کلیات
کریم مجتهدی در سال ۱۳۰۹ در تبریز به دنیا آمد. این چهره ماندگار سال ۱۳۸۰ کشورمان در حوزه فلسفه ۲۵ دیماه ۱۴۰۲ در ۹۳ سالگی از دنیا رفت.
وی تا کلاس دوم ابتدایی در زادگاه خود تحصیل کرده سپس در تهران بقیه دروس ابتدایی را در دبستان فردوسی و تحصیلات دبیرستانی را در «فیروز بهرام» و در کالج «البرز» به پایان رسانده است.
او در ۱۸ سالگی برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در دانشگاه «سوربن» پاریس که مهمترین دانشگاه فرانسه است، به تحصیل فلسفه پرداخته است. در آن زمان تنها ایرانی بوده است که از عهده امتحان عمومی ورودی «پروپتودیک» برآمده است و در سال‌های بعد به جای چهار «سرتیفیکا» لازم برای اخذ درجه کارشناسی، هفت «سرتیفیکا» گرفته است. دوره کارشناسی ارشد را نیز در همان دانشگاه به پایان رسانده است. عنوان رساله ایشان «بررسی تحلیل استعلایی کانت» تحت راهنمایی استاد معروف پاریس «ژان وال» بوده است.
بعد به مدت کوتاهی به ایران بازگشته و در دانشسرای عالی آن موقع به تدریس پرداخته است و دوباره برای اخذ درجه دکترا به پاریس بازگشته است. استاد راهنمای دکترای او پروفسور «گوندیاک» بوده است. رساله او جنبه فلسفه تطبیقی داشته و با فلسفه‌های شرق مربوط بوده است.
از این لحاظ بعد از مشورت با پروفسور «هانری کربن» فیلسوف و شرق‌شناسی فقید، دو رساله از «افضل‌الدین کاشانی» را به زبان فرانسه ترجمه کرده و در یک شرح تفصیلی در ضمن به مقایسه افکار نوافلاطونیان متاخر با سنت‌های اسلامی پرداخته است. برخی از متفکران افلاطونی دوره متاخر از لحاظ فرهنگی واقعاً مرز مشترک میان فلسفه‌های شرق و غرب محسوب می‌شوند.
وی در سال ۱۳۴۳ موفق به اخذ درجه دکترای خود شده و همان سال به ایران بازگشته است. در تهران به پیشنهاد و راهنمایی مرحوم «یحیی مهدوی» در گروه فلسفه دانشگاه تهران مشغول تدریس شده است و جمعاً بیش از ۳۵ سال است تا بازنشستگی (بهار ۱۳۸۲) که به همین کار ادامه داده و هنوز هفته‌ای چند ساعت تدریس می‌کند. او چند دوره نیز زبان و ادبیات فرانسه را در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران تدریس کرده است.
آثار
- فلسفه نقادی کانت، انتشارات هما - چاپ اول 1363
- فلسفه در قرون وسطی، انتشارات امیرکبیر
- فلسفه تاریخ، انتشارات سروش
- دکارت و فلسفه او، انتشارات امیرکبیر - چاپ اول 1382
- پدیدارشناسی روح بر حسب نظر هگل، انتشارات علمی و فرهنگی
- دونس اسکوتوس و کانت به روایت هیدگر، انتشارات سروش
- سیدجمال‌الدین اسدآبادی و تفکر جدید، انتشارات تاریخ ایران
- فلسفه و تجدد، انتشارات امیرکبیر
- نگاهی به فلسفه‌های جدید و معاصر در جهان غرب (مجموعه مقالات)، انتشارات امیرکبیر
- دربارهٔ هگل و فلسفه او (مجموعه مقالات)، انتشارات امیرکبیر
- فلسفه و فرهنگ، انتشارات کویر
- داستایفسکی: آثار و افکار، انتشارات هرمس
- افکار کانت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
- آشنایی ایرانیان با فلسفه‌های جدید غرب، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
- «مقدمه بر المشاعر صدرالمتألهین شیرازی، ملاصدرا» (ترجمه)، هانری کربن و امامقلی بن محمدعلی عمادالدوله
- فلسفه و غرب (مجموعه مقالات)، انتشارات امیرکبیر
- فلسفه در آلمان
- چند بحث کوتاه فلسفی
- مدارس و دانشگاه‌های اسلامی و غربی در قرون وسطی
- افکار هگل، [پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی]
- لایب‌نیتس و مفسران فلسفه او، [پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی]
- فلسفه در دوره تجدید حیات فرهنگی غرب، [پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی]
- سهروردی و افکار او (تأملی در منابع فلسفه اشراق)، [پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی]
- افلاطونیان متأخر (از ادریوس تا ویکتور کوزن)، [پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی]
- منطق از نظرگاه هگل، [پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی]
- فیلسوف دانشجو است [نشر کرگدن]
- مغولان و سرنوشت فرهنگی ایران (به زودی منتشر می‌شود)
آثار دربارهٔ کریم مجتهدی
- «چهره‌های ماندگار، دکتر کریم مجتهدی»، انتشارات روزگار
- «درد فلسفه، درس فلسفه: جشن‌نامه استاد کریم مجتهدی»، محمدمنصور هاشمی، محمد رئیس‌زاده، بابک عباسی، انتشارات کویر
درگذشت
خانواده کریم مجتهدی صبح روز دوشنبه، ۲۵ دیماه ۱۴۰۲ اعلام کردند این استاد فلسفه و نویسنده کتاب‌های فلسفی در سن ۹۳ سالگی از دنیا رفت.
در مورد کریم مجتهدی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
