در مورد ترکیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات


جمهوری ترکیه کشوری است در خاورمیانه و قسمتی از آن در اروپا واقع است با این حال چندی است که در تلاش است به اتحادیه اروپا بپیوندد و هم‌اینک تیم ملی فوتبال این کشور در لیگ اروپا شرکت می‌کند.  ترکیه یکی از کشورهای حاضر در منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا و نیز قسمتی از اروپا است که در دهه های گذشته تلاش فراوانی برای عضویت در اتحادیه اروپا انجام داده است. این کشور وسعتی به میزان  ۷۸۰، ۵۸۰ کیلومتر مربع و جمعیتی به میزان ۸۰ میلیون نفر دارد.

 
تاریخ و جغرافیا


ترکیه از شمال‌غربی با بلغارستان، از غرب با یونان، از شمال‌شرقی با گرجستان، از شرق با ارمنستان، آذربایجان و ایران، از جنوب‌شرقی با عراق و سوریه و از جنوب با دریای مدیترانه و به تبع آن با قبرس همسایه است. ترکیه به نوعی فصل مشترک قاره‌های آسیا و اروپاست و به همین دلیل فرهنگ آن هم تلفیقی از هر دو فرهنگ شرق و غرب کره زمین است.

ترکیه کنونی در دوران باستان، تحت حکومت دولت شهر‌های متعدّدی مانند لودیه و ایونیا قرار داشت. تا اینکه در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد، این دولت‌ها توسّط کورش بزرگ هخامنشی منقرض شد و ترکیه زیر سلطه هخامنشیان درآمد. پس از یورش اسکندر در سال ۳۳۳ پ. م. آسیای کوچک به دست سلوکیان افتاد؛ و پس از اندکی رومیان جای آن‌ها را گرفتند.

ترکیه جزو کشور‌های توسعه‌یافته رده‌بندی می‌شود و نظام آن جمهوری است که در سال ۱۹۲۳ به رهبری مصطفی کمال پاشا (آتاترک) جانشین امپراتوری عثمانی شد. امپراطوری عثمانی به دلیل شکست در جنگ اول جهانی از هم پاشید و مورد تهاجم بریتانیا و متحدانش واقع شد.

در همین زمان مصطفی کمال پاشا مقاومت ملی را علیه این کشور‌ها طراحی کرد که در نتیجه آن جمهوری ترکیه بر پایه اصل جدایی دین از سیاست بنا شد. ترکیه در سال ۱۹۴۶ میلادی عضو سازمان ملل متحد شد و در سال ۱۹۵۲ به ناتو پیوست. این کشور عضو جنبی اتحادیه اروپا است و یکی از اعضای اکو نیز به شمار می‌آید.

طرح اصلی پرچم ترکیه ماه و ستاره سفید با زمینه سرخ رنگ است. این طرح مربوط می‌شود به علایمی که امپراتوری‌های ترک سلجوقی و عثمانی به عنوان پرچم استفاده می‌کردند.

امپراتوری عثمانی


پس از آن کوچ قبایل ترکمن مسلمان از شرق ایران به آسیای کوچک آغاز شد و این قبایل به تدریج دولت‌های کوچک محلی در آنجا تشکیل دادند. یکی از مشهورترین این قبایل، قبیله «قایی» بود که در نزدیکی آنقره (آنکارا) سکونت داشتند. رهبر این قبیله به نام عثمان در سال ۶۷۸ هجری خورشیدی (۶۹۹قمری/۱۳۰۰میلادی) حکومتی تأسیس کرد که به نام خودش عثمانی خوانده شد. از آن پس تا حدود ۱۵۰ سال بعد حکومت عثمانی بیشتر آناتولی را به تصرف درآورد.

در سال‌های نخست سده نهم هجری قمری، بایزید ایلدرم (صاعقه) سلطان عثمانی، از تیمور شکست خورد و اسیر شد. تیمور افراد بسیاری را از ترکیه اسیر کرد تا به مناطق دیگر ببرد، ولی به درخواست خواجه علی صفوی آنان را رها کرد و بدین ترتیب این افراد ناحیه شیعه‌نشین بزرگی را در کشور عثمانی به وجود آوردند و بسیاری از آنان در زمان شاه اسماعیل یکم صفوی به ایران آمدند و جزئی از قزلباش‌ها شدند.

