کلیات
خاورمیانه منطقهای استراتژیک و حیاتی در جنوب غرب آسیا است که به لحاظ موقعیت جغرافیایی و نیز حجم انبوه انرژی دارای شرایط فوق العادهای است. این منطقه که کشورهای بسیاری را در خود جای داده، یکی از ملتهبترین مناطق جهان است و طی روز و ماهها حوادث فراوانی در آن رخ میدهد.
جغرافیای منطقه
این ناحیه گروههای فرهنگی و نژادی گوناگونی مانند ایرانیان، آشوریها، آذربایجانیها، ترکهای آناتولی، کردها، اسرائیلیها، عربها و بربرها را در خود جای دادهاست. زبانهای اصلی این منطقه عبارت است از فارسی، ترکی آذربایجانی، کردی، لری، بلوچی، آشوری، ترکی استانبولی، عربی وعبری. در برخی زمینهها واژه بسط یافته خاورمیانه به تازگی شامل کشورهای افغانستان، پاکستان، قفقاز، آسیای مرکزی و آفریقای شمالیشدهاست که علاوه بر آنچه یاد شد زبان اردو و پشتو را نیز در بر میگیرد.
خاورمیانه منطقهای است که قسمت اعظم آن از بیابان و علفزار تشکیل میشود. در مورد وسعت این منطقه بین متخصصان اختلاف فاحشی وجود دارد بهطوریکه برخی از آنان حتی اصطلاح «خاورمیانه» را اصولاً قبول ندارند، چون آن را خیلی مبهم و اشتباه میدانند. این اصطلاح از طرف اروپاییان به این منطقه داده شدهاست، زیرا اروپاییان سرزمینهایی که در شرق اروپا بودند رو به ترتیب به سه قسمت خاوردور (آسیای شرقی)، خاورمیانه (جنوب غرب آسیا) و خاور نزدیک تقسیمبندی کردهاند.
تاریخچه
خاورمیانه از نخستین خاستگاههای تمدن جهان بودهاست. بسیاری از باورها و آیینهای جهان از اینجا برخاستهاند. خاورمیانه از میانه قرن بیستم، مرکز توجه جهانی و شاید حساسترین منطقه جهان از نظر استراتژیکی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بودهاست و مکان کشمکشهای دراز مدت اعراب و اسرائیل است. خاورمیانه زادگاه ادیان مهمی، چون یهودیت، مسیحیت، اسلام، و ادیان غیر ابراهیمی مثل دین زرتشتی، آیین مهر و مانوی است.
برخی افراد از واژه خاورمیانه به دلیل اروپامحوری بودن آن انتقاد میکنند. این منطقه تنها از دید اروپای غربی، در مشرق واقع شده در حالیکه همین منطقه برای یک هندی منطقهای غربی و برای یکروسی در جنوب واقع شدهاست.
با نابودی امپراتوری عثمانی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی، دیگر اصطلاح خاور نزدیک کاربرد زیادی نداشت و این در حالی بود که اصطلاح خاورمیانه به کشورهای تازه بنیاد جهان اسلام اطلاق شد.
خاورمیانه از مناطقی است که به دلیل برخورداری از ذخایر عظیم نفت، یک منبع انرژی برای جهان بهشمار میرود. عربستان، ایران، عراق، کویت، امارات متحده عربی از کشورهایی هستند که دارای بزرگترین منابع نفت در جهان هستند. خاورمیانه همچنین دارای ذخایر عظیم گاز طبیعی است. ایران و قطر به ترتیب اولین و دومین ذخایر گاز طبیعی در جهان را دارند. اقتصاد کشورهای نفت خیز خاورمیانه بیشتر تک محصولی و به صادرات نفت وابسته است و کمتر از منابع نفت در بخش صنعتی این کشورها استفاده میشود. یمن یکی از کشورهای فقیر این منطقه بهشمار میرود.
تحولات خاورمیانه
همانطور که اشاره شد، منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا یا همان
خاورمیانه به واسطه برخی دلایل و زمینههای ژئوپلیتیکی موجود در دهههای اخیر آبستن رقابت و درگیریهای فراوانی بوده است؛ مجموعه حوادثی که این منطقه از جهان را به یکی از نا امنترین مناطق تبدیل کرده است و جنگ و خون ریزی بخش جدایی ناپذیر آن شده است.
حضور رژیم صهیونیستی در این منطقه که به نوعی تأمین کننده منافع آمریکا است، شکل گیری گروههای تروریستی در کشورهای
عراق و
سوریه، اختلافات ارضی و مرزی کشورهای حاشیه خلیج فارس با یکدیگر و با ایران، وجود میادین غنی نفت و گاز در منطقه، مرزهای تحمیلی و جدا شدن اجباری ملتها از یک دیگر، نقش آفرینی قدرتهای فرامنطقهای و... از جمله دلایلی است که به نا امن و پر آشوب شدن منطقه منجر شده است.
