کلیات
اردن کشوری در غرب آسیاست که در شرق رود اردن قرار دارد و پایتخت آن شهر اَمّان است. جمعیت این کشور حدود ۱۰ میلیون نفر است و ۹۸ درصد مردم آن عرب هستند. نوع حکومت آن پادشاهی مشروطه و پادشاه کنونی آن ملک عبدالله دوم است. واحد پول اردن دینار اردن است.
![](/files/fa/multimedia/1397/12/1/441_703.jpg)
جغرافیا
اردن از شمال با سوریه، از شمال شرقی با عراق، و از شرق و جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و کرانه باختری رود اردن همسایهاست، که مجموع خطوط مرزی اردن با این کشورها به ۱۶۱۹ کیلومتر میرسد. این کشور از جنوب به خلیج عقبه مماس است و از آن رو حدود ۲۶ کیلومتر نیز مرز آبی دارد؛ و این در میان کشورهای عربی کمترین مرز آبی بهشمار میرود. از آنجا که بخش بزرگی از اردن صحراست آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است. این در حالی است که نواحی غربی کشور در طول سال، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.
تقسیمات کشوری
اردن از لحاظ اداری و اجرایی به ۱۲ استان تقسیم میشود. کشور اردن به دوازده استان (به عربی: محافظة) تقسیم میشود: هر یک از استانهای دوازدهگانه تحت هدایت و رهبری استانداری است که توسط پادشاه منصوب میشود. همچنین برای هر یک از استانها و پروژههای توسعه و آبادانی در مناطق متبوع آنها مقامات خاصی نیز در نظر گرفته میشوند. استانهای اردن/ استانها به حدود ۵۲ ناحیه تقسیم میشوند.
ساختار سیاسی
در این کشور ملک عبدالله دوم پس از فوت پدرش در فوریه ۱۹۹۹ جانشین وی شد. عبدالله به سرعت به تأیید مجدد پیمان آشتی اردن-اسرائیل با اسرائیل و تقویت روابط اردن با ایالات متحده آمریکا پرداخت. عبدالله در اولین سال حکومتش ایجاد اصلاحات اقتصادی را در دستور کار خود قرار داد. تداوم مشکلات ساختاری اقتصاد اردن، جمعیت روبه رشد و بازتر شدن فضای سیاسی، باعث شدهاست احزاب سیاسی گوناگونی در این کشور تشکیل شوند. در عین حال که شاه عبدالله همچنان قدرت مطلقه را در اردن در اختیار دارد، پارلمان نیز در این کشور نقش مهمی ایفا میکند.
قانون اساسی
اردن یک کشور پادشاهی مشروطهاست که قانون اساسی آن در ۸ ژانویه ۱۹۵۲ به تصویب رسیدهاست. قوه مجریه در اختیار پادشاه اردن و هیئت وزیران وی است. شاه کلیه قانونها را امضاء و تصویب میکند. دوسوم از هر دو مجلس مجلس ملی اردن میتوانند رای وتو پادشاه را لغو کنند. پادشاه میتواند با ارائه حکم کلیه قضات را نصب و خلع کند، اصلاحیه قانون اساسی را تصویب کند، اعلام جنگ نماید و به نیروهای مسلح فرمان بدهد. تصمیمات کابینه، احکام دادگاهها و واحد پول ملی به نام وی صادر میشوند. هیئت وزیران به ریاست نخستوزیر، توسط شاه تعیین میشود، او همچنین میتواند بنا به درخواست نخستوزیر هر کدام از اعضای کابینه را اخراج کند. کابینه باید در مورد موضوعات مربوط به سیاست کلی، در برابر مجلس نمایندگان اردن پاسخگو باشد و این مرجع میتواند با رای «عدم اعتماد» دوسوم از اعضایش، کابینه را ناچار به استعفاء کند.
