کلیات

اقتصاد ایران یک اقتصاد ترکیبی و در حال گذار، شامل یک بخش عمومی بزرگ است، که در حدود ۶۰ درصد آن به شیوه متمرکز و دستوری اداره می‌شود. بخش عمده‌ای از صادرات در ایران بر پایه صادرات نفت و گاز است. در سال ۲۰۱۰ این صادرات ۶۰٪ درآمد دولت را شامل شده‌است. اقتصاد ایران یکی از معدود اقتصاد‌های بزرگ است که در جریان بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۹ به‌طور مستقیم لطمه ندید.

نفت و اقتصاد ایران

قیمت بالای نفت در سال‌های اخیر به دولت ایران این امکان را داده‌است تا سالیانه بالغ بر ۹۰ میلیارد دلار، ارز آوری داشته باشد. بر پایه آمار بانک مرکزی ایران نرخ تورم در سال ۲۰۱۰ تا ۱۱٫۵٪ کاهش پیدا کرده‌است. اقتصاد تنها رشد متوسط را به خود دیده‌است. ناکارآمدی اقتصاد و سرمایه‌گذاری ناکافی داخلی و خارجی باعث ایجاد تورم در سال‌های اخیر شده در حال حاضر ایران از لحاظ برابری قدرت خرید، هجدهمین کشور در جهان و بر اساس فهرست صندوق بین‌المللی پول ایران رتبه ۲۵ را دارا می‌باشد.

گزارش صندوق بین المللی پول

صندوق بین‌المللی پول در ماه مه ۲۰۱۱ نرخ رشد ایران را صفر درصد پیش‌بینی کرد، ولی پس از اعتراض ایران این نرخ رشد را به ۲٫۵ درصد افزایش داد که با این وجود هنوز بسیار کمتر از متوسط نرخ رشد جهانی و منطقه‌ای است. به گزارش صندوق بین‌المللی پول تورم ایران در سال ۲۰۱۱ بالاترین تورم منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و به میزان ۲۲٫۵ درصد پیش‌بینی شده‌است.

تولیدات منحصر بفرد ایران

ایران بزرگترین تولیدکننده پسته،  زعفران،  خاویار، زرشک،  فیروزه،  میوه‌های شفتی (مثل زردآلو) و فرش دستباف در جهان است. این کشور همچنین بزرگترین ذخیره روی در جهان را دارد.
ایران همچنین هشتمین تولیدکننده میوه، دومین تولیدکننده خیار، هشتمین نیروی بزرگ نظامی بر اساس تعداد نفرات، دوازدهمین بر اساس رتبه جهانی، نهمین دارنده تانک نظامی، چهارمین تولیدکننده سیمان، نهمین تولیدکننده آهن، هشتمین تولیدکننده لیمو، دهمین تولیدکننده انگور،  دومین تولیدکننده زردآلو، هشتمین تولیدکننده مرغ، سومین تولیدکننده گاز طبیعی، ششمین تولیدکننده نفت، سومین صادرکننده نفت، ششمین تولیدکننده پیاز، دومین تولیدکننده گردو، سومین تولیدکننده هندوانه، هفتمین تولید کننده گوجه فرنگی، هفتمین تولید کننده مرکبات، چهارمین تولید کننده بادام و هفتمین تولید کننده پشم سیزدهمین تولیدکننده آهک دومین تولید کننده پرلیت پنجمین تولید کننده باریت در جهان است.

کوچک شدن اقتصاد ایران

در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۰ اندیشکده مؤسسه مالی بین‌المللی، مستقر در واشینگتن، اعلام کرد اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۹ مالی (تا پایان ماه مارس) ۴/۶ درصد کوچک شده بود که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری مالی در ایران (پایان ماه مارس) اقتصاد ایران ۷/۲ درصد کوچک شود.