کلیات
تحریم یا Sanction اقدامی است که از سوی یک یا چند بازیگر بین المللی عیله یک یا چند بازیگر دیگر با هدف مجازات و محروم ساختن کشورهای هدف از فعالیتهای اقتصادی بین المللی صورت میگیرد؛ اقدامی که در دستور کار کشورهای مجری قرار میگیرد تا کشور یا کشورهای هدف نسبت به سیاستهای خود به ویژه در بعد اقتصادی تجدید نظر کنند.
انواع تحریم
به طور کلی تحریم را از سه جنبه طبقهبندی میکنند:
تقسیمبندی از لحاظ اندازه یا حدود تحریم
تقسیمبندی از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده
تقسیمبندی از لحاظ اقتصادی یا غیراقتصادی
از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده، تحریم را به دو نوع تقسیمبندی میکنند:
تحریم یکجانبه: تحریمی است که فقط از طرف یک کشور علیه کشور هدف وضع میگردد. از دیدگاه تاریخی، این نوع تحریم دارای پیشینهای ضعیف در دستیابی به اهداف امنیت ملی و دیگر خواستهای سیاست خارجی میباشد.
تحریم چندجانبه: تحریمی که در اعمال آن بیشتر از یک کشور سهیم است. در مقایسه با تحریم یکجانبه، تحریم چندجانبه، بار مالی و تجاری شدیدی را به کشور هدف برای تغییر سیاست مورد اعتراض وارد میسازد. چراکه کشور هدف امکان یافتن جانشین برای کمکردن زیان اقتصادی را ندارد. همچنین بخش بزرگی از تولید ناخالص ملی این کشور به واسطهٔ نیاز به مراودات تجاری و سرمایهگذاری بین المللی تحت تاثیر تحریم واقع خواهد شد.
تحریمهای علیه ایران
به مجموعه اقداماتی از سوی قدرتهای جهان اطلاق میشود که در جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور به انجام یا عدم انجام عملی به کار گرفته شده است. عمده تحریمها علیه ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی سال ۵۷، بعد از اشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پی چالش بر سر برنامه هستهای ایران شدت بیشتری یافت.
برنامه هستهای ایران از سال ۸۵ و به دنبال ارجاع پرونده این کشور از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت، با تحریمهای مختلفی مواجه شده است.
انواع تحریم علیه ایران
تحریمهای ایران را از نظر تحریم کنندگان میتوان به ۴ دسته کلی تقسیم بندی کرد: تحریمهای چندجانبه همچون تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، تحریمهای اتحادیهٔ اروپا، تحریمهای تکجانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریمهای کنگره آمریکا.
نخستین تحریم جامع سراسری علیه ایران در دوران معاصر، تحریم بریتانیا علیه ایران به منظور واکنش در برابر انتخاب دکتر محمد مصدق به وزارت بود که هدف ملیسازی صنعت نفت را دنبال میکرد. اولین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در زمان نخست وزیری محمد مصدق و به منزله واکنش علیه ملی شدن صنعت نفت ایران صادر شد.
آمریکا نیز در سال ۱۹۸۰ تحریمات اقتصادی وسیعی را در واکنش به تصرف سفارت آمریکا در تهران علیه ایران وضع کرد. در سال ۱۹۹۵، بیل کلینتون رئیس جمهور وقت آمریکا اقدام به وضع تحریمهایی نمود که به موجب آن شرکتهای نفتی آمریکایی از سرمایه گذاری در طرحهای نفت و گاز ایران منع شده بودند. همچنین روابط بازرگانی با ایران نیز یک جانبه قطع گردید.
این تحریمها از لحاظ فنی به ۴ گروه تقسیم می شود که تصویب و لغو هرکدام سازوکار جداگانهای دارد. بخشی از دشواری مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ هم درباره چگونگی لغو همین تحریم هاست. ایران در برخی از موارد با شکایت از تحریمهای صورت گرفته موفق شده حکم لغو آنها را از دادگاه اتحادیه اروپا بگیرد. لغو تحریم از طریق شکایت در دادگاه گرچه میتواند آرام آرام رویهای در این زمینه ایجاد کند، اما روند لغو تحریمها از این روش بسیار زمان بر و هزینه ساز و با نتیجهای غیرقابل تضمین است.
تحریمهایی که از آن سخن به میان است در ابعاد مختلف از جمله پزشکی، فناوری، دارو، غذا، هسته ای، فضایی و... علیه ایران وضع شده است و کشورهای مجری به ویژه آمریکا در صدد هستند تا با اجبار دیگر کشورهای همکار با ایران را نیز با این رویه همراه کنند؛ مجموعه تصمیمهایی که در طول دهههای اخیر با فراز و نشیب استمرار داشته و تا کنون ایران را واردار به عقب نشینی از اهداف و برنامههای خود در چارچوب ارزشها و برنامههای انقلاب اسلامی نکرده است.
به نوشته یک روزنامه آمریکایی استفاده بیش از حد آمریکا از تحریم ها، خطر کاهش اثرگذاری آن را بالا برده است.
کد خبر: ۱۲۵۰۱۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۵
ورزشکاران بریتانیایی به دلیل نگرانی در مورد کیفیت و کمیت غذای ارائه شده، از بازدید از رستورانهای دهکده المپیک خودداری میکنند.
کد خبر: ۱۲۵۰۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۵
«جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا شامگاه یکشنبه و همزمان با افزایش فشارهای سیاستمداران دموکرات، اعلام کرد از رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۴ کنارهگیری میکند. او پس از عملکرد فاجعهبار در مناظره با «دونالد ترامپ» رقیب جمهوریخواه خود و همچنین عقبافتادن از او در نظرسنجیها، تحت فشار شدید دموکراتها برای کنارهگیری قرار گرفته بود.