در شرایط کنونی درگیریهای نظامی و سیاسی داخلی و بین المللی میان در کشورهایی، چون سوریه، یمن، بحرین، عراق و نیز اختلافات عمیق میان ایران و عربستان در کنار برخی بحرانهای سیاسی میان قطر و عربستان و نیز ترکیه و عربستان از جمله مشکلاتی است که در منطقه وجود دارد.
با این تفاسیر منطقه
خاورمیانه به صورت مستمر در گیر تحولاتی است که به صورت به روز در حال رخ دادن است و نتیجه اکثر این تحولات تشدید بحران در منطقه بوده است.
آخرین تحولات خاورمیانه
امضای سند همکاری راهبردی میان انگلیس و عراق، هشدار روسیه به اعضای شورای حکام درباره برجام، تایید حضور نظامیان آمریکایی در یمن، آمادگی ایران برای کمک به برقراری صلح در یمن و مقابله پدافند هوایی ارتش سوریه با اهداف متخاصم، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۶۹۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۹
آخرین تحولات خاورمیانه
مرگ مغز متفکر برنامه موشکی اسرائیل بر اثر شدت جراحات، آغاز رزمایش هوایی عربستان با حضور پنج کشور عربی، نگرانی سازمان امنیت اسرائیل از جنگ داخلی، انتشار تصویر و صدای نظامیان صهیونیست بازداشتی در نوار غزه و تأکید بغداد بر لزوم خروج نیروهای ترکیهای از خاک این کشور، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۶۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۷
آخرین تحولات خاورمیانه
اعلام آمادگی روسیه برای مشارکت در خط آهن شمال- جنوب ایران، خودداری قدرتهای غربی از صدور قطعنامه علیه ایران، ادعاهای تازه سازمان منع تسلیحات شیمیایی علیه سوریه، حمایت قاطعانه آمریکا از اسرائیل و ادامه شهرکسازیها از سوی اسرائیل ار مهم ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در 24 ساغت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۶۲۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۵
آخرین تحولات خاورمیانه
تهدید گوترش به تعلیق حق رای ایران در سازمان ملل، پایان و حذف نتانیاهو از قدرت در اسرائیل، رایزنی تلفنی وزیر دفاع آمریکا با ولیعهد سعودی درباره جنگ یمن، تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل و درخواست چین از آمریکا برای رفع تحریمهای ایران، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۵۹۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۳
آخرین تحولات خاورمیانه
احضار سفرای چهار کشور اروپایی توسط وزارت خارجه فلسطین، تاکید اتحادیه اروپا بر ادامه مذاکرات برجام، واکنش فرانسه به گزارش جدید آژانس اتمی درباره برنامه هستهای ایران، حضور وزیر جنگ اسرائیل در آمریکا برای سنگ اندازی در مسیر برجام و بمباران مناطقی از یمن توسط جنگندههای سعودی، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۵۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۲
آخرین تحولات خاورمیانه
دیدار رئیس اطلاعات مصر با رهبران گروههای فلسطینی در غزه، نامه علی اکبر صاالحی به مدیرکل آژانس اتمی، بیانیه مشترک اربیل و بغداد علیه اقدامات ترکیه در شمال عراق، ابراز نگرانی وزیر جنگ رژیم صهیونیستی از جنگ با لبنان و مهلت دو هفتهای نبیه بری به حریری برای تشکیل دولت لبنان، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۵۵۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۱
آخرین تحولات خاورمیانه
پیام تبریک سلطان عمان به بشار اسد، افتتاح رسمی سفارت امارات در تل آویو، واکنش حماس به کنار رفتن نتانیاهو از قدرت، برنامه پاکستان برای استفاده از ذخایر نفتی عراق و کشته شدن مسئول اطلاعات طالبان در شمال افغانستان، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۵۲۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۰
آخرین تحولات خاورمیانه
بودجه ۱.۹ تریلیون دلاری آمریکا برای مقابله با ایران، چین و روسیه، اعلام حمایت جهانی از تحقیقات سازمان ملل درباره اسرائیل، تبریک رهبر کره شمالی به بشار اسد، کشته شدن فرمانده ارتش آزادی بخش بلوچستان پاکستان و انتقال پیام اسرائیل به حماس از طریق مصر، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۵۰۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۹
آخرین تحولات خاورمیانه
تبریک چین و روسیه به بشار اسد پس از پیروزی در انتخابات، موضع گیری حزبالله درباره وضعیت جسمی سید حسن نصرالله، موافقت پارلمان کویت با تحریم گسترده علیه اسرائیل، شرط اتحادیه اروپا برای کمک به بازسازی غزه و حمله پهپادی به پایگاه ملک خالد عربستان، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۴۸۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۸
آخرین تحولات خاورمیانه
