کلیات
عراق یکی از کشور‌های جنوب غرب آسیا است که با کشورهایی، چون ایران، کویت، سوریه، ترکیه، اردن و عربستان سعودی مرز مشترک دارد. در این کشور جمعیتی بالغ بر ۳۷ میلیون نفر زندگی میکنند که ۷۵-۸۰ درصد آن‌ها عرب، ۱۵-۲۰ درصد کرد، ترکمن و آشوری و ۵ درصد را سایر قومیت‌ها تشکیل میدهند.
جغرافیا
مساحت تقریبی کشور عراق ۴۳۸٬۳۱۷ کیلومتر مربع است که این مساحت تقریباً یک چهارم مساحت ایران است و کشور عراق را از این لحاظ در رده پنجاه و هشتمین کشور پهناور جهان قرار داده است. به لحاظ جغرافیایی بیشتر سرزمین عراق پست و هموار و گرمسیری است. غرب عراق کویر است و شرق آن جلگه‌های حاصلخیز؛ ولی بخشی از کردستان عراق (شمال شرق) کوهستانی و سردسیر میباشد. همچنین عراق یکی از بزرگترین کشور‌های دارای منابع نفت میباشد. این کشور دارای ۱۴۳ میلیارد بشکه ذخایر تاییدشده نفتی میباشد.
کرد‌ها در نواحی شمال و شمال شرقی عراق که به کردستان عراق مشهور است زندگی میکنند و از لحاظ فرهنگی، زبانی و طرز پوشش با عرب‌ها متفاوت هستند. کشور عراق از نظر ساختار اجتماعی-فرهنگی به سه حوزه کاملاً متفاوت تقسیم میشود، در حوزه مرکزی عراق اعراب سنی، در شمال کرد‌ها و در جنوب شیعیان سکونت دارند و هر کدام از این گروه‌ها دارای شاخصه‌های فرهنگی و اجتماعی خاص خود هستند. البته در کنار این سه گروه اصلی، هویت‌های فرهنگی اجتماعی کوچکتری نظیر ترکمنها، آشوری‌ها و یزیدی‌ها نیز وجود دارند که دارای فرهنگ و عقاید متمایزی هستند. با ما همراه باشید تا با آداب و رسوم مردم عراق بیشتر آشنا شوید.
مردم
شهروندان عراقی را از نظر مذهبی باید به دو گروه بزرگ اسلامی شیعه و سنی تقسیم کرد که به لحاظ ترکیبی حدود ۶۰ درصد مردم عراق شیعه، ۳۷ درصد سنی و ۳ درصد پیروان سایر ادیان (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و...) هستند.
شیعیان که اکثریت جمعیت عراق را تشکیل میدهند، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی عراق سکونت دارند. وجود مقبره امامان شیعی در شهر‌های مقدس عراق همچون کربلا و نجف، و همچنین وجود حوزه علمیه نجف و در نتیجه حضور دایمی علمای شیعی در این شهر‌ها باعث تقویت فرهنگ شیعی شده و این امر شیعیان عراق را از نظر فرهنگی به ایرانیان شیعیمذهب نزدیک کرده است. بعد از سرنگونی حکومت صدام، شیعه قدرت و نفوذ بیشتری پیدا کرده است و میتوانند خیلی آزادانهتر راجع به هویت مذهبی خود صحبت کنند.
در کنار مسلمانان شیعی مذهب، اعراب سنی بخش دیگری از ساختار فرهنگی اجتماعی عراق را تشکیل میدهند که براساس قومیت عربی و مذهب سنی ایجاد شده و به دلیل حاکمیت اقلیت اعراب سنی در طول دهه‌های گذشته در عراق تقویت شده است.
عربی و کردی زبان‌های رسمی مردم عراق است. البته زبان‌های دیگری نظیر ترکی آذربایجانی (ترکمن‌های عراق)، فارسی، لری فیلی، کلدانی نو (از زبان‌های آرامی)، ارمنی، آشوری، دوماری (زبان کولیها)، گورانی (از شاخه شمال غربی زبان‌های کردی) و ... نیز در این کشور صحبت میشود.
