پیمانه اقتصادی؛
از «تغییر طلایه‌داران رشد اقتصادی در بهار» تا «دلیل شاغل بودن با یک ساعت کار در هفته چیست؟»
این پیمانه موضوعاتی همچون افت دسته جمعی شاخص‌های بورس، سقوط سهام آسیایی بدلیل افزایش تنش‌های کره شمالی، سایه تنش‌های سیاسی همچنان بر سر بازار طلا، افزایش قیمت نفت و پیش‌بینی وزیر انرژی روسیه از قیمت طلای سیاه در سال آینده، روایت بانک مرکزی از گرانی و ارزانی کالاها، فروش ارز مسافرتی با نرخ آزاد از 20 شهریور، گرانی سه گانه ارز در بازار آزاد، سقوط ارزش دلار در برابر ین در پی تداوم بحران کره و تلاش شل برای افزایش تقاضای جهانی گاز را در بر دارد.
در پیمانه اقتصادی، هر روز بسته ای خبری از مطالب اقتصادی با اهمیت و مهم روز، همچون تغییرات در بازار آزاد ارز، انرژی، بازار طلا، سکه، نفت و ... تا خبرها و رویدادهای جذاب اقتصادی را گردآوری می کنیم.به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ این پیمانه موضوعاتی همچون افت دسته جمعی شاخص‌های بورس، سقوط سهام آسیایی بدلیل افزایش تنش‌های کره شمالی، سایه تنش‌های سیاسی همچنان بر سر بازار طلا، افزایش قیمت نفت و پیش‌بینی وزیر انرژی روسیه از قیمت طلای سیاه در سال آینده، روایت بانک مرکزی از گرانی و ارزانی کالاها، فروش ارز مسافرتی با نرخ آزاد از 20 شهریور، گرانی سه گانه ارز در بازار آزاد، سقوط ارزش دلار در برابر ین در پی تداوم بحران کره و تلاش شل برای افزایش تقاضای جهانی گاز را در بر دارد.
افت دسته جمعی شاخص های منتخب بورس در آخرین روز کاری
شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز چهارشنبه 15 شهریورماه 96 با کاهش 58 واحدی به رقم 83 هزار و 675 واحد رسید. تالار شیشه ای در آخرین روز کاری هفته جاری پس از رشد روز های گذشته، شاهد روند نزولی شاخص های منتخب بود. بر این اساس، شاخص قیمت (وزنی-ارزشی) با کاهش 18 واحدی به رقم 27 هزار و 106 واحد رسید. شاخص کل هم وزن با افت 53 واحدی، عدد 17 هزار و 634 واحد را به نمایش گذاشت. شاخص قیمت (هم وزن) با کاهش 40 واحد به رقم 13 هزار و 355 واحد رسید. همچنین شاخص سهام آزاد شناور با افت 0.13 درصدی کاهش 120 واحدی را رقم زد و به سطح 91 هزار و 713 واحد رسید. همچنین شاخص بازار اول، با 57 واحد کاهش به رقم 58 هزار و 543 واحد رسید و شاخص بازار دوم نیز با 36 واحد معادل 0.02 درصد همراه بود و عدد 182 هزار و 857 واحد را به نمایش گذاشت. نماد فولاد (فولاد مبارکه اصفهان) با 22 واحد، نماد فملی (ملي صنايع مس ايران) با 16 واحد، نماد شپنا (پالايش نفت اصفهان) با 14 واحد و نماد خساپا (سایپا) با 12 واحد کاهش بیشترین تاثیر منفی را در افت شاخص کل بورس داشتند.
