صرافی‌ها از این پس حق خرید ارز دارند؛ اما فقط برای خدمات و مسافران می‌فروشند / مسافران می‌توانند کمتر از ده هزار دلار ارز آزاد از صرافی‌ها خریداری کنند / نرخ ارز در این بازار براساس عرضه و تقاضا به دست می‌آید / دریافت تضمین از صادرکنندگان برای بازگشت ارز به کشور / مصونیت عوارض و مالیات برای واردکنندگان طلا / پرداخت سود ارزی توسط بانک مرکزی

در جلسه عصر یکشنبه هیأت وزیران که به ریاست رئیس جمهوری برگزار شد، اعضای دولت به بررسی پیشنهادهای بانک مرکزی به منظور ساماندهی بازار ارز و مسائل مربوط پرداخته و تصمیماتی را در این زمینه گرفتند که پرداخت سود ارزی توسط بانک مرکزی به سپرده گذاران، مصونیت عوارض و مالیات برای واردکنندگان طلا، پایان قاچاق بودن خرید و فروش ارز، تخصیص ارز دولتی صرفاً برای کالاهای اساسی از جمله مهم‌ترین بخش‌های این بسته است.

به گزارش «تابناک»؛ بسته ارزی مورد تأیید سران قوا، پس از تأیید در هیأت دولت رونمایی شد. به موجب این تصمیمات، ارز کلیه کالاهای اساسی و دارو به نرخ رسمی تأمین می‌شود. وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف شد فهرست کالاهای مذکور را بازنگری و به روز رسانی نموده و نظارت لازم را به منظور حصول اطمینان از توزیع کالاهای اساسی و دارو بر مبنای نرخ رسمی از زمان ورود کالا تا عرضه آن در شبکه خرده فروشی (از تأمین، پخش، توزیع و رسیدن به دست مصرف کننده) به عمل آورند.

همچنین کلیه صرافی‌های مجاز می‌توانند در چارچوب انجام معاملات خرد نسبت به خرید ارز به صورت اسکناس با رعایت مقررات ارزی، به ویژه مقررات مبارزه با پولشویی اقدام نمایند. فروش ارز توسط صرافی‌های مجاز صرفاً بابت مصارف خدماتی و مسافرتی مطابق مقررات ارزی بانک مرکزی با ثبت مدارک و مستندات لازم امکان پذیر خواهد بود.

ورود ارز به صورت اسکناس و طلا به داخل کشور بدون محدودیت مطابق با ضوابط و مقررات بانک مرکزی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مجاز است و واردات طلا به صورت خام طبق ضوابط بانک مرکزی از کلیه حقوق، عوارض قانونی و مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌گردد.

تأمین ارز برای واردات بقیه کالاها در بازار دوم ارز از محل ارز حاصل از صادرات کلیه کالاهای غیرنفتی (به ویژه فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، پتروشیمی، محصولات فولادی و فلزات رنگی) و خدمات تأمین می شود. معاملات در این بازار بین صادرکنندگان و وارد کنندگان از طریق بانک‌ها و صرافی‌های مجاز صورت می‌گیرد و نرخ ارز در این بازار براساس عرضه و تقاضا به دست می‌آید. این نرخ، به نحو مناسب، به عنوان نرخ آزاد ارز اطلاع‌رسانی می‌شود. صادرکنندگان باید تعهد لازم را برای برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور بسپارند.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران همچنین مجاز است نسبت به دریافت سپرده ارزی (به صورت اسکناس) از اشخاص حقیقی و حقوقی به واسطه بانک‌های عامل اقدام کنند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ضمن جذب سپرده‌های فوق‌الذکر، مجاز خواهد بود حسب تشخیص خود نسبت به تعیین نرخ سود ارزی و پرداخت سود متعلقه به سپرده‌های مزبور و همچنین کارمزد به بانک‌های عامل عمل نماید.

همتی: خرید و فروش ارز دیگر قاچاق نیست

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در اولین گفت وگوی رسمی خود بعد از رفتن به بانک مرکزی،‌ با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما توضیحاتی در خصوص بسته جدید ارزی دولت به مردم ارایه کرد و اظهار داشت:‌ نظام تکلیف کرد این مسئولیت را بگیریم و به همین خاطر از چین به بانک مرکزی آمدم.