به لحاظ فرهنگی باید گفت: عراقی‌ها ارزش زیادی برای خانواده قائل هستند و خانواده‌های بزرگ یا قبایل بزرگ از قدرت سیاسی و اجتماعی برخوردارند. اعضای خانواده باید مسئولیت رفتار و کردار خود را بپذیرند و هر گونه خطایی باعث بیآبروی کل خانواده میشود.
وفاداری به خانواده قبل از سایر روابط اجتماعی و حتی کسب و کار قرار میگیرد. خویشاوندسالاری در بین مردم عراق به چشم میخورد و از آنجا که دیدگاه منفی نسبت به این قضیه ندارند، طبیعتا پیشنهادات کاری را به خانواده خود میدهند، زیرا افراد مورد اعتمادشان هستند. اغلب خانواده‌های بزرگ در یک خانه، محله یا روستا زندگی میکنند. در مناطق شهری مردم لزوما در یک خانه در کنار هم زندگی نمیکنند، هر چند که عموما در یک خیابان یا نزدیک به هم هستند.
نظام سیاسی
دولت مرکزی عراق که پیش از انقلاب اسلامی ایران و به واسطه قرار داد الجزایر با ایران اختلافاتی داشت، در نهایت پس از انقلاب اسلامی و در شهریورماه ۱۳۵۹ به مرزهای غربی ایران حمله کرد؛ اقدامی که مقدمه یک جنگ طولانی و تمام عیار دو کشور همسایه شد و صد‌ها هزار نفر در این جنگ هشت ساله جان خود را از دست دادند.
حضور صدام در رأس هرم قدرتی عراق که در دهه ۷۰ میلادی قدرت را از نخسین رئیس جمهور عراق یعنی احمد حسن البکر گرفت، مقدمه نا امنی‌های فراوانی در عراق شد که جنگ هشت ساله علیه ایران تنها یک مورد آن بود.
با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ توسط ایران و عراق و بازگشت دو کشور به مرزهای مندرج در قرارداد الجرایز، صدام به کویت حمله و مقدمه آغاز جنگ خلیج فارس را فراهم کرد.
نوع حکومت داری صدام در عراق در نهایت سبب شد تا دولت آمریکا در اواخر زمستان سال ۱۳۸۱ به این کشور حمله نظامی کند و مقدمه سقوط دولت صدام را فراهم کند. یک روز بیشتر به نوروز ۱۳۸۲ (۲۰ مارس ۲۰۰۳) نمانده بود که آمریکا با تشکیل یک ائتلاف به عراق حمله کرد. این کشور دست نکشیدن عراق از برنامهٔ سلاح‌های کشتار جمعی که خلاف قطعنامهٔ ۶۸۷ شورای امنیت بود را به عنوان دلیل این تهاجم اعلام کرد.
درگیری‌ها در سال ۲۰۰۸ در عراق ادامه پیدا کردند و نیروهای مسلح تازه آموزشدیدهٔ عراقی با شبه نظامیان درگیر شدند. دولت عراق توافقی را با آمریکا امضا کرد که نیروهای مسلح آمریکا را ملزم به خروج از شهر‌های عراق تا ۹ تیرماه ۱۳۸۸ و خروج از کل خاک عراق تا ۱۰ دیماه ۱۳۹۰ میکرد.
جنگ داخلی
با خروج نیروهای آمریکایی در سال ۱۳۹۰ ناآرامی‌ها ادامه یافت و عراق دچار بیثباتی سیاسی شد. بهار عربی در بهمن ۱۳۸۹ به عراق رسید و مخالفت‌ها در شهر‌ها گسترش یافت، اما مخالفت‌های ابتدایی نتوانستند دولت را ساقط کنند. ائتلاف میهنی عراق که گفته میشود بزرگترین مجموعهٔ سنیان عراق است به دلیل آنکه دولت عراق را تحت سیطره شیعیانی میدانست که میخواهند سنی‌ها را کنار بزنند، مجلس عراق را به مدت چند هفته در ماه‌های پایانی ۱۳۹۰ تحریم کرد.
