در مورد آمریکا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
ایالات متحده یا آمریکا یک جمهوری فدرال متشکل از ۵۰ ایالت، یک منطقه فدرال، پنج سرزمین خودمختار و مجموعهای از جزایر پراکنده است که به صورت مجموع دارای مساحتی معادل ۹/۸ میلیون کیلومتر مربع و جمعیتی برابر ۳۲۵ میلیون نفر است. دونالد ترامپ اکنون رئیس جمهور این کشور است.
آمریکا چهارمین کشور دنیا از لحاظ وسعت و سومین کشور دنیا از لحاظ جمعیت است. پایتخت آمریکا واشینگتن، دی. سی و پرجمعیتترین شهر آن نیویورک است. چهل و هشت ایالت آمریکا و منطقه فدرال پایتخت در سرزمین اصلی ایالات متحده آمریکا واقع در آمریکای شمالی بین کانادا و مکزیک قرار دارند.
تاریخ و جغرافیا
ایالت آلاسکا در گوشه شمال غربی آمریکای شمالی بین کانادا از شرق و تنگه برینگ و روسیه از غرب جای گرفتهاست. ایالت هاوایی که به صورت مجمعالجزایری است، در میانه اقیانوس آرام واقع شدهاست. قلمروهای ایالات متحده آمریکا که در دریای کارائیب و اقیانوس آرام پراکنده هستند، نه منطقه زمانی را شامل میشوند.
جغرافیا، آب و هوا و حیات وحش فوقالعاده متنوع و گوناگون آمریکا، این کشور را در زمره ۱۷ کشور دارای تنوع زیستی فراوان قرار دادهاست.
سرخپوستان دیرین، ۱۵٬۰۰۰ سال پیش از سیبری به سرزمینهای اصلی آمریکای شمالی مهاجرت کردند. استعمار قاره آمریکا توسط اروپاییها از قرن شانزدهم میلادی آغاز و در آغاز ایالات متحده آمریکا با ۱۳ مستعمره بریتانیایی بنیان نهاده شده در ساحل شرقی پدیدار شد.
چالشها و اختلافات فراوان بین پادشاهی بریتانیای کبیر و مستعمرات سیزدهگانه پیرو جنگ فرانسویان و سرخپوستان، منجر به آغاز انقلاب در سال ۱۷۷۵ میلادی در آمریکا و نهایتاً اعلامیه استقلال ایالات متحده آمریکا شد. جنگ در سال ۱۷۸۳ به پایان رسید و بدین گونه ایالات متحده آمریکا نخستین کشوری بود که استقلال خود را از امپراتوریهای استعماری کسب کرد.
قانون اساسی فعلی آمریکا در سال ۱۷۸۸ با اصلاحات دهگانه به صورت مجموع با نام منشور حقوق ایالات متحده آمریکا است، پیریزی شد در سال ۱۷۹۱ قانون اساسی که تضمینکننده همه آزادیهای اساسی مدنی بود، تصویب شد. در خلال قرن نوزدهم میلادی ایالات متحده آمریکا به شکلی قاطعانه، به توسعه ارضی در سراسر خاک آمریکای شمالی مشغول شد. همچنین در خلال این قرن سرخپوستان تبعید و ایالات جدید به شکلی تدریجی تأسیس شدند.

در سال ۱۸۴۴ توسعه سرزمینهای آمریکا در سراسر قاره آمریکای شمالی به پایان رسید. در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، جنگ داخلی آمریکا منجر به منسوخ شدن بردهداری در این کشور شد. در سالهای پایانی قرن نوزدهم، آمریکا به جزایر و آبهای اقیانوس آرام مسلط شد و اقتصاد این کشور نیز در نتیجه انقلاب صنعتی فراگیر در دنیا، رشد بیسابقهای کرد.
جنگ آمریکا و اسپانیا و جنگ جهانی اول، موقعیت آمریکا را به شکل یک ابرقدرت نظامی جهانی تثبیت کرد. ایالات متحده در جنگ جهانی دوم به شکل یک ابرقدرت، نخستین کشور تولیدکننده و تنها کشور استفادهکننده بمبهای اتمی در جنگ و به عنوان اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد ظاهر شد و در خلال جنگ سرد ایالت متحده و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی رقابت فضایی قابل توجهای داشتند که این رقابت در پروژه آپولو ۱۱ به اوج خود رسید. بعد از پایان جنگ سرد در سال ۱۹۹۱ و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده تبدیل به تنها ابرقدرت جهان شد.
