عباس عراقچی میگوید: بازرسیها وظیفه آژانس است و ما با آنها در تماس نزدیک هستیم. نگرانیهای امنیتی و ایمنی زیادی وجود دارد و قبل از رفع این نگرانیها، بازرسیها نمیتواند از سر گرفته شود. اما وقتی روابط ما با آژانس به حالت عادی بازگردد، در جنبههای فنی این چالشهای ایمنی، همکاری با ژاپن میتواند مفید باشد.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه با خبرگزاری کیودو ژاپن در خصوص این موضوع که در فضای بعد از جنگ ۱۲ روزه، آیا چشماندازی برای از سرگیری همکاری ایران و ژاپن در زمینه ایمنی هستهای وجود دارد؟ گفته است: در طول جنگ ۱۲ روزه، تأسیسات هستهای ما بمباران و تخریب شده و آسیبهای جدی دیدهاند. این به وضوح نقض بزرگ حقوق بینالملل است و شاید بزرگترین نقض حقوق بینالملل باشد، زیرا یک تأسیسات هستهای صلحآمیز تحت نظارت آژانس بمباران شده است. این باعث ایجاد خطرات و چالشهای جدی شده است: خطر تشعشعات، مهمات منفجرنشده در تأسیسات، و همانطور که میدانید تهدیدها همچنان ادامه دارند. اکنون ما هم با تهدیدات امنیتی و نگرانیهای ایمنی مواجه هستیم.
وی افزود: متأسفانه هیچ سابقهای از بمباران یک تأسیسات هستهای صلحآمیز وجود ندارد؛ بنابراین هیچ پروتکل یا دستورالعملی برای بازرسی چنین تأسیساتی وجود ندارد. این سؤال من از مدیرکل آژانس بود: آیا روش یا پروتکلی برای بازرسی چنین تأسیساتی وجود دارد؟ آنها گفتند نه، چون سابقهای وجود ندارد. این اولین بار است که یک تأسیسات هستهای صلحآمیز تحت نظارت بمباران میشود؛ بنابراین نمیتوانیم بازرسیها را از سر بگیریم مگر آنکه روی روش بازرسی تأسیسات بمبارانشده توافق کنیم. ما با آژانس برای رسیدن به این توافق وارد مذاکره شدیم و چارچوب همکاری در قاهره برای حل این مساله به دست آمد.
وزیر خارجه ایرن تأکید کرد: این مهم است که آژانس پذیرفت که به چارچوب جدید همکاری نیاز داریم. اما متأسفانه، پس از توافق در قاهره، سه کشور اروپایی و آمریکا به دنبال مکانیسم اسنپ بک در شورای امنیت رفتند، که غیرقانونی بود و ما فکر نمیکنیم آنها حق فعال کردن این مکانیسم را داشته باشند. من به سه کشور اروپایی و آمریکا گفتهام که اگر به سوی اسنپ بک بروید، چارچوب همکاری ایران و آژانس، یعنی توافق قاهره، دیگر معتبر نخواهد بود و باید آن را بازنگری کنیم؛ و متأسفانه این همان اتفاقی است که افتاد. اکنون ما با آقای گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تماس هستیم تا این همکاری را از سر بگیریم.
عراقچی در این گفتوگو نگرانیهای ایمنی را معتبر خواند و در عین حال گفت: اینجا به موضوع احتمال همکاری ممکن با ژاپن میرسیم. ژاپن تجربه بمبهای هستهای و پیامدهای آن را در ایمنی محیط زیست و سلامت مردم دارد و همچنین تجربه نیروگاه فوکوشیما که توسط سونامی تخریب شد را نیز دارد. من در آن زمان سفیر در توکیو بودم و از آن منطقه بازدید کردم؛ بنابراین هیچ شکی ندارم که ژاپن دانش خوبی درباره بهبود ایمنی تأسیسات هستهای دارد و این دانش میتواند با ایران به اشتراک گذاشته شود.
در عین تأکید وزیر خارجه ایران بر موضوع ایمنی تاسیسات هسته ای خسارت دیده ولی وی موضوع همکاری با آژانس و بازرسی از این تأسیسات را موضوع جدا از بحث نگرانیهای ایمنی در این مرحله زمانی میداند.
وی در این خصوص میگوید: بازرسیها وظیفه آژانس است و ما با آنها در تماس نزدیک هستیم. نگرانیهای امنیتی و ایمنی زیادی وجود دارد و قبل از رفع این نگرانیها، بازرسیها نمیتواند از سر گرفته شود. اما وقتی روابط ما با آژانس به حالت عادی بازگردد، در جنبههای فنی این چالشهای ایمنی، همکاری با ژاپن میتواند مفید باشد.
عراقچی در این گفتوگو نقش بازرسی توسط بازرسان ژاپنی را میپذیرد و میگوید: بازرسی موضوعی است که آژانس تصمیم میگیرد و ما نمیتوانیم در آن دخالت کنیم. اما تجربه بسیار خوبی از همکاری با بازرسان ژاپنی داریم. زمانی که آمانو، مدیرکل فقید ژاپنی، مدیرکل آژانس بود، همکاری بسیار خوبی با او داشتیم. توافق هستهای سال ۲۰۱۵ زمانی حاصل شد که او مدیرکل بود و نقش کلیدی و کمککنندهای در دستیابی به آن داشت. همکاری با بازرسان و مدیران ژاپنی در آژانس و جاهای دیگر بسیار مفید بوده و میتواند در آینده ادامه یابد.
