آیا اصلاح‌طلبان از انتخابات آتی کناره گیری می‌کنند؟ /آیا عربستان به آمریکا پشت کرده است؟ / بازار داغ خرید و فروش کارت سوخت صحت دارد؟

معمای جهانگیری، وضعیت شگفت آور بازار نفت، تکذیب خبر اعدام ۲۲ تن در رابطه با حادثه تروریستی اهواز، کورس گرانی مرغ و تخم مرغ، زمان‌بندی پرداخت بسته حمایتی، سناریو‌های سه گانه دولت برای کاهش فشار، پولیتیک اون به ترامپ، ادامه سیاست سعودی‌ها در پروسه ترور و خرابکاری، زخم تولید داخلی از برجام تا تحریم، خودروسازان در ورود ممنوع، لایه‌های پنهان اکران، بازنشستگان به بهشت نمی‌روند؟، منفعت برخی از پولشویی به روایت ظریف و مثلث برمودای معضلات بانکی، از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.

به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز سه شنبه ۲۲ آبان ماه در حالی چاپ و منتشر شدند که خبر‌هایی مبنی بر عدم حمایت دولت از شهردار شدن آخوندی، وضعیت شگفت آور بازار نفت، سوداگری عجیب با کارت‌های سوخت بلاتکلیف، طرح سعودی برای ترور سردار سلیمانی، چرخش نفتی عربستان و متن و حاشیه انتخاب شهردار آینده تهران از مواردی است که عناوین اصلی بیشتر روزنامه‌های امروز را شامل می‌شوند.

روزنامه همدلی عنوان دیپلماسی ترور را برای گزارش نیویورک‌تایمز از ادامه سیاست سعودی‌ها در پروسه ترور و خرابکاری در صفحه نخست خود برجسته کرده است. این روزنامه گزارشی دیگر از بازار کتاب دستفروشان در روز‌های بارانی و با عنوان باران کتاب‌فروش‌ها را دوست ندارد منتشر کرده است.

روزنامه ایران با درج خبر قیمت نفت به اولویت نخست اوپک بازگشت، تیتر چرخش نفتی عربستان را برجسته کرد و طی گفت و گویی که با رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام داده عنوان گردشگری تحریم نمی‌پذیرد را به نقل از او تیتر یک کرده است.

روزنامه کیهان درباره احتمال انتخاب آخوندی به عنوان شهردار تهران گزارشی با عنوان تعارف کلید پایتخت به مردی که افتخارش نساختن است نوشته و تیتر یک امروز خود انتخاب کرده است. این روزنامه در گزارش انتقادی دیگر با عنوان پس از پنج سال حمله به دولت قبل/جهانگیری: مدیران گذشته را تخریب نکنید! را در بخشی از صفحه نخست خود قرار داده است.

روزنامه خراسان زمان‌بندی پرداخت بسته حمایتی را تیتر یک کرد و در گزارشی به نقل از ظریف نوشت: پشت پرده برخی فضاسازی‌ها علیه FATF منافع اقتصادی است. این روزنامه در یادداشت روز خود با عنوان استراتژی که با یک دمپایی هوا رفت! درباره عربستان، آمریکا و بحران یمن نوشته است.

درادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛

آیا اصلاح‌طلبان از انتخابات آتی کناه گیری می‌کنند؟
آفتاب یزد در گزارشی با عنوان پیشنهاد کناره گیری اصلاح‌طلبان از انتخابات آتی! ضمن گفت وگو با چند چهره اصلاح طلب نوشت: حمایت از حسن روحانی برای اصلاح‌طلبان و حامیان آن‌ها هیچ چیز جز هزینه به دنبال نداشته است و اکنون هم اصلاحات به دلیل شعار و وعده شان به مردم مبنی بر حمایت از روحانی تا انتخابات ۱۴۰۰ چاره‌ای جز تحمل دولت روحانی ندارد، اما این تحمل از سر اجبار نباید منجر به این مهم شود که اصلاح‌طلبان فرصت‌هایشان را برای حضور بیشتر در صحنه قدرت از دست بدهند و وضعیت موجود به طور کل به قهر مردم از صندوق‌های رای و تحریم انتخابات در دوره‌های آتی بیانجامد بلکه امروز با توجه به شرایط موجود و نارضایتی مردم از دولت روحانی، اوضاع اقتصادی و بازگشت تحریم‌ها، اصلاح‌طلبان چاره‌ای جز بازسازی گفتمان اصلاح‌طلبی خود در همه حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و در نهایت بازگشت به سوی جامعه ندارند. زیرا اصلاح‌طلبان اکنون با درک این مهم که به دلیل حمایت از روحانی آنهم از سر ناچاری و به خاطر جلوگیری از ورود جریان تندرو به صحنه قدرت و بدتر شدن اوضاع، پایگاه اجتماعی شان رو به افول است به همین دلیل امروز با بازسازی گفتمان اصلاح‌طلبی بیش از هر زمان دیگری باید به مردم به ویژه طبقه متوسط و آسیب پذیر و ناامید جامعه نزدیک شوند تا بتوانند اعتماد افکار عمومی‌را نسبت به خود ترمیم سازند و از سویی در انتخابات آتی به جای حضور در صحنه رقابت خارج از گود بنشینند و در نتیجه پایگاه اجتماعی شان را افزایش دهند.

