عضو شورای روابط خارجی آمریکا میگوید: ترامپ دیدگاهی سوداگری در بسیاری مسائل دارد. او همچنین میخواهد عربستان سعودی را به سرمایهگذاری در آمریکا ترغیب کند. بنابراین، عربستان برای او از اسرائیل مهمتر است، زیرا اسرائیل باری بر منابع آمریکا است.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، دور چهارم گفتوگوهای ایران و آمریکا روز شنبه ۲۱ اردیبهشت در مسقط عمان پایان یافت.
عباس عراقچی وزیر خارجه ایران بعد از دور چهارم گفتوگوها با آمریکا گفت: دور چهارم مذاکرات نسبت به ۳ دور گذشته جدیتر و صریحتر بود.
وی گفت: میشود الان گفت که در مورد موضوعاتی اختلافی بیشتر بحث شده و مواضع بههم نزدیک شده و میشود این دوره را رو بهجلو ارزیابی کرد.
عراقچی افزود: احتمالا دور بعدی مذاکرات با فاصلۀ یک هفته و یک روز کم و زیاد برگزار خواهد شد.
وی در ادامه گفت: از نظر ما غنیسازی حتما باید ادامه پیدا کند؛ البته ممکن است برای اعتمادسازی در سطح آن بهمدت کوتاهی محدودیت ایجاد شود. اصل ادعای ممنوعیت غنیسازی اصلا قابل مذاکره نیست.
عراقچی گفت: به طرف مقابل گفتیم اظهارات ضدونقیض به مذاکرات کمکی نمیکند و باید این روش را اصلاح کند. به آنها گفتیم اگر این موضوع را تکرار کند ماهم ناچارا همان کار را خواهیم کرد.
از طرف دیگر یک مقام ارشد آمریکایی بعد از دور چهارم مذاکرات به سایت آکسیوس آمریکا گفت: «توافق حاصل شد که مذاکرات برای ادامه کار بر روی عناصر فنی ادامه یابد. ما از نتیجه امروز دلگرم شدهایم و مشتاقانه منتظر جلسه بعدی خود هستیم که در آینده نزدیک برگزار خواهد شد.»
درباره این موضوع، خبرنگار تابناک گفتگویی با پروفسور شیرین هانتر عضو شورای روابط خارجی آمریکا انجام داده که در ادامه میآید.
هانتر متخصص مسائل سیاسی ایران، خاورمیانه و اسلام سیاسی است. تا پیش از انقلاب ۵۷ در ایران، هانتر عضو وزارت امور خارجه ایران بوده و پس از آن به ایالات متحده مهاجرت کرد. وی به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسه و ترکی مسلط است. هانتر همچنین عضو شورای روابط خارجی امریکاست. کتاب «روابط ایرانی - عربی، فرایندهای تنش و سازگاری» از جمله کتابهای متأخر هانتر است. این کتاب تلاشی برای فهم و درک بهتر تاثیرات رقابتهای فرهنگی، مدرنیزاسیون (نوگرایی)، اختلافات قومی و مذهبی، دولتسازی، نقش قدرتهای بزرگ و سیستم سیاسی بینالمللی بر روابط ایرانیان و اعراب طی هفت دهۀ گذشته است.
*دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط عمان به پایان رسید. بعد از این دور از گفتگوها، عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، اعلام کرد «در مسائل مورد اختلاف با آمریکا، فاصله کمتر شده و این دور از مذاکرات رو به جلو بود.» ارزیابی شما چیست؟
اینکه دو طرف توافق کردهاند که مذاکرات بیشتری انجام دهند، نشان میدهد که در مسائل مورد اختلاف پیشرفتهایی حاصل شده است. با این حال، این به معنی موفقیت حتمی مذاکرات نیست. در هر مذاکره دیپلماتیکی، همواره خطر شکست وجود دارد، حتی پس از آنکه طرفین پیشرفتهایی داشتهاند. یک مسئله حلنشده میتواند مانع از نتیجهگیری موفقیتآمیز شود.
*این دور از مذاکرات در حالی برگزار شد که سخنان ترامپ رئیس جمهور آمریکا و استیو ویتکاف در خصوص ضرورت برچیدن برنامه غنی سازی ایران بر این دور از مذاکرات سایه افکنده بود. ایران اعلام کرده بود اصل غنی سازی قابل مذاکره نیست. عراقچی بعد از دور چهارم مذاکرات اعلام کرده «از نظر ما غنیسازی حتما باید ادامه پیدا کند؛ البته ممکن است برای اعتمادسازی در سطح آن بهمدت کوتاهی محدودیت ایجاد شود.» حال که طرفهای ایرانی و آمریکایی از مذاکرات ابراز رضایت کردهاند آیا معنای آن این است که آمریکا اصل غنی سازی را پذیرفته و مساله سطح و میزان غنی سازی است؟
این مسئله همیشه نقطه کلیدی اختلاف بوده است. در ابتدا، دولت اوباما نیز بر برچیدن کامل برنامه هستهای ایران اصرار داشت. اسرائیل و حامیان آن نیز همچنان بر این موضوع پافشاری میکنند. با این حال، بعید است ایران این شرط را بپذیرد. سوال این است که آیا دو طرف قادر خواهند بود به مصالحهای که مورد قبول هر دو باشد برسند یا نه. عدم موفقیت در این زمینه، مذاکرات را به شکست خواهد کشاند.
