تابستان ترسناک در انتظار مردم کرمان؛ احتمال جیره بندی و قحطی آب در کرمان وجود دارد

به گزارش «تابناک»، عدم کنترل موثر بر وضعیت منابع آب سطحی و زیرزمینی در دهه‌های گذشته، حالا وضعیت آبی نقاط مختلف کشور را با بحران‌های جدی رو به رو کرده است و بدون شک، استان کرمان، یکی از استان‌های پیشتاز در این حوزه است.

همانطور که اشاره شد، مستند به آمار و اطلاعات رسمی، چیزی حدود ۹۳ درصد از منابع آب مصرفی این استان در حال حاضر از آب‌های زیر زمینی تأمین می‌شود که خود به خوبی گویای اوج بحران آب در این استان است.

از جمله دلایلی که کارشناسان پیرامون چرایی وقوع بحران آب در استان کرمان می گویند، باید به پدیده تغییر اقلیم، توسعه اراضی کشاورزی طی دهه‌های گذشته، رشد جمعیت و عدم اجرای کامل برنامه‌های مدیریتی اشاره کرد؛ وضعیتی که بررسی‌ها نشان می‌دهد، تاکنون پیامد‌های مخربی همانند خشک شدن بسیاری از دشت ها، افزایش زمین‌های بایر، افزایش عمق بسیاری از چاه‌ها (۸ درصد از مجوز‌های صادره برای کف شکنی و جابجایی چاه مربوط به استان کرمان است)، گسترش فرونشست، پدیده ریزگرد‌ها و مهاجرت‌های انسانی به همراه داشته است.

به تازگی و در همین باره حسین جلالی، عضو هیات نمایندگان استان کرمان، نکاتی را با رسانه‌ها در میان گذاشته است که نه تنها اطلاعات فوق را تأیید می‌کند، بلکه خبر از یک تابستان ترسناک برای استان کرمان می‌دهد!

حسین جلالی با اشاره به اوضاع تامین آب در استان کرمان اظهار داشت: استان کرمان در دل کویر لوت قرار دارد و تقریبا سفره‌های آب زیرزمینی خود را به خاطر عمق و شوری بالا و یا به خاطر تلخی و اسیدی شدن آب از دست داده است؛ بنابراین، امیدی به سفره‌های آب زیرزمینی در استان نیست.

وی افزود: ممکن است بتوانیم ناپایدار و مقطعی از آب زیرزمینی استفاده کنیم، اما برای بلندمدت آبی موجود نیست.

عضو هیات نمایندگان استان کرمان در مجلس با بیان اینکه شهر کرمان تقریبا ۲ هزار لیتر بر ثانیه کمبود آب دارد، گفت: بدتر از کرمان شهر‌هایی هستند که با تنش آبی شدید روبه رو هستند، اکنون رفسنجان، انار، زرند، سیرجان و شهربابک با تنش آبی شدید مواجهند.

وی بیان داشت: برای حل معضل کم آبی در استان پیش بینی شده بود که از خلیج فارس انتقال آب داشته باشیم، اکنون آب از گل گهر و مس رفسنجان عبور کرده و به چادرملوی یزد رسیده. با توجه به سرمایه گذاری گل گهر مشکل سیرجان تا حدی حل و تنش آبی برطرف شده است. کرمان ۱۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که لوله گذاری انجام و ۱۱۵ کیلومتر لوله گذاری شود که به آب خلیج فارس متصل گردد. این میزان اعتبار (۱۰۰۰ میلیارد تومان) را باید معادن مس و گل گهر تامین کنند که متاسفانه به تعهدات خود عمل نمی‌کنند و اکنون قرارگاه، نسیه و غیرنقدی کار را پیش می‌برد، ولی در هر حال تا حدی امکان اجرا دارد و ممکن است با مشکل مواجه شود و نتیجه اینکه در تابستان که تنش بالا می‌رود آب به کرمان نخواهد رسید.

جلالی خاطرنشان کرد: اگر به تعهدات عمل می‌شد، تنها ۵۰ کیلومتر از  لوله گذاری کرمان باقی مانده بود و مشکل این شهر حل می‌شد، رفسنجان هم فقط ۱۶ کیلومتر با مخزن آب فاصله دارد و همه چیز فراهم است و تنها باید سفارش لوله ۹۰۰ به سلفچگان داده شود تا به شبکه خلیج فارس متصل شود. ۵۰۰ هزار نفر در ابتدای تابستان از تنش آبی نجات پیدا کنند، اما ۱۶ کلیومتر معلق مانده است.

وی با بیان اینکه دغدغه‌ای برای اجرای پروژه‌ها وجود ندارد، تصریح کرد: این ۱۶ کیلومتر ۱۰۰ میلیارد تومان هزینه برای تامین لوله نیاز دارد، اکنون تمام دستگاه‌ها در رفسنجان مستقرند؛ فقط باید لوله و تجهیزات برسد تا بتوان به سرعت اوضاع را بهبود بخشید.

این نماینده مجلس در ادامه اظهار داشت: چالش دیگر آب استان این است که بعد از اتصال شبکه به خلیج فارس مشخص نیست که آیا وزارت نیرو آب را خریداری و تخصیص می‌دهد یا اینکه اجراکنندگان موظفند آب را مستقیم تحویل دهند؛ هنوز دستوری در این خصوص داده نشده که این آب چگونه واگذار شود.

وی یادآور شد: ابتدا باید لوله گذاری انجام و دستگاه پمپاژ مسقر و بعد تخصیص سهیمه داده شود. به هر حال اکنون آنچه مهم است، قطعا آب خلیج فارس در تابستان به کرمان نخواهد رسید و تنش آبی شدید خواهد بود و به نظر می‌رسد آب در کرمان با قحطی و جیره بندی اداره شود.

جلالی در ادامه درباره بروز پدیده فرونشست در پی کم آبی در استان گفت: هر جا سفره آب زیر زمینی فروکش کند، فرونشست زمین را داریم که به صورت گسل‌های زلزله و یا به صورت خشک شدن قنات‌ها ظاهر می‌شود، هنوز در شهر شبکه آب و فاضلاب نداریم و همچنان فاضلاب وارد سفره‌ها می‌شود، اما در برخی مناطق که سفره‌های آب زیرزمینی تغذیه نمی‌شوند، فرونشست داریم؛ ضمن اینکه روی خط زلزله و گسل هم هستیم و این مخاطرات استان را تهدید می‌کند.

مستند به اطلاعات فوق به نظر می‌رسد استان کرمان را باید در اولویت‌های اصلی مدیریت حل بحران آب قرار داد و با روش‌های مختلف برای کاهش تنش‌های آبی در این استان اقدام کرد.

البته باید یادآور شد راهکار مورد تأکید این نماینده یعنی انتقال آب از خلیج فارس به استان کرمان با هدف پاسخ به نیاز‌های آبی روزافزون این استان به ویژه در بخش کشاورزی به لحاظ اقتصادی منطقی به نظر نمی‌رسد و آسان‌ترین و منطقی‌ترین روش کاهش تنش‌های آبی در این استان از مسیر مدیریت موثر و کنترل برداشت‌های بی رویه از آب‌های زیر زمینی، جلوگیری از توسعه اراضی کشاورزی و جلوگیری از کشت محصولات با نیاز آبی بالا در این استان عبور می‌کند.