در مورد آمریکا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
ایالات متحده یا آمریکا یک جمهوری فدرال متشکل از ۵۰ ایالت، یک منطقه فدرال، پنج سرزمین خودمختار و مجموعهای از جزایر پراکنده است که به صورت مجموع دارای مساحتی معادل ۹/۸ میلیون کیلومتر مربع و جمعیتی برابر ۳۲۵ میلیون نفر است. دونالد ترامپ اکنون رئیس جمهور این کشور است.
آمریکا چهارمین کشور دنیا از لحاظ وسعت و سومین کشور دنیا از لحاظ جمعیت است. پایتخت آمریکا واشینگتن، دی. سی و پرجمعیتترین شهر آن نیویورک است. چهل و هشت ایالت آمریکا و منطقه فدرال پایتخت در سرزمین اصلی ایالات متحده آمریکا واقع در آمریکای شمالی بین کانادا و مکزیک قرار دارند.
تاریخ و جغرافیا
ایالت آلاسکا در گوشه شمال غربی آمریکای شمالی بین کانادا از شرق و تنگه برینگ و روسیه از غرب جای گرفتهاست. ایالت هاوایی که به صورت مجمعالجزایری است، در میانه اقیانوس آرام واقع شدهاست. قلمروهای ایالات متحده آمریکا که در دریای کارائیب و اقیانوس آرام پراکنده هستند، نه منطقه زمانی را شامل میشوند.
جغرافیا، آب و هوا و حیات وحش فوقالعاده متنوع و گوناگون آمریکا، این کشور را در زمره ۱۷ کشور دارای تنوع زیستی فراوان قرار دادهاست.
سرخپوستان دیرین، ۱۵٬۰۰۰ سال پیش از سیبری به سرزمینهای اصلی آمریکای شمالی مهاجرت کردند. استعمار قاره آمریکا توسط اروپاییها از قرن شانزدهم میلادی آغاز و در آغاز ایالات متحده آمریکا با ۱۳ مستعمره بریتانیایی بنیان نهاده شده در ساحل شرقی پدیدار شد.
چالشها و اختلافات فراوان بین پادشاهی بریتانیای کبیر و مستعمرات سیزدهگانه پیرو جنگ فرانسویان و سرخپوستان، منجر به آغاز انقلاب در سال ۱۷۷۵ میلادی در آمریکا و نهایتاً اعلامیه استقلال ایالات متحده آمریکا شد. جنگ در سال ۱۷۸۳ به پایان رسید و بدین گونه ایالات متحده آمریکا نخستین کشوری بود که استقلال خود را از امپراتوریهای استعماری کسب کرد.
قانون اساسی فعلی آمریکا در سال ۱۷۸۸ با اصلاحات دهگانه به صورت مجموع با نام منشور حقوق ایالات متحده آمریکا است، پیریزی شد در سال ۱۷۹۱ قانون اساسی که تضمینکننده همه آزادیهای اساسی مدنی بود، تصویب شد. در خلال قرن نوزدهم میلادی ایالات متحده آمریکا به شکلی قاطعانه، به توسعه ارضی در سراسر خاک آمریکای شمالی مشغول شد. همچنین در خلال این قرن سرخپوستان تبعید و ایالات جدید به شکلی تدریجی تأسیس شدند.

در سال ۱۸۴۴ توسعه سرزمینهای آمریکا در سراسر قاره آمریکای شمالی به پایان رسید. در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، جنگ داخلی آمریکا منجر به منسوخ شدن بردهداری در این کشور شد. در سالهای پایانی قرن نوزدهم، آمریکا به جزایر و آبهای اقیانوس آرام مسلط شد و اقتصاد این کشور نیز در نتیجه انقلاب صنعتی فراگیر در دنیا، رشد بیسابقهای کرد.
جنگ آمریکا و اسپانیا و جنگ جهانی اول، موقعیت آمریکا را به شکل یک ابرقدرت نظامی جهانی تثبیت کرد. ایالات متحده در جنگ جهانی دوم به شکل یک ابرقدرت، نخستین کشور تولیدکننده و تنها کشور استفادهکننده بمبهای اتمی در جنگ و به عنوان اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد ظاهر شد و در خلال جنگ سرد ایالت متحده و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی رقابت فضایی قابل توجهای داشتند که این رقابت در پروژه آپولو ۱۱ به اوج خود رسید. بعد از پایان جنگ سرد در سال ۱۹۹۱ و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده تبدیل به تنها ابرقدرت جهان شد.
