ساعت قدیم یا جدید؟/دولت پزشکیان دوباره ساعت را عقب می کشد!
صبح زود بود و خورشید هنوز پشت کوههای دور دست پنهان. علی از خواب پرید و به ساعت نگاه کرد: ۶ صبح. اما چرا هوا هنوز تاریک بود؟ یادش آمد که دیشب ساعتها را یک ساعت عقب کشیدهاند. با خودش غرغر کرد: «این چه رسمیه که هر سال زندگیمون رو بهم میریزه؟» در حالی که چای صبحگاهیاش را آماده میکرد، به این فکر افتاد که چرا این تغییر ساعت هنوز ادامه دارد و اصلاً چه فایدهای برایش دارد؟
ساعت تابستانی چیست و از کجا آمد؟
به گزارش تابناک، تغییر ساعت تابستانی (Daylight Saving Time یا DST) رسمی است که در بسیاری از کشورها برای استفاده بهتر از نور روز به کار میرود. ایده این است که در بهار ساعتها یک ساعت جلو کشیده شوند تا عصرها طولانیتر شود و در پاییز به حالت عادی برگردند. این فکر اولین بار در سال ۱۷۸۴ توسط بنجامین فرانکلین مطرح شد، وقتی پیشنهاد کرد مردم صبح زودتر بیدار شوند تا در مصرف شمع صرفهجویی کنند. اما جدیترش را جرج هادسون در سال ۱۸۹۵ پیشنهاد داد و در جنگ جهانی اول، آلمان در سال ۱۹۱۶ آن را اجرا کرد تا انرژی کمتری مصرف کند. از آن زمان، این ایده مثل آتشی در خرمن در جهان پخش شد.
مزایا: چرا ساعت را دستکاری کنیم؟
موافقان تغییر ساعت میگویند این کار مثل یک جادوی کوچک برای صرفهجویی است. در آمریکا و اروپا، مطالعات نشان دادهاند که طولانیتر شدن روز در تابستان میتواند مصرف برق برای روشنایی را کم کند—هرچند این مقدار گاهی کمتر از یک درصد است. در ایران هم در دهه ۱۳۷۰، دولت هاشمی رفسنجانی ادعا کرد که این تغییر حدود ۱۰۰ مگاوات از مصرف اوج را کاهش داده است. علاوه بر این، عصرهای طولانیتر به نفع خردهفروشها، ورزشکاران و کسانی است که از وقت پس از کار لذت میبرند. تصادفات رانندگی هم در برخی کشورها با نور بیشتر عصرها کمتر شده، چون رانندهها بهتر میبینند.
معایب: چرا این همه دردسر؟
اما همه چیز به این قشنگی نیست. مخالفان میگویند تغییر ساعت مثل تنظیم دوباره ساعت بیولوژیکی بدن است که گاهی به هم میریزد. مطالعات نشان دادهاند که در روزهای پس از تغییر ساعت، خطر سکته قلبی و اختلالات خواب بیشتر میشود. در اتحادیه اروپا، برخی پژوهشها از افزایش ۹ درصدی مصرف سوخت برای گرمایش در صبحهای سرد خبر دادهاند—پس صرفهجویی کجا رفت؟ تازه، این تغییر مدام ساعتها برنامهریزیها را به هم میریزد: از پروازها و جلسات کاری گرفته تا خواب بچهها. در کشورهایی مثل ایران که زیرساختهای انرژی هنوز با ناترازی دستبهگریبانند، این سردرگمی گاهی بیشتر ضرر دارد تا سود.
تجربه جهانی: از اروپا تا آمریکا
در اروپا، تغییر ساعت از دهه ۱۹۷۰ به طور گسترده اجرا شد، اما حالا موج مخالفت بالا گرفته. در سال ۲۰۱۸، نظرسنجی اتحادیه اروپا نشان داد ۸۰ درصد مردم دیگر نمیخواهند ساعتها را عوض کنند. فنلاند و لیتوانی پیشتاز این مخالفت بودند و پارلمان اروپا هم پیشنهاد کرد که هر کشور خودش تصمیم بگیرد. در آمریکا، ایالتهایی مثل هاوایی و آریزونا کلاً قید DST را زدهاند، چون نزدیک استوا هستند و طول روزشان زیاد فرق نمیکند. اما در جاهایی مثل کانادا و آلمان، هنوز طرفدارانی دارد که میگویند این کار به اقتصاد کمک میکند.
