه نیز خبرگزاری رویترز به نقل از سه دیپلمات اروپایی، یک دیپلمات منطقهای و یک دیپلمات ایرانی نوشت که محور اصلی نشست استانبول، مکانیسم ماشه خواهد بود.
آنها گفتهاند که کشورهای اروپایی قصد دارند در این جلسه، پیشنهاد تمدید ۶ ماهه مهلت فعالسازی این مکانیسم را به ایران ارائه کنند.
در عوض، ایران باید در مورد مسائل مهم از جمله مذاکرات با واشنگتن، همکاری کامل با آژانس و پاسخگویی در مورد ذخایر اورانیوم غنیشده با خلوص بالا، تعهداتی را ارائه دهد.
کاظم غریب آبادی معاون وزیر خارجه ایران در خصوص مذاکرات استانبول گفته بود: «به نظر ما، بهترین راهحل برای جلوگیری از بازگشت تحریمها، تمدید آنها نیست، بلکه از طریق دیپلماسی و مذاکرات است. اگر قرار باشد توافقی صورت گیرد، بازگشت تحریمها ممکن است جلوگیری شود، باید جلوگیری شود.»
با این حال، معاون وزیر خارجه تصدیق کرده است که زمان برای رسیدن به توافق کوتاه است.
غریبآبادی همچنین گفت روز جمعه با اروپاییها درباره این موضوع بحث خواهیم کرد تا ببینیم چگونه باید از بازگشت تحریمها جلوگیری کنیم و چگونه باید از پیچیدهتر شدن وضعیت جلوگیری کنیم. ممکن است آنها با ایدههای جدیدی به میز مذاکره بیایند. ما نسبت به این موضوع باز هستیم. به حرفهای آنها گوش خواهیم داد تا ببینیم ایدههایشان چیست و چگونه میتوانیم توافق کنیم که وضعیت را بیشتر پیچیده نکنیم.
او گفت پس از مشورت اروپاییها با مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا هفته گذشته، وزیران خارجه سه کشور اروپایی (E ۳) و کایا کالاس، نماینده عالی اتحادیه اروپا، با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران تماس گرفتند تا پیشنهاد دیدار دهند.
غریبآبادی گفت: «آنها علاقه خود را به مدیریت وضعیت نشان دادند. این مهم است و آنها پیشنهاد یک جلسه را دادند... بنابراین این نوع دیدارها و تعاملات مهم هستند. بله، آنها مهلت تعیین کردند، اما همزمان، پس از چند روز، علاقه خود را به بحث درباره موضوع و یافتن راهحلهایی برای مدیریت بحران ناشی از بازگشت تحریمها نشان دادند. به نظر من این مهم است.»
به گفته غریبآبادی، ایران برای مذاکرات جدید با آمریکا آمادگی دارد، اما معتقد است دو اصل باید مورد توافق قرار گیرد تا این مذاکرات موفقیتآمیز باشند: اول اینکه آمریکا باید توافق کند که در طول مذاکرات به ایران حمله نشود، و دوم اینکه هر دو طرف توافق کنند که یک توافق به نفع هر دو کشور خواهد بود.
غریبآبادی در جلسهای در نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک روز چهارشنبه اول مرداد به خبرنگاران گفت: «شما باید در زمانی وارد مذاکرات شوید که هر دو طرف مصمم به دستیابی به نتیجه مثبت باشند. در غیر این صورت، مذاکرات بسیار کوتاه خواهد بود.»
وی گفت: «ما معتقدیم که اگر قرار است به میز مذاکره بنشینید، برخی اصول باید رعایت شود. آمریکاییها نباید از بستر مذاکرات برای تجاوز دیگری به ایران سوءاستفاده کنند.»
او افزود: «دوم، هر دو طرف باید بر روی یک راهحل «برد-برد» کار کنند.» وی تاکید کرد که مذاکرات نباید به عنوان تسلیم یک طرف، بلکه به عنوان یک مصالحه دیده شود، جایی که شما چیزی میدهید و چیزی دریافت میکنید.
غریبآبادی گفت: «راهحل برد-برد این است که آنها به برنامه هستهای ایران اعتماد کنند. ما آمادهایم به حرفهای آنها گوش دهیم و در مورد مجموعهای از اقدامات مشخص در این زمینه توافق کنیم؛ و دوم، حقوق ایران تحت معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) باید محترم شمرده شود و تحریمها لغو شوند. این یک راهحل برد-برد است.»
او گفت اگر آنها انتظار دارند که ایران از حقوق خود به عنوان عضو NPT چشمپوشی کند، «این قابل قبول نیست» و افزود که ایران این مسائل را جزو حاکمیت ملی خود میداند.
غریبآبادی گفت: «ما برای غنیسازی نجنگیدهایم. ما برای استقلال و حاکمیت خود جنگیدهایم.»
پیشتر فرانسه، آلمان و انگلیس بهعنوان سه کشور عضو برجام تهدید کرده بودند که در صورت عدم پیشرفت در ارتباط با یک توافق هستهای جدید با ایران، آنها تا پایان ماه اوت، تحریمهای سازمان ملل متحد را علیه ایران بازمیگردانند.
«ژان نوئل بارو»، وزیر خارجه فرانسه چند روز پیش در سخنانی به مناسبت دهمین سالگرد توافق هستهای ایران موسوم به برجام که در سال ۲۰۱۵ منعقد شده بود، در سخنانی تهدید کرد اگر هیچ توافقی با ایران بر سر برنامه هستهایاش تا پایان ماه اوت حاصل نشود، مکانیسم ماشه فعال خواهد شد و پاریس بار دیگر تحریمهای جهانی علیه ایران را اعمال خواهد کرد.
او همچنین مدعی شده بود: ایران پایبندیهایی را که ۱۰ سال پیش در طول مذاکرات هستهای [برجام]متعهد شده بود، نقض کرده است؛ از این رو فرانسه و شرکایش حق دارند بار دیگر تحریمهای جهانی را بر تسلیحات، حوزه بانکی و تجهیزات هستهای که ما ۱۰ سال پیش آنها را برداشتیم، اعمال کند.
ایران هم تهدید کرده در پاسخ به این اقدام غرب، گزینههایی از جمله خروج از انپیتی روی میز است.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.