ایران و رویای ٧ میلیون بشکه‌ای عراق! /‏دوئل جهانی ماشه؛ شلیک به یکجانبه گرایی! ‏/رسیدگی به «ویلموتس‌گیت» این قوه و آن قوه ندارد

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز چهارشنبه پنجم شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که زمزمه‌های طرح مجلس‌نشینان ‏برای پیام‌رسان‌های اینترنتی با تیترهایی همچون شبکه‌های اجتماعی پشت دیوار مجلس (ابتکار) و پوشه فیلترینگ روی میز ‏بهارستان (همدلی) در کنار گزارش‌هایی از حضور دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در ایران و ایران با تیترهای آژانس در یک ‏قدمی راه حل (اعتماد) و پرونده بسته‌شده ایران در آژانس را دوباره باز کردند! (جوان) در صفحات نخست روزنامه‌های امروز ‏برجسته شده است. ‏

در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛‏

دوئل جهانی ماشه؛ شلیک به یکجانبه گرایی! ‏

سید جلال فیاضی‎ ‎‏ در ستون یادداشت روز روزنامه خراسان با عنوان دوئل جهانی ماشه؛ شلیک به یکجانبه گرایی! ‏ نوشت: پس از ‏انزوای تاریخی آمریکا در شکست بی‌سابقه برای تصویب قطعنامه تمدیدتحریم تسلیحاتی ایران، پمپئو به دفتر دبیرکل سازمان ملل ‏متحد رفت تا شکایت خود را به آنتونیو گوترش پرتغالی که به سبب کرونا در قرنطینه بودتسلیم کند و شانس کشورش را دو سال ‏پس ازخروج ازبرجام، برای یک قمار سیاسی دیگر در فعال کردن مکانیسم ماشه بیازماید. به فاصله کوتاهی چین و روسیه، سپس ‏تروئیکای اروپا؛ فرانسه، آلمان و انگلیس و سرانجام هشت عضو دیگر شورای امنیت حتی اندونزی_ که ریاست دوره‌ای شورای ‏امنیت را برعهده دارد_ بااعلام مخالفت با این اقدام، تصریح کردند که آمریکا به دلیل خروج از برجام، در قطعنامه ۲۲۳۱ نیز ‏مشارکت کننده نیست و لذا حق استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد. نماینده اندونزی رئیس دوره‌ای شورای امنیت روز گذشته به ‏طور تلویحی از مطرح نشدن درخواست آمریکا در این شورا سخن گفت.

اما نکته این جاست که پنج روز دیگر نیجر ریاست دوره ‏ای شورا را به عهده خواهد گرفت و قطعا فشار آمریکا برای جلو بردن طرح خود افزایش خواهد یافت، زیرا بعد از نیجر، روسیه ‏رئیس خواهد شد و قطعا آمریکا امیدی به طرح این مساله در دوره ریاست روسیه نخواهد داشت. حالا یک رویارویی تمام عیار در ‏جهان شکل گرفته است که در یک سو آمریکای منزوی و تنها قرار دارد ودردیگر سو ۱۳ عضو شورای امنیت و شاید بیشتر ‏کشور‌های جهان قرار گرفته اند. حقوق دانان برجسته جهان این رویداد را یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های شورای امنیت در ۷۵ ‏سال پس از تشکیل آن می‌دانند. اکنون باید منتظر تصمیم شورای امنیت و رئیس دوره‌ای آن بود که آیا آن گونه که بسیاری از ‏ناظران بین المللی و حقوق دانان برجسته پیش‌بینی می‌کنند شکایت آمریکا را به دلیل فقدان وجاهت قانونی و حقوقی مسکوت ‏می‌گذارند یا تحت فشار‌های آمریکا این شکایت در دستور کار شورای امنیت قرار می‌گیرد؟

البته مقامات عصبانی آمریکا که واکنش متحدان اروپایی خود را ناامید کننده خوانده اند، خود نیز به غیرقانونی بودن اقدام خود ‏واقف هستند ولذا تلاش می‌کنند با حیله و نیرنگ به اهداف خود برسند. به اعتقاد تحلیل گران بین‌المللی، شورای امنیت، در روز‌های ‏آینده یکی از پیچیده‌ترین چالش‌های سیاسی خود را تجربه خواهد کرد که با حیله گری آمریکا ایجاد شده است. اگر شکایت آمریکا ‏مسکوت بماند کاخ سفید برای بار دوم در کمتر ازدو هفته ناگزیر است شکست را در برابر اجماع جهانی بپذیرد. اما حتی اگر آمریکا ‏در این چالش تاریخی موفق به باز گرداندن تحریم‌های ایران شود، آیا کشور‌های جهان به ویژه اروپا، چین و روسیه که صریحاً با ‏بازگشت تحریم‌ها مخالفت کرده‌اند به این تحریم‌ها پایبند خواهند بود؟