قسمتی از رشته کوههای راکی در غرب آمریکا قرار گرفتهاست که بزرگترین قله آن در ایالت کلرادو قرار دارد. مرتفعترین نقطه در آمریکا قله کوه مک کینلی (۶۱۹۴ متر) در آلاسکا میباشد. در ۴۸ ایالت پایین نیز مرتفعترین قله بر فراز کوه ویتنی (۴۴۲۱ متر) در کالیفرنیا قرار دارد. رودخانه میسیسیپی بزرگترین و مهمترین رودخانه آمریکای شمالی و چهارمین رودخانه طولانی جهان در آمریکا قرار دارد. این رودخانه که به رودخانه میسوری میپیوندد، نقش تجاری و اقتصادی مهمی برای آمریکا دارد. قسمتی از آبشار نیاگارا در مرز بین آمریکا و کانادا قرار دارد و از جاذبههای طبیعی توریستی در آمریکا بهشمار میرود.
آمریکا از شمال با کشور کانادا و در جنوب با کشور مکزیک مرز خاکی دارد. این کشور در شمال غرب قاره آمریکا و سواحل آلاسکا نیز با روسیه مرزهای مشترک آبی دارد. ۴۸ ایالت به هم پیوسته که خاک اصلی آمریکا را تشکیل میدهند، از شرق و جنوب شرقی به اقیانوس اطلس و خلیج مکزیک، و از غرب به اقیانوس آرام منتهی میشوند.
نام آمریکا اقتباسی است از نام آمریگو وسپوچی جهانگرد و کاشف ایتالیایی که توسط یک نقشه ساز آلمانی در سال ۱۵۰۷ میلادی ثبت شد.
انگلیسی زبان دولت و کسب و کار آمریکاست و همینطور زبان بسیاری از کارهای روزانه مردم که بیش از ۳۰ ایالت، این زبان را زبان رسمی خود کردهاند، اما دولت فدرال زبان رسمی ندارد.
اقتصاد
ایالات متحده از اعضاء بنیانگذار سازمان ملل متحد، صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی، سازمان کشورهای آمریکایی (OAS) و تعدادی دیگر از سازمانهای بینالمللی است. ایالات متحده کشوری فوق پیشرفته بر پایه تولید ناخالص داخلی و دومین کشور دنیا بر پایه تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید) تقریباً یکچهارم تولید ناخالص داخلی کل کشورهای جهان است.

اقتصاد ایالات متحده یک اقتصاد فرا صنعتی و عظیم است که در فعالیتهای خدماتی به شکلی عالی عمل کرده و در زمینه اقتصاد دانش بنیان جزء سرآمدهای دنیا محسوب میشود. از لحاظ تولید ایالات متحده دارنده رتبه دوم در جهان است. ایالات متحده اولین کشور واردکننده و دومین کشور صادرکننده جهان است. با وجود اینکه جمعیت آمریکا فقط ٪۴٫۳ جمعیت جهان است، این کشور مالک ٪۳۳٫۴ ثروت جهانی در بین کشورهای دنیاست.
ایالات متحده دارای بیشترین سهم ثروت جهانی در بین کشورهای دنیاست. آمریکا از لحاظ چندین شاخص اجتماعی-اقتصادی مثل دستمزد متوسط، شاخص توسعه انسانی سرانه تولید ناخالص داخلی و سوددهی سرانه جزء رتبههای بالا در میان کشورهای جهان بهشمار میرود. ایالات متحده دارنده قدرتمندترین نیروی مسلح جهان است. بودجه و هزینهکرد نظامی آمریکا، معادل یک سوم کل بودجه نظامی دنیا میباشد. ایالات متحده یک قدرت پیشرو و راهبر در زمینه سیاست، فرهنگ و دانش در جهان بهشمار میرود.
