کلیات
اقتصاد ایران یک اقتصاد ترکیبی و در حال گذار، شامل یک بخش عمومی بزرگ است، که در حدود ۶۰ درصد آن به شیوه متمرکز و دستوری اداره میشود. بخش عمدهای از صادرات در ایران بر پایه صادرات نفت و گاز است. در سال ۲۰۱۰ این صادرات ۶۰٪ درآمد دولت را شامل شدهاست. اقتصاد ایران یکی از معدود اقتصادهای بزرگ است که در جریان بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۹ بهطور مستقیم لطمه ندید.
نفت و اقتصاد ایران
قیمت بالای نفت در سالهای اخیر به دولت ایران این امکان را دادهاست تا سالیانه بالغ بر ۹۰ میلیارد دلار، ارز آوری داشته باشد. بر پایه آمار بانک مرکزی ایران نرخ تورم در سال ۲۰۱۰ تا ۱۱٫۵٪ کاهش پیدا کردهاست. اقتصاد تنها رشد متوسط را به خود دیدهاست. ناکارآمدی اقتصاد و سرمایهگذاری ناکافی داخلی و خارجی باعث ایجاد تورم در سالهای اخیر شده در حال حاضر ایران از لحاظ برابری قدرت خرید، هجدهمین کشور در جهان و بر اساس فهرست صندوق بینالمللی پول ایران رتبه ۲۵ را دارا میباشد.
گزارش صندوق بین المللی پول
صندوق بینالمللی پول در ماه مه ۲۰۱۱ نرخ رشد ایران را صفر درصد پیشبینی کرد، ولی پس از اعتراض ایران این نرخ رشد را به ۲٫۵ درصد افزایش داد که با این وجود هنوز بسیار کمتر از متوسط نرخ رشد جهانی و منطقهای است. به گزارش صندوق بینالمللی پول تورم ایران در سال ۲۰۱۱ بالاترین تورم منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و به میزان ۲۲٫۵ درصد پیشبینی شدهاست.
تولیدات منحصر بفرد ایران
ایران بزرگترین تولیدکننده پسته، زعفران، خاویار، زرشک، فیروزه، میوههای شفتی (مثل زردآلو) و فرش دستباف در جهان است. این کشور همچنین بزرگترین ذخیره روی در جهان را دارد.
ایران همچنین هشتمین تولیدکننده میوه، دومین تولیدکننده خیار، هشتمین نیروی بزرگ نظامی بر اساس تعداد نفرات، دوازدهمین بر اساس رتبه جهانی، نهمین دارنده تانک نظامی، چهارمین تولیدکننده سیمان، نهمین تولیدکننده آهن، هشتمین تولیدکننده لیمو، دهمین تولیدکننده انگور، دومین تولیدکننده زردآلو، هشتمین تولیدکننده مرغ، سومین تولیدکننده گاز طبیعی، ششمین تولیدکننده نفت، سومین صادرکننده نفت، ششمین تولیدکننده پیاز، دومین تولیدکننده گردو، سومین تولیدکننده هندوانه، هفتمین تولید کننده گوجه فرنگی، هفتمین تولید کننده مرکبات، چهارمین تولید کننده بادام و هفتمین تولید کننده پشم سیزدهمین تولیدکننده آهک دومین تولید کننده پرلیت پنجمین تولید کننده باریت در جهان است.
کوچک شدن اقتصاد ایران
در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۰ اندیشکده مؤسسه مالی بینالمللی، مستقر در واشینگتن، اعلام کرد اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۹ مالی (تا پایان ماه مارس) ۴/۶ درصد کوچک شده بود که پیشبینی میشود تا پایان سال جاری مالی در ایران (پایان ماه مارس) اقتصاد ایران ۷/۲ درصد کوچک شود.
درپی تصویب حذف صفر از پول ملی و لازمالاجرا شدن آن از اسفند ماه، لایحه بودجه ۱۴۰۵ نیز با ریال جدید بسته شده است؛ لذا انتظار میرود سال آینده بازارهای پولی و مالی وارد فضای جدیدی شوند و اسکناسهای چاپ جدید هم کمکم روانه بازار شود تا طی یک پروسه پنج ساله، واحد پولی جدید در اقتصاد کشور حاکم شود.
کد خبر: ۱۳۴۷۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۳
لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ که امروز از سوی رئیسجمهور به مجلس ارائه شد، بهعنوان نخستین بودجه سنواتی کشور پس از حذف چهار صفر از پول ملی، تغییراتی در ارقام، ساختار منابع و مصارف و سیاستهای حمایتی دولت نشان میدهد.
کد خبر: ۱۳۴۷۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
به نظر میرسد برخی از مقامات از صرافت تلاش برای لغو تحریمها افتاده و ظاهرا متمایل به پذیرش تحریم بهعنوان امری مقدر و محتوم شدهاند. این در حالی است که تحریمهای 20ساله کشور ما را وارد مرحله فرسودگی زیرساختها و اضمحلال ساختاری کرده است.
کد خبر: ۱۳۴۷۴۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
در بخش دوم و پایانی گفتگوی مشروح با «تابناک»؛
شهرام جزایری گفت: ما اقتصادیها دنبال منافع کشور هستیم؛ اگر ۲۰۰ فعال اقتصادی با اختیار کامل در سفارتخانهها مستقر شوند، میتوانند حتی از بازارهای غیررسمی مسیر تأمین منافع اقتصادی ایران را باز کنند.
