خانواده «مدلل» در اقتصاد ایران چه می‌کنند؟/ این افراد چطور وام‌های چند صد میلیاردی می‌گیرند؟

«جواد کریمی قدوسی» نماینده مردم مشهد و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز گذشته با سؤالی درباره شرایط انحصار در بازار خوراک طیور «محمود حجتی» وزیر جهاد کشاورزی را به مجلس کشاند و با وجود توضیحات حجتی در این خصوص، نمایندگان مجلس قانع نشده و در فاصله کوتاهی از دریافت اولین کارت زرد؛ کارت زرد دیگری را به وزیر جهادکشاورزی نشان دادند.

به گزارش «تابناک»؛ متن سؤال کریمی قدوسی از وزیر جهاد کشاورزی بدین شرح بود: «ایجاد انحصار در بازار دان و مرغ توسط آقای مدلل با زیر پا گذاشتن قانون انحصار چیست؟». پس از سخنان و طرح سؤال نماینده مشهد پیرامون فعالیت فردی به نام مدلل و انحصاری که او در بازار یاد شده ایجاد کرده است، «محمود حجتی» تلاش کرد، به این موضوع پاسخ دهد؛ اما در نهایت نمایندگان با 113 رأی موافق، 54 رأی مخالف و 4 رأی ممتنع از مجموع 198 نماینده حاضر در جلسه سؤال را وارد دانستند و بنابراین، از پاسخ های وزیر جهاد کشاورزی قانع نشدند.

سؤال کریمی قدوسی درباره انحصار مدلل ها

‏واکنش ها در فضای مجازی پیرامون سؤال کریمی قدوسی که معمولا از حایگاه عضویتش در هیأت رئیسه مجلس دستگاه سیاست خارجی کشور را مورد کند و کاو و طرح سؤال قرار می دهد، بدین ترتیب بود: «کریمی قدوسی به وزیر جهاد گفت، چرا بازار ذرت دراختیار فردی به نام «مدلل» است، حجتی هم که انگار پاسخی نداشت اتهامات را قبول کرد و از مجلس اخطار گرفت.»

اما اگر بخواهیم بررسی کنیم که این فرد (مدلل) کیست و به چه کاری مشغول است باید برهه های مختلفی که نام او در رسانه ها مطرح شده است را بررسی و کنکاش کرد. آخرین بار که نام فردی به نام «مدلل» مطرح شده در ماجرای اخیر دریافت ارز 4200 تومانی توسط وارد کنندگان بود. آن طور که در فهرست شرکت های اعلام شده از سوی بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت آمده است. «مدلل» از افرادی است که در صدر دریافت کنندگان ‎ارزدولتی قرار گرفته و 149 میلیون یورو از این بابت دریافت کرده است.

خانواده‌ای در فهرست میلیاردهای ایرانی

در آخرین فهرستی که از میلیاردرهای (ثروتمندان) ایران منتشر شده است، نام خانواده مدلل آمده است. در خصوص زمینه فعالیت آنها به فعالیت در بخش خوراک دام و طیور، روغن و دانه های روغنی و سیمان اشاره شده است. هرچند در بررسی هایی که پیرامون این اشخاص انجام بدهید، با سه زمینه کاری متفاوت مواجه خواهید شد، آن طور که در معرفی این افراد آمده است، آنها همگی از یک خانواده هستند که در بخش های مختلفی از جمله خوراک دام و طیور و دانه های روغنی فعالیت دارند.

در بررسی هایی که پیرامون این خانواده صورت گرفته فعالیت در صنعت روغن نباتی، سیمان صنعت، آب معدنی چای، ذوب آهن و فولاد، بورس و ... از جمله اقدامات آنهاست که جداگانه توسط سه برادر اداره می شود. همچنین در جریان خرید یکی از باشگاه های بزرگ پایتخت نیز گفته می شود، نماینده ای از سوی آنان برای خرید مراجعت کرده بود که البته اسم خریدار در رسانه های مختلف در آن برهه انعکاس یافت.

البته گفته می شود، دو کارخانه تولید روغن این خانواده در شمال و غرب کشور تعطیل و نمیه تعطیل است؛ همچنین کارخانه های آب معدنی با برند «د» و چای با برند «ت» آنان تعطیل شده است و کارخانه سیمان که توسط رئیس جمهور سابق افتتاح شده بود نیز در حال حاضر، نیمه فعال است و یک کارخانه ذوب آهن نیمه فعال دیگر را آنها در اختیار دارند.

ماجرای رانت 650 میلیون یورویی چه بود؟

برهه دیگری که شاهد اعلام نام «مدلل» بودیم، به سال 92 و اوایل روی کار آمدن دولت «حسن روحانی» برمی گردد. در آن زمان به دنبال انتشار نامه‌ی «احمد توکلی» به «علی لاریجانی» رئیس مجلس شورای اسلامی از رانت‌خواری 650 میلیون یورویی یک تاجر واردکننده‌ی روغن و مواد روغنی، این موضوع با دستور ویژه «وزیر صنعت، معدن و تجارت»، همراه شد و برخی رسانه های کشور در خصوص خانواده یاد شده، گزارش های کاملی نوشتند.