در سال ۸۳۲ ه‍. خ. (۱۴۵۳میلادی)، سلطان محمد فاتح توانست به زندگی هزار ساله امپراتوری بیزانس (روم شرقی) پایان دهد. فتح درخشان او، تسخیر قسطنطنیه (کنستانتین) پایتخت بیزانس بود، که از آن پس استانبول (اسلامبول) نامیده شد. این فتح مبدأ قرون جدید در تاریخ اروپا شناخته شده‌است.

کسی که حکومت عثمانی را به امپراتوری تبدیل کرد، سلطان سلیم یکم ملقب به یاووز (مهیب) بود. وی در اوایل سده نهم هجری قمری به پادشاهی رسید. او در طول پادشاهی ۹ ساله خود شام، مصر، عراق، حجاز (غرب عربستان)، و بخش‌هایی از بالکان (در جنوب شرق اروپا) را به تصرف درآورد و خود را خلیفه مسلمانان نامید. همچنین او کتاب‌های بسیاری را از مناطق متصرف شده بدست آورد، که اکنون زینت بخش کتابخانه‌های ترکیه‌است. سلطان سلیم یکم در سال ۸۹۳ ه‍. خ. (۹۲۰ق. /۱۵۱۴م) شاه اسماعیل یکم را در جنگ چالدران شکست داد.

اوج قدرت عثمانی در زمان سلطان سلیمان یکم (قانونی/باشکوه) پسر سلطان سلیم رخ داد. او مناطق بیشتری را به تصرف درآورد و حتی به محاصره وین پرداخت. او در یکی از جنگ‌هایش با شاه تهماسب صفوی، تا سلطانیه نیز پیش‌آمد. پس از او امپراتوری عثمانی رو به انحطاط گذاشت.

سیاست در ترکیه


دموکراسی در ترکیه بر پایه مجلس استوار شده است. رئیس حکومت دراین کشور رئیس‌جمهور است. مجلس رئیس‌جمهور را برای مدت هفت سال انتخاب می‌کند، اما نیازی نیست که رئیس‌جمهور از اعضای مجلس باشد.

در کشور ترکیه نخست‌وزیر را هم در این کشور اعضای مجلس انتخاب می‌کنند و معمولا هم رئیس حزبی که بیشترین کرسی را در مجلس دارد انتخاب می‌شود.

تعداد نمایندگان مجلس ترکیه ۵۵۰ نفر است که از طریق حزب‌های مختلف در ۸۵ ناحیه انتخاباتی معرفی شده‌اند، در انتخابات شرکت می‌کنند. حزب‌ها برای حضور در مجلس ملی باید حداقل ۱۰ درصد آرا را به دست آورند.

رجب طیب اردوغان زاده ۲۶ فوریه ۱۹۵۴) رئیس‌جمهور کنونی ترکیه است. وی در ۱۴ مارس ۲۰۰۳ به عنوان بیست و هفتمین نخست‌وزیر این کشور انتخاب شد. او رهبر حزب عدالت و توسعه ترکیه است.

اقتصاد در ترکیه


اقتصاد در ترکیه ترکیبی از اقتصاد مدرن و سنتی بر پایه کشاورزی است. در حال حاضر ۳۵ درصد از نیروی کار این کشور در بخش کشاورزی مشغول به کارند. اقتصاد ترکیه با سرعت در حال خصوصی‌سازی است با این حال هنوز دولت در بخش‌هایی، چون بانک‌داری، حمل‌و‌نقل و ارتباطات دولت نقش اصلی را ایفا می‌کند.

تولید ناخالص داخلی این کشور ۶۴۰.۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ میلادی بود. ۲۴.۷۹ میلیون نفر از جمعیت این کشور شاغل هستند. نرخ بیکاری ۱۰.۲ درصد است. ۲۰ درصد از مردم این کشور در سال ۲۰۰۲ میلادی زیر خط فقر زندگی می‌کردند و نرخ تورم در این کشور در سال ۲۰۰۶ میلادی ۱۰.۵ درصد بود.

تنباکو، کتان، زیتون، جغندر قند و مرکبات مهمترین محصولات کشاورزی این کشور است. مهمترین محصولات صادراتی این کشور پوشاک، مواد غذایی، منسوجات و تجهیزات حمل و نقل است. شرکای تجاری در صادرات ترکیه را کشور‌های آلمان ۱۱.۳ درصد، انگلیس ۸ درصد، ایتالیا ۷.۹ درصد، آمریکا ۶ درصد، فرانسه ۵.۴ درصد و اسپانیا ۴.۴ درصد تشکیل می‌دهد.

