کلیات
انتخابات مجلس شورای اسلامی ایران، انتخاباتی است که برای تعیین نمایندگان مجلس شورای اسلامی است. در نخستین مجلس شورای ملی پس از انقلاب اسلامی، نام این مجلس به مجلس شورای اسلامی تغییر پیدا کرد. سه دوره انتخابات در زمان رهبری امام خمینی (ره) انجام پذیرفت و تاکنون نیز هفت انتخابات مجلس در زمان رهبری آیت الله خامنه رهبر معظم انقلاب برگزار شده است.
فرایند تعیین صلاحیت
در ایران تعیین صلاحیت کاندیداهای انتخاباتی و نظارت برانتخابات بر عهده شورای نگهبان می‌باشد. همانطور که اشاره شد تاکنون ده دوره از این انتخابات برگزار شده‌است که انتخابات دوره اول در ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ و انتخابات دورهٔ دهم در ۷ اسفند ۱۳۹۴ انجام شد. زمستان سال ۱۳۹۸ دوره یازدهم این انتخابات برگزار خواهد شد.
تاریخ برگزاری دوره های مختلف
برگزاری دوره اول در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ با مشارکت ۲۰٬۸۵۷٬۳۹۱، برگزاری دوره دوم در تاریخ ۲۶ فروردین و ۲۷ اردیبهشت ۱۳۶۳ با مشارکت ۲۴٬۱۴۳٬۴۹۸، برگزاری دوره سوم در تاریخ ۱۹ فروردین و ۲۳ اردیبهشت ۱۳۶۷ با مشارکت ۲۷٬۹۸۶٬۷۳۶، برگزاری دوره چهارم در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۱ با مشارکت ۳۲٬۴۶۵٬۵۵۸، برگزاری دوره پنجم در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۷۴ با مشارکت ۳۴٬۷۶۳٬۹۲۷، برگزاری دوره ششم در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۳۷۸ و ۱۶ اردیبهشت ۱۳۷۹، با مشارکت ۳۸٬۷۲۶٬۴۳۱، برگزاری دوره هفتم در تاریخ ۱ اسفند ۱۳۸۲، با مشارکت ۴۶٬۳۵۱٬۰۳۲، برگزاری دوره هشتم ۲۴ اسفند۱۳۸۶، با مشارکت ۴۳٬۸۲۴٬۲۵۴، برگزاری دوره نهم ۱۲ اسفند ۱۳۹۰، با مشارکت ۴۸٬۲۸۸٬۷۹۹ و برگزاری دوره دهم در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۹۴ و ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۵، با مشارکت ۵۴٬۹۱۵٬۰۲۴ صورت پذیرفته است.
میزان مشارکت مردمی
تا کنون ده دوره انتخابات برگزار شده است که میزان مشارکت مردمی در انتخابات مجلس شورای اسلامی به ترتیب از دوره اول ۵۲٫۱۴ درصد به ۶۱٫۸۳ دردصد دوره دهم رسیده است.
فرایند برگزاری انتخابات
نمایندگان مجلس شورای اسلامی هر چهار سال یک بار و از طریق انتخابات تعیین می‌شوند. نامزدهای شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی باید مورد تأیید نهاد‌های مربوط قرار گیرند. این نهاد‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند. اول هیئت‌های اجرایی که وابسته به دولت و وزارت کشورهستند و دوم شورای نگهبان.
هیئت‌های اجرایی برای هر داوطلب هفت شرط را مورد بررسی قرار می‌دهند و در صورت احراز تمامی این شروط از جانب داوطلب وی را برای تأیید صلاحیت به شورای نگهبان معرفی می‌کنند. شرایط هفت‌گانه به شرح زیر است:
داشتن سلامت جسمانی در حد نعمت بینایی، شنوایی و گویایی
عدم سوء پیشینه و محکومیت قضایی
عدم سوء شهرت در حوزه انتخابیه
داشتن حداقل ۳۰ سال کامل سن برای ثبت نام
داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد یا معادل آن (بنا بر یک تبصره افراد دارای مدرک کارشناسی که سابقه پنج سال کار در حد کارشناسی را داشته باشند نیز مجاز به ثبت نام هستند)
اعتقاد و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی آن
اعتقاد و التزام عملی به اسلام و اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه
پس از هیئت‌های اجرایی نوبت به شورای نگهبان می‌رسد که به تأیید صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات مجلس بپردازد. در صورتی که شورای نگهبان نیز صلاحیت داوطلبی را تأیید کرد وی می‌تواند در انتخابات شرکت کند.