در قانون اساسی سه دسته دادگاه پیشبینی شدهاست دادگاه مدنی، مذهبی و ویژه. اردن از نظر اجرایی به دوازده حوزه فرمانداری تقسیم میشود که هر یک از این حوزهها توسط یک فرماندار منصوب از طرف پادشاه اداره میشود. آنان در کلیه ادارات دولتی و طرحهای توسعه مناطق تحت اختیار خود، قدرت انحصاری را دارند. نیروهای مسلح سلطنتی و اداره کل اطلاعات اردن تحت کنترل پادشاه هستند.
وضعیت اقتصادی
اردن کشوری کوچک با منابع طبیعی محدود است. این کشور در حال حاضر راههایی برای گسترش تأمین آب محدود خود مییابد و به ویژه از راه همکاریهای منطقهای از منابع موجود خود استفاده بهتری میبرد. همچنین اردن در تأمین بخش اعظمی از نیازهای انرژی خود به منابع خارجی وابسته است. در خلال دهه ۹۰، نیازهای نفت خام این کشور از وارداتی که از عراق و دیگر کشورهای همسایه میشد تأمین میگردید. از اوایل سال ۲۰۰۳، نفت مورد نیاز اردن توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تأمین میشده است. علاوه بر آن، خط لوله انتقال گاز عرب از مصر به شهر بندری عقبه واقع در جنوب اردن در سال ۲۰۰۳ تکمیل شد. دولت اردن در حال حاضر در نظر دارد این خط انتقال گاز را به شمال و تا منطقه امان و مناطق ورای آن گسترش دهد.
میزان رشد جمعیت اردن بالاست که البته در سالهای اخیر با کاهشی مواجه شده و در حال حاضر به ۸/۲٪ رسیدهاست. یکی از مهمترین فاکتورها در ارتباط با تلاش دولت برای بهبود رفاه اجتماعی شهروندان، ثبات اقتصاد کلان این کشور است که از دهه ۹۰ به این سو محقق و میسر شدهاست. با وجود این، میزان بیکاری در این کشور بالاست. رقم رسمی اعلام شده برای بیکاری در اردن ۵/۱۲٪ و رقم غیررسمی آن حدود ۳۰٪ است. میزان تورم قیمتها پایین است و در سال ۲۰۰۳ به ۳/۲٪ رسید. گردش پول نیز در اردن با ثبات بوده و نرخ ارز آن از سال ۱۹۹۵ با دلار آمریکا تعیین میشدهاست.
هر چند که اردنیهای در صدد انجام اصلاحات اقتصادی و افزایش میزان بازرگانی کشور خود هستند، با این حال اقتصاد اردن کماکان در برابر شوکهای خارجی و ناآرامیهای منطقهای آسیبپذیر است. اگر در منطقه آرامش نباشد، چنین به نظر میرسد که رشد اقتصادی محکوم به قرار گرفتن زیر ظرفیت و توان بالقوه آن است. اما در خصوص جنبه مثبت و خوشبینانه اردن میتوان از گنجایش و توانایی آن در انرژی خورشیدی یاد کرد که مرهون صحراهای این کشور است. این انرژی خورشیدی نه تنها برای تولید الکتریسیته عاری از آلودگی، بلکه برای انجام کارهای جانبی از قبیل: شیرینسازی آب دریا تعاونی فرامدیترانهای انرژی قابل تجدید (TREC). به کار میآید.
سیاست خارجی
اردن همواره سیاست خارجی هواداری از غرب را اتخاذ کرده و از دیر باز پیوند نزدیکی با آمریکا و بریتانیا داشتهاست. این روابط نزدیک در خلال جنگ خلیج فارس اول به سبب بیطرفی اردن و حفظ روابط آن با عراق به هم خورد. اردن به سبب اتخاذ سیاست خارجی پراگماتیستی و مبتنی بر اجتناب از درگیری و برخورد شهرت یافته و در نتیجه روابط خارجی خوبی با کشورهای همسایه داشتهاست. حاکمان اردن اکنون به دلیل وابستگیهای شدید جغرافیایی و نیز محدودیتهایی که در تأمین امنیت خود دارد، به شدت به کشور آمریکا و نیز عربستان سعودی در استمرار حاکمیت نیازمند هستند. بر این اساس همراهی آنها با این بازیگران جنوب غرب آسیا در شکل دهی به هر نوع ائتلافی چندان عجیب به نظر نمیرسد.
