چه زمانی از اشتباهاتمان درس خواهیم گرفت؟
تکرار فاجعه سد گتوند با ندید گرفتن کوه زباله در هراز
در چنین شرایطی که کوهی از زباله در جنوب شهر آمل و مجاورت رود هراز وجود دارد، ساخت سدی غول پیکر روی این رود را می توان یک شوخی تلخ با طبیعت نام نهاد که متأسفانه اراده ای برای توقف آن وجود ندارد. مدیران اجرایی باید پیش از ادامه اجرای این طرح، اطمینان های لازم را به دوستداران محیط زیست بدهند؛ اطمینانی که البته انتظار نمی رود ماننده ایده پتوهای رسی سد گتوند آبکی باشد و یک جنایت زیست محیطی را رقم بزند.
گویا برای علاقه شدید مدیران منابع آب ایران به ساخت سد و اجرای طرح های چند میلیاردی در این حوزه نمی توان پایانی متصور شد؛ طرح هایی که حتی اگر با لحاظ کردن همه حساسیت ها به انجام برسند نیز آثار تخریبی فراوانی بر محیط زیست می گذارند؛ چه برسد به اینکه از همان ابتدا با اشکالات اساسی رو به رو باشند. مثل سد در حال ساخت هراز که کارشناسان محیط زیست آن را گتوندی دیگر می خوانند و مسئولان وزارت نیرو از افتتاح آن در آینده نزدیک خبر می دهند.عملیات ساخت این سد که قرار است حجم نرمال آن 240 میلیون مترمکعب و حجم مفید ذخیره آب آن 151 میلیون متر مکعب باشد، از سال 1388 آغاز و با 64 درصد پیشرفت تاکنون در سال 1398 افتتاح و آبگیری خواهد شد.
این سد مدتی است که در پی اعتراض مردم محلی منطقه و نگرانی دوستداران محیط زیست در مورد نحوه جانمایی و ضرورت یا عدم ضرورت اجرا به فضای رسانه ها کشیده شده و بسیاری از کارشناسان ساخت چنین سدی را که در فاصله کمتر از 5 کیلومتری مرکز دپوی زباله های شهر آمل است، خطرناک توصیف می کنند و نسبت به خطرات آتی آن هشدار می دهند؛ هشدارهایی که البته از نظر برخی مدیران محلی بی ربط و بی اساس است.
واقعیت این است که مرکز دپوی زباله های شهر آمل در 25 کیلومتری جنوب این شهر و در جاده هراز واقع است و بیش از سه دهه است که علاوه بر زباله های این شهر، مرکز دفن زباله های هفت شهر دیگر استان مازندران نیز هست.
پیشتر، زمانی که هنوز موضوع سد هزار و عملیات ساخت آن جدی نشده بود، ایراد اساسی که کارشناسان به این مرکز دفن زباله وارد می کردند، بحث شیرابه های این حجم سنگین زباله بود که به آب های زیر زمینی و رود هراز نفوذ می کرد؛ موضوعی که سابق بر این رئیس سابق شورای اسلامی شهر آمل و سایر اعضا بارها در مورد آن سخن گفتند.
خسرو ابراهیم‌زاده در این مورد گفته بود: شیرابه‌های ناشی از زباله به آب رودخانه هراز نفوذ و به زمین‌های کشاورزی اطراف خسارات جبران‌ناپذیری وارد کرده است، به گونه ای که خطر آلوده شدن آب شرب شهروندان نیز وجود دارد و با آلودگی آب شرب منطقه یک فاجعه انسانی رخ خواهد داد؛ فاجعه ای که سلامت بیش از 400 هزار شهروند را تهدید خواهد کرد. هرچند هم اکنون نیز نمی‌توان نسبت به اثرات سوء بر تولیدات کشاورزی به علت نفوذ شیرابه‌ها به مزارع کشاورزی و بروز بیماری‌های خاص همچون سرطان بی‌تفاوت بود.