ابراهیم اصغرزاده فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره ضرورت بازسازی اعتماد افکار عمومی‌در انتخابات آتی و خارج از گود نشستن اصلاحات به آفتاب یزد گفت: هنوز هم رهبران اصلاحات پتانسیل بسیج اجتماعی برای جلب مشارکت توده‌های ناراضی و عبور دادن کشور از مشکلات پساتحریم را دارند. آن‌ها باید با اعلام اصلاحات اساسی و ارائه برنامه رفاه اجتماعی و مبارزه با فساد اقتصاد رانتی و غارتی در قالب برنامه‌های توسعه متوازن، مترقی مبتنی بر عدالت اجتماعی، لایه‌های تهیدست قربانی و البته طبقه متوسط شهری به شدت آسیب دیده را پشت سر خویش بسیج نمایند. اصغرزاده همچنین اضافه کرد: اصلاح‌طلبان اگر از دولت حمایت می‌کنند نباید هویت و سرنوشت خود را به یک دولت بی هویت و بی برنامه گره بزنند، بلکه باید عزم خود را جزم کنند، با دوری جستن از تفرقه و اتخاذ استراتژی واحد و تاکتیک‌های مناسب خیابان و جامعه مدنی را تصرف کنند و اعتماد عمومی‌از کف داده را مجددا به دست آورند.

سید مصطفی‌هاشمی‌طبا فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ درباره ضرورت خارج از گود نشستن اصلاحات در انتخابات آتی و بازسازی اعتماد افکار عمومی‌و افزایش پایگاه اجتماعی شان به آفتاب یزد گفت: بدنه اجتماعی اصلاحات و سایر مردم تحت شرایط خاصی به روحانی رای دادند تا از حضور نیرو‌های تندرو در دولت دوازدهم جلوگیری به عمل بیاورند به همین دلیل باید اذعان داشت که هیچ تغییری در اعتماد بدنه جریان اجتماعی اصلاحات نسبت به این جریان به وجود نیامده است. او افزود:، اما از سویی آرای توده‌های عموم در انتخابات به هیچ روی قابل پیش بینی نیست. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: حامیان جریان اصلاحات به خوبی می‌دانند که حمایت اصلاح‌طلبان از روحانی نه تنها به عنوان یک امر استراتژیک نبوده است بلکه یک امر تاکتیکی در مقابل تندرو‌ها و تلاش برای ممانعت از حضورشان در دولت دوازدهم بود. هاشمی‌طبا اضافه کرد: به همین دلیل معتقد نیستم اکنون که اعتماد افکار عمومی‌نسبت به اصلاحات کاهش یافته آن‌ها باید در انتخابات آتی در خارج از گود بنشینند و به ترمیم اعتماد عمومی‌روی بیاورند. او اشاره کرد: اگر مردم بازهم به زمان انتخابات بازگردند و همان کاندیدا را ببینند قطعا بازهم به روحانی رای خواهند داد.

هاشمی‌طبا در پایان گفت: به نظر نیازی به این مسئله وجود ندارد که اصلاحات در انتخابات آتی در خارج از گود بنشیند بلکه باید حتی مردم را بیش از گذشته برای حضور در انتخابات ترغیب کرده و در نهایت این جریان باید مسیر خود را دنبال کند.