ایران: یک تاریخ پر فراز و نشیب
در ایران، تغییر ساعت داستانی پرفرازونشیب دارد. قبل از انقلاب ۵۷، ساعتها به تابستانی و زمستانی تقسیم شدند، اما بعدش تعلیق شد. در سال ۱۳۷۰، دولت هاشمی دوباره این قانون را زنده کرد و تا سال ۱۳۸۴ ادامه داشت. آن موقع میگفتند مصرف انرژی کمتر شده، اما دولت احمدینژاد با استدلال «عدم وجود شواهد کافی برای صرفهجویی» و «سردرگمی مردم»، آن را لغو کرد
. بعد در سال ۱۳۸۶ مجلس دوباره قانونش کرد و تا ۱۴۰۱ ادامه داشت. اما در سال ۱۴۰۲، مجلس یازدهم با تصویب قانون «نسخ تغییر ساعت»، به این رسم پایان داد. چرا؟ چون مخالفان معتقد بودند ناترازی انرژی ایران با این کار حل نمیشود و فقط زندگی مردم را پیچیدهتر میکند.
موافقان و مخالفان در ایران: دعوای ساعتها
موافقان میگویند تغییر ساعت به هماهنگی با جهان کمک میکند و در تابستانهای گرم، مصرف برق را کم میکند. آنها به تجربه دهه ۱۳۷۰ اشاره میکنند که ظاهراً نتیجه داده بود. اما مخالفان حرف دیگری دارند: «ناترازی انرژی ما ربطی به ساعت ندارد؛ مشکل در تولید و مدیریت است.» آنها میگویند این تغییر فقط ساعت خواب و کار مردم را به هم میریزد و در عمل، صرفهجویی ناچیز است. مثلاً در زمستان، صبحهای تاریکتر باعث مصرف بیشتر برق برای گرمایش میشود و این چرخه ناترازی را بدتر میکند.
بحران ناترازی: ساعت یا سیستم؟
بحران ناترازی انرژی در ایران، یعنی کمبود برق و گاز در زمستان و تابستان، بحث تغییر ساعت را داغتر کرده. موافقان میگویند با تنظیم ساعت، میشود مصرف را بهتر مدیریت کرد. اما مخالفان معتقدند این فقط یک مسکن موقت است. وقتی نیروگاهها فرسودهاند و سرمایهگذاری کم است، جابهجایی یک ساعت چیزی را عوض نمیکند. آنها میپرسند: «چرا به جای بازی با ساعت، زیرساختها را درست نمیکنیم؟»
ساعتها آرام میگیرند؟
ایران از سال ۱۴۰۱ با تصویب قانون "نسخ قانون تغییر ساعت رسمی" در مجلس یازدهم، به تغییر ساعت تابستانی و زمستانی پایان داد. قبل از آن، سالها بود که ساعتها در اول فروردین یک ساعت جلو و در آخر شهریور یک ساعت عقب کشیده میشد. مجلس تصمیم گرفت این رسم قدیمی را کنار بگذارد، حالا دولت پزشکیان دوباره می خواهد ساعت را عقب و جلو کند و این حتما یکی از چیزهایی خواهد بود که مردم دولت پزشکیان را با آن به یاد می آورند: دولت تغییر ساعت!
سجاد دهقانی
نظر شما چیست؟ با تغییر ساعت رسمی کشور و به اصطلاح عقب و جلو کشیدن ساعت موافقید یا مخالف؟ چه نظری در این خصوص دارید؟
عاقلانه ترین کار الان همینه 
| 
کاری به این ندارم آخرش چکار می خواهید بکنید ولی هر بار که قانون تغییر می کند ساعت گوشی ها و خیلی نرمافزارها به هممی ریزد.من با کار مجلس برای تغییر قانون در ثابت ماندن ساعت مخالف بودم. الان هم با تغییر دوباره قانون توسط دولت پزشکیان مخالفم.
