تماس مستقیم عراقچی و ویتکاف؛ ایران خواستار مذاکرات فوری شد

رایزنی‌های عراقچی و ویتکاف در روز‌های اخیر به ارائه یک پیشنهاد ایرانی برای برگزاری فوری گفت‌و‌گو‌ها درباره‌ی توافق هسته‌ای موقت و سپس مذاکرات برای دستیابی به یک «توافق نهایی» انجامید.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، «امواج میدیا» نوشته است که مقام‌های ایرانی و آمریکایی در روز‌های اخیر در تماس مستقیم بوده‌اند؛ که این امر نشان‌دهنده‌ی اراده‌ی سیاسی در تهران برای جلوگیری از رویارویی هسته‌ای قریب‌الوقوع در شورای امنیت سازمان ملل است. 
بر این اساس، وزیر امور خارجه ایران، عباس عراقچی، با همتای آمریکایی خود، استیو ویتکاف، در تماس بوده است، در حالی که شبح یک رویارویی بر سر تلاش اروپا برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل به‌شدت سایه افکنده است.

به نوشته «امواج میدیا» دو مقام عالی‌رتبه قرار بود آخرین بار در ۲۵ خرداد/۱۵ ژوئن در عمان برای ششمین دور مذاکرات هسته‌ای امسال دیدار کنند. با این حال، این دیدار بر اثر حمله‌ی غافلگیرانه اسرائیل به ایران در ۲۳ خرداد/۱۳ ژوئن و به دنبال آن بمباران سه سایت کلیدی هسته‌ای ایران توسط ایالات متحده در ۱ تیر/۲۲ ژوئن مختل شد. اندکی بعد، آتش‌بسی شکننده توسط رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اعلام شد.

به نوشته این رسانه، رایزنی‌های عراقچی و ویتکاف در روز‌های اخیر به ارائه یک پیشنهاد ایرانی برای برگزاری فوری گفت‌و‌گو‌ها درباره‌ی توافق هسته‌ای موقت و سپس مذاکرات برای دستیابی به یک «توافق نهایی» انجامید.

منابع آگاه سیاسی در ایران به «امواج میدیا» گفته‌اند که عراقچی این پیشنهاد را در ۲۵ شهریور/۱۶ سپتامبر به ویتکاف ارائه کرده است؛ یک روز پیش از برگزاری ویدئوکنفرانس با همتایان خود از ای۳ (بریتانیا، فرانسه و آلمان) و اتحادیه اروپا. شایان توجه است که خطوط کلی این پیشنهاد همچنین با وزیران خارجه اروپایی در میان گذاشته شده است.

متنی که توسط عراقچی ارائه شده، دو گام همزمان را در روز‌های باقی‌مانده تا زمان بازاعمال تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران در ۶ مهر/۲۸ سپتامبر مشخص می‌کند.

نخست، ایران خواستار ازسرگیری گفت‌و‌گو‌ها برای دستیابی به یک توافق موقت است؛ دستور کار این مذاکرات شامل بازپس‌گیری و رقیق‌سازی ذخایر اورانیوم با غنای بالای کشور خواهد بود. در مقابل، ایران از سه کشور اروپایی می‌خواهد پیگیری «ماشه» را متوقف کنند و موضوع رفع تحریم‌ها را در دستور کار قرار دهند.

دوم آن‌که برای فراهم کردن «زمان و فضای کافی» جهت گفت‌و‌گو درباره‌ی یک توافق موقت، ایران پیشنهاد می‌دهد که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، که با «ماشه» مرتبط است، برای چند ماه تمدید شود. در عمل، این بدان معنا خواهد بود که ای۳ قدرت بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل را حفظ می‌کنند، اما در حال حاضر از پیگیری این مسیر خودداری خواهند کرد.

پس از دستیابی به توافق موقت، نقشه راه ارائه‌شده از سوی ایران دو گام را در نظر می‌گیرد.

