---

بازار آزاد ارز به بازارای گفته می‌شود که در آن شهروندان عادی یک جامعه در پی انگیزه‌های متفاوتی که در آن‌ها ایجاد می‌شود، به دنبال خرید و فروش ارز هستند. این شهروندان که عمدتاً وارد کننده و یا صادر کننده کالا نیستند، با اهدافی، چون حفظ ارزش پول و یا خارج کردن پول خود از کشور وارد بازار آزاد ارز شده و اقدام به خرید و فروش ارز می‌کنند.

براساس یک برآورد انجام شده، فعال‎ترین نرخ‎های تبادلی ارز دنیا مثل دلار/ین و یورو می‌توانند در طی روز تا ۱۸۰۰۰ بار تغییر کنند.

بیشترین معاملات ارز

---

یک سری از ارزهــا هستند که بیشتر از بقیه معامله میشوند و به ارزهــای اصــلی Major معروف هستند. علائم اختصاری آن‌ها عبارت است از:
USD دلار آمریکا
EUR یــورو (پــول مشترک اتحـــادیه اروپــــا)
GBP پونـــد انگلیس
JPY یــن ژاپن
CHF فرانک سوئیس
CAD دلار کـــانــادا
AUD دلار استـــرالیــــــا

وسعت، عمق و نقدینگی بازار ارز واقعا حیرت انگیز است. براساس یک برآورد انجام شده، فعال‎ترین نرخ‎های تبادلی ارز دنیا مثل دلار/ین و یورو/دلار می‌توانند در طی روز تا ۱۸۰۰۰ بار تغییر کنند. نوسانات منحنی‌های عرضه و تقاضای ارزیک کشور که براثر عوامل زیادی چون، تغیییر سلیقه مردم نسبت به تولیدات داخلی و خارجی، رشد اقتصادی، تغییر نرخ تورم، تغیییر نرخ بهره، تغییر در انتظارات و نهایتا مداخلات بانک مرکزی جهت انجام سیاست‌های پولی ایجاد می‌شود، باعت تغییر مداوم نرخ ارز‌ها نسبت به یکدیگر می‌گردد.

حال زمانی که شما این عبارت را می‌بینید: EUR/USD = ۱.۳۰۰۱ به این مفهــوم است که ارزش یک یورو ۱.۳۰۰۱ برابر ارزش یک دلار است. یعنی شما برای خرید یک یورو باید معادل ۱.۳۰۰۱ دلار پرداخت نمایید. این نسبتهــا برای تمامی ارز‌ها وجود دارند و تا چهار رقم محاسبه میشوند. یک استثناء در این میان ین ژاپن است که تا دو رقم اعشار محاسبه می شود.

مثلا USD/JPY = ۱۰۵.۳۲ به این مفهــوم است که برای خرید یک دلار باید ۱۰۵.۳۲ ین بپردازید.
به ارزی که در سمت چپ قرار دارد ارز پایه میــگویند.
به یک نسبت مثل EUR/USD یک جفت ارزی یا Pair گفته میشود.
برای سهولت کار هر جفت ارزی را بصورت یک شیء واحد یا یک کالا در نظر بگیرید که قیمت آن بالا و پایین میــرود و شما سعی دارید تا در فرصت‌های مناسب با خرید و فروش آن سود کنید.
در اعلام نرخ‌ها به هر ۰.۰۰۰۱ تغییر یک پیپ (PIP) گفته میشود و در تغییر نرخ ین به هر ۰.۰۱ تغییر یک پیپ گفته می شود.

در یک ترید دو نرخ وجود دارد. نرخ خرید از شما (Bid) و فروش به شما (Ask). طبیعی است که نرخ فـروش به شما از نرخ خرید از شمــا بیشتر باشد. این تفاوت بستگی به کارگزار دارد و بین ۲ تا ۷ پیپ در تغییر است که البته عرف بازار ۵ پیپ است و به این فاصله قیمت خرید و فروش Spread گفته می شود.