قسمتی از رشته کوههای راکی در غرب آمریکا قرار گرفتهاست که بزرگترین قله آن در ایالت کلرادو قرار دارد. مرتفعترین نقطه در آمریکا قله کوه مک کینلی (۶۱۹۴ متر) در آلاسکا میباشد. در ۴۸ ایالت پایین نیز مرتفعترین قله بر فراز کوه ویتنی (۴۴۲۱ متر) در کالیفرنیا قرار دارد. رودخانه میسیسیپی بزرگترین و مهمترین رودخانه آمریکای شمالی و چهارمین رودخانه طولانی جهان در آمریکا قرار دارد. این رودخانه که به رودخانه میسوری میپیوندد، نقش تجاری و اقتصادی مهمی برای آمریکا دارد. قسمتی از آبشار نیاگارا در مرز بین آمریکا و کانادا قرار دارد و از جاذبههای طبیعی توریستی در آمریکا بهشمار میرود.
آمریکا از شمال با کشور کانادا و در جنوب با کشور مکزیک مرز خاکی دارد. این کشور در شمال غرب قاره آمریکا و سواحل آلاسکا نیز با روسیه مرزهای مشترک آبی دارد. ۴۸ ایالت به هم پیوسته که خاک اصلی آمریکا را تشکیل میدهند، از شرق و جنوب شرقی به اقیانوس اطلس و خلیج مکزیک، و از غرب به اقیانوس آرام منتهی میشوند.
نام آمریکا اقتباسی است از نام آمریگو وسپوچی جهانگرد و کاشف ایتالیایی که توسط یک نقشه ساز آلمانی در سال ۱۵۰۷ میلادی ثبت شد.
انگلیسی زبان دولت و کسب و کار آمریکاست و همینطور زبان بسیاری از کارهای روزانه مردم که بیش از ۳۰ ایالت، این زبان را زبان رسمی خود کردهاند، اما دولت فدرال زبان رسمی ندارد.
اقتصاد
ایالات متحده از اعضاء بنیانگذار سازمان ملل متحد، صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی، سازمان کشورهای آمریکایی (OAS) و تعدادی دیگر از سازمانهای بینالمللی است. ایالات متحده کشوری فوق پیشرفته بر پایه تولید ناخالص داخلی و دومین کشور دنیا بر پایه تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید) تقریباً یکچهارم تولید ناخالص داخلی کل کشورهای جهان است.

اقتصاد ایالات متحده یک اقتصاد فرا صنعتی و عظیم است که در فعالیتهای خدماتی به شکلی عالی عمل کرده و در زمینه اقتصاد دانش بنیان جزء سرآمدهای دنیا محسوب میشود. از لحاظ تولید ایالات متحده دارنده رتبه دوم در جهان است. ایالات متحده اولین کشور واردکننده و دومین کشور صادرکننده جهان است. با وجود اینکه جمعیت آمریکا فقط ٪۴٫۳ جمعیت جهان است، این کشور مالک ٪۳۳٫۴ ثروت جهانی در بین کشورهای دنیاست.
ایالات متحده دارای بیشترین سهم ثروت جهانی در بین کشورهای دنیاست. آمریکا از لحاظ چندین شاخص اجتماعی-اقتصادی مثل دستمزد متوسط، شاخص توسعه انسانی سرانه تولید ناخالص داخلی و سوددهی سرانه جزء رتبههای بالا در میان کشورهای جهان بهشمار میرود. ایالات متحده دارنده قدرتمندترین نیروی مسلح جهان است. بودجه و هزینهکرد نظامی آمریکا، معادل یک سوم کل بودجه نظامی دنیا میباشد. ایالات متحده یک قدرت پیشرو و راهبر در زمینه سیاست، فرهنگ و دانش در جهان بهشمار میرود.
آمریکا اقتصاد کاپتالیستی از نوع سرمایهداری انحصاری دارد. ویژگی بارز اقتصاد ایالات متحدهٔ آمریکا عبارت است از تسلط انحصارها در رشتههای مختلف، که بر مبنای منابع طبیعی فراوان، زیربنای توسعهیافته، تولید انبوه، و مصرف زیاد استوار است. تولید ناخالص داخلی ایالات متحدهٔ آمریکا با بیش از ۱۹ تریلیون (۱۹٫۰۰۰ میلیارد) دلاریعنی حدود ۲۰٪ تولید ناخالص جهان، نخستین اقتصاد بزرگ جهان است.