سقوط سهام آسیایی بدلیل افزایش تنش‌های کره شمالی
در معاملات روز گذشته بازارهای جهانی بدلیل نگرانی سرمایه‌گذاران از تنش‌های کره شمالی، سهام آسیا به دنبال افت ارزش سهام در وال‌استریت، سقوط کرد. به نقل از سی ان بی سی، با ضعیف ماندن دلار، نیکی ژاپن ۰.۳ درصد کاهش یافت و در شبه جزیره کره هم شاخص کوسپی ۰.۲۸ درصد افت کرد. شاخص آسیا و اقیانوسیه اس‌اندپی ۲۰۰ با افت ۱.۰۷ درصدی زیرشاخص مالی خود، ۰.۲۴ درصد افت کرد. زیرشاخص‌های معدن‌کاری طلا و سهام انرژی اندکی افزایش یافتند. بازارهای بزرگ چین هم تحت فشار قرار گرفتند، شاخص هانگ‌سنگ ۰.۸۸ درصد کاهش یافت و در سرزمین اصلی چین هم شاخص ترکیبی شانگ‌های ۰.۴۴ درصد از ارزش خود را از دست داد و شاخص ترکیبی شن‌زن هم ۰.۲۲۳ درصد افت کرد. تنش‌های کره‌شمالی هر روز تشدید می‌شود و یک دیپلمات کره‌شمالی تهدید کرده است که درصورتی که آمریکا به فشار آوردن به پیونگ‌یانگ ادامه دهد، کشور او آماده است بسته‌های کادویی به ایالات متحده تحویل دهد. کره‌جنوبی هم اعلام کرد به دنبال آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی در روز یکشنبه احتمالا این کشور تست‌های بیشتری انجام خواهد داد. رییس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ وقتی در توئیت خود در روز سه‌شنبه اعلام کرد که به ژاپن و کره جنوبی اجازه خواهد داد تا مقدار افزایش یافته قابل توجهی از تجهیزات نظامی را از آمریکا خریداری کنند، باعث بالا رفتن تنش‌ها شد. در همین زمان ولادیمیر پوتین هم در مورد بالا رفتن تشنج‌های نظامی در واکنش به تحولات منطقه، هشدار داد. /مهر
سایه تنش های سیاسی همچنان بر سر بازار طلا
قیمت طلا در بازارهای بین المللی روز گذشته برای پنجمین روز متوالی با افزایش روبرو شد که علت اصلی آن ادامه نگرانی ها نسبت به اوضاع شبه جزیره کره و تشدید تنش ها بین آمریکا و کره شمالی بوده است. انتشار امارهای ناامید کننده نرخ تورم در آمریکا نیز تاثیر زیادی بر گمانه زنی های مربوط به وضعیت نرخ بهره فدرال رزرو طی ماه های آینده داشته است. اکنون بسیاری از سرمایه گذاران و کارشناسان اقتصادی بر این باورند که فدرال رزرو آمریکا احتمالا تا پایان امسال نرخ بهره را برای سومین بار افزایش نخواهد داد. قیمت هر اونس طلا روز گذشته با 0.1 درصد افزایش به بیش از 1339 دلار رسید. قیمت طلا روز گذشته نیز برای لحظاتی به بیش از 1334 دلار رسید که این بالاترین رقم از اوایل سپتامبر بوده است. هرچند در ساعات پایانی روز چهارشنبه، شاهد کاهش قیمت طلا در بازار جهانی بودیم.
افزایش قیمت نفت با از سرگیری فعالیت‌های پالایشگاهی در آمریکا
روز چهارشنبه، قیمت نفت افزایش یافت. دلیل افزایش قیمت نفت از سرگیری فعالیت های پالایشگاهی آمریکا و همچنین تقویت حاشیه سود جهانی پالایشگاه ها گزارش شده است. این امر موجب گشته تا وضعیت بازار نفت به حالت عادی پیش از طوفان هاروی بازگردد. به نقل از رویترز، قیمت آتی نفت خام برنت بین الملل، نسبت به قیمت بسته شده در روز قبل، ۲۸ سنت افزایش یافت و این نفت در بازار بشکه‌ای ۵۳.۶۶ دلار معامله شد، این در حالی ست که معاملۀ آتی نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۱۵ سنت افزایش، بشکه‌ای ۴۸.۸۱ دلار صورت گرفت. اولیویر جاکوب از مشاوران Petromatrix گفته است: "طوفان هاروی برای نفت خام مصیبت بزرگی بود و چشم انداز نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا را تیره و تار کرده بود، اما اکنون شرایط دارد به حالت پیش از هاروی بازمیگردد. حاشیه سود قوی موجب شده است تا نفت خام تقویت شود ... قیمت گازوئیل نیز در بالاترین سطح خود در سال جاری قرار دارد."