میزان مشارکت مردم در انتخابات نخستین دوره ۵۲ درصد، در دومین دوره ۶۴/۶ درصد، در سومین دوره ۵۹/۷ درصد، در چهارمین دوره ۵۸ درصد، در پنجمین دوره ۷۱/۱ درصد، در ششمین دوره ۶۷ درصد، در هفتمین دوره ۵۱/۱۵ درصد، در هشتمین دوره ۵۱ درصد، در نهمین دوره ۶۴/۲ درصد و در دهمین دوره ۶۲ درصد بوده‌است.
دعوای نمایندگان مجلس نهم با وزیر امور خارجه
تعداد کرسی استان های مختلف در مجلس
آذربایجان شرقی ۱۹، آذربایجان غربی ۱۲، اردبیل ۷، اصفهان ۱۹، البرز ۳، ایلام ۳، بوشهر ۴، تهران ۳۵، چهارمحال و بختیاری ۴، خراسان جنوبی ۴ ، خراسان رضوی ۱۸ ، خراسان شمالی ۴، خوزستان ۱۸، زنجان ۵، سمنان ۴، سیستان و بلوچستان ۸، فارس ۱۸، قزوین ۴، قم ۳، کردستان ۶، کرمان ۱۰، کرمانشاه ۸، کهگیلویه و بویراحمد ۳، گلستان ۷، گیلان ۱۳، لرستان ۹، مازنداران ۱۲، مرکزی ۷، هرمزگان ۵، همدان ۹ و یزد ۴ در مجلس شورای اسلامی دارند.
همچنین پس از انقلاب مشروطه، با تشکیل مجلس شورای ملی، در قانون اساسی مشروطه برای اقلیت‌های دینی هم نمایندگانی درنظر گرفته شد. این موضوع پس از انقلاب ۱۳۵۷ هم در قانون اساسی باقی ماند. هم‌اکنون در مجلس شورای اسلامی، زرتشتیان و کلیمیان، هر کدام یک نماینده، مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده دارند.
۱۳۵ روز تا انتخابات مجلس یازدهم:
سرانجام برای نخستین بار طبق قانون، هر گونه هزینه مالی نامزدهای انتخابات و احزاب و گروه‌های سیاسی و هواداران کاندیداها در تبلیغات و امور مرتبط با انتخابات شفاف سازی و ساماندهی خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۶
معاون سیاسی وزیر کشور:
معاون سیاسی وزیر کشور گفت: ثبت‌نام قطعی داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی از ۸ صبح روز ۲۷ مهرماه آغاز می‌شود و تا ۱۸ بعدازظهر سوم آبان ادامه خواهد داشت.
کد خبر: ۱۱۹۸۷۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۳
معاون سیاسی وزیر کشور گفت: ثبت‌نام قطعی داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی از ۸ صبح روز ۲۷ مهرماه آغاز می‌شود و تا ۱۸ بعدازظهر سوم آبان ادامه خواهد داشت.
کد خبر: ۱۱۹۸۶۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۳
عضو سابق حزب اعتماد ملی گفت: ممکن است لیستی به عنوان منتقدین_معتدلین شکل بگیرد و باعث رقابتی شدن انتخابات شود.
کد خبر: ۱۱۹۸۶۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۳
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری قزوین گفت: مطابق نظر شورای نگهبان و تصریح قانون جدید انتخابات؛ ثبت نام نهایی به صورت صد در صد الکترونیکی برگزار می‌شود.
کد خبر: ۱۱۹۸۰۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۹
سخنگوی ستاد انتخابات کشور گفت: امکان تغییر حوزه انتخابیه در مرحله ثبت نام اصلی فراهم شده است و اگر متقاضی به دنبال آن است که حوزه انتخابی خود را تغییر دهد، این امکان برای او فراهم است.
کد خبر: ۱۱۹۷۳۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۶
سخنگوی ستاد انتخابات کشور با بیان اینکه ثبت‌نام نهایی انتخابات الکترونیکی برگزار خواهد شد، گفت: داوطلبان در مرحله ثبت‌نام نهایی انتخابات باید پرسشنامه‌ای را تکمیل کنند که امکان ویرایش آن وجود ندارد.
کد خبر: ۱۱۹۶۵۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۲
سخنگوی ستاد انتخابات کشور با بیان اینکه ثبت‌نام نهایی انتخابات به صورت الکترونیکی برگزار خواهد شد، گفت: داوطلبان در مرحله ثبت‌نام نهایی انتخابات باید پرسشنامه‌ای را تکمیل کنند که امکان ویرایش آن وجود ندارد.
کد خبر: ۱۱۹۶۵۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۲
در ماه‌های اخیر همانند دیگر سال‌های منتهی به انتخابات همه تلاش می‌کنند تا شورای نگهبان را در مورد رد صلاحیت‌ها به نرمش دعوت کنند، تا شاهد حضور چهره‌های مختلف سیاسی در رویدادی مانند انتخابات مجلس باشیم. از این رو فعالان سیاسی همواره چانه‌زنی را برای نرم کردن شورا به‌کار می‌برند ولی انچه دراین دوره انتخابات بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است چهره‌های اصولگرایی هستند که تلاش می‌کنند تا میدان را برای حضور جریان اصلاحات باز کنند.
