کلیات
شورای امنیت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بینالمللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، حیطه قدرت شورای امنیت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریمهای بینالمللی، و اعطای اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه کشورهای متخاصم است. تصمیمهای این شورا به صورتقطعنامههای شورای امنیت اعلام میشود.

اعضای شورای امنیت
شورای امنیت پنج عضو دائم و ده عضو انتخابی دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمها و رایگیریهای شورا حق وتو دارند. ریاست شورای امنیت نوبتی است (بهترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدت آن یک ماه ریاست میباشد.
آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه اعضای دائم این شورا هستند.
۱۰ عضو انتخابی شورا توسط مجمع عمومی برای یک دوره دوساله (که از ۱ ژانویه آغاز میشود) انتخاب میشوند. با این حال در نخستین انتخاب اعضای غیر دائم پس از افزایش عده اعضای شورای امنیت از ۱۱ به ۱۵ عضو، ۲ عضو از ۴ عضو اضافه شده برای یک دوره یک ساله انتخاب شدند. عضوی که خارج میگردد بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود. هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمیتری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان مییابد، میسازد.
تاریخچه
اولین جلسه شورای امنیت در ۱۷ ژانویه ۱۹۴۶ در کلیسای وست مینستر لندن برگزار شد. از زمان اولین جلسه آن تاکنون، شورا بطور مداوم به کار خود ادامه داده و به صورت گستردهای در جهان اعتبار کسب کردهاست و جلساتی در بسیاری از شهرها مانند پاریس و آدیس آبابا داشتهاست. با وجود این بیشتر جلسات آن در مقر معاونت سازمان ملل متحد تشکیل میشود. اولین جلسات آن در اطراف دریاچه ساکسس در نیویورک برگزار شد، و جلسات بعدی در مقر کنونی آن در شهر نیویورک برگزار میشود.
تا کنون در تعداد اعضای شورای امنیت سه دوره تغییر صورت گرفتهاست. در سال ۱۹۶۵ با اصلاح مادههای ۲۳ و ۲۷ منشور سازمان ملل متحد، اعضای انتخابی شورا از ۶ کشور به ۱۰ کشور افزایش یافتند.
در سال ۱۹۷۱ مجمع عمومی و شورای امنیت کرسی نمایندگی چین را از جمهوری چین (تایوان)، که از سال ۱۹۴۹ فقط بر تایوان و جزایر اطراف آن اعمال حاکمیت میکرد، گرفته و به جمهوری خلق چین واگذار کردند.
هم چنین، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱، هیچ تغییری بر ماده ۲۳ اعمال نشد و بدون هیچ اختلاف قابل توجهی، فدراسیون روسیه کرسی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را در اختیار گرفت.
اعضای دائم و دارای حق وتو [ویرایش]نوشتار اصلی: حق وتو شورای امنیت
نقش شورای امنیت
طبق ماده ۲۴ منشور، شورای امنیت از طرف تمامی اعضای سازمان ملل مسئول اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی است و باید در اجرای این وظایف طبق اهداف و اصول ملل متحد عمل کند.
وظایف و اختیارات خاص شورای امنیت
مسئول اولیّه حفظ صلح و امنیت بینالمللی.
توصیه روشهای مسالمتآمیز حل و فصل اختلافات بینالمللی.
تأسیس ارکان فرعی که برای انجام وظایف خود لازم میداند.
توسل به قوه قهریه برای حفظ یا اعاده صلح در صورت لزوم؛
تنظیم برنامه برای تأسیس سیستمی برای هدفمندی استفاده از تسلیحات نظامی و نظارت بر آن.
تحقیق، تجزیه و تحلیل هر وضعیتی که باعث افت جهانی یا افزایش تنش شود.
فراخوانی اعضا برای اعمال کردن تحریمهای اقتصادی و سایر ابزارهایی که با توسل به زور ارتباطی ندارد در جهت جلوگیری یا توقف هر نوع تجاوز و عملی کردن تصمیمهای شورا.
بهکارگیری نظام قیمومت بینالمللی در صورت ضرورت در مناطق استراتژیک؛
تعیین وجود تهدید به صلح یا اقدام تجاوزکارانه و ارائهٔ توصیه دربارهٔ اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد.
دعوت از طرفهای مربوطه برای پیروی از اقدامات موقتی که برای پیشگیری از وخامت اوضاع ضروری یا مطلوب به نظر میرسد.