در این دوئل جهانی اگر اروپا، چین، روسیه و جامعه جهانی ماشه را بچکانند تیر خلاص بر پیکره یکجانبه‌گرایی شلیک خواهد شدو ‏پایان ابرقدرتی آمریکا شتاب بیشتری خواهد گرفت، ولی اگر این ماشه توسط آمریکا چکانده شود، تیر خلاصی به شورای امنیت و ‏پیکره نیمه جان برجام خواهدبود که می‌تواند برای صلح و امنیت جهانی بسیار مخاطره آمیز باشد. در چنین شرایطی ایران باید ‏واکنش‌های سخت خود برای دوره پسابرجام را شفاف‌تر از همیشه اعلام کندتاجامعه جهانی به هزینه‌های سنگین قمار انتخاباتی ‏ترامپ بهتر واقف شود. ‏

رسیدگی به «ویلموتس‌گیت» این قوه و آن قوه ندارد

فریدون حسن در بخشی از یادداشتی در جوان با عنوان رسیدگی به «ویلموتس‌گیت» این قوه و آن قوه ندارد، نوشت: برخورد با متخلفان ‏پرونده مارک ویلموتس و اعلام نتیجه اقدامات انجام شده به مردم امروز تبدیل به مطالبه عمومی از قوه قضائیه و مجلس شده و ‏تفاوتی نمی‌کند که کدام یک از این دو قوه کار را انجام دهند. اما در روز‌هایی که انجام این کار تازه کلید خورده و هنوز به‌طور ‏اصولی و اساسی نه اقدامی صورت گرفته و نه برخوردی شده و حتی متخلفان هم هنوز خود را بی‌گناه می‌دانند، شنیدن این سخن از ‏سوی یکی از دست‌اندر‌کاران رسیدگی به این پرونده مهم که می‌گوید «اقدام ما را لطفاً سایر دستگاه‌ها به عنوان کار خودشان ‏مصادره نکنند»، بسیار تأسف‌آور است. ‏

آنچه امروز توقع می‌رود، این است که مجلس و قوه قضائیه همسو و هماهنگ با هم تلاش کنند تا با بررسی دقیق زوایای این پرونده ‏و شناسایی متهمان اصلی جلوی تاراج ۱۷۰ میلیارد تومانی بیت‌المال و پول مردم را بگیرند، نه اینکه از همین حالا و در شرایطی ‏که هنوز هیچ کاری صورت نگرفته به دنبال درج این تلاش‌ها به نام خود باشند و دیگران را در مرتبه بعدی قرار دهند. ناگفته ‏پیداست که چنین انشقاق و تفرقه‌ای در این پرونده با وجود متهمان فاسد و پرمدعایی که هنوزر از تکاپو برای موجه جلوه دادن اقدام ‏خود در عقد قرارداد با ویلموتس دست بر نداشته‌اند، چه ضربه جبران‌ناپذیری را به کشور خواهد زد. ‏

دست‌اندر‌کاران رسیدگی به این پرونده باید متوجه باشند همین حالا که در فکر تقدم و تأخر در رسیدگی به این پرونده هستند و شاید ‏بخواهند آن را به نام خود ثبت و ضبط کنند، متهمان ریز و درشت این پرونده که عرصه را شدیداً تنگ می‌بینند در تلاشند خود را ‏هر طور شده به دستگاه‌های وابسته به نظام وصل کنند و از این طریق راه فراری برای خود بیابند. جالب اینکه دوستانی هم در این ‏میان دارند که این روز‌ها برای نجات آن‌ها سخت در تلاش و تکاپو هستند و با صحبت‌هایی که در رسانه‌های گوناگون مطرح ‏می‌کنند، می‌خواهند هر طور شده این مقصران، همکاران و نزدیکان‌شان را بی‌گناه معرفی کنند. ورود نهاد‌های نظارتی، مجلس ‏شورای اسلامی و قوه قضائیه به این پرونده و تلاش‌هایی که تاکنون در مورد آن صورت گرفته، جای تقدیر و تشکر دارد. هرچند ‏که این مهم وظیفه اصلی آنهاست، اما باید به هوش باشند و با سهم‌خواهی و خودنمایی کاری نکنند که این تلاش‌ها نافرجام بماند و ‏تبدیل به مجالی برای متهمان رند این پرونده شود که بتوانند از آب گل‌آلوده ماهی بگیرند. ‏

