
این سخن عراقچی شاید در نوع خود در خصوص مذاکرات جدید باشد. اهمیت این موضوع در آن است که ایران شرایط خود برای مذاکره را ترسیم کرده است. از طرف دیگر آمریکا نیز شرایط خود را برای مذاکرات تعیین کرده است.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، عباس عراقچی وزیر خارجه ایران روز یک شنبه ۲۵ آبان در حاشیه کنفرانس بینالمللی حقوق بینالملل تحت تهاجم، تجاوز و دفاع در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه در جمع خبرنگاران گفت: ما ابتکاراتی در حوزه مذاکرات داریم، اما به شرطی که این اقدامات در جهت منافع و حفظ حقوق مردم ایران باشد. در شرایطی که طرف مقابل اصرار دارد مذاکراتی را پیش ببرد که حقوق مردم ایران پایمال شود و درخواستهای زیادهخواهانه داشته باشد، هیچ فرد ایرانی حاضر به همراهی با چنین پیشنهاداتی نخواهد بود.
وی در خصوص این موضوع که آیا ایران برای مذاکره با ایالات متحده نقشه جدید دارد، گفت: من نگفتم که یک پلن جدید داریم؛ صحبت من کاملاً روشن است. جمهوری اسلامی ایران همواره طرفدار دیپلماسی و مذاکره بوده، اما مذاکراتی که منصفانه، مبتنی بر راهبرد و بر اساس منافع متقابل باشد و عادلانه و شرافتمندانه برگزار شود. رویکرد فعلی دولت آمریکا به هیچ وجه نشاندهنده آمادگی برای مذاکرهای برابر و منصفانه به منظور دستیابی به منافع متقابل نیست.
این سخن عراقچی شاید در نوع خود در خصوص مذاکرات جدید باشد. اهمیت این موضوع در آن است که ایران شرایط خود برای مذاکره را ترسیم کرده است. از طرف دیگر آمریکا نیز شرایط خود را برای مذاکرات تعیین کرده است؛ لذا وقتی صحبت از «ابتکار مذاکراتی» میشود یعنی ابتکار عملی متفاوت که میتواند گره مذاکرات را باز کند.
نکته دیگر سخن عراقچی این است که ایران اعلام می کند «پلن جدید» ندارد. اما چرا وزیر خارجه ایران بر نداشتن «پلن جدید» تأکید دارد؟
«پلن جدید» میتواند «پلن B» را به ذهن متبادر کند. یعنی ایران در صورت عدم موفقیت در پیشبردن «پلن A» حاضر میشود روی «پلن B» خود مذاکره کند.
در حالی که عراقچی بر همان پلن اولیه و اصولی ایران تاکید دارد. حتی وقتی از «ابتکار مذاکراتی» سخن میگوید تاکید دارد که «به شرطی که این اقدامات در جهت منافع و حفظ حقوق مردم ایران باشد.»
بر این اساس میزان انعطاف در «ابتکار جدید» را مشخص میسازد. اما به هر جهت این ابتکار تا اندازهای مهم است که وزیر خارجه از آن سخن میگوید.
با اینکه جزئیات این ابتکار از سوی وزیر خارجه ایران مشخص نشده است، اما کلیات آنرا شاید بتوان از برخی سخنان عراقچی حدس زد.
عراقچی در کنفرانس مورد اشاره عنوان میکند: هیچ تاسیسات هستهای غنی سازی اعلام نشدهای در ایران وجود ندارد، تمام تاسیسات هستهای ایران تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی هستند.
عراقچی با اشاره به اینکه در حال حاضر غنی سازی در ایران انجام نمیشود، گفت: دلیل آن هم این است که به تاسیسات غنی سازی ما حمله شده است. پیام ما مشخص است؛ حق ایران برای غنی سازی و برای استفاده از انرژی هستهای صلح آمیز به شمول غنی سازی غیرقابل انکار است. ایران این حق را دارد و به تلاش برای برخورداری از آن ادامه خواهد داد؛ بنابراین عراقچی تاکید میکند که غنی سازی پنهانی یا سایت مخفی در ایران وجود ندارد. در واقع این پاسخی به برخی ادعاها درباره وجود سایتهای مخفی هستهای در ایران است.
این موضوع از سوی برخی رسانههای غربی به معنایی محقق شدن شرط «غنی سازی صفر» از سوی ایران است.
اما نکته دیگر این است که ایران در حال حاضر غنی سازی به دلایل فنی ندارد ولی «حق غنی سازی» را از جنبه حقوقی برای خود محفوظ میدارد. عراقچی در این زمینه گفته است: این حق غیرقابل انکار ایران است و ما هرگز از حق خود دست نمیکشیم.
این موضوع میتواند در ابتکار جدید که عراقچی از آن سخن میگوید مورد توجه باشد. به این معنا که زمان شروع غنی سازی میتواند یک برگ مذاکراتی باشد.
موضوع مهم دیگر که طرف مقابل در حال حاضر بر آن تاکید دارد و به دنبال آن است که در خصوص آن قطعنامهای را در شورای حکام اژانس بین المللی انرژی اتمی به تصویب برساند وضعیت ذخائر اورانیوم غنی شده ۶۰ درصد ایران است.
بر اساس گزارشها حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی قبل از تجاوز آمریکا و رژیم صهیونیستی در ایران وجود داشته است. اما بعد از این تجاوز و حملات ارزیابی از میزان آن وجود ندارد.
عراقچی در خصوص این ذخائر گفته است: ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد «زیر آوار است و به آن دست نزدهایم و تا زمانی که شرایطش مهیا نشود، قصد خارج کردن آن از زیر آوار را نداریم.»
این شرایط میتواند یک جنبه فنی داشته باشد و یک جنبه سیاسی. جنبه سیاسی این است که ایران با اعلام اینکه فعلا قصدی برای خارج کردن آن ندارد، این ذخائر را در جریان یک مذاکره پیش ببرد. در یک مذاکره چند مرحلهای و یا کسب امتیازات لازم و در مرحله آخر وضعیت این اورانیوم میتواند مورد بررسی قرار گیرد.