محل دپوی زباله های هشت شهر مازندران که 35 سال است، تنها مکان مناسب برای دفن زباله شناخته شده و هم اکنون نیز روزانه 200 تا 250 تن زباله به آن افزوده می شود، کاملاً سنتی مدیریت می شود و شرایطش آنقدر اسفناک است که به گفته برخی مدیران محلی هم اکنون در این منطقه کوهی از زباله ساخته شده است.
بررسی ها نشان می دهد، موضوع دفن زباله در بیشتر شهرهای استان مازندران به دلیل آنچه عدم جایابی مورد توافق همه مدیران محلی می توان نام گذاشت، هنوز با مشکلات فراوانی رو به روست و در سال های نزدیک نیز نمی توان امید داشت، این معضل به سادگی حل شود؛ معضلی باعث می شود همچنان فرایند دفن زباله در مکان کنونی و با شرایط سنتی موجود ادامه یابد.
در چنین شرایطی که کوهی از زباله در جنوب شهر آمل و مجاورت رود هراز وجود دارد، ساخت سدی غول پیکر روی این رود و گسیل دادن موج عظیمی از شیرابه های زباله به سمت این سد را می توان یک شوخی تلخ با طبیعت نام نهاد که متأسفانه در جریان است و اراده ای برای توقف آن وجود ندارد.
در مورد خسارات اجرای سد هراز و روند اشتباهی که طی می کند، همین بس که مجوز زیست محیطی این سد در سال هایی بسیار دور و زمانی که اصلاً بحران زباله موضوعیت نداشت، صادر شد؛ مجوزی که اکنون و بدون لحاظ کردن شرایط موجود دستاویز مدیران استان برای اجرای این طرح است.
سد هرازی که می سازند را می توان تکرار فاجعه سد گتوند خواند و از این حیث که نادیده گرفتن کوه نمک در سد گتوند با نادیده گرفتن کوه زباله در هراز مشابهت دارد، می توان منتظر یک فاجعه زیست محیطی دیگر این بار در شمال کشور بود.
دو سال دیگر زمان افتتاح و آبگیری سد هراز فرا می رسد و میلیاردها تومان هزینه ای که در این مسیر انجام شده قرار است به نتیجه ای خوب منجر شود، اما آیا شرایط کنونی زباله های جنوب شهر آمل این اجازه را می دهد؟ آیا مدیران استانی قادرند در این مدت کم این بحران زیست محیطی را حل کنند؟
بر پایه واقعیت های جغرافیایی که روی زمین وجود دارد، اگر مسئولان بدون توجه به مشکل بزرگ دپوی زباله های هشت شهر مازندران که در جنوب شهر آمل و در حاشیه رود هراز دفن می شود، احداث سد هراز را آن هم با هدف تأمین آب کشاورزی و انرژی برق دنبال کنند، قطعاً منطقه را با آسیب های محیط زیستی جدی تری رو به رو خواهد کرد.
به عبارتی مسئولان اکنون در توجیه ساخت این سد موضوعاتی نظیر تأمین آب کشاورزی و انرژی برق را عنوان و با همین مهم در حال ساخت یک سد عظیم در شمال کشور هستند؛ منطقه ای که گفتن از مشکلات آب کشاورزی در آنجا چندان صحیح نباشد و یا اگر صحیح باشد در مقایسه با بحران های زیست محیطی از اولویت خارج می شود.
حالا و با تفاسیری که آمد، مدیران اجرایی استان و پیمانکاران این طرح بزرگ باید و باید پیش از ادامه اجرای این طرح، اطمینان های لازم را به دوستداران و کارشناسان زیست محیطی بدهند و خیال آنها را با استدلال و ادله متقن علمی در مورد نداشتن خسارت اجرای این طرح راحت کنند؛ اتفاقی که البته انتظار نمی رود ماننده ایده پتوهای رسی سد گتوند آبکی باشد و در کمتر از چند روز ضمن نابود شدن یک جنایت زیست محیطی را رقم بزند.