در جریان آن پرونده گفته شد که «”م” پسر یکی از تجار بزرگ غرب کشور» است که در زمان خود «بزرگ‌ترین صادرکننده نخود کشور» بوده و حالا خود او «یکی از بزرگ‌ترین افرادی است که در صنایع روغنی و نهادهای کشاورزی در ایران فعالیت دارد». بر اساس این گزارش، این تاجر «۵ کارخانه روغن‌کشی بزرگ (استخراج روغن از محصولات گیاهی) دارد» و همچنین «صاحب ۲ کارخانه بزرگ روغن نباتی» در حال حاضر «نیمه‌تعطیل» در شمال کشور و کرمانشاه است که «به تنهایی حدود ۲۰ درصد بازار روغن آماده کشور را در اختیار دارند».

در آن گزارش ها عنوان شد، این فرد «به همراه چهار شخص بزرگ مطرح در صنایع غذایی ایران و وزارت کشاورزی، ۶ رکن اصلی صنعت غذایی ایران را در اختیار داشته و بزرگ‌ترین کارتل غذایی کشور نیز به شمار می‌رود.

همچنین نوشته شد که «آقای مدلل از طریق “شركت بازرگانی سپيداستوار آسيا” به عنوان وارد كننده و به نمايندگی از شركت‌های “اشكان طيور غرب”، “مجتمع كارخانجات كشت و صنعت شمال” و “شركت كشت و صنعت روغن نباتی ماهيدشت” توانسته رانت ویژه 650 میلیون یورویی را برای واردات روغن و مواد روغنی به دست بیاورد. پیشتر احمد توکلی در نامه‌ی خود به علی لاریجانی بدون نام بردن از مدلل، جزییاتی را از “تفاهم‌نامه” امضاشده میان شرکت متعلق به او با بانک مرکزی و بانک پاسارگارد به عنوان “بانک عامل” منتشر کرده بود.

از نامه محرمانه نعمت‌زاده تا دفاع سیف از مدلل‌ها در یک برنامه تلویزیونی

به گفته‌ی توکلی، «بر اساس این تفاهم‌نامه، بانک مرکزی متعهد می‌شود به تأمین و فروش ۶۵۰ میلیون یورو برای آن تاجر. به این ترتیب وی می‌تواند کشتی‌های حامل بار خودش را تخلیه و بار را ترخیص کند، بدون آنکه ارز از بانک مرکزی بخرد؛ بلکه مبلغ ۱۵۰ میلیون یورو را ۴ ماه بعد می‌خرد و ریالش را می‌دهد، مبلغ ۲۵۰ میلیون یورو را ۵ ماه بعد، و ۲۵۰ میلیون یورو را نیز ۶ ماه بعد عمل می‌کند… امتیازی که به هیچ واردکننده خصوصی و دولتی داده نشده است». یکی از رسانه ها در همان زمان در گزارش تکمیلی خود، تأکید کرده بود، محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت، خود شخصا با ارسال «نامه‌ای محرمانه» به بانک مرکزی «خواستار اختصاص این ارز» به گروه تولیدی مورد اشاره شده است.»

«ولی الله سیف» در برنامه زنده پایش از شبکه یک سیما درباره رانت ۶۵۰ میلیون یورویی گفته بود که «مسعود مدلل تاجر وارد کننده کالای اساسی کشور است که کشتی های حامل کالاها را به اسکله می آورد تا بتواند ارز آنها را تأمین کند اما تاکنون وجهی به وی پرداخت نشده است. ارز ۶۵۰ میلیون یورویی که گفته می‌شود، به وی پرداخت شده این چنین نبوده به طوری که قرار بود، طی ۴ ماه ارز مورد نیاز وی تسویه شود اما ۹ ماه گذشته و هنوز این اقدام صورت نگرفته است، به طوری که وی کالا را وارد کرد اما پولی دریافت ننموده. در زمانی که وی چنین درخواستی کرده، قیمت ارز مبادله ای ۲۴۵۰ تومان بود که در حال حاضر ۲۶۵۰ تومان شده و این ریسکی است که وی پذیرفته است.»

اما این پایان کشیده شدن پای نام «مدلل ها» به رسانه ها به دلیل بهره گیری از رانت های مختلف نبود. سال گذشته در جریان افشای اسامی بدهکاران کلان بانک سرمایه «محمود صادقی» نماینده فراکسیون امید مجلس از بدهی کلان فردی به نام «سامان مدلل» به بانک سرمایه خبر داد.

بدهی 5 هزار میلیاردی به بانک سرمایه چه شد؟

بدهی فرد مورد اشاره که از خانواده مدلل محسوب می شود به بانک سرمایه بیش از 5 هزار و 754 میلیارد ریال است که علیرغم اعلام آن در آذر ماه سال گذشته تاکنون هیچ واکنشی از سوی بانک عامل، فرد مذکور و نهادهای نظارتی درباره دریافت و یا عدم دریافت رقم فوق الذکر اتخاذ نشده است و معلوم نیست که اموال معلمان و بیت المال از سوی این فرد عودت داده شده است یا خیر؟

روزنامه کیهان سال گذشته پیرامون خانواده مورد اشاره این گزارش نوشته بود که «تخلفات و درازدستی‌های خاندان مدلل به همین چند جمله محدود و مختصر نمی‌شود. اما از آنجا که متأسفانه با گذشت یک دهه از افشا و علنی شدن این تخلفات (نظیر بدهکاری بیش از هزار میلیارد تومانی به سیستم بانکی) و علی‌رغم چند بار بازداشت و آزادی برخی از آنها، هنوز دستگاه قضایی هیچ رسیدگی قطعی انجام نداده است؟»