سوت
در جریان رقابتهای مرحله یک هشتم نهایی جام ملت های آسیا، تیم فوتبال عراق به مصاف اردن رفت و با یک شکست غیرمنتظره حذف شد. یزان النعیمات در دقیقه اول وقت اضافه نیمه اول، گل اول اردن یها را زد. ناطق در دقیقه 68 بازی را به تساوی کشاند و آیمن حسین در دقیقه 76 گل دوم عراق را زد و به نظر میرسد، کار تمام شده است. با این حال تکرار شادی اردن یها توسط آیمن حسین به تحریک تماشاگران توسط علیرضا فغانی داور ایرانی بازی تعبیر و به کارت زرد دوم و اخراج این بازیکن تعیین کننده منجر شد. یزدان العرب در دقیقه 5 وقت اضافه دوم، گل دوم را به عراق ده نفره زد و دو دقیقه بعد یعنی در دقیقه 7 وقت اضافه دوم، ال راشدان گل سوم اردن را زد و اردن پیروز شد و به یک چهارم نهایی صعود کرد. خلاصه این بازی را میبینید.
کد خبر: ۱۲۱۸۷۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
نخستوزیر انگلیس ریشی سوناک ضمن محکوم کردن حمله منجر به کشته و زخمی شدن نظامیان آمریکایی در اردن ، خواستار اقدام ایران برای کاهش تنشها در منطقه شد.
کد خبر: ۱۲۱۸۶۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
وزیر خارجه انگلیس حمله پهپادی صورت گرفته علیه پایگاه آمریکا در اردن را که منجر به کشته شدن سه عنصر تروریستی این کشور شد، محکوم کرد و با تکرار ادعاهای بیپایه و اساس در مورد دخالت ایران در عملیات نیروهای مقاومت مدعی شد که تهران باید تنشها در منطقه را کاهش دهد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در پی حمله پهپادی به نیروهای آمریکایی در شمال شرقی اردن نزدیک مرز سوریه و کشته شدن سه نظامی آمریکایی و مجروح شدن ۳۴ نفر دیگر اعلام کرد: ایران هیچ ارتباطی با این حملات ندارد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
نماینده دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد که به نظر نمیرسد که ایران مستقیما دستور حملات در اردن را داده باشد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
سخنگوی دولت اردن بامداد دوشنبه در واکنش به حمله پهپادی به مقر نظامیان آمریکایی در مرز این کشور و سوریه، گفت: قاطعانه برای محافظت از امنیت خود اقدام خواهیم کرد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
انصارالله و دولت نجات ملی یمن به حمله علیه نیروهای آمریکایی در اردن واکنش نشان دادند.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
در حال بروزرسانی
سنتکام (فرماندهی مرکزی آمریکا) یکشنبه شب در بیانیهای تایید کرد که در حمله یک فروند پهپاد به پایگاهی در شمال شرقی اردن ، سه نظامی کشته و ۲۵ پرسنل این کشور زخمی شدند.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸
سوت
در جریان دور دوم رقابتهای مرحله گروهی جام ملت های آسیا، تیمهای فوتبال کره جنوبی و اردن به مصاف هم رفتند و در کمال ناباوری کره با نتیجه 2 بر 2 در مقابل اردن متوقف شد و اردن شگفتی رقم زد. سون هیونگ مین در دقیقه 9 گل اول کره را زد و با گل به خودی پارک یانگ وو در دقیقه 37 بازی به تساوی کشید. یازان النایمت در دقیقه 6 وقت اضافه نیمه اول، دومین گل اردن را به نام خود ثبت کرد. در حالی که کره نتوانست در نیمه دوم کاری از پیش ببرد، اردن روی گل به خودی یزدان العرب در دقیقه یک وقت اضافه نیمه دوم، پیروزی را از دست داد و به تساوی رضایت داد. خلاصه این بازی را میبینید.