کد خبر: ۱۲۴۹۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۲
رئیس جمهوری منتخب در سالروز بمباران شیمیایی روستای زرده کرمانشاه نوشت: آنهایی که امروز به بهانههای واهی مردم ایران را تحریم میکنند، همانهایی هستند که به دشمن ایران سلاح شیمیایی میدادند.
کد خبر: ۱۲۴۹۲۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۱
سرپرست ریاست جمهوری گفت: یکی از اهداف دولت سیزدهم عدم قطع برق مردم و صنایع بود که خوشبختانه بجز موارد جزئی، مانع از قطعیهای برق شد.
کد خبر: ۱۲۴۸۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۶
تحریم این شرکت و دهها شرکت و نهاد تحقیقاتی و پژوهشی دیگر ایران، بر خلاف ادعای مقامات آمریکایی مبنی بر فقط هدف قرار دادن نهادهای امنیتی و نظامی است.
کد خبر: ۱۲۴۷۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
نتایج نظرسنجی تابناک نشان می دهد
بر اساس نظرسنجی انجام شده در سایت تابناک بیش از نیمی از مخاطبان اولویت اصلی دولت پزشکیان را از سر گیری مذاکرات هسته ای برای رفع تحریم عنوان کرده اند.
کد خبر: ۱۲۴۷۷۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۳
دولت چین ۶ شرکت سازنده تسلیحات و ارائهکننده خدمات دفاعی آمریکا را به دلیل نقشآفرینی در فروش سلاح به تایوان در فهرست تحریم ها قرار داد.
کد خبر: ۱۲۴۷۶۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۲
آمریکا تحریم هایی را علیه یک گروه افراطی اسرائیل وضع کرده است که به گفته واشنگتن علیه فلسطینیان اقدامات خشونتآمیز انجام میدهد.
کد خبر: ۱۲۴۷۵۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۲۲
یک تامل/
در گزارش زیر سیر صعودی فربه شدن طبقه متوسط در ایران، دقیقا همزمان با آغاز تحریم های سال ۲۰۱۲ را مشاهده میکنید که روند نزولی به خود میگیرد.
کد خبر: ۱۲۴۶۳۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۵
وزارت خزانهداری آمریکا از اعمال تحریم هایجدید علیه برخی نهادها و کشتیهای مرتبط با ایران خبر داد.
کد خبر: ۱۲۴۴۹۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۷
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران معتقد است، سرمایهگذاران هر روز با بخشنامهها و دستورالعملهای جدید مواجه میشوند و همواره باید اخبار اقتصادی و داخلی را دنبال کنند تا از تغییرات قوانین همچون تصمیمات ارزی و تجاری مطلع شوند.
کد خبر: ۱۲۴۴۷۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۹
در بیانیه اتحادیه اروپا ادعا شده است: سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه در انتقال پهپادهای ایرانی به روسیه برای حمایت از جنگ این کشور علیه اوکراین مشارکت داشته است.
کد خبر: ۱۲۴۴۴۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۵
بروکسل در نظر دارد چهاردهمین بسته تحریم های روسیه را مورد بررسی و تصویب قرار دهد.
کد خبر: ۱۲۴۴۲۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۴
پکن به اتحادیه اروپا درباره جنگ تجاری احتمالی هشدار داد.
کد خبر: ۱۲۴۴۱۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۳
بایدها و نبایدهای اقتصادی دولت آینده
رئیس کمیسیون اقتصاد کلان اتاق ایران به تابناک گفت: شرایط اقتصادی کشور، خاص است و امیدوارم هر کسی که سکاندار اجرایی کشور شد، بتواند سفره مردم را رنگینتر، فضای تولید و اشتغال را بازتر و محیط کسبوکار را مناسبتر کند.
کد خبر: ۱۲۴۴۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۳
وزارت خارجه چین امروز (جمعه) از وضع تحریم علیه کمپانی تسلیحات سازی «لاکهید مارتین» آمریکایی بابت فروش سلاح به تایوان خبر داد.
کد خبر: ۱۲۴۳۸۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۱
اتحادیه اروپا در تحریم مسکو؛ با یک تابوشکنی برای نخستین بار گاز روسیه را هدف گرفت.
کد خبر: ۱۲۴۳۷۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۳۱
نبض خبر
سعید جلیلی در جمع مردم شهریار و علیرضا زاکانی در یک برنامه تلویزیونی پاسخ جواد ظریف درباره مذاکرات هستهای که امروز در تلویزیون مطرح شد را دادند و البته زاکانی وعده داد در مناظره دوم انتخابات ریاست جمهوری که روز پنجشنبه برگزار خواهد شد، جوابهای دندان شکن خواهد داد! اظهارات این دو کاندیدای ریاست جمهوری را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۴۳۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۹
گفت و گوی تابناک با رئیس اتاق ایران و چین
رئیس اتاق ایران و چین با بیان اینکه وقتی نامزدی در خصوص اقتصاد صحبت میکند باید ایده مشخصی داشته باشد، گفت: کاندیدای انتخابات باید شفاف بگوید طرفدار اقتصاد بازار است یا متمرکز ؛ تا به امروز هیچکدام از نامزدها دراینباره شفاف سخن نگفتهاند و فقط شعار و حرف های زیبا شنیده ایم.
کد خبر: ۱۲۴۳۰۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۹