آیا عربستان به آمریکا پشت کرده است؟
سید مهدی حسینی در یادداشتی با عنوان پشت کردن عربستان به آمریکا در روزنامه ایران نوشت: چه کشور‌هایی مسبب ورود بیشتر نفت خام به بازار و برهم زدن تعادل آن به نفع عرضه و کاهش قیمت نفت شدند، به اعتقاد من اولین کشور امریکا بود. دولت امریکا علاقه‌مند به این بود که در انتخابات میاندوره‌ای این کشور جمهوریخواهان برنده میدان شوند و به همین خاطر به دنبال مدیریت قیمت نفت و جلوگیری از پرش آن و به تبع قیمت بنزین بودند. از این رو به دنبال آن بودند که عرضه را در بازار افزایش دهند. این کشور نمی‌توانست بیشتر از ظرفیت موجود در این مدت محدود تولید را افزایش دهد، اما با استفاده از ذخایر استراتژیک و بازرگانی عرضه به بازار را افزایش داد. اما همیشه گفته‌ام که از دو گروه بیشتر از عربستان و امریکا باید هراس داشت؛ نخست، روسیه که تولیدش را به ۱۱.۵۴ میلیون بشکه در روز رسانده و نقش تعیین کننده‌ای در عرضه فعلی داشته است؛ نقشی که از معامله‌گر بودن آن نشأت می‌گیرد. روسیه همواره در طول تاریخ معامله‌گر بوده و امروز هم با نفت در حال معامله با امریکاست. دوم، کشور عراق است. عراق بسرعت در حال توسعه صنعت نفت خود است و در حال حاضر به اندازه کل تولید نفت ایران، صادرات دارد. اما از عوامل که عبور کنیم تغییر موضع عربستان در یازدهمین نشست JMMC جالب توجه بود و این موضوع توجه رسانه‌ها را هم جلب کرد. از این طریق عربستان می‌خواهد یک معامله جدید با امریکا انجام دهد. این کشور تاکنون در خصوص کاهش نفوذ ایران در منطقه همراه امریکا بود، اما الآن به سه مشکل برخورده است.

موضوع اول ترور خاشقجی و بحران بین‌المللی علیه این کشور است و امریکا در جایی قرار دارد که با وجود فروش ۱۱۰ میلیارد دلار اسلحه به سعودی‌ها می‌خواهد با تبری جستن از موضوع خاشقجی ارزش‌های امریکایی را در ظاهر حفظ کند و بگوید که از تروریسم حمایت نمی‌کند. این ادعا برای عربستان قابل تحمل نیست.
نکته دوم بحث قیمت است. امریکا برای اینکه بتواند سطح تولید نفت غیرمتعارف و گران خود را بالا و دکل‌های حفاری را فعال نگه دارد نیاز به قیمت‌های بالای نفت خام دارد. اگر قیمت‌ها به همین ترتیب پایین رود برای تولید نفت این کشور مشکل ایجاد خواهد شد. اما نفت ۷۰ دلاری را قبول دارد و نمی‌خواهد با قیمت بالاتر هم دچار مشکلات داخلی شود. از این ابزار عربستان می‌خواهد برای فشار بر امریکا استفاده کند.

موضوع سوم به جنگ عربستان در یمن بازمی‌گردد. امریکا در حال موضعگیری نسبت به این موضوع است و فشار آورده که باید عربستان به جنگ خاتمه دهد، اما عربستان می‌خواهد پیروزمندانه از این کشور خارج شود؛ لذا عربستان می‌خواهد نشان دهد که می‌تواند مواضعی غیر از آنچه تا کنون گرفته و انجام داده داشته باشد و اگر امریکا با این کشور همراهی نکند، باید منتظر قیمت‌های بالای نفت باشد. طبیعتاً راه افزایش قیمت‌ها هم کاهش عرضه یک میلیون بشکه در روز تمام تولیدکنندگان است و عربستان با این ادعا می‌خواهد به امریکا بگوید باید عرضه مازاد از محل ذخایرش را کاهش دهد. این موضوع برای ایران مثبت ارزیابی می‌شود و در این راه باید نکات مهم را بررسی و تحلیل و از آن استفاده کنیم. نظیر پیشنهادی که برای حضور ایران در کمیته JMMC داده شده است. البته تصمیم‌گیری در مورد این موضوع به عهده وزارت نفت است. البته ایران هم از قیمت‌های پایین نفت خام و افزایش عرضه برخی تولیدکنندگان در بازار حمایت نمی‌کند و باید از تمام فرصت‌ها برای دستیابی به اهداف ملی استفاده کند؛ فرصت‌هایی نظیر حکم دیوان دادگستری لاهه، جنگ اروپا و امریکا و جنگ تجاری امریکا با ابراقتصاد‌های دنیا و حتی ادعایی که عربستان در مورد مازاد عرضه و قیمت پایین نفت خام می‌کند.

بازار داغ خرید و فروش کارت سوخت صحت دارد؟
روزنامه ابتکار طی گزارشی با عنوان سوداگری عجیب با کارت‌های بلاتکلیف درباره خرید و فروش کارت‌های سوخت توسط دلالان نوشت: در دولت نهم بود که سهمیه‌بندی بنزین و کارت‌های سوخت به میان آمد و مدتی مورد استفاده قرار گرفت. هرچند با گذشت زمان با، اما و اگر‌ها روبه‌رو و به مرور زمان کارت‌ها بلااستفاده شد، اما قرار است این روز‌ها کارت‌های سوخت دوباره احیا شوند. تشدید جریان قاچاق سوخت به خارج از کشور موجب شد که مسئولان دوباره به فکر بازگرداندن کارت سوخت بیفتند. اما هنوز این طرح به مرحله اجرا نرسیده سیل عظیم حاشیه و خبر را به دنبال خود کشانده است.