مهمترین محصولات وارداتی این کشور ماشین‌آلات، مواد شیمیایی، سوخت و تجهیزات حمل و نقل است. مهمترین شرکای تجاری ترکیه در واردات روسیه ۱۲.۸ درصد، آلمان ۱۰.۶ درصد، چین ۶.۹ درصد، ایتالیا ۶.۲ درصد، فرانسه ۵.۲ درصد، آمریکا ۴.۵ درصد و ایران ۴ درصد است.یکی از مهمترین منابع اقتصادی ترکیه گردشگری است که گردش مالی فراوانی برای این کشور به همراه دارد.

مردم ترکیه


در کشور ترکیه علاوع بر قوم ترک که ۸۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، گروهی از کرد‌ها در جنوب شرقی و شرق کشور زندگی می‌کنند که نزدیک به ۲۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند. بقیه جمعیت، گروه‌های ترک‌های آذربایجانی در شمال‌شرق، لاز‌ها در شمال، عرب‌ها در جنوب و ارمنی‌ها در استانبول هستند.

میانگین سنی مردم این کشور ۲۸.۶ سال و امید به زندگی ۷۲.۸۸ سال است.   زبان رسمی این کشور ترکی است. ۹۹.۸ درصد مردم این کشور مسلمان و اغلب سنی و بقیه مسیحی و یهودی هستند.

* با کشور سوریه بیشتر آشنا شوید

 * با کشور آمریکا بیشتر آشنا شوید

 * با کشور عراق بیشتر آشنا شوید

 * با کشور لبنان بیشتر آشنا شوید

 *با کشور ایران بیشتر آشنا شوید

 *با کشور افغانستان بیشتر آشنا شوید

 *با کشور روسیه بیشتر آشنا شوید

در مورد ترکیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

رئیس‌جمهور ترکیه در گفت‌وگو تلفنی با رئیس امارات متحده عربی گفت ترکیه با ابتکار « ترکیه عاری از ترور» گامی برای حذف تروریسم در این کشور و منطقه برداشته است.
کد خبر: ۱۳۱۶۹۱۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۲

دروازه‌بان جدید تیم فوتبال استقلال تهران به زودی راهی کشور ترکیه می شود تا به اردوی این تیم ملحق شود.
کد خبر: ۱۳۱۶۸۴۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۲

سردار دورسون مهاجم ترکیه ای پرسپولیس، به اتعام رشوه علیه او واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۳۱۶۷۲۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۱

مناطق مرزی غرب کشور، به‌ویژه استان‌های کردستان، کرمانشاه و ایلام، با دارا بودن منابع طبیعی غنی، تاریخ کهن، فرهنگ متنوع و همجواری با کشور‌های عراق و ترکیه ، از پتانسیل بالایی برای رشد اقتصادی برخوردارند.
کد خبر: ۱۳۱۶۶۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۱

«عرب نیوز» مطرح کرد
نخبگان حاکم و افکار عمومی ترکیه از تغییر نظام در ایران — به‌ویژه اگر به‌دست اسرائیل یا آمریکا باشد — حمایت نمی‌کنند.
کد خبر: ۱۳۱۶۵۱۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۱

استیمسون بررسی کرد
نه‌تنها سوریه در میانه‌های ژوئن جنگ اسرائیل با ایران را محکوم نکرد، بلکه دمشق به اسرائیلی‌ها اجازه داد تا از حریم هوایی سوریه برای انجام «عملیات شیر خیزان» استفاده کنند.
کد خبر: ۱۳۱۶۳۹۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۰

مهاجم بوشهری اینترمیلان در سبد خرید فنرباغچه شایعات درباره آینده مهدی طارمی ادامه دارد و اینبار رسانه‌های ایتالیایی از احتمال انتقال این مهاجم ایرانی به فنرباغچه ترکیه خبر می‌دهند.
کد خبر: ۱۳۱۶۲۳۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۸

