ازدواج موقت؛ شرعی که عرف نیست

موضوع «ازدواج موقت» و تبعات اجتماعی و سیاسی این موضوع هرچند وقت یکبار با انجام مصاحبه و گفت‌وگویی از سوی یکی مقام و مسئول که اصولا زیر ذره بین رسانه‌ها قرار دارد، داغ می شود و این بار نیز علی مطهری با اظهارنظری در این بحث، به حساس شدن موضوع ازدواج موقت در جامعه دامن زده است.

به گزارش «فردا»، دو سال پیش بود که مصطفی پورمحمدی وزیر کشور دولت نهم در هم انديشی «حجاب، مسئوليت‌ها و اختيارات دولت اسلامي» که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي قم برگزار شد، به موضوع ازدواج موقت گریز زد و گفت که «ما نبايد از ترويج ازدواج موقت در جامعه كه حكم خداست، پروا داشته باشيم و اين مسأله بايد با جسارت در كشور ترويج شود.»

پورمحمدی بدون اینکه متوجه تبعات چنین اظهارنظری در جامعه باشد، به بالا رفتن سن ازدواج در كشور که باعث به وجود آمدن معضلات فراواني می‌گردد، اشاره داشته و چنین گفته بود که «عده‌اي به جوانان توصيه مي‌كنند تا نسبت به ازدواج در سنين پايين اقدام نمايند، ولي در شرايط فعلي امكان ازدواج به دلايل مختلف وجود ندارد و ما نيز نمي‌توانيم نسبت به اقتضائات سني قشر جوان جامعه بي‌تفاوت باشيم.»

وی با بيان اينكه نياز جنسي يكي از غرايز انسان است كه بايد از راه درست به آن پاسخ داده شود، از دين اسلام به عنوان جامع‌ترين دين براي حل تمام مشكلات بشر نام برد و اینگونه بود که ازدواج موقت را برای حل اين قبیل مشكلات مطرح ساخت.

پورمحمدی آنگاه خواستار پا درمیانی حوزه‌های علمیه در این موضوع شده و تاکید کرد که حواشي ناشی از اجرای اين حكم خدا در جامعه گرفته شود.

این موضوع در زمان خود با نظرات مثبت و منفی از سوی موافقان و مخالفان طرح ازدواج موقت در جامعه همراه شد و در نهایت بدون اینکه بتوان یک راهکار عملیاتی برای اجرایی شدن آن به کار گرفت، به آرشیو اخبار رفت.

اما صحبت‌های چندی پیش علی مطهری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در خصوص ازدواج موقت در بین دختران و پسران دبیرستانی، با انتقادات و پشتیبانی‌هایی همراه شده که می‌تواند راهکاری برای کاهش آسیب‌های اجتماعی در جامعه باشد.

مطهری با عنوان این موضوع که همه ما می‌دانیم که امروزه دختران و پسران با هم دوست می‌شوند و روابطی را برقرار می‌کنند که همه ما می‌دانیم نامشروع است و حتی در بسیاری از مواقع خانواده‌ها هم در جریان هستند، گفته است: «ما هم می‌گوییم همین رابطه در جریان باشد اما به صورت مشروع. آنها بیایند و ازدواج موقت کنند. من می‌گویم این رابطه را بیاییم و سروسامان دهیم، همین.»

این ادامه صحبت مطهری در بحث ازدواج موقت جوانان است و در ادامه آن دوباره گفته است که «می‌دانید که در تحریکات جنسی در جامعه ابزار متعددی پیدا کرده است. خوب است بیاییم و روش اسلامی آن را به کار بریم و دست از عرف نادرستی که برای خودمان مرسوم کرده‌ایم بر داریم. اصولاً اسلام توصیه می‌کند غریزه جنسی را تحریک نکنیم. باید برای دختران و پسرانمان شرایط را مهیا کنیم تا کمتر به گناه آلوده شوند باید هدف این باشد. مثلاً ورزش کنند و به کار و فعالیت اجتماعی بپردازند و شرایط برای ازدواج موقت فراهم شود.»

به دنبال این موضع علی مطهری بود که برخی از مقامات اجرایی کشور شجاعت به خرج داده و در مقابل پرسش خبرنگاران در خصوص ازدواج موقت برای کاهش آسیبه‌ای اجتماعی، نظرات خود را عنوان داشته‌اند که سردار احمدی مقدم، رئیس پلیس کشور یکی از آنهاست.

فرمانده نیروی انتظامی کشور با بیان اینکه وقتی بحث ازدواج موقت را مطرح می‌کنیم، این موضوع در حد کفر عنوان می‌شود، گفته است که «ارتباط نامشروع آنقدر قبح ندارد که ازدواج موقت قبح دارد، هرچند از نگاه ما رابطه نامشروع دختر و پسر می‌تواند ضابطه‌مند شود.»

به اعتقاد احمدی مقدم، در اذهان مردم ازدواج موقت وسیله‌‌ای برای زیاد‌ه‌‌خواهی افرادی است که ازدواج کرده‌اند، در حالی که اینگونه نیست و رابطه نامشروع دختر و پسر می‌تواند در چارچوب قانون و شرع ضابطه‌مند شود.

وی به سخت‌ شدن ازدواج و جوانی جامعه اشاره کرده و عنوان داشته که «بسیاری از خودنمایی‌ها، عرضه برای ازدواج است. حال چرا ما این را تسهیل نکنیم و یک راه برای تسهیل این امر موسساتی است که هم در انتخاب و هم در امکانات کمک می‌کند.» زیرا به اعتقاد فرمانده ناجا؛ «اسلام دگم نیست و باز است به طوری که می‌تواند ما را از بحران عبور دهد اما باید یک مقدار دیدگاهمان را باز کنیم.»

علی مطهری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد است که «ازدواج موقت به سلامت افراد در درجه اول کمک می‌کند. عقده‌های روحی و روانی افراد بسیار فروکش می‌شود و برای آنها مسائل جنسی تبدیل به موضوعی عادی می‌شود که اسلام هم راه را برای آنها باز گذاشته است.»

در هر حال، بار دیگر موضوع جنجالی ازدواج موقت و توجه به آن برای کاهش آسیبهای اجتماعی مورد اشاره برخی سیاسیون و مقامات اجرایی کشور قرار گرفت تا زنگ خطر افزایش سن ازدواج و آسیبهای روحی و روانی کشتن غریزه جنسی، بیش از پیش به گوش مسئولان امر و دولتمردان برسد تا به فکر ارائه راهکاری عملی برای برون رفت از این بحران اجتماعی باشند.