رئیس سابق بخش شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌گوید: ایران موظف است در زمان‌های عادی و در شرایط صلح، به‌طور معمول دربارهٔ مواد هسته‌ای و فعالیت‌های مرتبط به آژانس گزارش دهد؛ اما هیچ تعهدی مرتبط با حملات نظامی وجود ندارد.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، سه کشور اروپایی در نشست آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش نویس قطعنامه‌ای را ارائه کردند که با محوریت نگرانی‌ها از فعالیت‌های هسته‌ای ایران تنظیم شده و خواستار محدودیت‌های تازه و گزارش‌دهی مستمر درباره وضعیت ذخایر اورانیوم ایران است.
«تروئیکای اروپایی» شامل فرانسه، آلمان و انگلیس، پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را میان اعضای شورای حکام توزیع کرده‌اند که قرار است در نشست امروز چهارشنبه ۲۸ آبان به رأی گذاشته شود.
این پیش نویس قطعنامه بر پایه گزارش اخیر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تنظیم شده است که بر ضرورت دسترسی فوری آژانس به اطلاعات دقیق درباره ذخایر مواد هسته‌ای اعلام‌شده ایران تاکید دارد.
در متن پیش نویس این قطعنامه آمده است که ایران بر اساس تصمیمات بین‌المللی باز اعمال شده در سپتامبر ۲۰۲۵، موظف به تعلیق تمامی فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه و پروژه‌های مربوط به آب سنگین است.
همچنین از ایران خواسته شده است تا مطابق پروتکل الحاقی عمل کند و اطلاعات کامل درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده و تاسیسات تحت پادمان را در اختیار آژانس قرار دهد.
خبرنگار روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال لارنس نورمن در رشته پیامی در ایکس در پاسخ به این سوال که آیا احتمال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل بعد از نشست این هفته شورای حکام آژانس وجود دارد و چرا او آن را غیرمحتمل می‌داند، پاسخ داد «می‌دانم که این موضوع خیلی بعید است. در برنامه نیست».
در خصوص این موضوع خبرنگار تابناک گفتگویی با «طارق رئوف» رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی انجام داده که در ادامه می‌آید.
«رئوف» مشاور پیشین هسته‌ای هیات کانادا و در حال حاضر رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) است.
*آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پی تصویب قطعنامه‌ای است که از ایران می‌خواهد گزارشی درباره وضعیت ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد خود ارائه دهد و اجازه دسترسی بازرسان آژانس به سایت‌های آسیب‌دیده را بدهد. دلایل پیشنهاد این قطعنامه چیست؟
متأسفانه گزارش آژانس در ۱۲ نوامبر اعلام می‌کند: «بر اساس توافقنامهٔ پادمان‌های NPT، ایران موظف است بدون تأخیر یک گزارش ویژه دربارهٔ وضعیت مواد هسته‌ای و تأسیسات تحت تأثیر حملات نظامی ارائه کند؛ امری که تاکنون انجام نداده است.» این ادعا نادرست است؛ چنین الزامی در توافقنامهٔ پادمان NPT ایران وجود ندارد.
ایران موظف است در زمان‌های عادی و در شرایط صلح، به‌طور معمول دربارهٔ مواد هسته‌ای و فعالیت‌های مرتبط به آژانس گزارش دهد؛ اما هیچ تعهدی مرتبط با حملات نظامی وجود ندارد.
آژانس وضعیت ویژهٔ ایجادشده در سایت‌های بمباران‌شده را می‌پذیرد، اما سپس ادعای فوق را مطرح می‌کند.
اکنون سه کشور اروپایی/اتحادیهٔ اروپا به یک مزاحم در نظام کنترل تسلیحات و امنیت بین‌المللی تبدیل شده‌اند و با استناد به گزارش آژانس قصد دارند قطعنامه‌ای ارائه کنند که در آن تأکید می‌شود «ضروری و فوری» است که ایران گزارش‌های یادشده را ارائه کند. در این مسیر، سه کشور اروپایی/ اتحادیه اروپا از حمایت آمریکا و متحدانش برخوردار خواهند بود؛ چین و روسیه مقاومت خواهند کرد و بسیاری از کشور‌های جنوب جهانی رأی ممتنع خواهند داد.
شورای حکام همچنان دچار شکاف خواهد ماند و بار دیگر نشان خواهد داد که به‌شدت دودسته و از نظر فنی نیز ناتوان است.
*وال‌استریت ژورنال گزارش داده که بعید است پرونده ایران در این نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود. آیا این موضوع به معنای فشار برای همکاری ایران با آژانس است و اگر همکاری حاصل نشود، در جلسات آینده پرونده به شورای امنیت خواهد رفت؟
گزارش شده است که قطعنامهٔ جدید الزام ارجاع موضوع به شورای امنیت را در بر نخواهد داشت.
*وزیر خارجه ایران، عباس عراقچی، اعلام کرده که تمام ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصد زیر آوار است و ایران قصد خارج کردن آن را فعلا ندارد. با توجه به فشار آژانس، آیا ایران می‌تواند به این رویکرد ادامه دهد؟
نمی‌دانم چرا مقامات ارشد ایرانی دربارهٔ اورانیوم غنی‌شده، اینکه سالم مانده، برنامه هسته‌ای ادامه خواهد یافت و… اظهارنظر می‌کنند؛ این سخنان کمکی نمی‌کند و تنها باعث تشویق اسرائیل/آمریکا برای حملهٔ دوباره به ایران خواهد شد و حتی شاید به بوشهر هم حمله کنند، هرچند این کار قطعاً روسیه را خشمگین خواهد کرد.
*ایران اعلام کرده که درخواست‌هایی برای مذاکره با آمریکا دریافت کرده است. این موضوع پیش از احتمال صدور قطعنامه آژانس مطرح شد. آیا این دو موضوع مرتبط هستند؟ به عبارت دیگر، آیا ایران برای کاهش فشار آژانس به مذاکره روی می‌آورد؟
جهان اکنون می‌داند که برای تعامل با رئیس‌جمهور آمریکا باید او را ستایش کرد. دیپلماسی ایران در پایان سپتامبر در سازمان ملل نتوانست دولت آمریکا را درگیر کند. ایران نیاز دارد واسطه‌هایی پیدا کند تا زمینهٔ یک تعامل جدید با ایالات متحده را فراهم کنند؛ اما آمریکا خواهان غنی‌سازی صفر است—بنابراین بن‌بست برقرار است.