وی گفت: خوشحال هستم در جایی قرار گرفتم که بتوانم به ملتم خدمت کنم این یکی از آرزوهای همیشگی من است که به مردم خدمت کنم.

رئیس کل بانک مرکزی با طرح این پرسش که وضعیت بازار ارز الان چگونه است، افزود: الان بر اساس نرخ ترجیحی 4200 تومان کلیه کالاها وارد می شوند؛ البته این نرخ الان به 4400 تومان افزایش یافته است.

همتی تصریح کرد: با توجه به ممنوعیت خرید و فروش ارز، ‌در حاشیه بازار نرخی شکل گرفته بود که در کل مجموعه اثر گذاشته بود. تلاش کردیم بازار به شکل درست باز شود ادامه این مسیر به هیچ وجه صحیح نیست. چه اشکالی دارد اجازه دهیم فعالین اقتصادی به راحتی با یکدیگر همکاری کنند.

وی با بیان اینکه بسته جدید ارزی در جلسه شورای سران مطرح و تحلیل شد، گفت: امیدواریم این طرح اثر خوبی داشته باشد؛ هرچند گوشه ای از این طرح که امروز منتشر شد، باعث کاهش قیمت طلا و ارز شد.

روحانی دستور داد / ارز 4200 تومانی تا فروردین 98 نباید تغییر کند

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه اجرای بسته جدید ارزی را نوید بخش ثبات در بازار ارز دانست و افزود: ما یک بازار خواهیم داشت؛ دغدغه مهم مقام رهبری و رئیس جمهور این است که کالاهای اساسی و دارو با قیمت ثابت و بدون افزایش نرخ به دست مردم برسد. این دغدغه رئیس جمهور بود و در تمام جلسات به این موضوع تاکید می کرد.

وی افزود: لیست های مربوط به کالاهای ضروری که از کالاهای اساسی نیز جلوتر است، دارو و هر آنچه در گروه ضروری مردم قرار دارد باید با ارز 4200 تومانی تأمین شود. تا فرودین 98 هم نرخ این ارز نباید تغییر کند. این دستور رئیس جمهور است.

همتی درباره اینکه چه تضمینی وجود دارد که تخلفی در این زمینه وجود نخواهد داشت، تصریح کرد: این اتمام حجت رئیس جمهور با مسئولین مربوطه است. آنها قول داده اند که نظارت داشته باشند تا تخلفی در زمینه تخصیص ارز دولتی به کالاهای اساسی مردم رخ ندهد.

رئیس کل بانک مرکزی در واکنش به اینکه قبلاً در بازار ثانویه و بازار اول تخلفاتی در حوزه تخصیص ارز دولتی رخ داده بود، اظهار داشت: چون حجم کالا زیاد بود کنترل هم سخت بود، ولی برای اینکه کنترل کارآمد باشد، ارز دولتی محدود به کالاهای اساسی و ضروری مردم، شد.

وی در پاسخ به این که آیا این سیاست این موجب رانت نمی شود، تصریح کرد: انشاءلله که نمی شود.

این عضو کابینه دوازدهم، در تشریح سیاست دولت در بازار ثانویه ارز گفت: بازار دوم عمق خیلی زیادی خواهد داشت و مثل قبل نیست. قبلاً‌ قرار بود 20 درصد ارز صادراتی ها به این بازار برود ولی نشد.

چه کسانی از بازار ثانویه می توانند ارز بخرند؟

همتی در پاسخ به این که چه کسانی باید ارز خود را به بازار ثانویه بیاورند، تصریح کرد: یک بخش واردکننده ها هستند که غیر از کالاهای اساسی و ضروری باید ارز خود را به بازار ثانویه بیاورند.

به گفته وی، عرضه ارز پتروشیمی ها،‌ فولادی ها،‌ فلزات رنگی،‌ گاز،‌ فراورده های نفتی در بازار ثانویه خواهد بود که براساس عرضه و تقاضا رخ خواهد داد.

نرخ ارز بازار ثانویه چند است؟

همتی درباره نرخ ارز در بازار ثانویه گفت: ما در نرخ دخالت نخواهیم کرد فقط در مواردی که احساس کردیم ضرورت است وارد می شویم.

رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این که چه تضمینی وجود دارد صادرکننده ها ارز خود را وارد بازار کنند، تصریح کرد: دوره اول صادرکننده ها این کار نکردند و اشتباه هم کردند. در این دوره مابه التفاوت را از آنها می گیریم و حتما باید به خزانه برگردانند. تمهیداتی را رئیس جمهوری اتخاذ کرده و صادراتی ها در این بازار حضور جدی خواهند داشت.

او در پاسخ به این که چطور واردکننده ها مطمئن شوند که گران نخریده اند، افزود: خیلی بد است، من بخواهم درباره نرخ حرف بزنم؛ نرخ را باید بازار تعیین کند. نرخی که در این بازار شکل خواهد گرفت، به خاطر وزن زیادی که دارد، تحت تأثیر قرار می گیرد.

همتی تأکید کرد: امیدواریم نیازی به دخالت در بازار نداشته باشیم و بانک مرکزی ذخایر خود را اضافه کند؛ سیاست من اضافه کردن ذخایر بانک مرکزی است و انشاءالله بهتر از این شود.

وی در پاسخ به این که چه کالاهایی در این بازار می توانند ارز مطالبه کنند، گفت:‌ آنهایی که در وزارت صمت ثبت سفارش می شوند در این بازار می توانند تأمین اعتبار کنند.

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه تأکید کرد، ارز 4200 تومان اصلا دست تولید کننده نمی رسید؛ هر چه نرخ دستوری باشد، در آن رانت و فساد خواهد بود. خیلی ها گفتند که درسته این نرخ 4200 تومان است، ولی ما 1500 تومان بالاتر می گیریم و می دهیم.

تشریح فعالیت صرافی ها در بسته جدید ارزی / ارز آزاد دیگر قاچاق نیست

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به توضیح درباره ادامه فعالیت صرافی ها در قالب بسته جدید ارزی پرداخت و گفت: یکی از مشکلات فعلی ما این است که برای مسافرت و دارو گرفتن ارز برایشان سخت بود؛ قاچاق اعلام کردن ارز مشکلات جدی به وجود آورده بود. تصمیم رئیس جمهور بر لغو این دستور است. خرید وفروش ارز از صرافی ها از این به بعد آزاد است و دیگر قاچاق محسوب نمی شود.

همتی ادامه داد: بنابراین امیدوارم صرافی های محترم که مدتی است فعالیتشان متوقف شده واقعا به سیستم بانکی و بانک مرکزی و دولت و مردم کمک کنند که بازار را شفاف و نیازهای مردم را بانرخ ارز بازار تأمین کنیم.

وی افزود: صرافی هایی که خریدوفروش خرد انجام می دهند، مثلا تا 10 هزار دلار،‌ این صرافی ها حتما باید خود را با بازار ثانوی یکی کنند. در این بازار حسابشان تسویه می شود.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه چهار ماه اول امسال 15 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم یعنی حداقل 40 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی خواهیم داشت که این خیلی خوب است، تصریح کرد: بالاخره بازار کش (نقد) از بازار حواله ای درصدی اختلاف دارد و همه جا اینطور است؛ در این حد قابل قبول است.

همتی تأکید کرد، صرافی ها در خرید مشکلی ندارند ولی در فروش باید کمی کنترل شود که برای نیازهای واقعی مردم باشد.

بسته جدید ارزی تورم هم دارد؟

او درباره آثار تورمی بسته جدید گفت: بالاخره این بازار که اتفاق افتاد،‌ باید قبول کنیم که تحریکات دشمن هم هست. ما شرایطی هستیم که چیزی شبیه جنگ اقتصادی است و امریکا انواع و اقسام تحریم ها را برقرار کرده و تلاش برای اضافه دارد ولی دولت آنقدر اقتدار دارد که در همان روز تحریم‌ها می خواهیم بازار را باز کنیم.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه به خاطر جوی که ایجاد شد انتظارات برای مردم خیلی بالا رفت، افزود: صداوسیما و ما در دولت باید کمک کنیم انتظارات مردم مثبت شود. عوامل و عناصری انتظارات منفی ایجاد م یکنند تا نرخ بالا برود در حالی که پایه ای ندارد.

سکه با آزاد شدن ارز، ارزان می شود

همتی با اشاره به کاهش قیمت دلار و سکه بعد از اعلام برخی جزئیات بسته جدید ارزی در روز جاری اظهار داشت: وقتی قاچاق شده بود فشار روی سکه رفته بود؛ بنابراین قطعا قیمت سکه هم خواهد ریخت چرا که حباب دارد و بیشتر از امروز خواهد افتاد.