پیش‌بینی وزیر انرژی روسیه از قیمت طلای سیاه در سال آینده
روز گذشته الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه در حاشیه نشست اقتصادی کشورهای شرق در پاسخ به سؤال خبرنگاران پیرامون آینده قیمت نفت، گفت: بر اساس پیش‌بینی‌های ما برآوردها متفاوت است اما قیمت نفت برنت سال آینده در محدوده 45 تا 55 دلار خواهد بود.
تغییر طلایه‌داران رشد اقتصادی در بهار ۹۶
بنا بر اعلام رسمی مرکز آمار ایران، محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ۱۳۹۰در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۶، به رقم یک میلیون و ۸۳۶ هزار و ۴۲۷ میلیارد ریال با نفت و یک میلیون و ۴۵۶ هزار و ۶۹۳ میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است، در حالی که رقم مذکور در مدت مشابه سال قبل، با احتساب نفت یک میلیون و ۷۲۳ هزار و ۸۵۷ میلیارد ریال و بدون نفت یک میلیون و ۳۶۱ هزار و ۵ میلیارد ریال بوده که نشان از رشد ۶.۵ درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و ۷ درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در فصل بهار سال ۱۳۹۶ دارد. براساس گزارش مرکز آمار ایران، برای اولین بار در دوران پسابرجام رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت از رشد کل سبقت گرفت. این به معنی کمرنگ شدن اثر نفت بر رشد اقتصادی و پررنگ شدن گروه‌های غیرنفتی است. روندی که نشان می‌دهد طلایه‌داران رشد اقتصادی در سال 1396 نسبت به سال قبل تغییر کرده است.
روایت بانک مرکزی از گرانی و ارزانی کالاها
گزارش‌های رسمی حکایت از آن دارد که در هفته منتهی به ۱۰ شهریورماه، گروه تخم مرغ، میوه، سبزی و قند و شکر کاهش را تجربه می‌کند و نرخ گوشت مرغ و گوشت قرمز افزایشی بوده است. در عین حال قیمت لبنیات، برنج، حبوبات، چای و روغن نباتی، ثبات را تجربه کرده است. در هفته مورد گزارش در گروه لبنیات بهای همه اقلام این گروه نسبت به هفته قبل بدون تغییر بود؛ قیمت تخم مرغ معادل ۲.۶ درصد کاهش داشت و شانه ای ۱۱ هزار تا ۱۵ هزار تومان فروش می رفت. قیمت گوشت گوسفند بدون تغییر بود و بهای گوشت تازه گاو و گوساله معادل ۰.۳ درصد و گوشت مرغ ۰.۶ درصد افزایش یافت. در گروه میوه های تازه بهای گلابی معادل ۶.۷ درصد افزایش ولی قیمت سایر اقلام این گروه بین ۰.۲ درصد تا ۹.۴ درصد کاهش داشت. همچنین در گروه سبزی های تازه بهای لوبیا سبز معادل ۰.۵ درصد افزایش و بهای سایر اقلام این گروه بین ۰.۴ درصد تا ۱۵.۲ درصد افزایش داشت. همچنین در این هفته قیمت قند معادل ۰.۴ درصد و شکر ۰.۳ درصد کاهش داشت و بهای قند، چای خارجی و انواع روغ نباتی ثابت بود.
فروش ارز مسافرتی با نرخ آزاد از 20 شهریور
بانک مرکزی اعلام کرد: از بیستم شهریور، بانک ها دیگر نباید ارز مسافرتی با نرخ مبادله ای بفروشند. با ابلاغ بانک مرکزی، بانک ها باید برای تسهیل فرآیندهای مرتبط با فروش ارز مسافرتی، ارز را با نرخ آزاد بفروشند. فروش ارز آزاد مسافرتی، فقط در مقابل ارائه گذرنامه، بلیط و ویزای کشور مقصد، در مورد کشورهایی که نیاز به ویزا دارند، ممکن خواهد بود. تا کنون مسافرانی که از کشور خارج می شدند، می‌توانستند برای یک بار در طول سال حداکثر 300 دلار با ارائه گذرنامه معتبر با نرخ مبادله‌ای ارز تهیه کنند.