به گزارش تابناک، در جنگ ۱۲ روزه، آمریکا و رژیم صهیونیستی به تأسیسات هستهای ایران در نطنز، فردو و اصفهان حمله کردند.
متعاقب این حمله «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد برنامه هستهای ایران را نابود کرده است. این در حالی است که گزارشهای منتشر شده بعدی توسط آمریکا این موضوع را رد کردند.
این حمله در حالی رخ داد که دو روز قبل از آن شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی قطعنامهای علیه برنامه هستهای ایران تصویب کرده بود. ایران معتقد است این قطعنامه و گزارش دبیر کل آژانس در این خصوص، زمینه حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به تأسیسات هستهای ایران را فراهم آورده بود.
متعاقب این حملات، ایران همکاری با آژانس را تعلیق کرد و متعاقب مصوبه مجلس شورای اسلامی هر گونه همکاری با اژانس منوط به مجوز شورای عالی امنیت ملی ایران شد.
با این وجود ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا به تاسیسات هستهای خود و قبل از فعال شدن مکانیسم ماشه به توافق جدیدی در قاهره دست یافتند که با فعال شدن مکانیسم ماشه ایران آن توافق را پایان یافته عنوان کرد.
با این وجود این اولین بار است که عراقچی فرمولی عینی برای بازرسی از تاسیسات آسیب دیده ایران ارائه میکند و در این میان ژاپن میتواند نقش مهمی داشته باشد.
مشخص نیست در این زمینه صحبتهایی با توکیو شده است یا اظهارات عراقچی در گفتوگو با «کیودو» ژاپن صرفا طرح موضوع بوده است.
فرمولی که عراقچی در زمینه رفع نگرانیهای ایمنی ارائه داده میتواند مسیری برای همکاری با آژانس بگشاید. به ویژه آنکه اگر بازرسیهای توسط بازرسان ژاپنی صورت گیرد این مسیر هموارتر خواهد شد.
به گزارش تابناک، باید توجه داشت که شورای حکام آژانس در آخرین قطعنامه اش از ایران خواست «فورا» درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده شفافسازی کند. این آژانس، آمریکا و متحدانش خواستار بازرسی و نظارت فوری بر تاسیسات اتمی ایران از جمله مکانهایی هستند که به آنها حمله شده است.
این احتمال وجود دارد که شورای حکام آژانس در نشست آتی خود موضوع برنامه هستهای ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد؛ هر چند تصویب قطعنامه در این شورا با وجود احتمال وتوی چین و روسیه محتمل نیست.
در خصوص مذاکرات احتمالی با آمریکا نیز عراقچی تأکید میکند: این به آمریکا بستگی دارد. اگر رویکرد خود را تغییر دهند و آماده یک مذاکره منصفانه و متوازن، یعنی مذاکرات متقابل سودمند باشند، ما هم آمادهایم.... به این نتیجه رسیدیم که آمریکاییها آماده مذاکره متقابل سودمند بر اساس برابری و احترام متقابل نیستند. به محض اینکه به این نتیجه برسیم که آنها آماده چنین مذاکرهای هستند، میتوانیم مذاکرات را از سر بگیریم. نکته این است که مذاکره با دیکته کردن متفاوت است. فعلاً قانع نشدهایم که آنها آماده مذاکره جدی وواقعی هستند؛ آنها میخواهند دیکته کنند و من کسی نیستم که به دیکته دیگران گوش کنم.
عراقچی در ادامه این مصاحبه گفته بود: «به محض اینکه آنها منطق اعتمادسازی در قبال برنامه هستهای صلحآمیز ایران در ازای رفع تحریمها را بپذیرند، میتوانیم مذاکرات را از سر بگیریم و معتقدم سریع به نتیجه خواهیم رسید.»
او اضافه کرد چارچوب قابل قبول برای مذاکرات جدید باید «حق غنیسازی» جمهوری اسلامی را به رسمیت بشناسد.
به گزارش تابناک، آخرین تحولات مرتبط با مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا به سفر «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان به آمریکا و دیدار با «دونالد ترامپ» رئیس جمهور این کشور باز میگردد که برخی منابع خبری مدعی بودند که مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران نامهای را از طریق «بن سلمان» به ترامپ ارسال کرده است.
اگرچه ایران این ادعا را رد کرده بود ولی با این وجود برخی منابع خبری مدعی شده بودند که دولت آمریکا در پاسخ به درخواست مسعود پزشکیان از عربستان سعودی برای میانجیگری بهمنظور آغاز مجدد مذاکرات تهران و واشینگتن، بار دیگر بر شروط سهگانه خود برای گفتوگو با جمهوری اسلامی تاکید کرد.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ، پیشتر از ایران خواسته بود برنامه هستهای خود از جمله غنیسازی را بهطور کامل کنار بگذارد، نیروهای نیابتی خود را منحل کند و محدود شدن برنامه موشکیاش را بپذیرد.