کد خبر: ۱۳۴۵۸۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۶
آقای پزشکیان هر ایرادی داشته باشد تاکنون سعی نکرده که برای توجیه وضعیت اقتصادی کشور از جمله قیمت ارز، بهانهگیری کند و به علل غیرمرتبط بپردازد و افزایش قیمت ارز را توطئه این و آن بداند. امیدواریم پس از این نیز وارد این مقولات نشود. وی هفته پیش صریح گفت که تورم تقصیر مجلس و دولت است. حرف دقیق و البته ناقصی است که باید تکمیل شود.
کد خبر: ۱۳۴۶۱۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۵
نبض خبر
امیرسعید ایروانی نماینده ایران در سازمان ملل در سخنرانی رسمی در سازمان ملل گفت: »حضور اتباع افغانستان در ایران سالانه 10 میلیارد دلار هزینه برای کشور دارد و این در غیاب حمایتهای بینالمللی است.» با ترجمه اختصاصی تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۳۴۵۳۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۱
نامه اخیر گروهی از اقتصاددانان خطاب به رئیسجمهور، از نظر اخلاقی ارزشمند است؛ زیرا بر ضرورت شفافیت بودجه، حذف هزینههای غیرمولد و همزمانی سختی مردم و دولت تأکید میکند.
کد خبر: ۱۳۴۵۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۹
تعدادی آدم دلسوز در دانشگاههای کشور هستند که سر هر دوره ریاستجمهوری دست به کار میشوند و درباره بودجه سالانه با اشراف به وضعیت امروز میهن، نظر میدهند.
کد خبر: ۱۳۴۴۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۸
ظلم بانک آینده حد ندارد؛
شهردار تهران در جمع دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) گفت: ظلمی که بانک آینده کرده حد ندارد. ۱۶ درصد از تورم ۴۰ درصدی کل کشور مربوط به این بانک بود.
کد خبر: ۱۳۴۴۵۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۶
خط قرمز معیشت مردم، امروز مهمترین شاخص بحران اقتصادی کشور است؛ بحرانی که اگر مهار نشود، آثار آن از یک گزارش آماری بسیار فراتر خواهد رفت. با تمام وجود تلاش دولت برای کاهش تورم و بهبود وضعیت معیشتی خانوارها اما در یکسال گذشته آمارهای مرکز آمار ایران، همچنان از روند افزایشی قیمت کالاها و اقلام مصرفی خبر میدهد.
کد خبر: ۱۳۴۴۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۵
۹۰ سال پیش مرکز خرید بازار نو یکی از قدیمیترین مراکز خرید تهران افتتاح شد.
کد خبر: ۱۳۴۴۱۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۵
با وجود اینکه کشور در شرایط ویژهای قرار دارد که تمرکز رئیسجمهور و دولت بر انجام وظایف و پیشبرد امور را طلب میکند، برخی افراطیون به دنبال کارشکنی یا کشاندن دولت به حواشی و حتی به زمین زدن و ناامید کردن رئیسجمهور از ادامه کار هستند.
کد خبر: ۱۳۴۳۶۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۲
دهههاست که شعار بهبود معیشت و رفاه عمومی بر زبان سیاستمداران جاری است؛ اما واقعیت زندگی مردم نشان میدهد که ایران، با وجود تاریخ پرفرازونشیب و منابع فراوان، در تأمین ابتداییترین نیازهای اقتصادی شهروندان با دشواریهای فزاینده مواجه است.
کد خبر: ۱۳۴۳۶۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۱۲
محمدصالح جوکار در گفتگوی تفصیلی با تابناک-بخش اول:
نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر انسجام ملی به عنوان عامل بازدارندگی در برابر تهدیدات خارجی، اسنپبک را بیشتر یک عملیات روانی خواند تا تأثیرگذار بر اقتصاد. وی همچنین بر لزوم توجه به مطالبات معیشتی مردم و اجرای سیاستهایی مانند کالابرگ الکترونیکی برای مدیریت تورم تأکید کرد.
کد خبر: ۱۳۴۰۴۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۰۷
محمد خوش چهره در گفتوگو با تابناک-بخش پایانی؛
خوش چهره معتقد است؛ اشکال وضعیت اقتصاد ایران این است که دولت در جاهایی که باید باشد، نیست، و در جاهایی که نباید باشد، پررنگ است. مثلا دولت در بخش مسکن باید جلوی سوداگری، دلالی و رشد بیرویه قیمت زمین را بگیرد.
کد خبر: ۱۳۴۰۵۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
علی چاغروند؛ کارشناس اقتصادی و انرژی
کد خبر: ۱۳۴۰۴۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۵
محمد خوش چهره در گفتوگو با تابناک/ بخش دوم
مشکلاتمان دیگر مشکل نیست بلکه به بحران تبدیل شده است. یعنی از مشکل شده معضل و حالا به بحران رسیده است. بحران بیکاری و تورم و مسکن داریم، در نتیجه باید یک حکیم بالای سر اقتصاد باشد.
کد خبر: ۱۳۳۹۶۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۳
دکتر ابراهیم رزاقی، اقتصاددان برجسته و استاد بازنشسته دانشگاه تهران، دار فانی را وداع گفت. او از چهرههای شاخص نقد سیاستهای اقتصادی در ایران بود و همواره بر «تولید ملی»، «عدالت اجتماعی» و «استقلال اقتصادی» تأکید داشت.
کد خبر: ۱۳۴۰۰۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۲
در اینفوگرافیک زیر، تابناک بیشترین و کمترین هزینه خانوار در استانهای کشور در سال ۱۴۰۳ را بررسی کرده است.
کد خبر: ۱۳۳۹۴۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۹
بابک زنجانی پس از محکومیت به فساد مالی و اعدام، حالا نهتنها از این حکم رسته و از زندان آزاد شده است، بلکه این روزها نام او بهعنوان سرمایهگذار ابرپروژههای اقتصادی شنیده میشود.
کد خبر: ۱۳۳۸۳۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۴