وی گفت:‌ قبلاً اینها اثرش را روی تورم گذاشته و اتومبیل و موبایل و خانه و... گران شده است؛ بیشتر از یک مقدار؛ بنابراین اگر واقعا نرخی که در بازار شکل می گیرد، حتما کمک میکند که این تورم شکل گرفته را کنترل کنیم. در واقع سیستم کنترل تورم روی فعالیت های بازار ارز سوار خواهد شد، در حالی که الان کنار بودیم و از دست ما خارج بود.

ورود ارز به کشور توسط صرافی ها آزاد شد

او درباره خروج سرمایه از کشور نیز گفت: متاسفانه قبلاً صرافی ها و برخی اقدامات حواله ای باعث خروج شد، ولی الان با کنترلی که داریم این اتفاق نمی افتد.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: ضمن اینکه الان ورود ارز به کشور توسط صرافی ها را آزاد کردیم، صرافی ها زین پس هم می توانند طلا و اسکناس وارد کنند. اشخاص حقیقی هم البته می توانند؛ هرچند این موضوع عمدتا در تخصص صرافی هاست. ما باید این جهت را برعکس کنیم.

همتی گفت: امروز تصویب شد که هر فردی آمادگی داشت طلا وارد کند به او اجازه می دهیم و از تعرفه و ارزش افزوده معاف است.

او درباره پیش فروش ها و استفاده از بورس ارز و... گفت: درباره بورس من برنامه جدی دارم و دراین باره صحبتهایی کرده ام که بسیار مهم است.

وی درباره ابزار کنترلی بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز تصریح کرد: کنترل بازار ثانویه را از طریق بازار باز و بازارهای مالی انجام خواهیم داد. یعنی بازار مالی را کنار بازار ثانویه می آوریم و استفاده جدی می کنیم. جلسات مقدماتی هم شروع کردیم انشاءالله در یکی دو هفته آینده تصمیمات خوبی در این باره می گیریم.

بسته جدید ارزی، سه شنبه اجرایی می شود

رئیس کل بانک مرکزی زمان اجرای بسته جدید ارزی را سه شنبه اعلام کرد و افزود: برای اینکه بتوانیم فردا جلساتی با صادر کننده های عمده و صرافی ها داشته باشیم ـ که هنوز فرصت نکرده ام ـ انشاءالله سه شنبه این بسته جدید عملیاتی خواهد شد.

طرح جدید دولت برای دریافت ارزهای خانگی / بانک مرکزی ضامن شد

وی با اشاره به یک نکته خیلی مهم در بسته جدید ارزی تصریح کرد: دوره ای مردم سپرده ارزی گذاشتند، ولی بعدا به آنها ریال دادند که اثر خیلی بدی داشت و به مردم جفا شد. این بار تصمیم گرفتیم بانک مرکزی سپرده ارزی از مردم بگیرد تا با این روش سپرده ها را جذب کند. بانک های عامل مجازند از طرف بانک مرکزی سپرده های مردم را بگیرند و سود ارزی بدهند. آیین نامه اش را به زودی ابلاغ می کنیم.

همتی گفت: مردم ارز داخل خانه و زیر تشک را بیاورند در بانکها بگذارند. این مصوبه سران سه قوه است و بانک مرکزی هم آن را تضمین می کند. همه باید از این استقبال کنند.

رئیس کل بانک مرکزی تأکید کرد:‌ مردم عزیز هم باید کمک کنند، دولت متعلق به مردم است و جلوی اینهمه فشارهای بین المللی ایستاده تا مردم زندگی کنند. ببینید در ترکیه مردم داشتند اسکناس های دلار را آتش می زدند و باید همیت کشوری و ملی داشته باشیم.

الان هم مثل جنگ است / مردم ما پیروز خواهند شد

وی وضع کنونی اقتصاد کشور را مشابه زمان جنگ دانست و گفت: الان مثل زمان جنگ است؛ الان جنگ اقتصادی است و نباید جنگ حتما موشکی و فیزیکی باشد. ملت ما شک ندارم که انشاءالله حتما مردم و نظام و دولت پیروز خواهند شد.