ایران و رویای ٧ میلیون بشکه‌ای عراق! ‏

رضا زندی طی یادداشتی با عنوان ایران و رویای ٧ میلیون بشکه‌ای عراق! در شماره امروز اعتماد نوشت: افزایش ظرفیت و تولید ‏نفت، قدرت منطقه‌ای می‌آورد. چگونه؟ پول نفت خزانه را پر می‌کند، پول، قدرت را تجهیز می‌کند و نهایتا توان منطقه‌ای یک ‏کشور تقویت می‌شود. ایران و عراق روابط برادرانه دارند. صد البته که باید آن را تحکیم کنند. جدا از آن اما، باید حواس‌مان به ‏حفظ توازن قدرت ایران و عراق باشد. در این سال‌ها، بار‌ها نوشته‌ام که مسوولان باید روی تولید نفت عراق و افزایش تولید این ‏کشور حساس باشند. آقایان! امروز روی آن حساس نباشید، فردا کاری از دست‌تان برنمی‌آید. ‏

‏١- وزیر نفت عراق روز یکشنبه از برنامه این کشور برای افزایش ظرفیت تولید نفت این کشور تا سال ٢٠٢٥ به میزان ٧ میلیون ‏بشکه در روز خبر داده است. یعنی ٢ میلیون بشکه بیش از ظرفیت تولید نفت فعلی عراق. عراق همچنین قصد دارد تا ظرفیت ‏صادرات نفت خود را از ٣میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه فعلی به ٦ میلیون بشکه در روز برساند. جدا از آن می‌خواهد تا ٥ سال آینده، ‏گاز‌هایی که در مشعل‌ها سوزانده می‌شود به صفر برساند. که این آخری، منجر به کاهش واردات گاز از ایران خواهد شد.

عراق ‏همچنین پروژه بزرگ گازی «الراتاوی»، را دارد که فعلا به‌دلیل کمبود بودجه متوقف شده، اما در صورت اجرا می‌تواند با تولید ‏روزانه ۳۰۰ میلیون فوت مکعب گاز شروع کند و تا یک میلیارد فوت مکعب در روز، گاز تولید کند. فعلا این آمار را داشته باشید. ‏

‏٢- پنج شرکت نفتی امریکایی از جمله شورون، هانی‌ول اینترنشنال، بیکرهیوز، جنرال‌الکتریک و استلار انرژی هفته گذشته ‏توافق‌نامه‌هایی به ارزش ۸ میلیارد دلار با عراق امضا کرده‌اند تا بخش نفت، انرژی و برق این کشور را تقویت کنند. نروژی‌ها هم ‏می‌خواهند دو نفتکش ٣٠ هزار تنی برای عراقی‌ها بسازند. سرمایه‌گذاری ٨ میلیارد دلاری شرکت‌های نفتی امریکایی در عراق جدا ‏از تحلیل‌های نفتی و اقتصادی، از نظر استراتژیک، سیاسی و... کاملا قابل بررسی است. مسوولان مرتبط ایرانی آن را تحلیل ‏می‌کنند. ‏

‏٣- یکی از بزرگ‌ترین متخلفین اوپک، از نظر میزان پایبندی به توافق کاهش تولید نفت، عراق است. دلایل متعددی دارد. یک دلیلش ‏هم این است که نوع قرارداد‌های نفتی دولت عراق با شرکت‌های غربی و امریکایی اجازه امر و نهی به این شرکت‌ها درخصوص ‏کاهش تولید نفت را نمی‌دهد. همین‌جاست که با وجود فشار بی‌امان عربستان برای پایبندی عراقی‌ها به توافق کاهش تولید، این ‏کشور همچنان راه خود را می‌رود.

‏
‏٤- عراق قبلا هم رویای رسیدن ظرفیت تولید ٨ میلیون بشکه‌ای روزانه را اعلام کرده بود. برخی کارشناسان، اما همان موقع، ‏رسیدن به این رویا را مورد تردید قرار دادند. چرا که راه‌های صادرات نفت عراق محدودیت‌هایی داشت. فارغ از این موضوع، ‏عراق به هر حال توانسته است در سال ٢٠١٩، به‌طور. متوسط روزانه ٤میلیون و ٦٧٨ هزار بشکه نفت تولید کند. جایگاه دوم ‏ایران در اوپک را تصاحب کند و بازارش را توسعه دهد. تولید نفت ایران چه؟ سال ٢٠١٩ به‌طور متوسط تا ٢میلیون و ٣٥٦ هزار ‏بشکه در روز پایین آمده است. حالا که به زیر ٢ میلیون بشکه در روز هم رسیده است. ‏

‏٥- هر چند پول نفت عراق در جا‌های زیادی باید هزینه شود (از جمله تامین خسارت کویت، هزینه نیرو‌های ائتلاف، بازسازی ‏کشور و...)، اما آقایان مسوول، مثل خیلی از کار‌های دیگر دیر نکنید. ظرفیت تولید نفت ایران و درآمد‌های ملی‌مان، نباید در دوره ‏طولانی با عراق و کشور‌های همسایه‌مان تفاوت معنا‌دار داشته باشد. این، از جمله مسائل استراتژیک و امنیت ملی است. لطفا ‏بی‌توجه نباشید. ‏