آمریکا از «فعال شدن مکانیسم ماشه» برای آغاز مذاکره با ایران استفاده می‌کند/ واشنگتن تکلیف «غنی سازی صفر» را روشن کند
سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه می‌گوید با این حال، شانس موفقیت‌آمیز بودن مذاکرات در صورتی افزایش خواهد یافت که موضع واشنگتن در مورد «غنی‌سازی صفر» را روشن کند، که می‌داند برای تهران غیرقابل قبول است.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، فرانسه، آلمان و انگلیس روز پنجشنبه نامه‌ای به اعضای شورای امنیت سازمان ملل ارسال و اعلام کردند که مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال می‌کنند تا تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران دوباره اعمال شود.
بر اساس نامه ارسال شده به شورای امنیت سازمان ملل متحد، فرانسه، آلمان و بریتانیا از ایران خواسته‌اند تا برای حل نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای‌اش در دیپلماسی سازنده مشارکت کند.
در این نامه آمده است: «سه کشور اروپایی متعهد است از تمام ابزار‌های دیپلماتیک موجود برای تضمین اینکه ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نیابد، استفاده کند.»
این کشور‌ها اضافه کردند که این امر شامل تصمیم این سه کشور برای فعال‌سازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران است که امروز از طریق این نامه اطلاع‌رسانی می‌شود.
در ادامه نامه آمده است: «با این حال، تعهد سه کشور اروپایی به راه‌حل دیپلماتیک همچنان استوار است. سه کشور از دوره ۳۰ روزه پس از این اطلاع‌رسانی به‌طور کامل استفاده خواهد کرد تا مسئله‌ای را که منجر به این اقدام شده، حل‌وفصل کند.»
این سازوکار به کشور‌های امضاکننده برجام امکان می‌دهد در صورت نقض تعهدات از سوی ایران، پس از طی مراحل پیش‌بینی شده، تحریم‌های پیشین سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران را بازگردانند.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، اعلان غیرقانونی فرانسه، آلمان و انگلیس (E ۳) به شورای امنیت در ارتباط با قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را قاطعانه رد و به شدیدترین شکل ممکن محکوم کرد.
بر اساس بیانیه وزارت خارجه ایران، این اقدام غیرموجه که برخلاف سازوکار حل و فصل اختلافات (DRM) در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) می‌باشد، تلاشی غیرقانونی و ناموجه برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده است و آشکارا در مغایرت با قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) قرار دارد: «همان‌طور که در مکاتبات متعدد قبلی با شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید شده است، سه کشور اروپایی هیچ صلاحیت حقوقی یا اخلاقی برای توسل به سازوکار موسوم به «اسنپ بک» ندارند؛ بنابراین اعلان آنان بی‌اعتبار، باطل و فاقد هرگونه اثر حقوقی است.»
بر اساس اعلام وزارت خارجه ایران، این تصمیم سه کشور اروپایی به‌شدت روند جاری تعاملات و همکاری‌های ایران و آژانس را تضعیف خواهد کرد. این تشدید تحریک‌آمیز و غیرضروری با پاسخ‌های مقتضی همراه خواهد بود. مسیری که سه کشور اروپایی برگزیده‌اند، در صورت مهار نشدن، پیامد‌های شدیدی برای اعتبار و ساختار شورای امنیت خواهد داشت. توسل به ساز و کار موسوم به اسنپ بک بدون طی روند مقتضی و ارائه مبانی حقوقی معتبر نه تنها اعتماد به تصمیم‌های شورا را تضعیف می‌کند، بلکه صلح و امنیت بین‌المللی را نیز در معرض خطر می‌کند.
در خصوص این موضوع، خبرنگار تابناک گفتگویی با «مارک فینو» سخنگوی پیشین وزارت خارجه فرانسه انجام داده که در ادامه آمده است. «فینو» در حال حاضر عضو ارشد بخش عدم اشاعه در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) است.
*سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان روند فعال سازی مکانیسم ماشه را در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل آغاز کردند. حال که تاسیسات هسته‌ای ایران در حمله اسرائیل و آمریکا نابود شده است و خطر در «آستانه هسته‌ای» بودن ایران نیز مطرح نیست چرا دست به چنین اقدامی زدند؟
بیانیه سه کشور اروپایی (E۳) به «عدم اجرای قابل توجه تعهدات (ایران)» اشاره می‌کند، که منظور تمام اقدامات انجام‌شده توسط ایران از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، از جمله غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم و تعلیق تصویب پروتکل الحاقی است؛ بنابراین این اقدام به اقدامات گذشته اشاره دارد و نه به خطر فعلی تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ای ایران، که بر اثر حملات اسرائیل و آمریکا به شدت کاهش یافته است.
* در نامه سه کشور اروپایی به شورای امنیت عنوان شده اگر در مدت ۳۰ روز تا اجرایی شدن اسنپ بک، ایران وارد مذاکرات شود از آن صرف نظر خواهند کرد. به نظر شما روند تحولات به گونه‌ای خواهد بود که آنها از اجرایی شدن آن صرف نظر کنند؟
این بازه زمانی نتیجه مستقیم قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ است. دوره ۳۰ روزه یک فرصت نهایی برای حل این اختلاف قبل از اعمال خودکار تحریم‌های قبلی سازمان ملل است. این یک انگیزه قوی برای انجام مذاکرات مؤثر محسوب می‌شود.
*اروپا برای عدم فعال سازی اسنپ بک سه شرط شامل ۱. گفتگوی مستقیم ایران و آمریکا، ۲. ارائه برآوردی از میزان اورانیوم غنی شده ۶۰ درصد و ۳. همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی، اعلام کرده بود. آیا ممکن است بخشی از این شروط به مذاکره ایران و آمریکا موکول شود؟
اکثر این اقدامات به تصمیمات ایران بستگی دارد، اما البته آمریکا نیز باید نشان دهد که آماده ازسرگیری مذاکرات دوجانبه برای دستیابی به یک توافق جامع است. دوره ۳۰ روزه ممکن است بیش از حد کوتاه باشد، به همین دلیل یکی از گزینه‌ها می‌تواند تمدید این مکانیسم برای چند ماه باشد.
*با فعال کردن مکانیسم ماشه، اروپای به صورت موثر وارد مذاکرات احتمالی میان ایران و آمریکا می‌شود و اهرم خود برای امتیازات لازم را دارد. ارزیابی شما چیست؟
آمریکا که از برجام خارج شده بود، نمی‌توانست مکانیسم بازگرداندن تحریم‌ها را فعال کند، بنابراین این اروپایی‌ها هستند که این کار را انجام می‌دهند.
آنها اصرار دارند که طرف‌های باقی‌مانده در توافق هستند و سعی در احیای آن داشته‌اند و بین آمریکا و ایران میانجیگری کرده‌اند، اگرچه بدون موفقیت.
آنها درک می‌کنند که آمریکا نقش حیاتی برای دستیابی به یک راه‌حل دیپلماتیک که از حملات نظامی بیشتر جلوگیری کند، دارد، اما مطمئناً یک قطعنامه چندجانبه و مشروع را ترجیح می‌دهند که به حاشیه رانده شدن آنها به ویژه در صورتی که تمام تحریم‌ها لغو شود و چشم‌انداز روابط تجاری با ایران بهبود یابد، جلوگیری کند.
*آمریکا چه استفاده‌ای از این فعال سازی «اسنپ بک» در مذاکرات احتمالی با ایران خواهد کرد؟
آمریکا از فشار شدید بر ایران برای ازسرگیری مذاکرات دوجانبه بهره می‌برد. با این حال، شانس موفقیت‌آمیز بودن مذاکرات در صورتی افزایش خواهد یافت که موضع واشنگتن در مورد «غنی‌سازی صفر» را روشن کند، که می‌داند برای تهران غیرقابل قبول است.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