موسسه واشنگتن در مقاله‌ای بررسی کرد
اگرچه ترکیه همچنان با اقدامات نظامی گسترده اسرائیلی علیه ایران مخالف است، اما رویکرد آن روی جلوگیری دیپلماتیک و اقتصادی از هسته‌ای شدن تهران متمرکز است.
کد خبر: ۱۳۱۶۱۴۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۸

عبدالله اوجالان رئیس حزب منحله کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک) با انتشار یک پیام ویدئویی تاکید کرد: کنار گذاشتن سلاح توسط این حزب به سرعت صورت می‌گیرد. مبارزات مسلحانه ما به صورت داوطلبانه به پایان رسید.
کد خبر: ۱۳۱۶۰۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۸

از دیشب، صدای گلوله و آتش‌بار، آرامش منطقه «خبات» در اربیل را ربود؛ جایی که نبرد سنگین و پرتنش میان عشیره قدرتمند «هِرکی» و نیروهای پیشمرگه و آسایش، شعله‌ور شده و همچنان بی‌وقفه ادامه دارد.
کد خبر: ۱۳۱۶۰۵۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۸

ششصد و شصتمین دوره مسابقات سنتی کشتی روغنی (یاغلی گورش) کیرک پینار که به عنوان بزرگترین مسابقات کشتی ترکیه شناخته می‌شود در شهر ادیرنه کشور آغاز شد.
کد خبر: ۱۳۱۶۰۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۸

نبض خبر
محسن رضایی از تشکیل اتحادیه جنوب غربی با 25 کشور و محوریت پنج کشور بزرگ منطقه یعنی مصر، عربستان، ایران، ترکیه و پاکستان سخن به میان آورد که هم به لحاظ دینی یکسان هستند و هم هاب انرژی دنیا هستند و ویژگی‌های مشترکی دارند. این اتحاد را مشابه اتحاد اروپا خواند و با اشاره به درگیری اروپایی‌ها که پس از دو جنگ جهانی منجر به تشکیل اتحادیه اروپا شد، از الگوی مشابه خبر داد و تاکید کرد این اتحادیه می‌تواند در کنار آمریکا، چین و روسیه و اتحادیه اروپا یکی از اضلاع نظم تازه جهان و نظام چند قطبی باشد و بدین شکل منطقه از درگیری‌های آینده میان چین و روسیه و هند و آمریکا نیز در امان می‌ماند و صحنه این درگیری‌ها نخواهد بود. توضیحات عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۱۶۰۲۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۷

مهاجم تیم پرسپولیس با موجی از اخبار منفی علیه خود مواجه شده است.
کد خبر: ۱۳۱۵۸۸۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۷

وحید هاشمیان، سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس زودتر از اینکه تیم راهی ترکیه شود به این کشور سفر خواهد کرد تا شرایط تمرینی تیمش را فراهم کند.
کد خبر: ۱۳۱۵۷۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۶

باشگاه بشیکتاش ترکیه و چند تیم از لیگ برتر انگلیس در تلاش هستند تا در نقل‌وانتقالات تابستانی، مهدی طارمی مهاجم ایرانی باشگاه اینتر را به خدمت بگیرند.
کد خبر: ۱۳۱۵۷۳۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۶

تنش‌ها بین ترکیه و اسرائیل به سرعت در حال افزایش است و می‌تواند به رویارویی آشکار منجر شود.
کد خبر: ۱۳۱۵۳۹۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۴

مهاجم ایرانی اینترمیلان که فصل گذشته عملکرد قابل قبولی در ایتالیا نداشت، اکنون در لیست خرید تیم‌های عربستانی و ترکیه ‌ای قرار دارد.
کد خبر: ۱۳۱۵۳۳۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۴

تصاویری از اعتراضات خیابانی در ترکیه در حالی که ۱۲۰ مقام مخالف بازداشت شده‌اند.
کد خبر: ۱۳۱۵۰۳۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۲

اسماعیل کارتال، سرمربی ترکیه ‌ای پرسپولیس، با توافق دوجانبه از این باشگاه جدا شد. این جدایی، گمانه‌زنی‌ها درباره جانشین کارتال و آینده نیمکت پرسپولیس را آغاز کرده است.
کد خبر: ۱۳۱۴۸۵۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱

در پی انتشار کاریکاتوری موهن به ساحت پیامبر اسلام (ص) در یک مجله فکاهی در ترکیه ، رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که این موضوع را پیگیری خواهد کرد.
کد خبر: ۱۳۱۴۷۲۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