 نرخ Spread کاملا بستگی به کارگزار دارد و در مواردی دارای اختلاف زیادی بین کارگزاران مختلف میباشد.

برخی اصطلاحات بازار آزاد ارز

---

لات (Lot): هر لات معاملاتی طبق تعریف معــادل ۱۰۰۰۰۰ واحد از ارز سمت چپ یک جفت ارزی میباشد.

مارجــین: این مفهوم یک حساب اعتباری است که شما تنها با آن معامله میکنید و حق برداشت از آن را ندارید. این حساب چندین برابر موجودی اولیه به شما اعتبار میـدهد که این به شرایط کارگزار بستگی دارد. معمــولا از ۲۰ الی ۵۰۰ برابر متغیر است. مارجین در واقع مانند یک اهرم عمل میکند به همین خاطر در اصطلاح به این ارزش افزوده Leverage گفته میشود و منظور از عبارت Leverage ۱:۱۰۰ اعتبار ۱۰۰ برابر سرمایه اولیه میباشد.

مارجین کال یا کال مارجین: در صورتی که پوزیشن‌های بازار ارز شما آنچنان به سمت ضرر برود که موجودی شما از مارجین مورد نیاز بازار ارز کمتر باشد و بروکر بیم داشته باشد که با ادامه این روند حساب بازار ارز شما صفر شود و بروکر مجبور شود بقیه زیان را خود متقبل شود، یک یا تمام پوزیشن‌های بازار ارز شما را می‌بندد و از ادامه ضرر جلو گیری می‌کند که به این حالت مارجین کال بازار ارز گفته می‌شود

پوزیشن: به یک معامله باز در بازار بازار ارز پوزیشن گفته می‌شود. با انجام یک معامله در جهت معکوس می‌توان پوزیشن را بست.

سواپ: در صورتی که یک پوزیشن بازار ارز در ساعت ۲۴ پلتفرم بروکر باز باشد برای نگهداری آن هزینه‌ای اخذ می‌شود که به آن سواپ بازار ارز گفته می‌شود. این هزینه در بروکر‌های مختلف بازار ارز متفاوت است و در اکثر موارد با اختلاف نرخ بهره جفت ارز معامله شده متناسب است. همچنین بعضی از بروکر‌ها سواپ مثبت هم دارند. بروکر هائی هم هستند که حساب‌های بدون سواپ ارائه می‌کنند.

انواع سفارشات

---

به طور کلی سفارشات در بازار بازار ارز به دو گونه انجام میگیرد:

سفارشات آنی

---

این نوع از سفارشات با توجه به روند و نرخ فعلی بازار به انجــام میرسند. بطــور مثال شخصی با تصمیم به اینکه هم اکنون باید وارد بازار شود، اقدام به خرید یا فروش میکند. به این نوع از معامله که بصورت دستی و توسط خود معامله گر در بازار ارز به اجرا در میآید معامله آنی گفته میشود. انواع معاملات آنی شامل موارد ذیل میباشد.

Buy سفارش خرید ارز پایه در مقابل ارز دیگـــر
Sell سفارش فروش ارز پایه در مقابل ارز دیگر

سفارشات برای اجراء در آینده:این نوع از سفارشات بر مبنای پیش بینی معامله گر برای ایجاد یک روند نوسان قیمت در آینده میباشد. بطور مثال معامله گر پیش بینی میکند ک. چنانچه قیمت از یک حد خاص عبور کند بطــور حتمی روند جدیدی رو به بالا یا پایین بوجود خواهد آمد بنابراین در داخل نرم افزار کارگزار خود تعریف میکند که چنانچه نرخ به حد تعریف شده رسید، اقدام به خرید یا فروش کند.

