
صادرات افسارگسیخته کنسانتره آهن از طریق «کارتهای بازرگانی یکبارمصرف یا اجارهای»، درحالیکه تولیدکنندگان داخلی با کمبود مواد اولیه روبهرو هستند، ضربهای مهلک به ارزشافزوده و فرصتهای شغلی کشور وارد کرده است؛ این درحالی است که این تخلف حتی پای شرکتهای مطرح را هم به میان آورده است و آنها نیز از کارتهای بازرگانی اجارهای برای صادرات گسترده مواد خام استفاده می کنند که نشاندهنده تعارض منافع عمیق و یک حفره ساختاری جدی است که منجر به تضعیف کارخانه های داخلی و افزایش قیمت کنسانتره در بازار می شود.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، «کارتهای یکبارمصرف بازرگانی» تبدیل به پوششی برای فرار مالیاتی و قانونی شرکتهایی شده که موظف به تأمین داخلی هستند و این اقدام، تولیدکنندگان شفاف را قربانی سفتهبازی و سود کوتاهمدت کرده است و این سوال پیش می آید که ایمیدرو و وزارت صمت دقیقاً چه زمانی قصد دارند این شبکه را متلاشی کرده و سهم ملت از ارزشافزوده را پس بگیرند؟
خیانت در زنجیره تأمین!
حضور نامهای مطرحی، چون احیا سپاهان، پدیده کاوش، فکور صنعت، و پایا فولاد در این مسیر صادراتی، نشاندهنده تعارض منافع عمیق است؛ چراکه این شرکتها بهعنوان بخشی از زنجیره، موظف به تأمین پایدار نیاز داخلی هستند، اما با ترجیح سود کوتاهمدت صادرات مواد خام، عملاً به سلامت کل زنجیره ضربه میزنند و این اقدام برخلاف منافع راهبردی صنعت است.
این تخلف، نه تنها یک شکست نظارتی است، بلکه نشاندهنده تعارض منافع عمیقی است که عمداً کارخانجات پاییندستی را با کمبود مواد اولیه و شوک قیمتی مواجه میکند؛ آن هم در شرایطی که کنسانتره آهن با کمبود شدید مواجه است و صادرات حجیم و بدون نظارت، این کمبود را در بازار داخلی تشدید میکند که نتیجه مستقیم آن نه تنها افزایش شدید و غیرمنطقی قیمت کنسانتره در داخل بلکه هزینههای تولید واحدهای پاییندستی را به شکلی ناگهانی بالا میبرد و حاشیه سود آنها را تهدید میکند.
کارتهای بازرگانی یکبارمصرف، به ابزاری برای دور زدن مقررات و فرار مالیاتی تبدیل شدهاند و این سازوکار، مزیت رقابتی را از تولیدکنندگانی که شفاف و قانونی کار میکنند سلب کرده و آن را به رانتخوارانی میدهد که از مسیرهای غیرقانونی و اجارهای اقدام به صادرات میکنند و این روند، تولید سالم را در برابر دلالی و سفتهبازی تضعیف میکند.
خروج ارزشافزوده ملی از جیب مردم!
ادامه بیتفاوتی دولت و ایمیدرو نسبت به صادرات گسترده کنسانتره آهن از مسیرهای غیرشفاف، رفته رفته باعث می شود که روند تولید سالم را در برابر دلالی و سفتهبازی خلع سلاح کند و بحران تأمین خوراک فولادسازان را هم در آینده ای نزدیک تشدید خواهد کرد.
ازآنجایی که تأمین پایدار زنجیره ارزش بر عهده دولت و بهطور مشخص سازمانهایی مانندسازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران است، تداوم این روند نشاندهنده عدم ورود فوری و مؤثر این نهاد در قبال وظایف ذاتی خود است؛ بنابراین باید یک سیستم تخصیص کنسانتره بر اساس نیاز واقعی و ظرفیت تولید فعال واحدهای داخلی ایجاد شود، نه بر اساس توانایی صادرات .
بنابراین لازم است ایمیدرو با همکاری وزارت صمت، اتاق بازرگانی و سازمان امور مالیاتی یک فیلتر سختگیرانه برای شناسایی و ابطال فوری کارتهای بازرگانی اجارهای و یکبارمصرف وضع کند و شرکتهای بزرگ و مطرحی که از این طریق برای صادرات مواد خام اقدام میکنند را بهصورت جدی تحت پیگرد قانونی و تنبیهات تنظیمی قرار دهد تا برای سایرین درس عبرت شود و بساط تخلفات جمع شود.
به گزارش تابناک، استفاده از کارتهای بازرگانی یکبارمصرف برای صادرات گسترده کنسانتره آهن، به یک بحران ساختاری تبدیل شده است که در صورت عدم مداخله قاطع دولت و ایمیدرو، میتواند به بحران تأمین خوراک و تضعیف تولید ملی فولاد نیز منجر شود بنابراین اقدام ضروری، محدودسازی صادرات مواد خام حیاتی و برخورد شدید با سوءاستفادهکنندگان از کارتهای بازرگانی اجارهای ضروری است.