چین تاکنون چند بار و چگونه از «حق وتو» استفاده کرده است؟

به گزارش تابناک، چین از بدو تأسیس شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ تا سال ۱۹۷۱ از حق وتو استفاده نکرد، زیرا در این دوره، کرسی چین در سازمان ملل به جمهوری چین (تایوان) تعلق داشت.

 پس از انتقال کرسی به جمهوری خلق چین در سال ۱۹۷۱، چین به‌طور کلی از حق وتو به‌صورت محدود و محتاطانه استفاده کرده و نسبت به سایر اعضای دائم شورای امنیت (ایالات متحده، روسیه، بریتانیا و فرانسه) کمترین تعداد وتو را ثبت کرده است.

 تا سال ۲۰۱۷، چین تنها ۶ مورد وتو ثبت کرده بود، که عمدتاً از سال ۲۰۰۵ به بعد و اغلب همراه با روسیه بوده است.

موارد استفاده چین از حق وتو:

۱۹۷۲ - پذیرش بنگلادش به عنوان عضو سازمان ملل:

چین به دلیل روابط نزدیک بنگلادش با هند و حمایت پاکستان از چین، قطعنامه پذیرش بنگلادش را وتو کرد.

۱۹۹۷ - عملیات حفظ صلح در گواتمالا:

چین قطعنامه‌ای برای اعزام ناظران نظامی سازمان ملل به گواتمالا را وتو کرد، زیرا گواتمالا روابط دیپلماتیک با تایوان داشت و چین این را مغایر با منافع ملی خود می‌دانست.

۲۰۰۷ - قطعنامه علیه میانمار (برمه):

چین به همراه روسیه قطعنامه‌ای که نقض حقوق بشر در میانمار را محکوم می‌کرد وتو کرد. دلیل چین، نگرانی از مداخله در امور داخلی کشور‌ها و حفظ روابط اقتصادی و سیاسی با میانمار بود.

۲۰۰۸ - قطعنامه علیه زیمبابوه:

چین و روسیه قطعنامه‌ای که خواستار تحریم علیه رژیم رابرت موگابه به دلیل نقض حقوق بشر بود را وتو کردند. چین معتقد بود که این مسائل باید از طریق گفت‌و‌گو حل شود، نه تحریم.

۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ - مناقشه سوریه (چندین مورد):

چین به همراه روسیه چندین قطعنامه مرتبط با مناقشه سوریه را وتو کرد (از جمله در سال‌های ۲۰۱۱، ۲۰۱۲، ۲۰۱۴، ۲۰۱۶، ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹). این وتو‌ها عمدتاً برای جلوگیری از مداخله خارجی در سوریه و حمایت از دولت بشار اسد بود. به عنوان مثال:

۲۰۱۱: وتوی قطعنامه‌ای که خواستار توقف خشونت در سوریه بود.

۲۰۱۲: وتوی قطعنامه‌ای برای اعمال تحریم علیه دولت سوریه.

۲۰۱۴: وتوی قطعنامه ارجاع جنایات جنگی در سوریه به دیوان کیفری بین‌المللی.

۲۰۱۷: وتوی قطعنامه‌ای درباره استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه.

۲۰۱۹: وتوی قطعنامه‌ای برای ورود کمک‌های بشردوستانه به سوریه بدون اجازه دولت مرکزی.

۲۰۲۰ - کمک‌های بشردوستانه به سوریه:

چین به همراه روسیه قطعنامه‌ای درباره ورود کمک‌های بشردوستانه به سوریه از طریق مرز‌ها بدون اجازه دولت مرکزی را وتو کرد. چین تأکید داشت که حاکمیت دولت سوریه باید محترم شمرده شود.

از نظر آماری میتوان گفت: تا سال ۲۰۱۷، چین تنها ۶ بار از حق وتو استفاده کرده بود، اما از سال ۲۰۰۵ به بعد، این تعداد به حدود ۱۳ مورد افزایش یافت، که همگی همراه با روسیه و عمدتاً در موضوعات میانمار، زیمبابوه و سوریه بوده است.

 چین معمولاً از وتو برای حمایت از اصل عدم مداخله در امور داخلی کشور‌ها و حفاظت از منافع ملی خود (مانند مسئله تایوان) استفاده کرده است. همچنین، چین اغلب همراه با روسیه عمل کرده تا از قطعنامه‌هایی که به نظرش به مداخله نظامی یا تحریم‌های یک‌جانبه منجر می‌شود، جلوگیری کند.

 در مقایسه با روسیه (۱۲۳ وتو تا ۲۰۱۷) و آمریکا (۸۲ وتو)، چین کمترین استفاده را از حق وتو داشته است.