شهرهای آمریکا
شهر نیویورک، بزرگترین شهر در شرق کشور، شهر لسآنجلس بزرگترین شهر در غرب کشور، شیکاگو، بزرگترین شهر در قسمت میانی کشور از جمله شهرهای آمریکا هستند.
نظام سیاسی
نظام سیاسی ایالات متحده، جمهوری فدرال است و قانون اساسی این کشور بر سه محور تفکیک قوا، نظام انتخاباتی و نظام فدرالی شکل گرفته است. قوه مقننه و یا کنگره ایالات متحده از دو مجلس نمایندگان و سنا تشکیل شده که مسئولیت قانونگذاری را به طور کامل بر عهده دارد.
نمایندگان این مجالس با رأی مستقیم مردم انتخاب میشود و هیچ نهادی در ایالات متحده قدرت انحلال مجالس را ندارد. مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا با ۴۳۵ عضو و مجلس سنای ایالات متحده آمریکا با ۱۰۰ عضو به صورت مشترک به امر قانونگذاری مشغول هستند. رئیس جمهور ایالات متحده نیز به عنوان رئیس قوه مجریه با رأی مستقیم مردم و از طریق آرای مجمع انتخاباتی انتخاب میشود و در برگزیدن مشاورانش به عنوان وزرا اختیارات کاملی دارد.
رئیس جمهور نیازی به کسب رای اعتماد از کنگره ندارد و کنگره نیز متقابلاْ نمیتواند با رأی عدم اعتماد، هیئت دولت و یا وزرا را برکنار کند. رئیس جمهور ایالات متحده برای یک دوره چهار ساله برگزیده میشود و انتخاب وی برای یک دوره چهار ساله دیگر بلامانع است.

روند انتخاب رئیس جمهور ایالات متحده، با پیچیدگیهای خاصی که در انتخابات مقدماتی نامزدهای دو حزب عمده این کشور وجود دارد، عملاً یک سال به طول میانجامد. اما با وجود اینکه احزاب گوناگونی در ایالات متحده فعالیت میکنند، عملاً سیطره دو حزب جمهوریخواه و دموکرات بر صحنه سیاسی این کشور مجال را برای به قدرت رسیدن سایر گروهها گرفته است و مشاغل عمدهای که با رأی مستقیم مردم واگذار میشوند، از جمله ریاستجمهوری، نمایندگی کنگره و فرمانداری ایالات غالباً بین نامزدهای این دو حزب توزیع میشوند.
بر اساس اصل تفکیک قوا، قوه قضائیه این کشور که در دیوان عالی تبلور یافته است، نیز کاملاً مستقل عمل میکند و قوای مجریه و مقننه نمیتوانند بر روند تصمیمگیری آن تأثیر بگذارند. بر اساس قانون اساسی ایالات متحده هر ایالت در امور داخلی دارای اختیارات کامل است و در مقابل در امور خارجی، ارتش، ضرب و چاپ سکه و اسکناس و اعلان جنگ به دولت فدرال اختیار داده شدهاست.
ایالات متحده به عنوان کشوری که کمترین آسیب را از جنگ جهانی دوم دید، پس از آن وارد یک دوره فرسایشی جنگ سرد با بلوک شرق به رهبری شوروی سابق شد. اما با فروپاشی شوروی سابق و فروریزی دیوار برلین به عنوان نماد جنگ سرد، نظریهپردازان ایالات متحده با ترویج ادبیات «نظم نوین جهانی»، سعی در ایجاد نظامی یک قطبی به محوریت این کشور کردند.
بر اساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، قوه مقننه یا کنگره ایالات متحده آمریکا از دو مجلس تشکیل شدهاست که مسئولیت قانونگذاری را بهطور کامل بر عهده دارند: مجلس نمایندگان و مجلس سنا. بر اساس نظام انتخاباتی آمریکا، نمایندگان با رأی مستقیم و برابر مردم انتخاب میشوند.
مردم آمریکا
جمعیت این کشور در حدود ۳۲۴ میلیون نفر (تا ۲۰۱۶) با میانگین سنی ۳۷ سال است. امید به زندگی برای زنان ۸۱ و برای مردان ۷۵ سال است.