گرانی سه گانه ارز در نیمه شهریورماه
در پایان معاملات بازار آزاد روز چهارشنبه، هر دلار آمریکا با رشد 54 ریال نسبت به روز قبل، به طور میانگین به قیمت 38 هزار و 824 ریال فروخته شد. هر یورو نیز با افزایش قیمت 317 ریال همراه بود و در پایان روز به رقم فروش 46 هزار و 905 ریال رسید. همچنین هر درهم امارات در بازار آزاد، 10 هزار و 614 ریال قیمت گذاری شد که نسبت به روز سه شنبه، 14 ریال گران تر فروخته شد. همچنین روز گذشته بانک مرکزی ارزش برابری 39 ارز عمده را اعلام کرد که بر مبنای آن قیمت 28 واحد پولی همچون دلار، یورو و پوند انگلیس نسبت به دیروز افزایش یافت؛ 9 ارز کاهش داشت و 2 ارز ثابت ماند. هر دلار آمریکا با 25 ریال رشد 33,291 ریال، هر پوند انگلیس با افزایش 381 ریالی 43,397 ریال و هر یورو با 55 ریال رشد 39,665 ریال قیمت گذاری شد.
سقوط ارزش دلار در برابر ین در پی تداوم بحران کره
روز گذشته در معاملات جهانی بازار ارز ارزش دلار در برابر ین ژاپن به کمترین سطح در چهار و ماه نیم گذشته نزدیک شد. هفته گذشته ارزش دلار در برابر ین به کمترین میزان در چهار و ماه و نیم گذشته رسید و علی‌رغم افزایش نسبی ارزش آن طی هفته جاری تداوم بحران کره باعث شد تا در معاملات امروز ارزش دلار باز هم روندی نزولی را تجربه کند. از سوی دیگر گزارش بانک مرکزی فدرال آمریکا نسبت به تورم ضعیف در آمریکا نیز به روند نزولی ارزش دلار کمک کرد. در معاملات دیروز دلار با 0.3 درصد کاهش 108.54 ین قیمت‌گذاری شد. به طور کلی سرمایه‌گذاران ین ژاپن را دارایی امنی تلقی می‌کنند و در زمان بروز بحران‌های سیاسی ارزش این ارز افزایش می‌یابد. هفته گذشته ارزش دلار به 108.265 ین رسیده بود. ارز یورو نیز با 0.1 درصد کاهش به 1.1928 دلار رسید. این ارز هفته گذشته بالاترین سطح ارزشی خود در 2.5 سال گذشته را تجربه کرد.
روزهای پرسود برای روسیه و چین در مبادلات تجاری
دیمیتری رگوزین معاون نخست وزیر روسیه اعلام کرد: حجم مبادلات تجاری این کشور با چین در نیمه نخست سال 2017 از مرز 38 میلیارد دلار فراتر رفته است. وی ادامه داد: حجم روابط تجاری روسیه و چین نسبت به دیگر شرکای تجاری روسیه رشد بیشتری داشته است. رگوزین ادامه داد: در حال حاضر مبادلات تجاری بین دو کشور روبه افزایش است و در مقایسه با دیگر کشورها نظیر اتحادیه اروپا، آث‌آن، امریکا، ژاپن و کره رشد بسیار بیشتری داشته است. معاون رئیس جمهور چین نیز گفت: مسکو و پکن به همکاری‌های خود در زمینه هوانوردی، فضا، انرژی هسته‌ای و کشاورزی ادامه خواهند داد. تولید و ساخت هواپیمای مسافربری در کنار اکتشاف نفت در قطب شمال و همکاری در زمینه اقتصاد دیجیتال موضوعاتی هستند که گفتگوهای بین دو کشور را شامل می‌شوند. سخنگوی وزارت بازرگانی چین نیز در ماه می اعلام کرده بود که حجم مبادلات تجاری دو کشور به‌شدت روبه افزایش است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری به 80 میلیارد دلار برسد. در سال 2016 مبادلات تجاری چین و روسیه 69.5 میلیارد دلار بود. در این بین صادرات روسیه به چین 33 درصد افزایش یافته و صادرات چین به روسیه نیز 22 درصد بالا رفته است. صادرات محصولات غذایی نیز از روسیه به چین به‌سرعت در حال افزایش است. پیشتر نیز دیمیتری مدودف نخست‌وزیر روسیه نیز اعلام کرده بود که مسکو و پکن قصد دارند مبادلات خود را طی 3 تا 7 سال آینده تا 200 میلیارد دلار افزایش دهند.