گفته می‌شود به دنبال بالا گرفتن قاچاق سوخت در کشور و توزیع مجدد کارت سوخت، برخی افراد اقدام به خرید کارت سوخت مالکان خودرو کردند و طبق شنیده‌ها این افراد در قبال ۱۰۰ هزار تومان و یا کمی بیشتر کارت‌ها را از مالکان دریافت می‌کنند و به آن‌ها توصیه می‌کنند که پس از فروش کارت‌ها به دفاتر پلیس+۱۰ مراجعه کنند و مجددا برای دریافت کارت المثنی سوخت اقدام کنند. اما شاید با بیان مسئله این پرسش مطرح شود که اگر قرار بر گرفتن کارت‌های المثنی باشد پس این خرید و فروش‌ها چه سودی را به جیب خریداران وارد می‌کند؟ آن‌طور که گفته شده تا طی شدن مراحل سوزانده شدن کارت سوخت و صدور کارت سوخت المثنی، کارت‌های فروخته شده به شهر‌های مرزی منتقل می‌شود و قاچاقچیان در شهر‌های مرزی با استفاده از این کارت‌ها، اقدام به سوخت‌گیری و در نهایت قاچاق به خارج از کشور می‌کنند، اما همچنان صحت این اخبار مشخص نیست. حسن مرادی، کارشناس انرژی درخصوص خرید و فروش کارت‌های سوخت توسط برخی از افراد به «ابتکار» می‌گوید: من خرید و فروش کارت‌های سوخت را یک سودای بی‌نتیجه می‌بینم. اگر قرار باشد کارت سوخت مجدد احیا شود با کد جدید و شناسه اتومبیل و مالک آن صادر می‌شود. با توجه به این موضوع کارت‌های سابق نمی‌تواند معتبر باشد. اینگونه افراد سودجو غالبا بدون آگاهی دست به چنین عملی می‌زنند، آن‌ها اطلاعی از مسائل علمی ندارند و فقط تلاش می‌کنند که با این خرید و فروش‌ها اندک سودی کنند که با این کار مردم به بی‌راهه کشیده می‌شوند.

وی می‌افزاید: من معتقدم این مسأله آنقدر هم بزرگ نیست و شاید در موارد نادری این خرید و فروش‌ها اتفاق افتاده باشد؛ بنابراین فکر نمی‌کنم فردی به دنبال خرید کارتی باشد که هنوز زمان برقراری آن مشخص نیست و نحوه استفاده از آن در ابهام قرار دارد. همان‌طور که گفتم این کار یک سودای بی‌ثمر و سودی است که یک عده ناآگاهانه به دنبال آن رفته‌اند و باید بگویم که قطعا در این راه سودی نخواهند برد.

مرادی از انگیزه دلالان و قاچاقچیان برای اقدام به خرید و فروش کارت‌ها می‌گوید: دلالان و قاچاقچیان سوخت به دنبال این هستند که کارت‌های مالکان را خریداری کنند و بعد در بازار سیاه به فروش برسانند و از این شرایط پیش آمده نهایت استفاده را ببرند، ولی همان‌طور که گفتم من هیچ عرصه‌ای برای ورود به این مسئله را محتمل نمی‌بینم، بنابراین حداقل در شرایط فعلی هیچ راه و برنامه‌ای درباره این مسأله وجود ندارد.

بیژن حاج محمدرضا، رئیس اتحادیه جایگاه‌داران سوخت درباره احیا مجدد کارت‌های سوخت و حواشی آن می‌گوید: اطلاعات منتشر شده مبنی بر خرید و فروش کارت‌ها یک اطلاعات غلطی است! البته باید بگویم که در شرایط فعلی ممکن است که کارت‌های قدیمی برای برخی از افراد سود‌آور باشد، برخی‌ها مدعی هستند که از این کارت‌ها در شهرستان‌ها سوء‌استفاده می‌کنند. من معتقدم چنین حواشی‌ای همه در جهت تسریع در سهمیه‌بندی و ایجاد یک‌سری برنامه است.

وی می‌افزاید: در حال حاضر که بنزین تک نرخی است و افراد چه کارت داشته باشند و چه نداشته باشند بنزین را با نرخ ۱۰۰۰ تومان مصرف می‌کنند پس در این شرایط کار دلالان و قاچاقچیان بیهوده است و سودی نمی‌برند. ولی اگر در آینده سهمیه‌ای برای افرد قائل شود، می‌توانند از آن استفاده کنند، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که در آن صورت هم کارت‌های قدیمی از دور خارج می‌شوند و کارت‌های جدیدی بر اساس طرح شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی که دوگانه است به میان می‌آید. این کارت‌های دوگانه هم کارت پول هستند و هم کارت سهمیه و کارت‌های قدیمی عملا بلااستفاده می‌شوند.