به گزارش خبرنگار فرهنگی تابناک، ۴ ماه پس از اجرای موفقیتآمیز کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ توسط آمریکا و بازگرداندن محمدرضا پهلوی به سلطنت ایران، اعلام شد ریچارد نیکسون نایب ریاست جمهوری وقت آمریکا برای دیدار رسمی به ایران خواهد آمد. اینخبر باعث شعلهور شدن خشم مردم انقلابی و دانشجویان شد و اعلام یکخبر دیگر، در حکم ریختن بنزین روی اینآتش بود؛ خبر از سر گیری روابط ایران و بریتانیا که از زمان نخستوزیری دکتر محمد مصدق قطع شده بود.
روز ۱۶ آذر ۱۳۳۲ دانشجویان دانشگاه تهران به دو اتفاق مورد اشاره اعتراض کردند و ۳ تن از آنها در تجمع اعتراضیشان به شهادت رسیدند؛ مصطفی بزرگنیا و احمد قندچی و مهدی شریعترضوی که سومی، برادر پوران شریعترضوی همسر دکتر علی شریعتی بود و شریعتی هم اینسه دانشجو را سه آذر اهورایی نامید. پس از ایناتفاق بود که ۱۶ آذر توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور که مرکز اجتماع و مباحثه مخالفان حکومت پهلوی در خارج از کشور بود، روز دانشجو نامیده شد.
مناسبت ۱۶ آذر بهانه خوبی برای تورق تاریخ است. «تقویم تاریخ انقلاب اسلامی ایران؛ خبرها و رویدادهای روزانه محرمانه و غیرمحرمانه»، در بازه زمانی آذرماه ۱۳۵۶ (یکسال پیش از پیروزی انقلاب) اخبار جالبی توسط رسانههای ایرانی و خارجی وقت دارد که دانشجویان در آنها نقش پررنگی دارند.
بخشهای مربوط به فعالیتهای اعتراضی دانشجویان ایرانی نسبت به حکومت پهلوی دوم، در اخبار و رویدادهای «آذر/نوامبر - دسامبر» سال ۱۳۵۶ از اینقرارند:
سهشنبه ۲۲/۱
روزنامه گاردین در شماره امروز خود نوشت که روز گذشته، حدود صدها تن از دانشجویان دانشگاه آریامهر بهوسیله صدتن از اوباش آدمکش مورد حمله قرار گرفتند و زخمی شدند. اینافراد با دو اتوبوس بدون مشخصات به محل آمده بودند و به پنجهبوکس، زنجیر و باتون مجهز بودند. ایناغتشاش به دنبال تظاهرات هفته گذشته دانشجویان که تاکنون ادامه دارد صورت گرفت.
گزارش ویژه، خبرگزاری پارس
روز سهشنبه، کمیته وحدت برای دموکراسی در ایران علیه خشونت موجود در اینکشور اعتراض کرد و از مرگ ۱۶ نفر در جریان تظاهرات دانشگاهی تهران خبر داد. اینتظاهرات بهمناسبت سفر شاه به آمریکا صورت گرفته بود. اینکمیته تاکید کرد که در روز بیست و پنجم آبان نزدیک به ۱۰۰ نفر در جریان اینحوادث زخم برداشتند و اشخاص بسیاری نیز دستگیر شدند. کمیته وحدت برای دموکراسی در ایران خواستار آزادی زندانیان سیاسی، آزادی مطبوعات و از بین رفتن دادگاههای نظامی شده است.
خبرگزاری فرانسه
امروز، کارگران پنجرههای ضخیم جدیدی را در دفاتر فروش بلیت شرکت هواپیمایی لوفتهانزا نصب کردند. اینپنجرهها دوشنبه شب بهوسیله تظاهرکنندگان مخالف دولت شکسته شده بود. از زمان تظاهرات هفته پیش چپهای مخالف شاه ایران در واشینگتن و پاریس، گروههای ناراضی شامل گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه آریامهر و طرفداران آیتالله خمینی در خیابانها به تظاهرات میپردازند.
همچنین، دو گروه موافق و مخالف شاه در کاروانسراسنگی واقع در نزدیکی کرج، با یکدیگر برخورد کردند. در اینماجرا چند نفر زخمی شدند.
آسوشیتدپرس
دوشنبه ۵/۱۴
امروز، تلویزیون ایران اعلام کرد که به ۴ هزار نفر دانشجوی اعتصابی یکی از دانشگاههای تهران گفته شد که اگر طی سه روز آینده، به اعتراض خود پایان ندهند ایندانشگاه بسته خواهد شد. ایناخطار بهوسیله رییس دانشگاه فنی آریامهر داده شده است. ایندانشگاه، در سه هفته گذشته بارها صحنه برخورد میان جوانان و پلیس بود.
یونایتدپرس
سهشنبه ۶/۱۵
در دانشگاه صنعتی آریامهر اصفهان، دانشجویان مامورین گارد دانشگاه را به آب داغ بستند. در جریان اینتظاهرات، دانشجویان اقدام به شکستن شیشهها کردند و قصد تعطیلکردن کلاسها و بر هم زدن نظم دانشگاه را داشتند که مامورین دانشگاه مجبور به مداخله شدند. در جریان اینتظاهرات که پیش از ظهر روز یکشنبه روی داد، ده نفر دستگیر شدند.
لازم به تذکر است که از آغاز سال تحصیلی، در اثر اینجریانها، تشکیل جلسات درس در دانشگاهها و مدارس عالی بسیار نامنظم بوده است. اخیرا اینبینظمی به تعطیلشدن همگانی دانشگاهها و موسسههای آموزش عالی انجامیده است.