وظایف و اختیارات مشترک شورای امنیت و مجمع عمومی
درخواست نظر مشورتی از دیوان بینالمللی دادگستری درباره هر مسئله حقوقی؛
ارائه توصیه به مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای انتصاب دبیرکل سازمان ملل متحد و انتخاب قضات دیوان بینالمللی دادگستری به اتفاق مجمع عمومی.
توصیه به مجمع عمومی در خصوص پذیرش اعضای جدید سازمان ملل
توصیه به مجمع عمومی در مورد سلب امتیازات یا تعلیق حقوق و مزایای عضویت کشوری که مورد توبیخ واقع شدهاست و توصیهٔ برقراری مجدد این امتیاز و حقوق.
توصیه به مجمع عمومی برای اخراج عضوی که بهطور دائم از منشور سرپیچی میکند.
طرز کار شورای امنیت
شورای امنیت بهطور دائمی مشغول به کار است در حالی که جلسات مجمع عمومی سازمان ملل بنابر جداول زمانی خاص یا برخی ضرورتها تشکیل میشود. مقررات مربوط به آییننامه داخلی شورای امنیت، نیز توسط خود شورا تصویب شدهاست.
سازماندهی کارهای شورای امنیت
شورای امنیت به نحوی سازمان یافتهاست که بتواند بهطور دائم انجام وظیفه کند و در زمانهای مشخصی اجلاس برگزار نمیکند. به محض اینکه شرایط ایجاب کند با درخواست رئیس شورا فوراً تشکیل جلسه میدهد. از این روی هر عضو شورای امنیت، یک نماینده دائمی انتخاب میکند که در مقرّ سازمان ساکن باشد تا شورا بتواند در مواقع لزوم تشکیل جلسه دهد.
نهادهای وابسته به شورای امنیت
کمیته های زیر را می توان از جمله نهادهای مرتبط و وابسته با شورای امنیت معرفی کرد. کمیته ستاد نظامی، کمسیون خلع سلاح، کمیته کارشناسان، کمیته پذیرش اعضای جدید.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نامه ای به شورای امنیت و دبیرکل سازمان ملل درباره استناد ناصواب آمریکا در توجیه حملاتش علیه ایران از این شورا و دبیرکل خواست بصورت قاطع و بدون ابهام، کاربرد زور و اعمال تجاوزکارانه علیه حاکمیت ملی و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران را محکوم کرده و رژیم اسرائیل و آمریکا را به عنوان آغازگران عمل تجاوزکارانه بشناسد.
کد خبر: ۱۳۱۴۵۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰
نماینده ایران در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل نسبت به اظهارات و تفاسیر ناصواب سفیر آمریکا از ماده ۵۱ منشور ملل متحد در توجیه حمله به تاسیسات صلحآمیز هستهای ایران واکنش نشان داد.
کد خبر: ۱۳۱۳۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۵
نماینده آمریکا در نشست شورای امنیت در سخنانی وقیحانه و بر خلاف تمامی معیارها و هنجاریهای بین المللی در خصوص لزوم عدم تجاوز به خاک یک کشور مستقل، اعلام کرد: ارتش آمریکا دیروز اقدام به هدف قرار دادن ۳ تأسیسات هستهای ایران از جمله فردو با هدف از بین بردن توان غنی سازی تهران کرد.
کد خبر: ۱۳۱۳۱۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۲
نماینده آمریکا در شورای امنیت گفت: هرگونه حمله مستقیم یا غیرمستقیم ایران به شهروندان یا پایگاههای ما با پاسخ مواجه خواهد شد.
کد خبر: ۱۳۱۳۰۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۲
شورای امنیت سازمان ملل متحد دومین نشست اضطراری خود را درباره تنشآفرینی های اسرائیل علیه ایران آغاز کرد. «دوروتی شی» معاون نمایندگی آمریکا در سازمان ملل به ایران در دومین نشست اضطراری شورای امنیت درباره جنگ رژیم اسرائیل علیه ایران، بصورت غیرعمد اعتراف کرد که «دولت اسرائیل باعث گسترش هرجومرج، ترور و رنج در منطقه شده…» که فورا اظهارات خود را تصحیح کرد و گفت منظورش «دولت ایران» بوده است!
کد خبر: ۱۳۱۲۷۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۳۱
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در پی حمله رژیم اسرائیل به تاسیسات آب سنگین اراک از شورای امنیت خواستار توقف فوری تمامی حملات شد.
کد خبر: ۱۳۱۲۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۹
جمهوری اسلامی ایران از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواست مسئولیت اصلی خود را مطابق با فصل هفتم منشور ملل متحد فوری ایفا کند و خواستار شناسایی جنگ از سوی اسرائیل علیه ایران، جلوگیری از هرگونه تجاوز بیشتر از جمله دخالت قدرت های خارجی و توقف فوری تجاوزات رژیم اسرائیل شد.