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۱۰
انتشار یافته: ۲۰
کاری که بدون کارشناسی انجام بشه آخرش همینه تازه شنیده ها حاکی ازاینه که بستر وخاک اطراف سددارای گسل آهکی میباشد که عمق فاجعه بعد ازآبگیری مشخص میشه تمام پرسنل اجرایی سداز آدمهای مومن ومتعهدمیباشند ولی تخصص اینهادرسدسازی چقدرمیباشد قرارگاه خاتم الانبیاو زیرشاخه آن یعنی سپاسدچرا ازمتخصصین کارآمدداخلی وخارجی بهره برداری نکرده یعنی بحث خودکفایی را ملت باید به چه بهایی پرداخت نمایند توی ایران کدام طرح درست انجام شده که این دومیش باشهمتاسفانه مدیران ما فقط میخواهند به نام خود یک پروژه عظیم و میلیاردی ثبت کنند و اصلا مهم نیست به چه قیمتی
یکبار هم شده واقعیت را بیان کنید. بروید و از سابقه اولیه این سد اطلاعات کسب کنید. دو سد قرار بر مقایسه بود. یکی بر روی گرم رود و دیگری همین سد هراز. در نهایت برد توجیه فنی و اقتصادی و زیست محیطی و کشاورزی با سد گرمرود بود. اما نفوذ متنفذین آمل در رده های بالای مملکتی و دخالت دادن بزرگان مذهبی و یا حداقل استفاده از نام بزرگان شهر، مسیر پروژه تغییر کرد و شد آنچه نباید میشد. همانند همه پروژه هایی که از نفوذ استفاده شده است هزینه های آن را باید ایران بپردازد. وقتی منافع محلی جای منافع ملی را بگیرد نتیجه همین خواهد بود.
تو کشوری مثل ایران احداث سد الزامی است محل دپوی زباله اخه جاش تو دل طبیعته اینقر به سدسازی کورکورانه گیر ندین اگه شیر اب خونتون یه ساعت قطع بشه زمین و زمان به هم میبافین همین تهران رو چرا نمیگین سهم اب چند تا شهر کشاورزی محور ورامین شهریار قزوین رو گرفته بازم کمشه چرا کسی اونجا دلش واسه مردم این شهرها نمیسوزه اینجاها که میشه همه میشن طرفدار محیط زیست وقتیکه مصلحت ملت بر مصلحت گروههای ترجیح داده شود که امر بعیدی است در اکثر کشورها یک پروزه که قرار است انجام شود به قدر بر روی آن مطالعه و بررسی انجام میشود که حد ندارد و معمولا هم پروژه را برای 100 سال آینده طراحی میکنند. در ایران و جهان سوم پروژه را برای اختلاس و گرفتن بودجه و فاکتورسازی اجرا میکنند تازه بعد از اتمام پروژه متوجه معایب آن میشوند. به اين موضوع بايد ولت هاي دهم و يازدهم جواب بدهند بخصوص معاونين اب وزير نيرو در دولتهاي احمدي نژاد و ووحاني لطفا اين فاجعه گتوند رو اگر ممكنه با نمودار نشان داده بشه. اينجا فقط كلي گويي و بدگويي ميكنيد در حاليكه واقعيت چيز ديگري است. شما اگر يك نمودار مقايسه بين آب خروجي 6 سال اخير و 40 سال گذشته كه كيفيت آب پايين دست سد گتوند رو مقايسه كنه نشون بدين همه چيز قابل قضاوته.لطفا مردم رو گمراه نكنيد آیا بهتر نبود این هزینه میلیاردی صرف تهیه دستگاههای زباله سوز برای مازندران میشد که در آینده نزدیک کل مازندران در زباله دفن خواهد شد و از طرفی با احداث این سد تمام سیستم زیست محیطی پائین دست این سد به هم خواهد ریخت گتوند رو افتتاح کردند و یک آبم روش. هنوزم فکری براش نکردند که حداقل جلوی ورود آبهای شیرین جدید به بزرگترین آب شور کن دنیا رو بگیرند. سدهای منتهی به دریاچه ارومیه رو فراموش کردید که چه فاجعه بزرگی رو رقم زدند؟ حالا حق آبه دریاچه رو هم به زور از این سدها باید بگیرند.