روزنامه اطلاعات
روز سهشنبه، اداره امور پارکهای ملی واشینگتن از پذیرفتن درخواست دانشجویان ایرانی خودداری کرد. ایندانشجویان مایلاند که روز پنجشنبه در مقابل کاخ سفید به تظاهرات بپردازند. اداره امور پارکهای ملی، علت رد اینتقاضا را لزوم حفظ امنیت عمومی دانست. از جانب دیگر، پلیس محلی کلمبیا تصمیم گرفت که به دانشجویان ایرانی اجازه دهد تا روز پنجشنبه، در برابر سفارت ایران تظاهرات کنند. اینتظاهرات علیه سرکوبی زندانیان سیاسی در ایران است.
خبرگزاری فرانسه
چهارشنبه ۷/۱۶ بنا به گزارش مطبوعات تهران، از سه هفته پیش، اکثر ۲۱ دانشگاه ایران با ۱۷۰ هزار دانشجو یا در اعتصاب هستند و یا بسته شدهاند.
خبرگزاری فرانسه
جمعه ۹/۱۸
روز جمعه، ۱۵ دانشجوی ایرانی بهعنوان اعتراض به قتل عام ۷۳ تن از فعالین سیاسی، سفارت ایران در ایتالیا را اشغال کردند. ایندانشجویان خواستار آزادی ۱۰۰ هزار زندانی سیاسی محبوس در زندانهای ایران هستند.
پلیس ایتالیا دانشجویان ایرانی اشغالگر سفارت ایران در رم را دستگیر کرد. ایندانشجویان متهم هستند که اموال سفارتخانه را از بین بردهاند و پرچم ایران و تصویری از شاه را آتش زدهاند.
یونایتدپرس
شنبه ۱۰/۱۹
مقارن ظهر روز چهارشنبه گذشته، گروهی از دانشجویان دانشکده ورزش و تندرستی به محل ناهارخوری ورزشکاران شرکتکننده در مسابقات کشتی جام آریامهر رفتند و دست به تظاهرات ضدآمریکایی زدند. تظاهرکنندگان با دادن شعار «آمریکایی به خانهات برگردد»، پرچم آمریکا را از روی میز ورزشکاران آمریکایی پرتاب کردند.
خبرگزاری پارس
یکشنبه ۱۱/۲۰
بعد از ظهر دیروز، عدهای از دانشجویان دانشسرای راهنمایی تحصیلی آبادان به یکی از شعبههای بانک صادرات اینشهرستان حمله کردند و شیشههای بانک را شکستند. امروز، اعلام شدکه بهعلت عدم تشکیل کلاسها و خودداری گروهی از دانشجویان از رفتن به کلاسهای درس، بنابر تصمیم مقامات مسئول، دانشسرای راهنمایی تحصیلی آبادان تا تجدید ثبتنام دانشجویان، تعطیل است. در ایندانشسرا ۶۲۰ دانشجوی پسر و دختر تحصیل میکنند.
گزارش ویژه، خبرگزاری پارس
مقامات مسئول در تهران اظهار داشتند که به منظور مقابله با موج ناآرامیهای دانشجویی یکماهه اخیر، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران را تعطیل کردند. یکی از مقامات دانشگاهی گفت که دانشکده اقتصاد، تا زمانیکه مقامات ضروری تشخیص دهند، تعطیل خواهد بود. هماکنون، حداقل ۴۴ دانشجوی ایندانشکده به اتهامات مختلف بازداشت هستند.
یونایتدپرس
چهارشنبه ۱۴/۲۳
دانشجویان ایرانی که از آلمان غربی و سوئد به کپنهاک آمدهاند برای اعتراض به حکومت فاشیست شاه و کشتهشدن ۳۶ دانشجو به دست پلیس مخفی ایران، سفارت ایران در کپنهاک را برای مدتی کوتاه اشغال کردند. شمار زیادی از افراد مسلح پلیس، پس از نیم ساعت به اشغال سفارت پایان دادند و ۱۶ دانشجو با دستگیر کردند. ایندانشجویان برای بازجویی به اداره پلیس برده شدند.
آسوشیتدپرس
پنجشنبه ۱۵/۲۴
۱۲ دانشجوی ایرانی که هفته گذشته، به خاطر اشغال سفارت ایران در رم زندان شده بودند، با انتشار گزارشهایی مبنی بر امکان استرداد آنان به دولت ایران، امروز دست به اعتصاب غذا زدند. مقامات ایرانی تاکنون در مورد سرنوشت ایرانیان بازداشتشده سکوت اختیار کردهاند.
آسوشیتدپرس
شنبه ۱۷/۲۶
ساعت ۹ بامداد امروز، ۱۲ نفر که نقاب بر چهره داشتند به کیوسک اطلاعات دانشکده داروسازی حمله کردند، شیشههای کیوسک را شکستند و مامور اطلاعات آن را مضروب کردند.
خبرگزاری پارس
اردشیر زاهدی سفیر ایران در آمریکا، ضمن یکمصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد که عده تروریستهای زندانی در ایران ۲۲۰۰ نفر است. او در دنباله سخنان خود گفت: گذاشتن نام زندانی سیاسی بر روی اینعده صحیح نیست. زیرا بیشتر آنها تروریست هستند و ما هیچوقت اجازه نمیدهیم در ایران قانون جنگل حکمفرما شود.
روزنامه اطلاعات