آمریکا اقتصاد کاپتالیستی از نوع سرمایهداری انحصاری دارد. ویژگی بارز اقتصاد ایالات متحدهٔ آمریکا عبارت است از تسلط انحصارها در رشتههای مختلف، که بر مبنای منابع طبیعی فراوان، زیربنای توسعهیافته، تولید انبوه، و مصرف زیاد استوار است. تولید ناخالص داخلی ایالات متحدهٔ آمریکا با بیش از ۱۹ تریلیون (۱۹٫۰۰۰ میلیارد) دلاریعنی حدود ۲۰٪ تولید ناخالص جهان، نخستین اقتصاد بزرگ جهان است.
شهرهای آمریکا
شهر نیویورک، بزرگترین شهر در شرق کشور، شهر لسآنجلس بزرگترین شهر در غرب کشور، شیکاگو، بزرگترین شهر در قسمت میانی کشور از جمله شهرهای آمریکا هستند.
نظام سیاسی
نظام سیاسی ایالات متحده، جمهوری فدرال است و قانون اساسی این کشور بر سه محور تفکیک قوا، نظام انتخاباتی و نظام فدرالی شکل گرفته است. قوه مقننه و یا کنگره ایالات متحده از دو مجلس نمایندگان و سنا تشکیل شده که مسئولیت قانونگذاری را به طور کامل بر عهده دارد.
نمایندگان این مجالس با رأی مستقیم مردم انتخاب میشود و هیچ نهادی در ایالات متحده قدرت انحلال مجالس را ندارد. مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا با ۴۳۵ عضو و مجلس سنای ایالات متحده آمریکا با ۱۰۰ عضو به صورت مشترک به امر قانونگذاری مشغول هستند. رئیس جمهور ایالات متحده نیز به عنوان رئیس قوه مجریه با رأی مستقیم مردم و از طریق آرای مجمع انتخاباتی انتخاب میشود و در برگزیدن مشاورانش به عنوان وزرا اختیارات کاملی دارد.
رئیس جمهور نیازی به کسب رای اعتماد از کنگره ندارد و کنگره نیز متقابلاْ نمیتواند با رأی عدم اعتماد، هیئت دولت و یا وزرا را برکنار کند. رئیس جمهور ایالات متحده برای یک دوره چهار ساله برگزیده میشود و انتخاب وی برای یک دوره چهار ساله دیگر بلامانع است.

روند انتخاب رئیس جمهور ایالات متحده، با پیچیدگیهای خاصی که در انتخابات مقدماتی نامزدهای دو حزب عمده این کشور وجود دارد، عملاً یک سال به طول میانجامد. اما با وجود اینکه احزاب گوناگونی در ایالات متحده فعالیت میکنند، عملاً سیطره دو حزب جمهوریخواه و دموکرات بر صحنه سیاسی این کشور مجال را برای به قدرت رسیدن سایر گروهها گرفته است و مشاغل عمدهای که با رأی مستقیم مردم واگذار میشوند، از جمله ریاستجمهوری، نمایندگی کنگره و فرمانداری ایالات غالباً بین نامزدهای این دو حزب توزیع میشوند.
بر اساس اصل تفکیک قوا، قوه قضائیه این کشور که در دیوان عالی تبلور یافته است، نیز کاملاً مستقل عمل میکند و قوای مجریه و مقننه نمیتوانند بر روند تصمیمگیری آن تأثیر بگذارند. بر اساس قانون اساسی ایالات متحده هر ایالت در امور داخلی دارای اختیارات کامل است و در مقابل در امور خارجی، ارتش، ضرب و چاپ سکه و اسکناس و اعلان جنگ به دولت فدرال اختیار داده شدهاست.
ایالات متحده به عنوان کشوری که کمترین آسیب را از جنگ جهانی دوم دید، پس از آن وارد یک دوره فرسایشی جنگ سرد با بلوک شرق به رهبری شوروی سابق شد. اما با فروپاشی شوروی سابق و فروریزی دیوار برلین به عنوان نماد جنگ سرد، نظریهپردازان ایالات متحده با ترویج ادبیات «نظم نوین جهانی»، سعی در ایجاد نظامی یک قطبی به محوریت این کشور کردند.
بر اساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، قوه مقننه یا کنگره ایالات متحده آمریکا از دو مجلس تشکیل شدهاست که مسئولیت قانونگذاری را بهطور کامل بر عهده دارند: مجلس نمایندگان و مجلس سنا. بر اساس نظام انتخاباتی آمریکا، نمایندگان با رأی مستقیم و برابر مردم انتخاب میشوند.
