کلیات
اردن کشوری در غرب آسیاست که در شرق رود اردن قرار دارد و پایتخت آن شهر اَمّان است. جمعیت این کشور حدود ۱۰ میلیون نفر است و ۹۸ درصد مردم آن عرب هستند. نوع حکومت آن پادشاهی مشروطه و پادشاه کنونی آن ملک عبدالله دوم است. واحد پول اردن دینار اردن است.
جغرافیا
اردن از شمال با سوریه، از شمال شرقی با عراق، و از شرق و جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و کرانه باختری رود اردن همسایه‌است، که مجموع خطوط مرزی اردن با این کشور‌ها به ۱۶۱۹ کیلومتر می‌رسد. این کشور از جنوب به خلیج عقبه مماس است و از آن رو حدود ۲۶ کیلومتر نیز مرز آبی دارد؛ و این در میان کشور‌های عربی کمترین مرز آبی به‌شمار می‌رود. از آنجا که بخش بزرگی از اردن صحراست آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است. این در حالی است که نواحی غربی کشور در طول سال، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.
تقسیمات کشوری
اردن از لحاظ اداری و اجرایی به ۱۲ استان تقسیم می‌شود. کشور اردن به دوازده استان (به عربی: محافظة) تقسیم می‌شود: هر یک از استان‌های دوازده‌گانه تحت هدایت و رهبری استانداری است که توسط پادشاه منصوب می‌شود. همچنین برای هر یک از استان‌ها و پروژه‌های توسعه و آبادانی در مناطق متبوع آن‌ها مقامات خاصی نیز در نظر گرفته می‌شوند. استان‌های اردن/ استان‌ها به حدود ۵۲ ناحیه تقسیم می‌شوند.
ساختار سیاسی
در این کشور ملک عبدالله دوم پس از فوت پدرش در فوریه ۱۹۹۹ جانشین وی شد. عبدالله به سرعت به تأیید مجدد پیمان آشتی اردن-اسرائیل با اسرائیل و تقویت روابط اردن با ایالات متحده آمریکا پرداخت. عبدالله در اولین سال حکومتش ایجاد اصلاحات اقتصادی را در دستور کار خود قرار داد. تداوم مشکلات ساختاری اقتصاد اردن، جمعیت روبه رشد و بازتر شدن فضای سیاسی، باعث شده‌است احزاب سیاسی گوناگونی در این کشور تشکیل شوند. در عین حال که شاه عبدالله همچنان قدرت مطلقه را در اردن در اختیار دارد، پارلمان نیز در این کشور نقش مهمی ایفا می‌کند.
قانون اساسی
اردن یک کشور پادشاهی مشروطه‌است که قانون اساسی آن در ۸ ژانویه ۱۹۵۲ به تصویب رسیده‌است. قوه مجریه در اختیار پادشاه اردن و هیئت وزیران وی است. شاه کلیه قانون‌ها را امضاء و تصویب می‌کند. دوسوم از هر دو مجلس مجلس ملی اردن می‌توانند رای وتو پادشاه را لغو کنند. پادشاه می‌تواند با ارائه حکم کلیه قضات را نصب و خلع کند، اصلاحیه قانون اساسی را تصویب کند، اعلام جنگ نماید و به نیرو‌های مسلح فرمان بدهد. تصمیمات کابینه، احکام دادگاه‌ها و واحد پول ملی به نام وی صادر می‌شوند. هیئت وزیران به ریاست نخست‌وزیر، توسط شاه تعیین می‌شود، او همچنین می‌تواند بنا به درخواست نخست‌وزیر هر کدام از اعضای کابینه را اخراج کند. کابینه باید در مورد موضوعات مربوط به سیاست کلی، در برابر مجلس نمایندگان اردن پاسخگو باشد و این مرجع می‌تواند با رای «عدم اعتماد» دوسوم از اعضایش، کابینه را ناچار به استعفاء کند.
در قانون اساسی سه دسته دادگاه پیش‌بینی شده‌است دادگاه مدنی، مذهبی و ویژه. اردن از نظر اجرایی به دوازده حوزه فرمانداری تقسیم می‌شود که هر یک از این حوزه‌ها توسط یک فرماندار منصوب از طرف پادشاه اداره می‌شود. آنان در کلیه ادارات دولتی و طرح‌های توسعه مناطق تحت اختیار خود، قدرت انحصاری را دارند. نیرو‌های مسلح سلطنتی و اداره کل اطلاعات اردن تحت کنترل پادشاه هستند.
وضعیت اقتصادیاردن کشوری کوچک با منابع طبیعی محدود است. این کشور در حال حاضر راه‌هایی برای گسترش تأمین آب محدود خود می‌یابد و به ویژه از راه همکاری‌های منطقه‌ای از منابع موجود خود استفاده بهتری می‌برد. همچنین اردن در تأمین بخش اعظمی از نیاز‌های انرژی خود به منابع خارجی وابسته است. در خلال دهه ۹۰، نیاز‌های نفت خام این کشور از وارداتی که از عراق و دیگر کشور‌های همسایه می‌شد تأمین می‌گردید. از اوایل سال ۲۰۰۳، نفت مورد نیاز اردن توسط کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس تأمین می‌شده است. علاوه بر آن، خط لوله انتقال گاز عرب از مصر به شهر بندری عقبه واقع در جنوب اردن در سال ۲۰۰۳ تکمیل شد. دولت اردن در حال حاضر در نظر دارد این خط انتقال گاز را به شمال و تا منطقه امان و مناطق ورای آن گسترش دهد.