حالا انتظار دارین برای سد هراز فکری بکنند؟ اگر فقط یک درصد از هزاران میلیارد تومن پولی که برای این سد ساخته میشه برای خرید رای مسئولان محترم صرف بشه، مطمئن باشید، آسمون هم به زمین بیاد این طرح افتتاح میشه و یک افتضاح دیگه به بار میاد.
تقريبا يقين دارم يا منتشر نمي كنيد و يا اثري ندارد، اما به هر حال عرض ميكنم كه بهتر است بجاي هياهوي تبليغاتي و جوسازي غير علمي، مطالب توسط افراد متخصص و با مطالعه نوشته و يا حداقل بازبيني شود. تعابيري نظير "فاجعه"، "ايده ابكي" فقط استفاده تبليغاتي دارد و هر انسان مطلع و منصفي مي داند كه كاملا اشتباه، مغرضانه و غوغاسالارانه است. به عنوان استادي كه در تيم بررسي وضعيت اين سد و راهكارهاي رفع مشكل حضور داشته است توصيه مي كنم كه يك طرفه به قاضي نرويد و اسير جار و جنجالهاي تبليغاتي نشويد. سد تلوار را فراموش نکنید ، سدی که میلیارها تومان را زیر خاک کرد و بلا استفادهماند. سالها پیش با اخذ موافقت یک سرمایه گذار خارجی قصد داشتم نیروگاهی در مقیاس کوچک در یک شهر شمالی بر اساس استفاده از زباله (Land filed ) راه اندازی کنم ، آیا میتوانید حدس بزنید بزرگترین مشکلی که با آن برخورد کردم چه چیزی بود ؟ عدم ارائه زباله از سوی مسئولین و درخواست جهت تسهیلات ( شما بهتر میدانید منظور چیست ) ، نهایتاً خجل از انجام یافتن زباله در جائی که کوههای زباله وجود دارد . دست از پا دراز تر طرج را متوقف کردیم .
اینجا ایران است برادر .
به نظر میرسد موضوع بیشتر به اشکال ناشی از دفن زباله در تراز بالاتر از رودخانه مربوط باشد در هر حال با توجه به متن مقاله چه سد ساخته شود و چه ساخته نشود شیرابه ناشی از زباله ها وارد رودخانه می شود و معضلات جدی به وجود می اورد
آیا بهتر نیست به جای اینکه همه ی تقصیر ها را در کشوری که منابع آب شیرین آن بسیار اندک و نیازمند مدیریت است به گردن سد ها نیندازیم و فکری برای استفاده ی بهینه از زباله ها مثلا برای تولید برق یا کود و .... یا دست کم جانمایی صحیح محل دفن زباله ها بنماییم ؟
به نظرم اگر شهرداری یا استانداری های محترم اجازه ی ورود بخش خصوصی و کارآفرینان را به این مبحث بدهند ، با کمک سازمان محیط زیست زباله نه تنها مشکل ایجاد نمیکند بلکه می تواند به محل تولید ثروت و کار برای مردم تبدیل شود.
چه اهمیتی دارد؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ميبينم كه نظرات رو چاپ نميكني با سلام اگر به پشت پرده اینگونه پروژه ها اعم از پیمانکاران و ذینفعان آن توجه شود این مشکلات بهتر و با خسارات کمتری قابل حل خواهد بود. چرا زباله استان های شمالی را به استان های همجوار کویری انتقال نمیدن که اثرات زیست محیطی کمتری داره این جنایت های امثال گتوند زیاد اتفاق افتاده نمونش انتقال آب لرستان به قم اینم اتفاق میفته