انواع سفارشات برای اجراء

---

Buy Limit پیش بینی میکنیم که نرخ ارز پس از پیمودن یک روند نزولی به خط حمایت (Support) موثری برخورد نماید و نوسان صعودی خود را آغاز نماید. در این حالت پتانسیل یک معامله از نوع خرید (Buy) شکل خواهد گرفت لذا میتوان در داخل نرم افزار کارگزار تعریف نمود که به محض رسیدن قیمت به حد پایین و برگشت به سمت بالا، مقدار مشخصی از آن ارز را برای شما خریداری نماید. این حالت را میتوان بصورت خلاصه "خرید در زیر قیمت کنونی بازار" نام نهاد.

Sell Limit این نوع از معاملاتی در حالتی است که معامله گر تشخیص میدهد که قیمت پس از یک روند صعودی و رسیدن به یک دامنه قیمتی مشخص، شروع به یک روند نزولی خواهد نمود. این حالت را میتوان بطور مختصر "فروش در قیمتی بالاتر از قیمت لحظه‌ای بازار" نامید.

Buy Stop فرض کنیم که یک معامله گر تشخیص میدهد که روند قیمت پس از رسیدن به یک قیمت مشخص در یک روند صعودی قیمت، حرکت خود را ادامه خواهد داد. در این حالت معامله گر اقدام به گذاشتن یک معامله از نوع خرید در قیمتی بالاتر از قیمت کنونی بازار خواهد نمود که به آن Buy Stop اطلاق میگردد.

Sell Stop اگر معامله گری بروز یک معامله از نوع فروش را در قیمتی پایین‌تر از قیمت لحظه‌ای بازار پیش بینی نماید، یک معامله از نوع Sell Stop میتواند شکل بگیرد. در این حالت معامله گر در داخل نرم افزار کارگزاری خود تعریف خواهد نمود که پس از طی شدن یک روند نزولی و رسیدن قیمت به دامنه‌ای مشخص و ادامه آن، مقداری مشخص از آن ارز را به فروش برساند.

تفاوت بازیگران بازار دوم و بازار آزاد

---

از نظر کارشناسان، بازیگران بازار دوم و بازار آزاد تفاوت زیادی با یکدیگر دارند و جنس تقاضایی که هر بازار پاسخ می‌دهد با دیگری فرق دارد. به‌عنوان مثال، تقاضا در سامانه نیما بیشتر ازسوی واردکنندگانی است که قصد دارند در یک بستر مجاز ارز مورد نظر خود را دریافت کنند. این در حالی است که در بازار آزاد انواع تقاضا‌ها وجود دارد. در کنار این، بازار آزاد با تقاضای احتیاطی و سفته‌بازی رو‌به‌رو است که هر عرضه‌کننده‌ای نمی‌تواند به آن پاسخ دهد. کارشناسان معتقدند به دلیل قطع ارتباط بین بازار دوم و بازار ارز امکان آربیتراژ وجود ندارد. درنتیجه دو بازار ناهمگن شکل گرفته است. اگر سامانه نیما و بازار آزاد از طریق اختیاری کردن عرضه و تقاضا یکپارچه شود، امکان متعادل شدن نرخ‌ها بیشتر می‌شود و حتی در ادامه آن، احتمال کاهش قیمت‌ها وجود دارد.

---

یکی از مشکلاتی که در بازار ارز ایران وجود دارد، عدم هماهنگی این بازار با سیاست‌های کلان بانک مرکزی است. در حالی که تصمیم گیران کلان اقتصاد کشور در پی کاهش نرخ ارز در بازار آزاد بر می‌آیند، این نرخ با سیاست‌های آن‌ها تطابق چندانی ندارد! کارشناسان برای مشکلاتی که در بازار ارز ایران وجود دارد و مانع همگرایی می‌شود، دلایل زیر را بر شمرده اند.

