علی لاریجانی به سعودی ها چه خواهد گفت؟

به گزارش تابناک، . توافق آشتی مارس ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱) که با میانجی‌گری چین حاصل شد، نقطه عطفی بود و دو سال بعد، در ۲۰۲۵، این روابط علی‌رغم چالش‌های ناشی از جنگ ایران-اسرائیل (ژوئن ۲۰۲۵)، پایدار مانده است. 

دکتر علی لاریجانی، دبیر تازه نفس شورای عالی امنیت ملی ایران، به عنوان یکی از چهره‌های کلیدی دیپلماسی امنیتی تهران، در سفری که رسانه‌های منطقه‌ای (مانند المیادین لبنان و العربیه) آن را در روز‌های آینده پیش‌بینی کرده‌اند، به عربستان سعودی سفر خواهد کرد.

 سفری پرمعنا که بعد از سفر اخیر لاریجانی به لبنان، اهمیت بیشتری هم پیدا می کند و احتمالا بی ربط هم با آن سفر نیست.

در یکسال اخیر،برخلاف سالهای سرد رابطه تهران و ریاض، دو دیدار سطخ بالا بین مسئولان دور کشور صورت گرفته است: سفر خالد بن سلمان (وزیر دفاع عربستان) به تهران در آوریل ۲۰۲۵، چند هفته مانده به جنگ ایران و اسرائیل و دیدار عباس عراقچی (وزیر خارجه ایران) با محمد بن سلمان در جده (ژوئیه ۲۰۲۵)، اخبار غیر رسمی که از این دو دیدار منتشر شد، حاکی از اطلاع رسانی سعودی از حمله قریب الوقوع اسرائیل به ایران و تقاضای تداوم وضعیت امنیتی سعودی با حوثی ها و تعاملاتی در جهت قیمت نفت بود.

 
اما لاریجانی به سعودی ها چه خواهد گفت؟

طبعا جمهوری اسلامی ایران در راستای آمادگی حداکثری برای شرارت های احتمالی رژیم صهیونیستی به دنبال اطمینان از عدم استفاده ریاض از حریم هوایی یا پایگاه‌های خود برای عملیات علیه تهران است. سیاست فعلی تهران، افزایش  "هماهنگی دفاعی" برای مقابله با "دخالت‌های خارجی" است.

  ایران خواستار سرمایه‌گذاری سعودی در پروژه‌های غیرتحریمی مانند چابهار و تجارت غیرنفتی است. برخی تحلیل های اتاق فکر های غربی نشان می دهد که تهران به دنبال "پروژه‌های آزمایشی اقتصادی" مانند تجارت دوجانبه (که در ۲۰۲۵ به ۲ میلیارد دلار رسیده) برای دور زدن تحریم‌های آمریکا، ظرفیتی که می تواند تا ده میلیارد دلار هم برسد، اگر طرفین عزم و اراده جدی داشته باشند.

مساله یمن دیگر موضوع گفتگوهای احتمالی لاریجانی با سعودی ها خواهد بود، سیاست ایران احتمالاً بر کاهش تنش در یمن و درخواست از سعودی ها برای نپوستن به ائتلاف اسرائیلی -آمریکایی علیه یمن و حوثی ها است، درخواستی که معلوم نیست با موافقت طرف مقابل روبرو شود .

عربستان سعودی می تواند میانجگر جدید و جدی در منازعه ایران و آمریکا باشد، سیاست فعلی تهران، ایجاد اختلاف و ناترازی بین آمریکا و رژیم صهونیستی است، سیاستی سخت و بسیار دشوار اما اگر قفل آن باز شود، ورق را می تواند کاملا به ضرر اسرائیل برگرداند،  ایران ممکن است از عربستان بخواهد نقش میانجی مثبت ایفا کند، همان‌طور که ریاض از "راه‌حل دیپلماتیک" حمایت کرده، البته حمایتی در حرف و نه روی کاغذ و با طرح مشخص!

سردی روابط ایران و سعودی در شرایط فعلی به نفع اسرائیل است، برای تبدیل "آشتی تاکتیکی" به "استراتژیک"  با عربستان سعودی می توان طرح هایی عملیاتی و اجرایی ترسیم کرد،  در این میان، روابط نزدیک هر دو کشور با چین، می تواند کاتالیزور مجددی برای تجدید روابط دو کشور باشد. به عبارت دیگر، ترامپ به دنبال "فشار حداکثری" بر ایران است، در حالی که چین میانجی آشتی است و تداوم افراط گری  ترامپ ممکن است ریاض را به سمت "تعادل" در روابط مستقیم اش با چین و ایران سوق دهد.

مساله دیگری که انتظار می رود در این دیدار مطرح شود، موضع گیری سعودی در جنگ اخیر است،   عربستان جنگ و تجاوز اسرائیل را محکوم کرد، اما شایعاتی از اجازه عبور هواپیما‌های اسرائیلی از حریم هوایی‌اش وجود دارد ، ابهامی که سعودی ها باید آن را برای علی لاریجانی توضیح بدهند و رفع کنند.

باید توجه کرد که راهبرد ریاض  تعادل بین آمریکا/اسرائیل و ایران/چین است، به نحوی که بیشترین منافع و کمترین هزینه در نظر گرفته شود، رفع تصویر "ضعیف" از تهران که این روزها رسانه های غربی و غربی بر آن تاکید دارند، در عین حفظ دوستی و احترام، می تواند مهمترین پیام سفر قریب الوقوغ علی لاریجانی به عربستان سعودی باشد/دکتر کریم رامه