مردم آمریکا
جمعیت این کشور در حدود ۳۲۴ میلیون نفر (تا ۲۰۱۶) با میانگین سنی ۳۷ سال است. امید به زندگی برای زنان ۸۱ و برای مردان ۷۵ سال است.
بخش زیادی از جمعیت این کشور را مهاجران تشکیل میدهند. سفیدپوستها ۸۱ درصد، سیاهپوستها ۱۳ درصد، آسیاییها ۴ درصد و سرخپوستان یک درصد از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند. ۵۱ درصد از مردم آن پروتستان، ۲۴ درصد کاتولیک، نزدیک به دو درصد مورمون، نزدیک به دو درصد یهود و ۶/۰درصد مسلمان هستند.
زبان رسمی دراین کشور انگلیسی است، اما به دلیل نزدیکی به آمریکای لاتین و تعداد زیاد مهاجران این منطقه حدود ۱۱ درصد از مردم این کشور به زبان اسپانیایی صحبت میکنند. در ایالت هاوایی زبان هاوایی زبان رسمی است.
نظام آموزشی در امریکا
۹۹ درصد مردم کشور آمریکا دارای سواد پایه هستند. سن تحصیل اجباری ۷ تا ۱۶ سال است. در این کشور تحصیلات ابتدایی و متوسطه کاملا رایگان بوده و دولت این هزینهها را تقبل میکند و در مراحل بعدی آموزشی با دادن وامهای کم بهره، کمک های بلا عوض، انجام بورسیههای تحصیلی دانشجویان را در پرداخت هرینههای تحصیلی شان همراهی میکند. از جمله کهنترین مراکز آموزش عالی آمریکا دانشگاههای هاروارد، ویلیام اند ماری، پرینستون، کلمبیا، پنیسیلوانیا میباشند.
دین مردم آمریکا
کشور مذکور کشوری سکولار میباشد که تمامی ادیان و مذاهب در آن آزتد است و دولتمردان نسبت به همه مذاهب بی طرف هستند به طوری که میتوان گفت که تقریبا هیچ محدودیتی برای پیروان مذاهب مختلف اعمال نمیشود. تضمین این آزادی ادیان و مذاهب هم قانون اساسی این کشور است.
* با کشور سوریه بیشتر آشنا شوید
* با کشور عراق بیشتر آشنا شوید
* با کشور لبنان بیشتر آشنا شوید
*با کشور ایران بیشتر آشنا شوید
*با کشور افغانستان بیشتر آشنا شوید
*با کشور روسیه بیشتر آشنا شوید
* با کشور ترکیه بیشتر آشنا شوید
در مورد آمریکا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
نیروی دریایی آمریکا پرواز جنگندههای اف-۱۸ را نزدیک ونزوئلا تایید کرد.
کد خبر: ۱۳۴۵۰۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
رئیسجمهور آمریکا به دنبال حل بحران اوکراین تا پیش از فرا رسیدن اعیاد سال نوی میلادی است.
کد خبر: ۱۳۴۵۰۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
دفتر «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرد که تماسها و نشستهایی تحت نظارت آمریکا درباره سوریه در جریان است اما این نشستها به مرحله توافق یا تفاهم نرسیده است.
کد خبر: ۱۳۴۴۹۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتقاد از راهبرد امنیت ملی جدید آمریکا گفت که اروپا نیز میتواند به «موارد زیادی از مشکلات آمریکا » اشاره کند.
کد خبر: ۱۳۴۴۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
«زهران ممدانی» شهردار منتخب نیویورک یک رپر را که در گذشته به جرم سرقت مسلحانه از رانندگان تاکسی محکوم شده بود، به مشاورت کیفری خود منصوب کرد.
کد خبر: ۱۳۴۴۹۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
رییس فدراسیون فوتبال درباره دیدارهای تدارکاتی تیم ملی گفت: با پرتغال صحبت کردیم و این خیلی پیش رفته است. اسپانیا به قطر خواهد آمد و شاید با قطر و بعد با ما بازی کند.
کد خبر: ۱۳۴۴۸۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
ژنرال فرانک مکنزی فرمانده سابق سنتکام در گفت و گو با خبرنگار NBC گفت: من هنوزم مثل سخنان قبلی خود معتقدم تعدادی از بمب های GBU57 در فردو عمل نکرده است.