---

یکی از مهم‌ترین عواملی که تقاضای احتیاطی و سفته‌بازی در بازار نقدی را بالا برده است، به شکست پی‌در‌پی سطوح مقاومتی دلار در بازه زمانی نه چندان طولانی و تحریم‌های آمریکا مربوط است. دلار در ۵ ماه ابتدایی سال‌جاری بالای ۱۱۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد و در یک سال گذشته بالای ۱۷۰ درصد به ارزش آن در برابر ریال افزوده شده است. به گفته فعالان، میزان افزایش قیمت به اندازه‌ای بوده است که بسیاری از سرمایه‌گذاران و افراد معمولی جامعه را نگران کرده است. یکی از فعالان ارزی عنوان می‌کرد، بیشتر مردم به این دلیل به بازار مراجعه می‌کنند که ارزش دارایی خود را حفظ کنند. برخی از آن‌ها عنوان می‌کنند، داشتن ریال در فضای کنونی تنها بر اضطراب آن‌ها می‌افزاید و با خرید دلار یا سکه خیال خود را راحت می‌کنند که قرار نیست ارزش پولشان از دست برود. به گفته برخی کارشناسان از آنجا که بازار‌ها و ابزار‌های متنوعی برای سرمایه‌گذاری برای افراد جامعه در گذشته فراهم نشده است، بیشتر مردم رفتار‌های سنتی قبل را ادامه می‌دهند که در آن بازار‌های نقدی و فیزیکی سکه و دلار بهترین مکان برای سرمایه‌گذاری آن‌ها است. البته بخشی نیز به سوی بازار‌های مسکن، خودرو یا بورس رهسپار شده‌اند؛ ولی بررسی بازدهی بازار‌ها نیز حاکی از آن است که دو بازار سکه و دلار بیشترین تقاضا را به خود دیده‌اند. معامله‌گران فنی بازار اعتقاد دارند، شکست هر سطح مقاومتی در بازار، نگرانی‌ها را افزایش بیشتری داد و افزایش نگرانی‌ها، هجوم تقاضایی را در بازار ارز به‌دنبال آورد که موجب می‌شود در بازار آزاد دلار بالای ۱۱ و بعضا ۱۲ هزار تومان خریدار داشته باشد؛ حال آنکه وارد‌کننده در خرید دلار با قیمت ۸ هزار تومانی نیز احتیاط می‌کرد.

---

۲۱ فروردین ۱۳۹۷ یکی از رانتی‌ترین سیاست‌های ارزی چند سال اخیر کلید خورد. اجرای سیاست دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی و ممنوعیت معاملات ارزی با هر نرخی غیر از آن، درست مانند سیاست دلار هزار و ۲۲۶ تومانی اوایل دهه ۹۰ بود؛ جالب آنکه آن سیاست و اثرات آن، این بار در هشتمین سال دهه ۹۰ تکرار شد. تعیین نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان و ممنوعیت معاملات دلار موجب شد که حدود یک ماه خرید و فروش چندانی در بازار آزاد صورت نگیرد و حجم معاملات به شدت کاهش پیدا کند. با این حال، زمانی که تقاضای احتیاطی از اواسط اردیبهشت ماه به بازار آزاد وارد شد، به یکباره قیمت سیر افزایشی شدیدی به خود گرفت.

