چرا باید از بورس حمایت شود؟
تیرداد احمدی در گفت‌وگو با فارس، در مورد حمایت از بازار سرمایه ایران، گفت: علت اینکه می‌گوئیم باید از بورس حمایت شود، این است که بازار سرمایه هر کشوری به عنوان ویترین اقتصاد به شمار می‌رود. در کشور ما بازار بورس به عنوان دماسنج عمل نمی‌کند، چون تنوع صنایع بورسی با تنوع اقتصاد همگن نیست، اما بورس به عنوان ویترین اقتصاد به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه امروز اقتصاد کشور و از جمله بازار سرمایه به طور غاصبانه و با عناد مورد حمله دشمن قرار گرفته است، گفت: باید از ویترین اقتصاد یعنی بازار سرمایه حمایت کرد، اما بازار سرمایه متعلق به کیست و بیشترین سهام در این بازار مربوط به چه گروه‌هایی است؟
* 49 سهامدار عدالت بزرگترین سهامداران بازار
استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران گفت: بیشترین وزن مالکیت بازار سرمایه متعلق به سهام عدالت است که مالکیت آن مربوط به 49 میلیون ایرانی است، گرچه مدیریت سهام عدالت دست دولت است و اگر اقساط این سهام عدالت پرداخت شود، این سهام به مردم برمی‌گردد.
احمدی افزود: اگر بازار بورس حمایت شود، به منزله حمایت از ثروت عموم جامعه است، نه اینکه گفته شود بازار سرمایه فقط اموال ثروتمندان را دراختیار دارد، بنابراین باید از بازار سرمایه حمایت شود.
* صندوق‌های بازنشستگی دومین مالک بزرگ بورس
وی گفت: مالک بزرگ دیگر در بورس، صندوق‌های بازنشستگی مانند صندوق تأمین اجتماعی، ساتا، صندوق بازنشستگی کشوری و سایر صندوق‌های بازنشستگی مانند نفت و فولاد هستند که این صندوق‌ها مستمری و حقوق و بیمه‌های 60 میلیون ایرانی را تأمین می‌کنند. به عنوان مثال؛ فردی که دارای بیمه تأمین اجتماعی است، خود و فرزندانش تحت پوشش این بیمه قرار دارند. یا صندوق بازنشستگی کشوری که بازنشستگان ادارات دولتی را شامل می‌شوند و صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی که شامل همه بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی و خانواده‌های آنان است، صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح، حامی کارکنان این نیروها و خانواده‌هایشان هستند.
* دولت هم مالک بزرگ بازار در بورس
به گفته احمدی، سومین مالک بزرگ در بازار سرمایه ایران، خود دولت است که اموال 49 میلیون سهامدار که در اختیار دولت است، همچنین کلیه 60 میلیون بازنشسته که در صندوق‌های بازنشستگی حضور دارند و همچنین اموال دولت به عنوان اموال بیت‌المال در بورس وجود دارد، را مدیریت می‌کند، بنابراین باید این بازار حمایت شود.
* دلایل تغییرات شاخص در هفته قبل و جاری
کارشناس بورس در پاسخ به این پرسش که آیا رکوردشکنی بورس در هفته قبل حبابی بوده است که در هفته جاری مرتب شاهد ریزش بازار بوده‌ایم، گفت: آن رشدهای شاخص کل تابع این بود که به دلیل تغییرات در نرخ ارز، تورم و قیمت بازار کالایی، سود شرکت‌های بورسی افزایش یافته و از محل این افزایش سود، رشد شاخص‌های بورس انجام شد، اما سؤال این است که آیا رشد شاخص حباب‌گونه بوده است؟ در اکثریت قریب به اتفاق شرکت‌های بنیادی، نه تنها به هیچ وجه حباب نبود، بلکه سهام شرکت‌های بنیادی فاصله زیادی تا ارزش جایگزینی داشته‌اند. این شرکت‌ها شامل شرکت‌های فولادی، فلزات رنگی، پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها، کارخانجات سیمان، معادن، بانکها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صنایع غذایی و دارویی بوده‌اند.
