«نت فلیکس» با چند استدلال ساده به ایران راه نمی‌یابد

تلویزیون آنلاین نت فلیکس در شرایطی به تازگی دسترسی به محتوایش را برای ایران باز کرد که پس از این اقدام، به سرعت در کشورمان مسدود شد اما آیا امکان رفع فیلتر و ایجاد بستر فعالیت قانونی نت فلیکس در فضای آنلاین ایران همچون دیگر کشورها در طولانی مدت وجود دارد؟

به گزارش «تابناک»، رشد سرعت اینترنت با دستاوردهای تازه‌ای در فضای مجازی همراه می‌شود که از آن جمله می‌توان به راه اندازی تلویزیون‌های آنلاین اشاره کرد؛ تلویزیون‌هایی که تصور می‌شد با توجه به نوسان سرعت اینترنت در سراسر جهان، رشد بسیار کندی داشته باشند، ولی برخی از این تلویزیون‌ها توانستند در بستر اینترنت به سرعت گسترش یابند و از قدرت‌های جهانی باشند.


«نتفلیکس / Netflix» که در اصل یک شرکت آمریکایی ارائه دهنده خدمات آنلاین رسانه‌ای در قالب اجاره و فروش کلیپ‌های صوتی و تصویری، فیلم، DVD و دیسک بلو-ری است و در این خصوص فعالیت‌هایش را از سال 1997 با مدیریت رید هستینگز آغاز کرد، یکی از این شرکت‌های اصلی است که در فضای مجازی، اقدام مشابهی انجام داد.

شرکت نتفلیکس این امکان را فراهم می‌سازد تا بتوان فیلم‌ها و سریال‌های روز و پرمخاطب را با پرداخت 8.99 دلار در ماه با کیفیت HD تماشا کرد که هرچند این رقم در کشور ما قابل توجه است، در دیگر کشورها و به طور خاص در آمریکای شمالی و اروپای غربی، رقم چندان بالایی نیست و به همین دلیل، بزرگ‌ترین سرویس تلویزیون اینترنتی جهان، اکنون تقریباً در اکثر کشورهای جهان فعال است و چین جزو معدود کشورها و البته بزرگ‌ترین بازاری است که نتفلیکس در آن فعال نیست.

البته نتفلیکس به دنبال بازار جذاب چین بوده اما چین اجازه فعالیت این سرویس را نداده است؛ اتفاقی که ظاهراً در ایران نیز تکرار شده و با اینکه در دورنمای کاری این شبکه آنلاین برای سال 2016 ایران نیز به عنوان یکی از بازارهای هدف در کنار سایر کشورهای جهان ـ به استثنای چین، کره شمالی و جمهوری خودمختار کریمه ـ در نظر گرفته شده، ولی قرار نیست این سرویس در ایران فعال شود.

نتفلیکس در راستای همین هدف گذاری در روزهای اخیر دسترسی به وب سایت این شبکه را در ایران فراهم ساخت، ولی این کنش خیلی زود با واکنش‌های داخلی همراه گشت و دسترسی حداقلی به این شبکه نیز مسدود شد؛ اتفاقی که نشان می‌دهد قرار نیست تلویزیون اینترنتی به خصوص از نوع غیرایرانی‌اش در ایران پا بگیرد و حتی در بلندمدت نیز دورنمایی برای اتفاق قابل تصور نیست.


اولین چالش برای حضور پخش کننده سریال «خانه پوشالی / House of Cards» در بازار ایران، ارزبری قابل توجه این شبکه آنلاین است که در صورت فراگیری سالیانه میلیون‌ها دلار از سرمایه ایرانی‌ها را به این شبکه سرازیر می‌کند؛ اما آنچه از ارزبری پراهمیت تر است، نگاه حاکمیتی به ورود چنین تلویزیون‌هایی در فضای مجازی است.

نهادهای متولی و به ویژه رسانه ملی، در این زمینه این حق را برای خود قائل هستند و انتشار هر گونه محتوای ویدیویی آنلاین در فضای مجازی را حق انحصاری خود می‌دانند که اگر بخش خصوصی نیز قصد استفاده از این ظرفیت را داشته باشد، باید از آنها اخذ مجوز کند و البته همین حق را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز برای خود قائل است.


با این همه، سوای مباحث حاکمیتی، یک موضوع کلان‌تر دیگر باعث می‌شود، هیچ‌گاه پای نت فلیکس و شبکه‌های مشابه به ایران باز نشود. این موضوع نیز ناظر بر محتوای این شبکه‌های آنلاین است که طبیعتا با استانداردهای فرهنگی ایران تفاوت دارد و امکان ممیزی آنلاین این محتوا نیز وجود ندارد.

بنابراین در خوشبینانه ترین حالت، طی یک دهه آینده شاهده راه اندازی نت فلیکس‌های وطنی خواهیم بود که همان محتوا را با استانداردهای داخلی و ارزش گذاری ریالی عرضه خواهند کرد. این اتفاق البته در صورتی رخ خواهد داد که رسانه ملی اجازه گسترش تلویزیون آنلاین را توسط بخش خصوصی بدهد و به سنگ بزرگی در مسیر راه اندازی نسخه ایرانی نتفلیکس تبدیل نشود.