بخش زیادی از جمعیت این کشور را مهاجران تشکیل میدهند. سفیدپوستها ۸۱ درصد، سیاهپوستها ۱۳ درصد، آسیاییها ۴ درصد و سرخپوستان یک درصد از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند. ۵۱ درصد از مردم آن پروتستان، ۲۴ درصد کاتولیک، نزدیک به دو درصد مورمون، نزدیک به دو درصد یهود و ۶/۰درصد مسلمان هستند.
زبان رسمی دراین کشور انگلیسی است، اما به دلیل نزدیکی به آمریکای لاتین و تعداد زیاد مهاجران این منطقه حدود ۱۱ درصد از مردم این کشور به زبان اسپانیایی صحبت میکنند. در ایالت هاوایی زبان هاوایی زبان رسمی است.
نظام آموزشی در امریکا
۹۹ درصد مردم کشور آمریکا دارای سواد پایه هستند. سن تحصیل اجباری ۷ تا ۱۶ سال است. در این کشور تحصیلات ابتدایی و متوسطه کاملا رایگان بوده و دولت این هزینهها را تقبل میکند و در مراحل بعدی آموزشی با دادن وامهای کم بهره، کمک های بلا عوض، انجام بورسیههای تحصیلی دانشجویان را در پرداخت هرینههای تحصیلی شان همراهی میکند. از جمله کهنترین مراکز آموزش عالی آمریکا دانشگاههای هاروارد، ویلیام اند ماری، پرینستون، کلمبیا، پنیسیلوانیا میباشند.
دین مردم آمریکا
کشور مذکور کشوری سکولار میباشد که تمامی ادیان و مذاهب در آن آزتد است و دولتمردان نسبت به همه مذاهب بی طرف هستند به طوری که میتوان گفت که تقریبا هیچ محدودیتی برای پیروان مذاهب مختلف اعمال نمیشود. تضمین این آزادی ادیان و مذاهب هم قانون اساسی این کشور است.
* با کشور سوریه بیشتر آشنا شوید
* با کشور عراق بیشتر آشنا شوید
* با کشور لبنان بیشتر آشنا شوید
*با کشور ایران بیشتر آشنا شوید
*با کشور افغانستان بیشتر آشنا شوید
*با کشور روسیه بیشتر آشنا شوید
* با کشور ترکیه بیشتر آشنا شوید
در مورد آمریکا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
گفتگوی تابناک با عضو پیشین شورای اطلاعات ملی آمریکا
پروفسور «پل پیلار» معتقد است اگر اسرائیل از نظر تأمین تجهیزات نظامی به حال خود رها میشد، قطعاً نمیتوانست این سطح از عملیات نظامی را به طور نامحدود حفظ کند.
کد خبر: ۱۳۱۵۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۳
رئیس جمهور فرانسه در اظهاراتی ادعایی درباره علت دستگیری «سیسیل کوهلر» و «ژاک پاریس»، گفت: «به زودی برای صحبت درباره آزادی ۲ شهروند فرانسوی با رئیس جمهور ایران تماس خواهم گرفت.»
کد خبر: ۱۳۱۵۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران اعلام کرد علیرغم بیاعتمادی نسبت به واشنگتن پس از حمله به تاسیسات هستهای ایران، درها به روی دیپلماسی همچنان باز است.
کد خبر: ۱۳۱۵۱۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
آمریکاییها باید نشان دهند که به دیپلماسی وفادارند
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران در اظهاراتی گفت: « آمریکا ییها باید نشان دهند که به دیپلماسی وفادار هستند. نباید از دیپلماسی بهعنوان ابزاری برای گمراهسازی یا جنگ روانی علیه ایران استفاده شود.»
کد خبر: ۱۳۱۵۱۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
معاون ریاست جمهوری روسیه درباره تماس رؤسای جمهور روسیه و آمریکا گفت: «پوتین و ترامپ در مورد وضعیت ایران و خاورمیانه گفتوگو کردند.»
کد خبر: ۱۳۱۵۱۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
وزارت خزانه داری آمریکا در ادامه سیاست های فشار حداکثری دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که تحریمهای جدیدی را در رابطه با ایران اعمال کرده است.
کد خبر: ۱۳۱۵۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
پوتین گفت که امروز با ترامپ تلفنی گفتگو می کند.