کد خبر: ۱۱۹۶۱۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۹
سخنگوی شورای نگهبان گفت: ثبت‌نام نهایی داوطلبان نمایندگی مجلس از روز ۲۷ مهر به صورت الکترونیکی آغاز و به مدت یک هفته ادامه خواهد شد و سپس هیأت‌های اجرایی، هیأت‌های نظارت و شورای نگهبان به بررسی صلاحیت‌های داوطلبان خواهند پرداخت.
کد خبر: ۱۱۹۵۹۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۹
دبیر کل حزب جامعه اسلامی مهندسین گفت: برخی از عزیزان سیاسی فکر می‌کنند که رقبای خود را باید با قدرت شورای نگهبان از صحنه خارج کنند، در حالی که رقیب را باید با رقابت و پای صندوق رأی شکست داد.
کد خبر: ۱۱۹۵۷۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۸
با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی، انتظار می‌رود فعالیت احزاب هم به مرور جدی‌تر شود اما برخی احزاب نمی‌توانند برای این انتخابات لیست بدهند.
کد خبر: ۱۱۹۵۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۴
یک فعال سیاسی گفت: دوقطبی کردن جو حاکم بر انتخابات با برجسته سازی مسائل و مشکلات اقتصادی و اجتماعی از جمله رویکردهایی است که امروز شاهد هستیم اصلاح طلبان به آن مبادرت می ورزند.
کد خبر: ۱۱۹۵۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۴
رییس ستاد انتخابات استان البرز با بیان اینکه در مقابل هیچ فرد یا جریانی از حرکت در مسیر قانون کوتاه نخواهیم آمد، گفت: از همه متقاصیان انتخابات مجلس شورای اسلامی درخواست داریم از روز ثبت‌نام قطعی تا اعلام نهایی نتایج بررسی صلاحیت‌ها، رعایت قانون را ملاک دانسته و از هرگونه اقدام شائبه برانگیز تبلیغی له یا علیه دیگران، خودداری کنند.
کد خبر: ۱۱۹۴۵۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
فعال سیاسی گفت: ۲۹۰ نماینده برای دوره دوازدهم مجلس می‌خواهیم باید بهترین‌ها را براساس اوضاع و اولویت‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی انتخاب کنیم.
کد خبر: ۱۱۹۳۷۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
رئیس جبهه پیروان خط امام(ره) و رهبری گفت: روی امر مشارکت، حساسیت بالایی دارم و معتقدم که بالا رفتن مشارکت در انتخابات مجلس ، حتی مهم‌تر از نوع انتخاب است. هر چقدر مشارکت بالاتر برود بهتر است ولو اینکه رقیب ما اکثریت را به دست آورد.
کد خبر: ۱۱۹۳۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار اردبیل گفت: نتایج صحت‌سنجی مدارک داوطلبان انتخابات مجلس از ۲۷ شهریور اعلام می‌شود.
کد خبر: ۱۱۹۳۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۶
یک فعال سیاسی گفت: اگر دولتی از ریل پیشرفت و شایسته‌سالاری خارج شود، نمایندگان باید دولت را داخل ریل درست بیاورند.
کد خبر: ۱۱۹۲۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
مرکز پژوهش‌های مجلس انجام داد؛آسیب‌شناسی نظام توانمندسازی نمایندگان مجلس شورای اسلامی
در گزارش حاضر سعی شده از منظری نو به آسیب‌شناسی نظام توانمندسازی نمایندگان پرداخته شود و به این سؤال پاسخ دهد که «چرا بعضی از افراد منتخب انتخابات مجلس ، از توانمندی‌های کافی برای ایفای نقش‌های نمایندگی برخوردار نبوده و در‌عین‌حال اهتمام کافی نسبت به رفع نقاط ضعف خویش ندارند؟». بر این اساس دغدغه اصلی این گزارش، پاسخ به سؤال یاد شده، با استفاده از رویکرد قابلیت‌افزا و مسئله‌محور است.
کد خبر: ۱۱۹۲۱۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
بخشی از جامعه ی ما اصلاح طلبی را می‌پسندند بخشی اصول گرایی را می‌پسندند و بخشی هیچ یک از این دوتا را نمی‌پسندنداصطلاحا به این گونه افراد قشر خاکستری میگویند و آنها در موقعیت مختلف تصمیم خود را میگیرند این موضوع نشان دهنده ی این است که ما باید به مردم اعتماد نماییم ما چنگ در چهره ی مردممان نیندازیم.
کد خبر: ۱۱۹۲۰۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