میزان رشد جمعیت اردن بالاست که البته در سال‌های اخیر با کاهشی مواجه شده و در حال حاضر به ۸/۲٪ رسیده‌است. یکی از مهم‌ترین فاکتور‌ها در ارتباط با تلاش دولت برای بهبود رفاه اجتماعی شهروندان، ثبات اقتصاد کلان این کشور است که از دهه ۹۰ به این سو محقق و میسر شده‌است. با وجود این، میزان بیکاری در این کشور بالاست. رقم رسمی اعلام شده برای بیکاری در اردن ۵/۱۲٪ و رقم غیررسمی آن حدود ۳۰٪ است. میزان تورم قیمت‌ها پایین است و در سال ۲۰۰۳ به ۳/۲٪ رسید. گردش پول نیز در اردن با ثبات بوده و نرخ ارز آن از سال ۱۹۹۵ با دلار آمریکا تعیین می‌شده‌است.
هر چند که اردنی‌های در صدد انجام اصلاحات اقتصادی و افزایش میزان بازرگانی کشور خود هستند، با این حال اقتصاد اردن کماکان در برابر شوک‌های خارجی و ناآرامی‌های منطقه‌ای آسیب‌پذیر است. اگر در منطقه آرامش نباشد، چنین به نظر می‌رسد که رشد اقتصادی محکوم به قرار گرفتن زیر ظرفیت و توان بالقوه آن است. اما در خصوص جنبه مثبت و خوش‌بینانه اردن می‌توان از گنجایش و توانایی آن در انرژی خورشیدی یاد کرد که مرهون صحرا‌های این کشور است. این انرژی خورشیدی نه تنها برای تولید الکتریسیته عاری از آلودگی، بلکه برای انجام کار‌های جانبی از قبیل: شیرین‌سازی آب دریا تعاونی فرامدیترانه‌ای انرژی قابل تجدید (TREC). به کار می‌آید.
سیاست خارجی
اردن همواره سیاست خارجی هواداری از غرب را اتخاذ کرده و از دیر باز پیوند نزدیکی با آمریکا و بریتانیا داشته‌است. این روابط نزدیک در خلال جنگ خلیج فارس اول به سبب بی‌طرفی اردن و حفظ روابط آن با عراق به هم خورد. اردن به سبب اتخاذ سیاست خارجی پراگماتیستی و مبتنی بر اجتناب از درگیری و برخورد شهرت یافته و در نتیجه روابط خارجی خوبی با کشور‌های همسایه داشته‌است. حاکمان اردن اکنون به دلیل وابستگی‌های شدید جغرافیایی و نیز محدودیت‌هایی که در تأمین امنیت خود دارد، به شدت به کشور آمریکا و نیز عربستان سعودی در استمرار حاکمیت نیازمند هستند. بر این اساس همراهی آن‌ها با این بازیگران جنوب غرب آسیا در شکل دهی به هر نوع ائتلافی چندان عجیب به نظر نمی‌رسد.
* با کشور سوریه بیشتر آشنا شوید
* با کشور آمریکا بیشتر آشنا شوید
* با کشور عراق بیشتر آشنا شوید
* با کشور لبنان بیشتر آشنا شوید
*با کشور ایران بیشتر آشنا شوید
*با کشور افغانستان بیشتر آشنا شوید
*با کشور روسیه بیشتر آشنا شوید
* با کشور ترکیه بیشتر آشنا شوید
* با کشور ونزوئلا بیشتر آشنا شوید
* با کشور انگلیس بیشتر آشنا شوید
* با کشور مراکش بیشتر آشنا شوید
در مورد اردن در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
آخرین تحولات خاورمیانه
نخست‌وزیر عراق در خصوص بازداشت فرمانده الحشدالشعبی، پیروزی بشار اسد در انتخابات ریاست جمهوری سوریه، افشای همکاری محمد بن سلمان و داماد ترامپ در کودتای اردن ، تمدید تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه و عصبانیت اسرائیل از رای شورای حقوق بشر سازمان ملل از مهم‌ترین و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه بوده اند.
کد خبر: ۱۰۵۴۷۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۷
وزارت خارجه اردن روز سه شنبه سفیر رژیم صهیونیستی در این کشور را در اعتراض به بازداشت دو شهروند اردن ی در فلسطین اشغالی احضار کرد.
کد خبر: ۱۰۵۴۳۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۵
هیات آمریکایی به ریاست سناتور کریس مورفی دوشنبه شب در دیدار با عبدالله دوم شاه اردن درباره آنچه که ضروت تلاش مضاعف برای از سرگیری مذاکرات فلسطین و رژیم صهیونیستی برای دستیابی به صلح عادلانه و جامع نامیدند، گفت وگو کردند.