نیروی انتظامی حضور مشهود و فعالی در بازار آزاد ارز داشت؛ ولی افراد نگران برای تهیه ارز مورد نیاز خود حاضر بودند در فضای غیرقانونی به هر طریقی اقدام به تهیه آن کنند. با این حال، به‌دلیل ممنوعیت معاملات دلار، عرضه‌کنندگان در بازار به شدت کاهش یافته بودند و کمتر کسی حاضر به فروش دلار بود. صرافی‌ها نیز به‌دلیل آنکه فعالیت‌شان محدود شده بود، تمایلی نداشتند چندان در بازار مداخله کنند. نبود ارز در بازار، متقاضیان نگران را نگران‌تر می‌کرد و همزمان زمینه‌ساز ورود افراد بیشتری در بازار می‌شد. افراد زیادی در زمان ممنوعیت معاملات دلار دستگیر شدند، ولی قیمت آرام نگرفت و راه افزایشی را ادامه داد تا یک‌بار دیگر نشان داده شود راه مدیریت بازار ارز از دستگیری و امنیتی شدن فضا نمی‌گذرد. در‌حالی‌که عرضه‌ای در بازار آزاد چندان وجود نداشت، در آن سو، در سامانه ارزی بانک مرکزی، تقاضا برای دریافت ارز ارزان جهت واردات به‌شدت افزایش پیدا کرد؛ ارز ارزان موجب شده بود که برخی واردکنندگان حتی تمایل داشته باشند بیشتر از میزان موردنیاز خود ارز تهیه کنند؛ از آن‌سو، بی‌ثباتی و افزایش قیمت در بازار آزاد موجب شده بود که صادرکنندگان نیز تمایل چندانی به عرضه ارز خود نداشته باشند. تقریبا تمام فعالان اقتصادی باور داشتند که سیاست دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی ادامه نخواهد یافت، همین موضوع موجب می‌شد تقاضا برای دریافت آن در بازه‌ای کوتاه افزایش بیشتری پیدا کند. ارز ارزان ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی چنان تقاضایی ایجاد کرده بود که افراد زیادی نیز با استفاده از آن به آن سوی آب‌ها رفتند و از رانت آن سعی کردند جهت منافع خود استفاده کنند. مقصود آنکه وقتی رانت وجود دارد، افراد عادی نیز نمی‌توانند نسبت به آن بی‌تفاوت باشند. نتیجه عرضه ارزان ارز با نرخ ۴ هزار و۲۰۰ تومانی، از دست رفتن بخشی از منابع ارزی و کاهش شدید درآمد‌های ارزی دولت نسبت به مقداری بود که می‌توانست در صورت فروش با نرخ بازار آزاد به‌دست بیاید. بنابراین، دولت بخشی از ارز خود را از دست داد؛ رانت‌های زیادی توزیع شد؛ قیمت اجناس مصرفی در بازار پایین نیامد و همزمان درآمد ریالی ناشی از فروش ارز دولت نیز کاهش یافت.

سیاست عرضه ارزان دو بار دیگر نیز توسط سیاست‌گذار به کار گرفته شد. یک بار اسفند۹۶ زمانی که در کانال ۴ هزار و ۴۰۰ تومان شروع به عرضه ارز کرد و صف‌های بی‌شماری را روبه‌روی صرافی‌ها ایجاد کرد. به گفته فعالان، عرضه ارزان موجب شد تقاضای کاذب زیادی با اعتماد به نفس کافی وارد بازار شود. دومین عرضه ارزان بحث سکه‌های پیش‌فروش بود؛ جایی که بیش از ۶۰ تن طلا، به شکل سکه‌های پیش‌فروش در معرض عرضه ارزان قرار گرفت. فعالان بازار یکی دیگر از سیاست‌های اشتباه اثرگذار بر بازار را نوع برخورد سیاست‌گذار با موسسات مالی اعتباری می‌دانند.

 

برخی کارشناسان باور دارند، پرداخت تعهدات یکی از موسسات اعتباری غیرمجاز ورشکسته باعث شد بخشی زیادی از این پول وارد بازار‌های ارز و سکه شود. البته ماهیت مرتبط بازار‌های مالی غیر قابل‌انکار است، ولی می‌توان گفت: زمانی که در بازاری قیمت بالا و تقاضا زیاد است و در بازار دیگری قیمت پایین و عرضه زیاد است، هر دو بازار به طور طبیعی به سوی یک نرخ مرکزی گرایش پیدا خواهند کرد. وقتی قیمت‌های دو بازار به سمت همگرایی حرکت نمی‌کنند، دو متغیر را می‌توان از علل این اتفاق عنوان کرد: یکی تفاوت مرغوبیت ارزها، هزینه مبادله و سرعت انتقال و دیگری، کنترل اداری.