نخستوزیر عراق در خصوص بازداشت فرمانده الحشدالشعبی، پیروزی بشار اسد در انتخابات ریاست جمهوری سوریه، افشای همکاری محمد بن سلمان و داماد ترامپ در کودتای اردن، تمدید تحریمهای اتحادیه اروپا علیه سوریه و عصبانیت اسرائیل از رای شورای حقوق بشر سازمان ملل از مهمترین و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۴۷۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۷
آخرین تحولات خاورمیانه
استقرار بمب افکنهای اتمی روسیه در سوریه، حضور یک هیأت دولتی سوریه در عربستان سعودی، درخواست چین برای احیای فوری برجام، بسته شدن حریم هوایی عربستان به روی پروازهای اسرائیل و آغاز انتخابات ریاست جمهوری سوریه، از مهمترین خبرها و رویدادهای خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۴۳۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۵
آخرین تحولات خاورمیانه
برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، انتصاب رئیس جدید موساد از سوی نتانیاهو، درگیری نیروهای افغانستان و طالبان در نزدیکی کابل، واکنش اتحادیه اروپا به تمدید توافق ایران و آژانس اتمی و گفتوگوی تلفنی بایدن و رئیسجمهور مصر درباره غزه از مهم ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۴۱۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۴
آخرین تحولات خاورمیانه
ورود ناوگان دریایی آمریکا به مدیترانه، افشای نقش شهید سلیمانی در انتقال موشکهای کورنت به غزه، درگیری میان ارتش ترکیه با «پکک» در شمال عراق، طرح اسرائیل برای ترور رهبران حماس و افشاگری مقام روس درباره طرح حمله شیمیایی تروریستها سوری، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۳۹۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۳
آخرین تحولات خاورمیانه
اعلام نگرانی آمریکا از قدرت پهپادی ایران، حملات هوایی «پکک» به مقرهای نظامی ترکیه، نامه قدردانی «جهاد اسلامی فلسطین» به رهبر انقلاب، درخواست شورای امنیت برای «پایبندی کامل» به آتشبس در نوار غزه و سرنگونی یک هواپیمای جاسوسی ائتلاف سعودی در آسمان الجوف، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۳۷۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۲
آخرین تحولات خاورمیانه
گفت وگوی فرمانده کل سپاه و دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین، واکنشهای جهانی به آتشبس غزه، گفتوگوی تلفنی محمود عباس و بلینکن درباره تحولات منطقه، گفتگوی آمریکا و ترکیه درباره سوریه و افغانستان و تاکید روسیه بر ادامه همکاری با ایران در مورد حل مساله سوریه، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۳۵۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۱
موافقت اسرائیل با آتش بس در غزه، سفر وزیر خارجه آمریکا به فلسطین اشغالی برای تقویت آتشبس، شمارش معکوس برای احیای برجام، تحریم فرماندهان انصارالله یمن توسط آمریکا و استقبال دبیر کل سازمان ملل از اتش بس غزه، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۳۳۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۱
آخرین تحولات خاورمیانه
آغاز انتخابات ریاستجمهوری سوریه، طرح نماینده کنگره آمریکا برای جلوگیری از قرارداد تسلیحاتی با اسرائیل، گزارش عراقچی از رسیدن به چارچوب توافق هسته ای، هشدار جورج بوش درباره خطرات نفوذ ایران و خروج سودان از لیست تحریمهای آمریکا، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۳۱۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۰
آخرین تحولات خاورمیانه
شلیک ۱۲ هزار موشک به اسرائیل از سوی گروههای فلسطینی، خشم عربستان از سخنان وزیر امورخارجه لبنان، رایزنی وزیران خارجه اتحادیه اروپا برای کاهش تنش در خاورمیانه، نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور ایران و ۱+۴ و پیشنهاد مصر برای آغاز آتش بس در فلسطین، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۲۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۹
آخرین تحولات خاورمیانه
نامه قدردانی گروههای فلسطینی از رهبر معظم انقلاب، برگزاری چهارمین نشست اضطراری شورای شورای امنیت درباره فلسطین، گزارش توئیتری ظریف از دیدارهایش در واتیکان، شلیک ۱۹۰ راکت به سوی اسرائیل و خسارت ۸ میلیون دلاری به تاسیسات برق غزه، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۲۷۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۸
آخرین تحولات خاورمیانه
پایان بدون نتیجه نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره فلسطین، رایزنی بلینکن با وزرای خارجه فرانسه، عربستان و مصر درباره فلسطین، حملات هوایی، پهپادی و توپخانهای سنگین اسرائیل به مناطق مختلف غزه، حمله موشکی مقاومت فلسطین به سکوی گازی اسرائیل و ابراز نگرانی سازمان «پزشکان بدون مرز» از کمبود گسترده دارو در غزه، از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۲۴۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۷