همتی درباره اینکه آیا باز هم بازار ارز در کوچه و پس کوچه ها فعال خواهد بود، عنوان کرد: بازار کوچه پس کوچه در پیشرفته ترین کشورها هم هست و قاچاق هست، ولی قیمت را انشاءالله کاری می کنیم که در بازار شکل بگیرد.

وی در بخش دیگری از این گفت وگو تصریح کرد:‌ رئیس بانک مرکزی معمولا نباید حرف بزند همه جای دنیا  بیانیه میدهد و زیاد حرف نمی زند. امیدوارم من هم زیاد حرف نزنم، ولی هر جا نیاز باشد توضیح می دهم.

او در همین بخش گفت: در این شرایط سخت آمدم قبول کردم مسئولیت را و همه داشته های علمی و تجربی را برای خدمت به کار می گیرم. می خواهم اعتماد را به بانک مرکزی برگردانم. این بانک باید قلب اقتصاد کشور باشد.

ارز مسافرتی آزاد شد/ حواله ها تا آخر هفته معتبرند

همتی درباره ارز مسافرتی هم گفت که از این به بعد ارز مسافرتی آزاد است، ولی آنها که حواله گرفته اند به همان نرخ قبلی ارزشان را می گیرند.

وی در ادامه تأکید کرد: اعتقاد دارم بازارهای مالی باید به هم نزدیک بشوند. بانک مرکزی به عنوان متولی و بورس متولی سرمایه و بیمه مرکزی به عنوان متولی بیمه باید با هم هماهنگ باشند. الان بازار غالب متأسفانه بازار پول است. یعنی بالای 80 درصد. باید کمک کنیم بازار پول در خدمت کوتاه مدت باشد و بازار بورس و حتی بیمه بروند به سمت تأمین مالی های بلند مدت. الان فرصت خوبی است و من ایده و علاقه دارم درباره اش. فعالان بازار سرمایه مطمئن باشند کنارشان هستم و کمک میکنیم این دو بازار به هم نزدیک شوند. به بیمه هم تعلقی مثل عرصه رسانه دارم. یعنی تعلق نوستالژیک.

برنامه همتی برای نرخ سود بانکی چیست؟

همتی درباره تغییر نرخ سود سپرده های بانکی گفت: این طرح را هم حتماً بررسی خواهیم کرد، ولی در این یک هفته ای که به بانک مرکزی آمدم، تمام وقت درگیر سیاست ارزی بودم.

وی افزود: من با مدیران عامل بانک ها رفیق و دوست هستم ولی در زمان تخلف آنها، حتما برخورد خواهم کرد.

همتی عمده مشکلات اقتصادی کشور را به دلیل نقدینگی دانست و افزود: اگر قرار باشد بانک ها اضافه برداشت داشته باشند، و هر کاری دوست داشته باشند بکنند، حتما با آنها برخورد می شود؛ قطعا با خلق پول، اضافه برداشت و ... برخورد خواهیم کرد.

رئیس شورای پول و اعتبار ادامه داد: پس از ساماندهی به بازار ارز، بنگاهداری بانک ها و مطالبات معوق و بدهی دولت به بانک ها رسیدگی خواهد شد.

همتی اظهار داشت: به مردم قول می‌دهم در مدتی که مسئولیت بانک مرکزی را دارم، تمام وقت در خدمت حل مشکلات سیستم بانکی و مردم باشم.

وی در مورد طرح اصلاح قانون بانکداری نیز گفت: اگر قرار است طرح و اصلاحی در سیستم بانک مرکزی باشد، نباید کار ما را دشوارتر کند. هدف تحول است و باید اختیارات و امکانات بانک مرکزی افزایش یابد.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه امیدوارم با طراحان طرح به تفاهم برسیم و نظرات کارشناسی ما را نیز بپذیرند، گفت: صحبت‌هایی با رئیس مجلس و اعضای کمیسیون اقتصادی کرده‌ایم و امیدوارم به راه حلی برسیم که به نفع سیستم بانکی و کشور باشد.

همتی تأکید کرد: همه مسئولین نظام تمام تلاش خود را می‌کنند تا معیشت مردم دچار مشکل نشود و از سوی دیگر دشمن نیز با تمام قوا وارد میدان شده است، ما مشکلات مردم را درک می‌کنیم و موظفیم برای حل مشکلات اقدام کنیم.