---

یکی دیگر از عواملی که موجب شده است تقاضا در بازار داخلی افزایش پیدا کند، شروع تحریم‌های آمریکا از ۱۳ آبان است. بسیاری از افراد و فعالان باور دارند، با آغاز این تحریم‌ها صادرات نفت ایران به میزان زیادی افت خواهد کرد. به‌طور طبیعی این انتظار وجود دارد که با کاهش صادرات نفت، میزان درآمد‌های ارزی نیز کاهش پیدا کند. این موضوع موجب شد که انتظارات افزایشی در میان معامله‌گران برجسته‌تر شود و آن‌ها زودتر برای خرید ارز به بازار مراجعه کنند؛ از سوی دیگر، سخت‌تر شدن جابه‌جایی‌های پولی دیگر متغیری است که معامله‌گران را نگران کرده است. در این شرایط، برخی نیز باور دارند، دولت بخشی از درآمد‌های ارزی و ذخایر طلای خود را در پیش‌فروش سکه و عرضه دلار ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی از دست داد و همین موضوع موجب می‌شود که در برابر کاهش صادرات نفتی آسیب‌پذیرتر باشد.

---

برخی معامله‌گران عنوان می‌کنند علاوه‌بر فشار‌های خارجی، در سطح داخلی نیز سیاست مشخصی برای مقابله با تحریم‌ها تعیین نشده است. از نظر آن‌ها به‌نظر می‌رسد فعالان بازار احساس می‌کنند، سیاست‌گذار به جمع‌بندی نرسیده است که در برابر تحریم‌ها چه رویکردی را اتخاذ می‌کند. به گفته برخی فعالان نیز معامله‌گران احساس می‌کنند انسجام در سیاست‌های سیاست‌گذار وجود ندارد. طرح ایده‌های رنگ به رنگ که بیشتر از اینکه در بازار اطمینان ایجاد کند، زمینه‌ساز سلب اطمینان شد. ایده‌هایی که بعضا برروی کاغذ ماندند و به مرحله عمل نرسیدند، ولی عنوان‌شان سرمایه‌گذاران را نسبت به شرایط نامطمئن‌تر کرد. یکی از این ایده‌ها که نااطمینانی را بالا برد، طرح عدم تحویل سکه‌های پیش‌فروش بود. به علاوه، برکناری دو وزیر و اعلام آمادگی برای استیضاح دو وزیر دیگر، قانع نشدن مجلس از پاسخ‌های رئیس‌جمهور، تغییر مرتب سیاست‌های اقتصادی در بازار‌های مختلف از جمله دیگر متغیر‌هایی بودند که بی‌اعتمادی و نگرانی را در کنار مشکلات بین‌المللی در میان فعالان اقتصادی بالا برد. برخی فعالان عنوان می‌کنند، ناهماهنگی اقتصادی از آنجا بیشتر مشخص می‌شود که طرح پیش‌فروش سکه از سوی نمایندگان مجلس زیر سوال می‌رود و برخی از آن‌ها عنوان می‌کنند، ۱۰ سکه از سکه‌های پیش‌فروش شده را تحویل خریداران دهید! با توجه به متغیر‌های یادشده، از نظر فعالان تقاضای سفته‌بازی، احتیاطی و تبدیل سرمایه در بازار افزایش پیدا می‌کند؛ نتیجه آنکه در‌حالی‌که افراد زیادی حاضر نیستند برای واردات کالای خود بالای ۸ هزار تومان هزینه کنند، در بازار آزاد تقاضای زیادی برای تبدیل پول وجود دارد. سیاست‌گذار در ابتدای سال به‌درستی به تراز تجاری مثبت اشاره کرد و اذعان داشت که از پس تقاضای تجاری برمی‌آید؛ ولی آنچه را مدنظر قرار نداد و از آن غافل ماند این بود که با تغییر انتظارات، موجی از تقاضای سفته‌بازی و احتیاطی به بازار وارد خواهد شد که توان پاسخگویی به آن را نخواهد داشت. در شرایط فعلی به‌نظر می‌رسد راه‌حل سیاست‌گذار به‌طور مشخص تغییر انتظارات است. با این حال، سوال مهم‌تر آن است که سیاست‌گذار از چه کانالی می‌خواهد انتظارات را تغییر بدهد؟ در کوتاه مدت معامله‌گران انتظار دارند که این تغییر انتظار از کانال بین المللی و مذاکرات رخ نخواهد داد.