گروه‌های شبه نظامی سنی در سال ۲۰۱۳ حملات زیادی را علیه اکثریت شیعهٔ عراق انجام دادند تا اعتماد عمومی نسبت به دولت نوری المالکی را زیر سؤال ببرند. جنگ طلبان سنیمذهب عضو دولت اسلامی عراق و شام در سال ۱۳۹۳ کنترل بخش‌های وسیعی از عراق از جمله شهر‌های بزرگی، چون تکریت، فلوجه و موصل را به دست آوردند و باعث شدند صد‌ها هزار نفر از خانه و کاشانهٔ خود فرار کنند و در ادامه این گروه‌ها که اقدامات تروریستی خود را گسترش دادند به شکل گیری گروه تروریستی داعش کمک کرد؛ گروهی تروریستی که زمینه جنگ‌های داخلی طولانی در عراق را فراهم کرد و در نهایت با کمک‌های ایران و دیگر کشور‌های متحد از پای درآمد.
مدیریت سیاسی عراق به شکل فدرالی است و دولت فدرال عراق تحت قانون اساسی فعلی به شکل یک جمهوری فدرالی دموکراتیک پارلمانی اسلامی تعریف میشود. دولت فدرال مشتمل بر قوای مجریه، مقننه و قضاییه و کمیسیون‌های مستقل متعدد دیگر است. جدای از دولت فدرال مناطق (مشتمل بر چند استان)، استان‌ها و بخش‌هایی وجود دارند که طبق قانون دارای اختیاراتی هستند.
عراق دارای هجده استان است که هر استان به چند شهرستان تقسیم شده است. کردستان عراق تنها ناحیه تعریفشده در قانون عراق است که برای خود دولت و ارتش نیمه رسمی به نام پیشمرگه دارد.
بغداد، صلاحالدین، دیاله، واسط، میسان، بصره، ذیقار، مثنی، قادسیه، بابل، کربلا، نجف، انبار، نینوا، دهوک، اربیل، کرکوک، سلیمانیه و حلبچه استان‌های عراق هستند.
اقتصاد
صادرات نفت از گذشته نقش اصلی را در اقتصاد عراق بر عهده داشته بهطوری که ۹۵٪ از درآمد خارجی این کشور را تشکیل می دهد. عدم توسعه در سایر زمینه‌ها باعث بروز بیکاری ۱۸ تا ۳۰ درصدی و درآمد سرانه ۴۰۰۰ دلاری شدهاست. در سال ۲۰۱۱ استخدام تمام وقت در بخش عمومی نزدیک به ۶۰ درصد از کل استخدام‌ها را شامل میشد. بخش صادرات نفت شغل‌های بسیار کمی برای عراقی‌ها ایجاد کرده است.
در مورد عراق در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
منابع محلی در عراق از حمله راکتی به محل استقرار نظامیان آمریکایی از جمله پایگاه عین‌الاسد خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۵۰۰۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۵
پس از آنکه معاون وزیر امور خارجه از وعده‌های دولت عراق درباره شهروند ایرانی زندانی در این کشور خبر داد، رئیس اداره حمایت‌های کنسولی این وزارتخانه هم امروز ابراز امیدواری که در روزهای آینده خبر خوشی درباره «محمدرضا نوری» داشته باشیم.
کد خبر: ۱۲۴۹۵۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۲
کانال تلگرامی علی لاریجانی، تصاویری از حضور مشاور رهبری در آیین غبار روبی مضجع شریف صالح بن موسی الکاظم(ع) را منتشر کرده است. این تصاویر مربوط به ۳۰ تیرماه ۱۴۰۳ است.
کد خبر: ۱۲۴۹۴۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۲
معاون اول استاندار بصره گفت: ناوگان ایرانی فعال در خاک عراق میتوانند زائران اربعین را از شلمچه تا عتبات عالیات منتقل کنند و این اجازه تنها در مرز شلمچه به ناوگان حمل و نقل ایرانی داده شده است.