تلاش شل برای افزایش تقاضای جهانی گاز
بزرگترین شرکت انرژی اروپا سرگرم سرمایه گذاری در پروژه هایی برای بالا بردن تقاضای گاز جهانی است و قصد دارد به تامین نیاز بازاری که با پالایشگاه های صادرات گاز طبیعی مایع جدید بزرگ می کند، ادامه دهد. مارتن وتسلار، مدیر انرژی های جدید و گاز یکپارچه شل به بلومبرگ گفت: رویال داچ شل از توسعه استفاده از گاز در حمل و نقل سنگین مانند کشتیرانی حمایت می کند و به مشتریان کوچک تر و کم اعتبار کمک می کند واردات LNG را آغاز کنند. همچنانکه مشتریان جدید LNG وارد بازار می شوند، پنجره جدیدی برای شل و سایرین برای توسعه پالایشگاه های جدید صادرات کم هزینه گشوده می شود. به گفته وتسلار، شل تقریبا در همه نقاط جهان پروژه های LNG دارد و پروژه هایی که سوخت ارزان تری را تولید کنند، سرمایه گذاری برای ادامه فعالیت را دریافت خواهند کرد. پروژه LNG کانادا که شل تصمیم سرمایه گذاری در آن را سال گذشته به تاخیر انداخت، یکی از این گزینه ها است. پروژه هایی که مطابق با شرط کم هزینه بودن نیستند، ممکن است بخشی از آینده شل نباشند. این شرکت پروژه هایی در آسیا، آفریقا و در آمریکا و کانادا دارد و مطمئنا نمی تواند همه آنها را به صورت همزمان بسازد. بنابراین احتمالا بخشی از این پروژه ها را خواهد فروخت.
دلیل شاغل بودن با یک ساعت کار در هفته چیست؟
رئیس مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار با تشریح دلایل تعریف فرد شاغل با معیار«یک ساعت کار»در هفته گفت:تعداد این گروه از شاغلان بسیار ناچیز است و تاثیرچندانی بر نرخ اشتغال و بیکاری ندارد. سید نعمت الله میرفلاح نصیری در گفتگو با مهر درباره علت محاسبه آمار جمعیت شاغل با معیار «یکساعت کار در هفته» گفت: بر اساس استاندارد سازمان بین‌المللی کار(ILO) ، تمام افراد ۱۰ ساله و بیش‌تر که در زمان مرجع حداقل یک ساعت کار کرده باشند شاغل محسوب می‌شوند. وی ادامه داد: در ایران نیز تعداد شاغلان با همین معیار سنجش می‌شود؛ هر چند افراد مختلفی از جمله سیاستمداران نسبت به این تعریف عکس العمل نشان داده و محل مناقشه موافقان و مخالفان بسیاری شده است تا جایی که عده‌ای به اشتباه تصور می‌کنند که این تعریف به منظور کاهش نرخ بیکاری ارائه شده است در حالی که بر اساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، تعداد شاغلان با یک ساعت کار در هفته، بسیار ناچیز بوده و تاثیر چندانی بر میزان اشتغال و بیکاری ندارند. رئیس مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار گفت: طبق استانداردهای بین المللی، مطلوبیت میزان انجام کار، حدود ۴۰ ساعت در هفته است، البته این میزان برای انواع فعالیت‌ها نمی‌تواند مطلوبیت داشته باشد و کارفرمایان باید مدت زمان کار کارکنان را تنظیم کند که در این خصوص باید سلامت، ایمنی و مسئولیت خانوادگی شاغلان مد نظر قرار گیرد به طوریکه بعضی از کشورها ۳۰ الی ۴۴ ساعت کار در هفته را اشتغال کامل می‌دانند.