کد خبر: ۱۳۴۴۸۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
رسانه انگلیسی گزارش داد نخستوزیر اسبق بریتانیا از فهرست گزینهها برای عضویت در «هیات صلح غزه»، طرح پساجنگ رئیسجمهور آمریکا ، کنار گذاشته شد.
کد خبر: ۱۳۴۴۸۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
وزیر خارجه ونزوئلا، با قدردانی از موضع ایران در حمایت از کاراکاس تأکید کرد که همکاریهای دو کشور نقش مهمی در ایجاد نظم چندقطبی دارد.
کد خبر: ۱۳۴۴۷۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
لیونل مسی موفق شد قهرمانی در لیگ آمریکا را هم به ویترین پرافتخار و پر زرق و برق خود اضافه کند. کریستیانو رونالدو هم در ۴۰ سالگی همچنان در اوج است و هدف بزرگ خود یعنی رسیدن به رکورد خارقالعاده ۱۰۰۰ گل را دنبال میکند.
کد خبر: ۱۳۴۴۷۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
تابناک گزارش میدهد
کرملین از راهبرد جدید امنیت ملی که توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا ، تصویب شده است تمجید کرده و گفته این سند با نگاه روسیه به امور جهانی همراستاست.
کد خبر: ۱۳۴۴۷۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
اقدامی ناهماهنگ با فیفا از سوی کمیته محلی برگزاری جام جهانی ۲۰۲۶ در شهر سیاتل، از حالا میتواند تبدیل به یکی از جنجالهای جام جهانی پیشرو شود که در حین برگزاری دیدار ایران و مصر اتفاق خواهد افتاد.
کد خبر: ۱۳۴۴۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
نخستوزیر عراق طی یک مصاحبه تلویزیونی فاش کرد که «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا ، در تماس مستقیم تلفنی با بغداد خواستار آن شده بود که عراق از نامزدی او برای دریافت جایزه صلح نوبل حمایت کند.
کد خبر: ۱۳۴۴۶۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
مقامهای مطلع اعلام کردند هواپیمای حامل حدود ۵۰ ایرانی بر اساس توافقی که دولت ترامپ دو ماه پیش با ایران منعقد کرد، از آریزونا پرواز کرد.
کد خبر: ۱۳۴۴۶۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: به این نتیجه رسیدهایم که آمریکا ییها آماده مذاکره متقابل سودمند بر اساس برابری و احترام متقابل نیستند.مذاکره با دیکته کردن متفاوت است. آنها میخواهند دیکته کنند و من کسی نیستم که به دیکته دیگران گوش کنم.
کد خبر: ۱۳۴۴۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
علاوه بر خیانتهای قبلی، اکنون گروسی اصرار داد بازرسانش را به مراکز هستهای بمباران شده ایران بفرستد تا از میزان تخریبهای ناشی از بمبارانها گزارش تهیه کنند.
کد خبر: ۱۳۴۴۶۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
ارتش رژیم صهیونیستی از آغاز یک رزمایش دوجانبه بین نیروی دریایی این رژیم و ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده خبر داد.
کد خبر: ۱۳۴۴۶۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۷
از عجیب ترین مهریه امسال هم رونمایی شد. به جز سرویس طلای دو کیلوگرمی، شرکت در مسابقات جام جهانی فوتبال رو که اگه بخوادم نمیتونه اجرا کنه، چون ترامپ ویزا نمیده به ایرانیها.
کد خبر: ۱۳۴۴۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۶
رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد: به زودی عملیات زمینی ارتش این کشور علیه «کارتلهای مواد مخدر در خاک ونزوئلا» آغاز میشود.
کد خبر: ۱۳۴۴۵۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۶
پوستر جدید رسانه رهبر انقلاب با موضوع شکست آمریکا و صهیونیستها در جنگ دوازدهروزه. رهبر انقلاب: ملّت ایران در جنگ ۱۲روزه، هم آمریکا را شکست داد، هم صهیونیستها را. آمدند، شرارت کردند، کتک خوردند و دست خالی برگشتند؛ شکست به معنای واقعی کلمه. ۱۴۰۴/۰۹/۰۶
کد خبر: ۱۳۴۴۵۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۶