برای چندمین بار دارید قانون را تغییر می دهید. هیچ کشوری این تعداد تصمیمش را تغییر نداده.
| ... این دولت داره جور دولت 13رو میکشه.حتی دولت دکتر روحانی هم جور دولت 13 رو کشید | دولت روحانی جور دولت ۱۳ را کشید !؟ میزونی ؟ | کجا دوره رئیسی برق قطع میشد؟ کلا دوست دارند بعضیا روز رو بگن شب و شب رو بگن روز، بله اون دولت هم اشتباه داشته کسی معصوم نیست، ولی این اشتباهاتش فاحشه، آیا برق در طول شش ماه که دولت بدون رئیس بود یهو اینقدر فاجعه شد؟ حداقل خونه مردم رو قطع نمیکرد، چرا روحانی رو یادمه قشنگ مثل همین پزشکیان بود 
| بهار یکساعت جلو کشیده بشه بهتره بهنفع دولت هم ملت است | من اگر جای دولت بودم دو ساعت ،ساعت را جلو می کشیدم | 12:35برق صنعت و کشاورزی مرتب قطع میشد که برق شما قطع نشه و همینجوری بیاین به به و چه چه کنین
جهت اطلاع دود این کارا هم به چشم کل ملت و مملکت میره
کاهش و تغییر ساعت کار ادارات به زمانهای مناسب قطعا به کاهش مصرف برق می انامد | ساعت ادارات را تغییر بدهید نه ساعت کشور را | بر اساس کدام پژوهش و داکیومنت؟ | لابد ساعت شروع کار بشه ۶ صبح. خدایی خودت حاضری ساعت ۵ بری سر کار. حتی اون کسی که از حومه تهران میاد که باید ۴ صبح حرکت کنه. راهکار تغییر ساعت رسمی و ساعت کار با هم دیگه است. که اینجوری اگه ساعت شروع کار بشه ۷ صبح در واقع میشه همون ساعت ۶. | ابروهرچی تبریزی دیگه توبردی اقای زرت پزشکیان اونایی که بهش رای دادان سهیم هستن شک نکنن | لطفا ساعت را تغییر بدهید ما تابستانها وقتی خورشید آمده وسط آسمان تازه باید بلند شویم برویم سر کار و از روز های بلند تابستان هیچ استفاده خاصی بعد از کار نداریم محبت می کنید از اول اردیبهشت تا اخر مرداد عوض بشه | که چی بشه ؟ | اکثر کشورهای اروپائی که بسیار شمالی ترنددیگه این کار را نمی کنند
ول کنید این تقلید های کور کورانه را
کمبود ۳۰ هزارمگاوات برق با تغییر ساعت درست نمیشه و باید فکر اساسی بکنند 
| نظر شما کاملا درسته،عالی، دست از روان مردم هم بردارید سلامبرای ما که در شرق کشور زندگی میکنیم جلوکشیدن ساعت واقعا موجب صرفه جویی در مصرف انرژی میشود. متوجه نمیشوم چرا ساعت ۴ صبح باید همه جا روشن باشه وقتی همه خوابیم!
| دوست عزیز تغییر ساعت راه حلش نیست. مگه میشه ده تا ساعت رسمی راه بندازیم ؟؟ راه حل، تغییر ساعات کاری بنا به جغرافیای محل زندگی هست.
| مشکل گرانی حل کن جناب دکترقلابی ن ساعت 
طرحی بدون صاحبواقعا این همه خسارت جلسات مجلس و مصرف انرژی رو به کشور بخاطر بی کفایتی بعضی مسوولین . چه کسی پاسخگو هست
| در فصل بهار بچه بیچاره را 5 صبح که ساعت 6 رسمی است بیدار می کنند تا به مدرسه برسانند و بعدش سرکار بروند. 
اصلا اگه یه مساله ساده رو به یه معضل لاینحل تبدیل نکنن روزشون شب نمیشه جنوب غرب ساعت ۶ صبح هوا خیلی روشن است .اما عصر تا به خانه میرسیم هوا تاریک میشود وفرصت بیرون رفتن با بچه ها کم است | به ساعت چکار داری؟ 2صبح برو بیرون 3 بعد از ظهر برگرد سلاموقتی در ساعت ۲ و نیم نصف شب، اذان صبح می شود، آدم ترجیح میدهد در تابستان ساعت جلو کشیده شود
مسخره تر از همه این است که در تابستان ساعت کاری ادارات میشود ۶ تا ۱۳
درحالی که مردم تا ۱۰ صبح خواب هستند. حالا اگر ساعت رسمی را نمیخواهید تغییر دهید، ساعت کار ادارات را هم تغییر ندهید.