کد خبر: ۱۳۱۲۴۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۸
نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت جمهوری اسلامی ایران به اعمال حق ذاتی خود در دفاع مشروع تا زمانی که تجاوزات رژیم اسرائیل متوقف شود یا جامعه بینالمللی و بهویژه شورای امنیت ، اقدام مؤثری انجام دهد، ادامه خواهد داد.
کد خبر: ۱۳۱۲۱۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۷
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نامه ای به شورای امنیت در پی تجاوز رژیم اسرائیل به ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران، در اجرای حق ذاتی خود در دفاع مشروع ذیل ماده ۵۱ منشور ملل متحد، اقدام به انجام عملیات دفاعی متناسب نموده که صرفاً متوجه اهداف نظامی و زیرساختهای مرتبط در سرزمینهای اشغالی تحت اشغال غیرقانونی رژیم اسرائیل بوده است.
کد خبر: ۱۳۱۲۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۶
جنبش حماس در بیانیهای با اشاره به اینکه مراکز آمریکایی-اسرائیلی توزیع کمکها به تلههای مرگ تبدیل شده است، خواستار اقدام فوری شورای امنیت برای پایان دادن به نسلکُشی فلسطینیان در نوار غزه شد.
کد خبر: ۱۳۱۰۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۹
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل در نامه ای به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت اتهامات آمریکا علیه ایران را بی پایه و اساس دانست و گفت: آمریکا بار دیگر تصمیم گرفت مانع ایفای وظایف شورای امنیت شود و با طرح اتهامات سیاسی و مغرضانه علیه دیگران، افکار عمومی را از رنج بی سابقه مردم فلسطین منحرف سازد.
کد خبر: ۱۳۰۹۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۶
سازمان حقوق بشری موسوم به «عفو بینالملل»، اقدام دولت آمریکا در وتوی قطعنامه آتشبس غزه در شورای امنیت سازمان ملل را اقدامی شرمآور و «چراغ سبز آمریکا به اسراییل برای ادامه نسلکشی فلسطینیان در غزه» دانست و محکوم کرد.
کد خبر: ۱۳۰۹۸۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۵
دولت آمریکا به تلآویو اطمینان خاطر داده است که پیشنویس قطعنامه شورای امنیت درباره پایان جنگ در نوار غزه را وتو خواهد کرد.
کد خبر: ۱۳۰۹۷۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۴
«پیشنویس قطعنامه، خواستار لغو فوری و بدون قید و شرط محدودیتهای ورود کمک به غزه است».
کد خبر: ۱۳۰۹۶۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۴
تابناک بررسی میکند ؛
چین، غول خاور دور و یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، از حق وتوی خود بهندرت اما استراتژیک استفاده کرده است.
اما در چه مواردی و چندبار؟!
کد خبر: ۱۳۰۹۳۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۲
تنها رژیم صهیونیستی از تکه تکه شدن سوریه سود میبَرد
نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نیویورک در نشست شورای امنیت سازمان ملل با عنوان «اوضاع در خاورمیانه: سوریه» گفت: تنها طرفی که از تکهتکه شدن و بیثباتی در سوریه سود میبرد، رژیم اشغالگر اسرائیل است.
کد خبر: ۱۳۰۶۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۳۱
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد تاکید کرد که نقض تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه یمن از سوی ایران کاملاً بیاساس است.
کد خبر: ۱۳۰۶۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۳۰
نماینده روسیه طی سخنرانی در شورای امنیت گفت که رژیم صهیونیستی بیطرفی و یکپارچگی فعالیتهای بشردوستانه را به خطر میاندازد.
کد خبر: ۱۳۰۵۴۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۴
بازخوانی تاریخ؛
اوج حضور عدل در عرصه بینالمللی در سال ۱۹۴۵ شکل گرفت، زمانی که همراه با دیپلماتهای برجستهای چون باقر کاظمی، علیاکبر سیاسی و نصرالله انتظام در کنفرانس سانفرانسیسکو حاضر شد و امضای ایران را بر منشور سازمان ملل متحد حک کرد. او همچنین به افتخار رهبری صدمین نشست شورای جامعه ملل نائل آمد.
کد خبر: ۱۲۹۹۲۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۵
به درخواست دو کشور عربی از شورای امنیت سازمان ملل، این شورا قرار است نشست اضطراری برای بررسی حملات رژیم اشغالگر به خاک سوریه برگزار کند.
کد خبر: ۱۲۹۸۱۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۰