کد خبر: ۱۲۴۹۴۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۲
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزید‌ه‌ای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می‌کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیتر‌ها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۲۴۹۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۱
وزیر راه و شهرسازی از آغاز عملیات اجرایی راه آهن شلمچه_ بصره خبر داد و گفت که این پروژه تا سه سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.
کد خبر: ۱۲۴۹۰۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۳۱
تیم فوتبال پرسپولیس در صدد جذب یک مدافع عراق ی برای جانشینی عبدالکریم است.
کد خبر: ۱۲۴۹۰۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۳۰
مقاومت اسلامی عراق اعلام کرد که هدفی حیاتی را در منطقه اشغالی «حیفا» با موشک «أرقب» مورد حمله قرار داده است.
کد خبر: ۱۲۴۸۸۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۳۰
تصاویری زیبا از طلوع خورشید در روز عاشورای حسینی در عراق منتشر شده است.
کد خبر: ۱۲۴۸۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۷
رهبر جریان صدر در عراق به حادثه ترور نافرجام رئیس‌جمهور سابق آمریکا در ایالت پنسیلوانیا واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۲۴۸۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۵
وزارت خارجه سوریه همزمان با تلاش‌ها برای بازگشت روابط بین ترکیه و سوریه اعلام کرد هرگونه بازگشت روابط دو کشور باید بر اساس مبانی روشن از جمله خروج نیروهای غیرقانونی و مبارزه با گروه‌های تروریستی صورت بگیرد.
کد خبر: ۱۲۴۷۸۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
رئیس‌جمهور ترکیه گفت که ارتش این کشور به زودی عرصه را بر گروه تروریستی پ.ک.ک در منطقه اجرای عملیات پنجه ـ قفل در شمال عراق تنگ‌تر خواهند کرد.
کد خبر: ۱۲۴۷۸۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
وزیر خارجه عراق جمعه شب از موافقت اولیه با ابتکارعمل بغداد برای تدارک دیداری میان روسای جمهور ترکیه و سوریه خبر داد.
کد خبر: ۱۲۴۷۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
وزیر کشور با اشاره به تسهیل ورود و خروج زائران اربعین گفت: بسترهای لازم از طریق ارتباطات الکترونیکی برای افزایش سرعت در ارائه خدمات گذرنامه‌ای در مرزهای اربعینی کشور فراهم شده است.
کد خبر: ۱۲۴۷۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۱
وزارت دفاع ترکیه ادعا کرد که ۵ تروریست در شمال عراق و سوریه از پای درآمدند.
کد خبر: ۱۲۴۶۸۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۷
سخنگوی نیروهای مسلح یمن سه‌شنبه شب در بیانیه‌ای اعلام کرد که عملیات مشترکی با مقاومت عراق علیه یک هدف مهم در حیفا واقع در شمال فلسطین اشغالی انجام داده‌اند.
کد خبر: ۱۲۴۵۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۳
کد خبر: ۱۲۴۴۸۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۷
فرماندهی عملیات مشترک عراق امروز (یکشنبه) از متلاشی کردن یکی از خطرناک‌ترین باندهای داعش متشکل از هفت تروریست در «صلاح الدین» خبر داد.
کد خبر: ۱۲۴۴۱۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۳
مکالمه تلفنی سران ایران و عراق؛
سرپرست ریاست جمهوری تقویت هر چه بیشتر همکاری‌های اقتصادی ایران و عراق را موجب ارتقای هر چه بیشتر سطح روابط سیاسی فیمابین دانست و تصریح کرد: از لوازم تقویت روابط اقتصادی، رفع موانع همکاری‌های بخش‌های خصوصی دو کشور است.
کد خبر: ۱۲۴۲۹۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۷
قانون لغو ویزای ورود گردشگران ایرانی و عراق ی به کشور تونس از امروز ۱۵ ژوئن (۲۶ خرداد) اجرایی میشود.
کد خبر: ۱۲۴۲۷۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۶
