کمیته نظارت بر برجام، پیش‌بینی‌ها در مقابل نقض برجام را اجرایی می‌کند؟

پس از تصویب تحریم‌های تازه در سنای آمریکا، مشخص نیست چرا حداقل مفاد این پیش بینی‌ها مقابله جویانه اعلام نمی‌شود؟ آیا وقت آن نرسیده تا ایران در مقابل رفتار خصمانه آمریکا، رفتار جدی تری در پیش بگیرد و آیا این کمیته به وظیفه خود به درستی عمل کرده است؟
 
به گزارش «تابناک»؛ سنای آمریکا در اقدامی خصمانه، با اکثریت آرا، ایران و روسیه را مشمول تحریم‌های تازه کرد. این تحریم‌ها که توسط جمهوری‌خواهان پیگیری شد، نخست ایران را در بر می‌گرفت و علیه سپاه پاسداران و تمامی ظرفیت‌ها موشکی و دفاعی کشورمان بود؛ اما دموکرات‌ها همراهی با این قانون را منوط به تحریم روسیه و تقویت این تحریم‌ها کردند، به گونه‌ای که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا حق تخفیف تحریم‌های روسیه بدون تصویب کنگره آمریکا را نداشته باشد.
 
بدین ترتیب با ائتلافی که میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان شکل گرفت، این طرح با مخالف بسیار اندک تحت عنوان قانون S722 به تصویب سنا رسید و اکنون باید در مجلس نمایندگان نیز به تصویب و برای اجرایی شدن توسط دونالد ترامپ به امضا برسد؛ هرچند شاید ترامپ برای حمایت از روسیه این طرح را امضا نکند، در مجموع با توجه به شدت اتهامات به رئیس جمهور آمریکا درباره ارتباطش با روسیه، بعید است هزینه وتوی این قانون را بپردازد؛ بنابراین، دور از انتظار نیست که با تکمیل چرخه تصویب این تحریم‌ها در کنگره و امضا توسط رئیس جمهور آمریکا، به زودی اجرایی شود.
 
بر اساس توافق برجام همه تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران تعلیق و پس از هشت سال کامل باید لغو شود اما با تصویب این تحریم‌ها، بندهای 26، 28 و 29 برجام به چالش کشیده شده و مانع جدی در استفاده ایران از منافع برجام به وجود می آید. در واقع آمریکا عملاً با تصویب چنین تحریم‌ها، برجام را از محتوای حقوقی و کارکرد عملیاتی تهی می‌کند و این توافق صرفاً محدودکننده حقوق هسته‌ای ایران خواهد بود.
 
پیش از تصویب این تحریم‌ها، عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام، اعلام کرد کمیسیون مشترک برجام احتمالا در تیرماه امسال تشکیل می‌شود و تأکید کرد در صورت اجرایی شدن تحریم‌های جدید آمریکا، ایران آن را در راستای نقض برجام می‌بیند. این رویکرد در واقع تأکید دارد که رئیس جمهور آمریکا با عدم امضا و وتوی این قانون، مطابق با متن برجام باید مانع از اجرای تحریم‌های تازه علیه ایران شود.
 
در این شرایط، علی لاریجانی از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خواست که «طرح مقابله با مصوبه سنای آمریکا» درباره بسته تحریمی تازه علیه جمهوری اسلامی را هر چه سریع‌تر ارائه کند. لاریجانی تأکید کرد، مجلس شورای اسلامی «واکنش جدی» به مصوبه سنای آمریکا نشان خواهد داد و «پاسخ روشنی» به این مصوبه می‌دهد.
 
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی و عضو کمیته نظارت بر برجام آذرماه سال گذشته تأکید کرده بود، پیش بینی‌های لازم در صورت نقض برجام از سوی آمریکا شده است؛ اما نمی‌توان این مسائل را علنی مطرح کرد. با این حال، پس از تصویب تحریم‌های تازه در سنای آمریکا، مشخص نیست چرا حداقل مفاد این پیش بینی‌ها مقابله جویانه اعلام نمی‌شود؟
 
آیا وقت آن نرسیده تا ایران در مقابل رفتار خصمانه آمریکا رفتار جدی تری در پیش بگیرد و آیا این کمیته به وظیفه خود به درستی عمل کرده است؟ آیا اکنون موعد اخذ مواضع قاطع همه مسئولان دخیل در این ماجرا نیست؟