کد خبر: ۱۳۱۵۰۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
الجزیره در مقالهای مطرح کرد
متعاقب حمله اسرائیل به ایران، این ذهنیت نزد کشورها برجسته شده که پایبندی به NPT دیگر ضامن امنیت هستهای نیست. با بمباران تأسیسات ایران تحت نظارت IAEA، آمریکا عملاً به تمام کشورهای بدون سلاح هستهای گفت که همکاری امنیت چندانی به ارمغان نمیآورد.
کد خبر: ۱۳۱۵۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
بر اساس لایحهای که به مجلس نمایندگان آمریکا ارائه شده است، در شرایط خاصی، دونالد ترامپ مجاز خواهد بود به تلآویو اجازه استفاده از بمبافکنهای بی-۲ و بمبهای سنگرشکن را بدهد.
کد خبر: ۱۳۱۵۰۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
یک هواپیمای کوچک نزدیک فرودگاه ایالت نیوجرسی آمریکا سقوط کرد.
کد خبر: ۱۳۱۵۰۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
وزارت دفاع عربستان سعودی از فعال شدن نخستین گروه از سامانههای دفاع موشکی آمریکا موسوم به تاد در این کشور خبر داد.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
سخنگوی پنتاگون میگوید هیچ بهروزرسانیای در وضعیت نیروهای آمریکا یی در خاورمیانه وجود ندارد اما نیروهای آن آماده هستند.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
عضو شورای روابط خارجی آمریکا در گفتوگو با تابناک
پروفسور «شیرین هانتر» معتقد است ایران باید نیروی هوایی خود را توسعه دهد و سیستمهای دفاع هوایی کارآمد داشته باشد.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
مرور تاریخ/
در لحظهای از عملیات آخر، موقعیتی پیش آمد که مواجهه مستقیم و چهره به چهره هلیکوپترهای آمریکا یی و قایقهای ایرانی رخ داد و همزمان با شلیک راکت از طرف هلیکوپترها، موشک استینگر ایرانیها هم بهسمت هدف شلیک و یکی از کبراهای آمریکا یی ساقط شد.
کد خبر: ۱۳۱۴۷۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲
ونزوئلا با ۳۰۳ میلیارد بشکه ذخایر نفتی اثباتشده در سطح جهانی پیشرو است.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱
سفیر آمریکا در ناتو ادعا کرد: «قابلیتهای هستهای ایران در نتیجه حملات اخیر ایالات متحده به تأسیسات هستهای این کشور از بین رفته است. آنها نباید قابلیتهای هستهای خود را بازسازی کنند.»
کد خبر: ۱۳۱۴۹۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱
مجتهدین حوزه علمیه تهران درباره جسارت رئیسجمهور آمریکا به رهبر معظم انقلاب بیانیه ای منتشر کردند.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱
بنیاد حفظ آثار و نشرارزشهای دفاع مقدس و مقاومت به مناسبت ۱۲ تیر سالروز جنایت حمله به هواپیمای مسافربری ایران توسط ناو آمریکا در پهنه آبهای نیلگون خلیج فارس بیانیهای صادر کرد.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱
نبض خبر
جان قزوینیان، مورخ، استاد سابق دانشگاه پنسیلوانیا و نویسنده کتاب «ایران و آمریکا ؛ تاریخ یک رابطه» به هفت صبح گفته است: «معتقدم سیاستی که ایران در پیش گرفته، سیاستی از نوع سنتی فلسفههای سیاسی، پیروی میکند. فکر میکنم اگر رژیم شاه هم در این وضعیت بود، دقیقاً با همین روش با ایالات متحده آمریکا برخورد میکرد. این یک نکته کلیدی است. البته رژیم شاه رابطه بسیار متفاوتی با ایالات متحده داشت اما اگر بتوانیم دنیایی را تصور کنیم که به نوعی شاه و ایالات متحده مقابل هم قرار میگرفتند، فکر میکنم او نیز دقیقاً به همین شکل عمل میکرد.» اظهارات این مورخ را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۳۱۴۹۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱
تابناک گزارش میدهد
قطر پیشنهاد جدیدی به اسرائیل ارائه کرده که شامل آتشبس ۶۰ روزه در غزه و توافق مبادله زندانیان است.
کد خبر: ۱۳۱۴۸۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