در آستانه برگزاری انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا، موضوع میزان مشارکت مردمی، نقش احزاب و سازوکارهای نظارتی بیش از پیش در کانون توجه افکار عمومی قرار گرفته است.
به گزارش تابناک، انتخابات شوراهای شهر و روستا بهعنوان یکی از ملموسترین جلوههای مردمسالاری محلی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت اداره شهرها و روستاها دارد و از همین رو، چگونگی برگزاری سالم و پرشور آن اهمیتی دوچندان یافته است.
پایگاه خبری تحلیلی تابناک در گفتوگو با مالک شریعتی نیاسر، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی به بررسی اهمیت انتخابات شوراها، ضرورت افزایش مشارکت، نقش احزاب در معرفی نامزدهای صالح، ملاحظات مربوط به تعارض منافع و مسئولیت نهادهای نظارتی پرداخته است؛ گفتوگویی که در آن بر تقویت سرمایه اجتماعی و جایگاه شوراها بهعنوان نهادی پایه در نظام مردمسالاری تأکید شده است.
گفت وگوی تابناک با نماینده مردم تهران در مجلس دوازدهم را میخوانید.
تابناک: یکی از رویدادهایی که در سال آینده شاهد آن خواهیم بود، انتخابات شورای شهر است. با توجه به روندهای جاری کشور و مشکلات موجود، این پرسش برای بسیاری از شهروندان مطرح است که میزان مشارکت چه درصدی خواهد بود. از سوی دیگر، فعالیت جریانهای سیاسی نیز میتواند به افزایش مشارکت کمک کند؛ بهویژه با گرم شدن فضای انتخابات شوراها که بهطور مستقیم با برخی امور ملموس مردم در شوراها و شهرداریها مرتبط است. شما بهعنوان یک فعال سیاسی و عضو جریان تحول خواه، فعالیت جریان متبوع خود را در این انتخابات چگونه ارزیابی میکنید؟
انتخابات شوراها انتخابات بسیار مهمی است. برای نخستین بار در سالهای اخیر، این انتخابات بهصورت مستقل برگزار خواهد شد؛ پیش از این، همزمان با انتخابات ریاستجمهوری برگزار میشد، اما به دلیل حوادثی که رخ داد، ناگزیر به تفکیک آنها شدیم.
با توجه به اینکه نظارت بر انتخابات شوراها بر عهده مجلس شورای اسلامی است و مجلس در این فرآیند، از حیث نظارت، تأیید صلاحیتها و رسیدگی به مراحل اجرایی، نقشی مشابه شورای نگهبان در سایر انتخابات ایفا میکند، در مجمع نمایندگان استان تهران بهعنوان عضو هیئت نظارت استان تهران انتخاب شدم
از این جهت، اهمیت دارد که مشاهده کنیم آیا انتخابات شوراها میتواند بهطور مستقل جایگاه خود را تثبیت کند یا خیر، اما درخصوص این موضوع باید توضیح دهم که بنده در مقطعی رئیس جبهه تحولخواهان انقلابی بودم. با توجه به اینکه نظارت بر انتخابات شوراها بر عهده مجلس شورای اسلامی است و مجلس در این فرآیند، از حیث نظارت، تأیید صلاحیتها و رسیدگی به مراحل اجرایی، نقشی مشابه شورای نگهبان در سایر انتخابات ایفا میکند، در مجمع نمایندگان استان تهران بهعنوان عضو هیئت نظارت استان تهران انتخاب شدم. از این رو، بهطور طبیعی امکان ادامه فعالیتهای سیاسی و حزبی بهعنوان یک فعال سیاسی در حوزه انتخابات شوراها برای بنده وجود نداشت.