کد خبر: ۱۰۴۹۷۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۴
یک منبع آگاه عربستانی به وبسایت «ویکی‌لیکس سعودی» گفت که دیوان پادشاهی اردن پیام شفاهی همراه با خشمی به «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی داده است.
کد خبر: ۱۰۴۷۷۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۳
اردن با تکمیل روند تحقیق درباره تحولات اخیر در این کشور اعلام کرد که ۱۸ نفر در ارتباط با تلاش برای کودتا متهم شناخته شده و بازداشت شده‌اند.
کد خبر: ۱۰۴۷۵۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۱
یک روزنامه‌نگار اردن ی در یادداشتی فاش کرد که ولیعهد سابق کشورش علی‌رغم تجدید بیعت با پادشاه، توقف فعالیت‌های ضد دولتی‌اش را مشروط به دادن فرماندهی ارتش به وی کرده است.
کد خبر: ۱۰۴۵۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۲
روزنامه انگلیسی "فاینانشال تایمز" چاپ لندن سه‌شنبه شب فاش کرد که اردن درخواست عربستان برای تحویل مقام امنیتی سابق این کشور را رد کرده است.
کد خبر: ۱۰۴۴۵۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۸
دولت اردن رسانه‌های این کشور را از پرداختن به موضوعات مربوط به کودتا و شاهزاده حمزه منع کرد.
کد خبر: ۱۰۴۴۴۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۷
ولیعهد سابق اردن با امضای نامه‌ای ضمن عقب نشینی از مواضع پیشین خود علیه «عبدالله دوم» پادشاه این کشور وفاداری خود به خاندان هاشمی را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۰۴۴۳۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۷
به دنبال حوادث اخیر اردن؛
«مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق به دنبال حوادث اخیر در اردن و وقوع کودتا در این کشور، با «عبدالله دوم» به صورت تلفنی گفتگو کرد.
کد خبر: ۱۰۴۴۲۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۶
یک رسانه فرانسوی در یادداشتی با افشای نفوذ عربستان سعودی در میان نظامیان و حتی خاندان سلطنتی اردن نوشت که پادشاه اردن نگران استفاده ریاض از رژیم صهیونیستی برای به دست گرفتن کنترل اماکن مقدس اسلامی در قدس اشغالی است و به همین دلیل می‌خواهد از حمایت آمریکا برای خنثی کردن نفوذ عربستان در اردن استفاده کند و به همین منظور می‌خواهد پیش از اینکه برادر ناتنی‌اش جایگزین او در قدرت شود، از شرش خلاص شود.
کد خبر: ۱۰۴۴۲۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۶
هر گونه نقش پسرش را رد کرد:
مادر شاهزاده حمزه، ادعا‌های مقامات اردن علیه پسرش مبنی بر دخالت در اقدامات بی ثبات کننده را به شدت رد کرد.
کد خبر: ۱۰۴۴۰۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
کیوسک بین الملل تابناک
روایت رسانه اسرائیلی از نقش دو کشور عربی در کودتای اردن ، اعلام وضعیت اضطراری در «فلوریدا»، نگرانی روسیه از رزمایش ناتو و اوکراین، کشته شدن ۲۲ نیروی امنیتی هند و استقبال سازمان ملل و اتحادیه اروپا از لغو تحریم‌های واشنگتن علیه لاهه، از مهم‌ترین خبرها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۴۰۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به تحولات اخیر اردن بر اهمیت صلح و ثبات در اردن تاکید کرد.
کد خبر: ۱۰۴۳۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
روزنامه اسرائیلی:
روزنامه اسرائیلی یدیعوت، امروز(یکشنبه) فاش کرد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و یکی ازامیران امیرنشینان خلیج فارس در تلاش نافرجام برای کودتا در اردن دست داشته اند.
کد خبر: ۱۰۴۳۹۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که پادشاه اردن از حمایت کامل واشنگتن برخوردار است.
کد خبر: ۱۰۴۳۸۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
روزنامه امریکایی واشنگتن پست به نقل از مقامات اردن ی گزارش داده است، افرادی که امروز در اردن دستگیر شدند، قصد داشته اند علیه حکومت پادشاهی این کشور توطئه کرده و کودتایی را پیش ببرند. به نوشته این روزنامه، نیرو‌های امنیتی اردن ، شاهزاده حمزه بن الحسین و ۲۰ نفر دیگر را به دلیل آنچه تهدید برای ثبات کشور نامیده اند، دستگیر کرده اند.
کد خبر: ۱۰۴۳۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
کد خبر: ۱۰۴۳۲۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۱
سی ان ان اعلام کرد در اردن مردم از مرگ هموطنان خود به علت کمبود کپسول‌های اکسیژن در مراکز بیمارستانی و درمانی به خشم آمده اند.
کد خبر: ۱۰۴۱۵۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۹
نخست وزیر رژیم صهیونیستی در اظهاراتی پس از مخالفت امان با ورود وی و لغو سفرش به امارات، گفت: نیاز اردن به ما کمتر از نیاز ما به اردن نیست.
کد خبر: ۱۰۴۰۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۲۴