---

بسیاری از کارشناسان اقتصادی باور دارند، دلیل فاصله قیمت‌های بازار آزاد با سامانه نیما هرچه باشد، سیاست‌گذار ارزی به هر شکلی باید اختلاف بین قیمت‌ها را کاهش دهد؛ از نظر آن‌ها در صورتی که چنین اتفاقی رخ ندهد، یکبار دیگر فضای رانتی در اقتصاد کشور گسترش خواهد یافت. برخی کارشناسان برای کاهش فاصله قیمت بازار با سامانه نیما ۳ راهکار را پیشنهاد می‌دهند. گروهی پیشنهاد می‌دهند، بازارساز اجازه دهد صادرکنندگان ارز خود را در سامانه نیما یا بازار آزاد به صورت اختیاری به فروش برسانند؛ در واقع در حال‌حاضر رابطه بین بازار آزاد و سامانه نیما قطع است و در صورتی که صادرکنندگان بتوانند ارز خود را روانه بازار کنند، با تقویت سمت عرضه قیمت آزاد دلار کمتر افزایشی خواهد شد و حتی احتمال افت قیمت‌ها وجود خواهد داشت. همگن شدن وضعیت دو بازار نیما و آزاد، زمینه‌های رانت را به‌شدت کاهش خواهد داد و همزمان هیجانات بازار آزاد را نیز تا حدی می‌تواند از میان ببرد.

یکی از عوامل اصلی افزایش دامنه نوسانات ارز‌های مختلف مربوط به تقاضای حفاظت از سطح سرمایه یا به دیگر سخن تبدیل سرمایه است؛ در نتیجه کارشناسان معتقدند سیاست‌گذار باید در درجه اول این تقاضا را از بازار ارز و سکه منحرف و به سایر بازار‌ها منتقل کند. در واقع، از نظر آن‌ها باید با ایجاد بازار‌های متنوع و جذاب، نقدینگی را به بخش‌هایی غیر از ارز و سکه هدایت کرد. کاهش ورود تقاضای تبدیل ارز به بازار موجب می‌شودظرفیت‌های رشد قیمت در بازار آزاد بیش از پیش کاهش یابد. همچنین بیشتر کارشناسان در سومین گام به سیاست‌گذار پیشنهاد می‌دهند، به‌جای تصمیمات متناقض اقتصادی که بیشتر بر مبنای رویکرد‌های اقتضایی گرفته می‌شوند، حرکت قاعده‌مند را در دستور کار خود قرار دهد. از نظر آن‌ها حتی در شرایط کنونی نیز باید بر اساس قاعده حرکت کرد، نه اینکه به بهانه آغاز تحریم‌ها و اینکه شرایط جدید اقتضا می‌کند، اقدام به عرضه رانت با دلار ۴هزار و ۲۰۰ تومانی کرد. از نظر کارشناسان خطری که همچنان وجود دارد و ممکن است فاصله بازار و سامانه نیما را افزایش دهد، این است که تصمیمات اقتصادی آینده به بهانه اقتضائات از دایره منطق خارج شوند. انعطاف‌پذیری، مقررات‌زدایی، استفاده از توان بالقوه بخش خصوصی و ایرانیان خارج از کشور و پس‌انداز‌های ارزی برای متعادل کردن بازار، از دیگر ابزار‌هایی است که موردغفلت قرار گرفته است.

 

• در مورد تورم بیشتر بخوانید
• در مورد قیمت طلا بیشتر بخوانید 
• در مورد نرخ ارز بیشتر بخوانید
• در مورد بازار سرمایه بیشتر بخوانید