در آخرین جلسه جبهه تحولخواهان، استعفای خود را اعلام کردم و فرد دیگری بهجای بنده انتخاب شد تا از هرگونه تعارض منافع جلوگیری شود. هدف از این تصمیم آن بود که بنده بتوانم وظیفه نظارتی خود را بهدرستی انجام دهم و سایر دوستان نیز فعالیتهای حزبی و سیاسی خود را دنبال کنند. این موضوع نکته مهمی است و همه فعالان سیاسی و مسئولان باید به آن توجه داشته باشند که منافع و مسئولیتها از یکدیگر تفکیک شود و هیچگونه تعارضی شکل نگیرد. البته بنده بهصورت کلی و در جایگاه نماینده مجلس و یک فعال سیاسی میتوانم دیدگاههای عمومی خود را درباره مجریان انتخابات و نقش احزاب بیان کنم. در مجموع، چه جریانهای سیاسی، چه احزاب و چه مجریان انتخابات، همه باید تلاش کنیم که میزان مشارکت در انتخابات شوراها افزایش یابد.
مهمترین هدفی که باید دنبال شود، ارتقای مشارکت مردمی است؛ چراکه شوراها یک نهاد پایهای در نظام مردمسالاری بهشمار میآیند و پایینترین سطحی هستند که عموم مردم، در شهرها، روستاها و مناطق مختلف کشور، بهطور مستقیم در آن درگیر میشوند. تعداد زیادی از منتخبان در این سطح انتخاب میشوند و هرچه مشارکت افزایش یابد، سرمایه اجتماعی کشور نیز تقویت خواهد شد و همین سرمایه اجتماعی میتواند به منتخبان و مناطقی که در آنها انتخاب شدهاند، کمک مؤثری کند برای آنکه شهرها و روستاها بهتر اداره شوند، تلاش کنند افراد صالح، توانمند و شایسته را معرفی کنند. احزاب سعی کنند با توجه به گستردگی انتخابات شوراها و تعداد بالای منتخبان، متأسفانه در سالهای گذشته تجربههای مطلوبی در همه شوراها نداشتهایم؛ برخی شوراها منحل شدهاند و برخی دیگر با مشکلاتی همچون فساد مواجه بودهاند که حتی در مواردی به بازداشت انجامیده است.
احزاب هم باید مسئولانهتر عمل کرده و افراد قویتر و سالمتری را به جامعه معرفی کنند و هم مردم باید با دقت بیشتری به شناخت نامزدها بپردازند. رسانهها، بهویژه رسانههای محلی، میتوانند نقش مؤثری در معرفی چهرههای سالم و توانمند ایفا کنند. همچنین هیئتهای نظارتی، از جمله ما، با جدیت تلاش خواهیم کرد سلامت انتخابات را بدون ملاحظات جناحی تضمین کنیم. تصمیمی که بنده اتخاذ کردم نیز دقیقاً با همین رویکرد بود تا با تکیه بر مستندات، افراد سالم شناسایی شوند و همه در معرض انتخاب آگاهانه مردم قرار گیرند. هدف نهایی آن است که مشارکتی مطلوب، فعال و در شأن کشور شکل بگیرد.

تابناک: آقای زاکانی، شهردار فعلی تهران، منتسب به جریان سیاسی شما هستند. طبیعی است که کلیت عملکرد ایشان را مورد تأیید قرار دهید. با این حال، اگر بخواهید در یک جمله به یک یا چند اقدام شاخص شهرداری فعلی اشاره کنید که هم ایده آن مربوط به دوره کنونی مدیریت شهری بوده و هم از نظر شما در اجرا نمره قبولی گرفته باشد، به چه مواردی اشاره میکنید؟
به همان دلیلی که پیشتر اشاره کردم، در این خصوص اظهارنظر نمیکنم؛ چراکه ممکن است چنین سخنانی بهعنوان حمایت تلقی شود. مردم بهترین داوران هستند و میتوانند با مقایسه دورههای مختلف باهم ببینند نگاه و مطالباتشان چه بوده و چقدر پیشرفت داشته است.