*به نظر میرسد نتیجه مثبت دور چهارم مذاکرات، شکست مذاکرات را غیر محتمل ساخته و موفقیت آنرا بسیار محتمل کرده است. ارزیابی شما چیست؟
امیدوارم که مذاکرات موفقیتآمیز باشند و تحریمها علیه ایران برداشته شوند. اما تا لحظه آخر، همواره خطر شکست وجود دارد. با این حال، اینکه پس از چهار دور مذاکره، ایران و آمریکا توافق کردهاند که به گفتوگو ادامه دهند، باعث ایجاد خوشبینی محتاطانهای میشود که شاید به توافقی برسند؛ بهویژه آنکه ترامپ واقعاً تمایل دارد این مسئله را حل کند.
*در سفر ترامپ به کشورهای عربی خلیج فارس (عربستان، قطر و امارات) گویا طرحی عربی برای پایان جنگ غزه مطرح خواهد شد. آتش بسی که منجر به پایان جنگ و آزادی اسرا خواهد شد و گویا طرف آمریکایی هم از آن حمایت خواهد کرد. اگر چنین شود و توافق با ایران نیز میسر شود، آیا این موضوعات به تنش بیشتر نتانیاهو با ترامپ منجر خواهد شد؟
موفقیت هرگونه آتشبس در جنگ غزه نیز مستلزم موافقت اسرائیل است. بنابراین، قابل درک نیست که چطور آتشبس میتواند موجب تنش بین ترامپ و نتانیاهو شود. اما بهوضوح رئیسجمهور ترامپ دارد صبر خود را نسبت به نتانیاهو از دست میدهد.
در واقع، مدتهاست که منافع آمریکا و اسرائیل در خاورمیانه از هم جدا شدهاند. احساس میکنم که ترامپ تمایل کمتری دارد که مثل بایدن، به نتانیاهو چک سفید بدهد.
اگر ترامپ منافع آمریکا را در اولویت قرار دهد، خطر افزایش تنش با اسرائیل بیشتر خواهد شد. ایران با داشتن رویکردی انعطافپذیر و سازنده نسبت به آمریکا میتواند در این مسیر کمک کند.
*برخی معتقدند اولین سفر خارجی پرزیدنت ترامپ به کشورهای عربی ثروتمند خلیج فارس به معنای اولویت عربستان (در مقایسه با اسرائیل) در سیاست منطقهای آمریکاست. آیا با این ارزیابی موافق هستید؟
ترامپ دیدگاهی سوداگری در بسیاری مسائل دارد. او همچنین میخواهد عربستان سعودی را به سرمایهگذاری در آمریکا ترغیب کند. بنابراین، عربستان برای او از اسرائیل مهمتر است، زیرا اسرائیل باری بر منابع آمریکا است. با این حال، به دلیل سیاست داخلی، اسرائیل همچنان مورد توجه خاص باقی خواهد ماند.
*برخی منابع خبری اعلام کرده بودند که ترامپ در سفر به منطقه نام خلیج عربی را به جای نام خلیج فارس مطرح خواهد کرد. هنوز این موضوع نهایی و قطعی نشده است. سازمان ملل عنوان کرده این موضوع تاثیری بر اطلاق نام خلیج فارس نخواهد داشت و آنها از نام رسمی آن یعنی «خلیج فارس» استفاده خواهند کرد. تاثیر چنین نامگذاری چه خواهد بود؟ آیا در سطح محافل دانشگاهی و تحقیقاتی نیز میتواند اثیرگذار باشد و آنها نیز از نام مجعول استفاده کنند؟
مسئله تغییر نام خلیج فارس مدتهاست که مطرح است. تحت تأثیر پول عربی، بسیاری از شرکتها و حتی دانشگاهیان شروع به استفاده از نام «خلیج عربی» کردهاند.
حتی افراد بیشتری از آن با عنوان ساده «خلیج» یاد میکنند. سیاستهای جمهوری اسلامی نیز به این مسئله کمکی نکرده است. با این حال، در ایالات متحده، مقامات رسمی از نام خلیج فارس استفاده میکردند.
اگر این رویه تغییر کند، دیگران را نیز به استفاده از نام نادرست تشویق خواهد کرد. متأسفانه حتی در خود ایران، برخی افراد خواهان تغییر نام خلیج فارس به «خلیج اسلامی» بودهاند؟!
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.