کد خبر: ۱۲۱۶۹۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۳۰
کد خبر: ۱۲۱۶۹۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۳۰
اردن با دو دبل ، بهترین تیم دور اول بازیها
کد خبر: ۱۲۱۶۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۶
بازاریان اردن برای حمایت از غزه و نشان دادن مخالفتشان با سیاست های دولت اردن در حمایت از رژیم صهیونیستی، مغازه های خود را در ساعت کاری بستند.
کد خبر: ۱۲۱۰۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۵
نبض خبر
در یک حادثه تراژیک در معان اردن ؛ داماد حمزه الفناتسه بر اثر شلیک کلاشنیکف تاشوی یکی از مهمانان در حین یزله در جشن عروسی، کشته شد. در پی این حادثه، پلیس با انتشار بیانیهای در سوگ از دست دادن حمزه ـ که یکی از نیروهای کارآمد پلیس معان بود ـ از شهروندان به صورت جدی خواست تا به شلیک گلوله در جشنها پایان دهند. بر اساس گزارشها، در زمان وقوع حادثه، عروس در سالن حضور داشت و ناظر این اتفاق از پنجره مشرف به بخش مردان بود. این لحظات را میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۹۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۰
وزیر خارجه اردن تاکید کرد: تا زمانی که فلسطینیان به امنیت نرسند، رژیم اسرائیل نیز امنیت نخواهد داشت.
کد خبر: ۱۲۰۹۴۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۰
«بشر الخصاونه» نخست وزیر اردن یکشنبه شب تأکید کرد: کوچ اجباری فلسطینیها خط قرمز ماست.
کد خبر: ۱۲۰۶۸۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۶
وزیر خارجه اردن شامگاه جمعه در سخنانی خواستار توقف دایمی جنگ وحشیانه ضد غزه با هدف تداوم ارسال کمکهای دارویی و غذایی به غیرنظامیان شد.
کد خبر: ۱۲۰۶۴۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۰۴
مسعود رجوی پس از حمله آمریکا به عراق در یکی از عملیاتهای نیروهای آمریکایی از ناحیه پا و صورت دچار جراحت شدید میشود و به همین خاطر از حضور در انظار عمومی اجتناب میکرده است. او پس از مدتی بهدلیل وضعیت نامناسبی که برای اختفا در کشور اردن (پس از فرار از عراق) داشت، به بیماری قند و فشار خون مبتلا شده بود و ترس ناشی از افشای محل اختفای او، مانع از درمان بیماریاش در مراکز درمانی شده بود. با تشدید بیماری دیابت، مسعود رجوی بینایی خود را نیز از دست میدهد و یکی از پاهای او هم قطع میشود.
کد خبر: ۱۲۰۱۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷
تصاویری از تظاهرات هزاران نفر مقابل سفارت رژیم صهیونیستی در امان پایتخت اردن در حمایت از غزه و محکومیت کشتار فلسطینیان به دست رژیم اشغالگر را مشاهده میکنید.
کد خبر: ۱۲۰۰۷۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳
نبض خبر
خطر حمله زمینی به غزه بسیار پررنگ شده و فلسطینیهای ساکن غزه چارهای جز فرار ندارند.بیش از نیمی از فلسطینیها در سایر کشورهای جهان زندگی میکنند؛ اما اصلیترین میزبان فلسطینیها کدام کشورها هستند؟ جزئیات را میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۰۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۲
نبض خبر
پس از حمله صهیونیستها به بیمارستان المعمدانی غزه و کشتار صدها فلسطین، جمعیت عظیم اردن یهای خشمگین به سفارت اسرائیل در اَمّان حمله کردند. تظاهرت کنندگان شعار میدادند: «الجيش العربي وين؟ | ارتش عربی کجاست؟» پلیس امان مانع از فتح سفارت رژیم صهیونیستی شد. تصاویر این رویداد را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۱۹۹۱۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۶