از یک‌سو، انتظار می‌رود ایالات متحده یک «تضمین امنیتی قاطع و عینی مبنی بر عدم انجام هرگونه تجاوز دیگر علیه ایران» ارائه کند. در مقابل، ایران روند بازپس‌گیری فیزیکی ذخایر اورانیوم با غنای ٪۶۰ خود را آغاز خواهد کرد.

پس از بازپس‌گیری ذخایر اورانیوم، این سند سه گام را به‌صورت پی‌درپی مشخص می‌کند: پایان دائمی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، رقیق‌سازی ذخایر اورانیوم با غنای ٪۶۰ ایران به سطح غنای ٪۲۰ که برای تولید صفحات سوخت مورد نیاز در تولید رادیوایزوتوپ‌های پزشکی در راکتور تحقیقاتی تهران لازم است. در نهایت، انتظار می‌رود ایالات متحده تحریم‌های مورد توافق در توافق موقت را لغو کند و سپس مذاکرات برای یک توافق نهایی آغاز شود.

یک منبع بلندپایه سیاسی ایرانی که خواست نامش فاش نشود، به «امواج میدیا» گفت که دولت دونالد ترامپ هنوز به پیشنهاد ارائه‌شده از سوی عراقچی در ۲۵ شهریور/۱۶ سپتامبر پاسخی نداده است. این در حالی است که یک منبع ارشد سیاسی دیگر در تهران نسبت به چشم‌انداز دست برداشتن ترامپ از انتظار خود مبنی بر تسلیم ایران ابراز بدبینی کرد؛ انتظاری که ممکن است زمینه‌ساز رویارویی نظامی دوباره شود.

به گزارش تابناک، پیش از رأی گیری روز جمعه ۲۸ شهریور در شورای امنیت سازمان ملل درباره مکانیسم ماشه، ایران طرحی به طرف‌های اروپایی ارائه داده بود که مورد پذیرش آنها واقع نشده بود.

«لارنس نورمن» خبرنگار وال‌استریت ژورنال درباره این پیشنهاد نوشته بود: عراقچی می‌گوید که او دیروز به سه کشور اروپایی (E۳) پیشنهادی جدی ارائه داده است. سه کشور اروپایی می‌گویند که این پیشنهاد، همان‌طور که پیش‌تر توییت کردند، غیرقابل قبول بوده است. پس این پیشنهاد چه بوده؟ نمایی از آن را از چند منبع به دست آورده‌ام.

خبرنگار وال استریت ژورنال در ادامه نوشته بود: ایران متعهد می‌شد با ویتکاف/آمریکا دیدار کند. روشن نبود که این دیدار مستقیم خواهد بود یا غیرمستقیم. در ازای آن، آمریکا باید تضمین می‌داد که هیچ حمله‌ای صورت نگیرد.

به نوشته «لارنس نورمن» ایران اقدام به رقیق‌سازی یا نابودی ذخایر ۶۰ درصدی اورانیوم می‌کرد. آمریکا باید تضمین می‌داد که هیچ حمله‌ای صورت نگیرد. شورای امنیت هم قطعنامه ۲۲۳۱ را لغو می‌کرد؛ این یعنی حذف اسنپ‌بک. بعد از آن، مذاکراتی درباره یک توافق نهایی بر سر مسئله هسته‌ای انجام می‌شد. ایران پیشنهادی درباره همکاری با آژانس نداشت، چون می‌گوید همه این مسائل در توافق قاهره حل‌وفصل شده است.

همچنین خبرنگار آکسیوس درباره پیشنهاد عراقچی گفته است: مقامات اروپایی به من گفتند که پیشنهاد عراقچی کاملاً مردود است، زیرا خواستار لغو «بازگشت سریع» و تحریم‌های سازمان ملل قبل از اینکه ایران هرگونه گام واقعی یا عملی در مورد برنامه هسته‌ای خود بردارد، شده و تنها «قول» رقیق کردن اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصد را داده است.