احمدی در مورد دلایل افت شاخص بورس در هفته جاری گفت: به علت شهادت مظلومانه سپهبد قاسم سلیمانی، ریسکی به بازار تحمیل شده است، همانگونه که مردم در تشییع پیکر شهدا تمام قد پای آرمان‌های انقلاب و کشور ایستاده‌اند، امروز هم به علت ریسکی که به بازار سرمایه از جانب این اتفاق افتاده است، باید تمام قد پای حمایت از بازار سرمایه و ثروت مردم بایستیم.
به گفته وی، حمایت روز اول هفته جاری از سهام بزرگ در بازار سرمایه کار مناسبی بود، ولی باید در مرحله بعدی سهام متوسط نیز در بورس حمایت شود تا از بازار ریسک‌زدایی شود. سهام شرکت‌های بزرگ مانند فولاد، ملی مس و بانکها بودند. مرحله دوم، سهام متوسط مثل شرکت‌های دارویی، مواد غذایی، خودروسازان، سیمانی‌ها که شرکت‌های بنیادی هستند و باید در این مرحله مورد حمایت قرار گیرند.
به گفته وی، راه بعدی این است که اجازه دهیم سرمایه‌های مردم در حمایت از بازار سرمایه وارد شوند، اما چگونه؟ پاسخ این است که از طریق صندوق توسعه بازار که حمایت شد، با پول چه کسی سهام خریده شد؟ در واقع صندوق توسعه بازار برای خرید سهام از بانکها اعتبار گرفت و سهام خرد مردم را خریداری کرد. باید اجازه دهیم، اهالی بازار هم بتوانند اعتبار بگیرند و از بازار حمایت کنند.
* اعتبار برای خرید سهام به فعالان بازار هم داده شود
به گفته این کارشناس اقتصادی، راه‌حل سوم این است که با توجه به هیجانات فعلی و به منظور عدم مواجهه سهامداران خرد، با محدودیت‌های مارجینکال سُکنی، ضریب سکنی از 50 درصد به 30 درصد کاهش یابد، یعنی در سیستم اعتبارگیری اگر سرمایه‌گذاری یک واحد پول می‌آورد و فقط می‌تواند دو واحد سهام خریداری کند که یک واحد از محل اعتبار است، باید اجازه داده شود با یک واحد آورده بتواند دو واحد سهام اعتباری بگیرد و در واقع 3 واحد سهام بخرد.
به گفته وی، هنوز ضریب سکنای 30 درصد ریسک‌های بلندمدت بازار را تغییر نمی‌دهد و صرفاً مانع افزایش ریسک‌های کوتاه‌مدت ناشی از اتفاقات می‌شود.
به گفته احمدی، راهکار حمایت از بازار سرمایه حتماً به صورت نهادهای عمومی و مردمی توصیه می‌شود و در بلندمدت، بازار در سهم‌های بنیادی همچنان فاصله معناداری با ارزش‌های جایگزینی دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که ریسک یک امر ذاتی بازار است و چه نیازی به حمایت بازار دارد، گفت: روز شنبه و یکشنبه حمایت از بازار انجام گرفت که با پول اعتباری از بانکها بوده است، اما وقتی شاخص‌های بورس همگی قرمزپوش می‌شوند و دشمن شاد و مردم حاضر در بازار دچار ترس می‌شوند، این یک نوع تهدید است که باید با آن مقابله کرد و ویترین اقتصاد کشور یعنی بورس را مورد حمایت قرار داد.
احمدی گفت: وقتی مشکلی برای اقتصاد کشور پیش می‌آید، ویترین اقتصاد در کشور یعنی قیمت دلار چقدر بالا می‌رود و یا شاخص بورس چقدر افت می‌کند، با این عددها دشمن شاد می‌شود که ما باید در شرایط خاص بتوانیم از ویترین اقتصاد حمایت کنیم و در واقع این یک نوع حمایت در مقابله حمله معاندان به اهداف اقتصادی کشور است که باید جلوی آن بایستیم.
