درياي مكران يا درياي عمان؟
در حال حاضر مكران از شمال محدود است به سراوان و بمپور، از جنوب به درياي عمان، از مشرق به كلات پاكستان و از مغرب به بشاگرد.
علي آهنگر در ابتکار نوشت:
مقام معظم رهبري در ديدار جمعي از فرماندهان و مسئولان نيروي دريايي ارتش، كه در مورخ 9 آذر برگزار گرديد، بر آبادسازي سواحل مكران تاكيد فرمودند.
اما سواحل مكران كجاست؟
مَكران يا مُكران نام ايالتي بزرگ در سواحل جنوب شرقي ايران بود كه اكنون بلوچستان ايران قسمتي از آن را شامل مي‌شود.
مركز اين ايالت بزرگ كه مرز شرقي آن به ارتفاعات دره سند پاكستان مي‌رسيد، شهري بود به نام «فنزبور» يا «پنجبور» كه اكنون در بلوچستان پاكستان و در مجاورت شهر سراوان ايران قرار دارد. يعقوبي جغرافي‌دان قرن سوم، اين شهر را بزرگ‌ترين شهر مكران مي‌شمارد.
مهمترين بندر تجاري و بازرگاني ايالت مكران بندر «تيز» يا «تيس» بوده است. اين شهركه بندري بين قاره‌اي محسوب مي‌شد، در آفريقا با مصر و حبشه و زنگبار؛ در آسياي مركزي با هند و سند (پاكستان) و در خاورميانه با كشورهاي عربي مانند عمان و بحرين مناسبات تجاري داشت.
اين بندر امروزه اعتبار گذشته خود را از دست داده و به صورت روستايي ساحلي در 9 كيلومتري شمال بندر چابهار در كرانه شرقي خليج چابهار بر سر راه چابهار نيك‌شهر و بندر كنارك جاي دارد.
مقدسي، جغرافي‌دان قرن چهارم، بندر تيز را بارانداز معروف، پر از نخلستان، داراي چندين كاروان‌سرا، مسجدي زيبا و مردمي ميانه حال معرفي مي‌كند. او همچنين شهرهاي بمپور و فهرج (ايرانشهر كنوني) را از ديگر شهرهاي مكران برمي‌شمرد و زبان مردم مكران را بلوچي مي‌داند.
اصطخري، كه او نيز از جغرافي‌نگاران همان عصر است، مكران را ناحيه‌اي وسيع و پهناور توصيف مي‌كند و مي‌گويد بيشتر آن را بيابان و كوير پوشانده است. او زبان مردم مكران را فارسي و مكري مي‌داند.
يكي ديگر از جغرافي‌دانان قرن هفتم به نام ياقوت حموي، مي‌گويد مكران سرزمين پهناوري است كه روستاها و شهرهاي زيادي دارد ومركز عمده توليد و صادرات شكر است. او درباره حدود مكران مي‌گويد: مكران از غرب به كرمان، از شمال به سيستان، از جنوب به دريا و از شرق با هندوستان (پاكستان) همسايه است.
در حال حاضر مكران از شمال محدود است به سراوان و بمپور، از جنوب به درياي عمان، از مشرق به كلات پاكستان و از مغرب به بشاگرد.(دهخدا)
جورج كرزن در كتاب ايران و قضيه ايران، از جالق تا بندر گواتر كه صدوسي مايل طول دارد را مرز مكران مي‌داند؛ مرزي كه در سال 1871 ميلادي توسط گلداسميت بين ايران و پاكستان تعيين گرديد.
با توضيحات ياد شده معلوم و مشخص گرديد كه مكران نام سواحل جنوب شرقي ايران است، اما يك سوال اساسي در اينجا طرح مي‌شود و آن اينكه پس چرا درياي ساحليِ مكران، درياي عمان خوانده مي‌شود و نه درياي مكران؟
واقعيت اين است كه در قرن چهارم هجري درياي عمان جزو درياي اعظم به‌شمار مي‌آمد و هر بخشي از درياي اعظم به نام ناحيه يا شهري كه در كنار آن قرار داشت خوانده مي‌شد.
چنان‌كه ياقوت حموي مي‌گويد، بحرفارس، خليج‌فارس شاخه‌اي از درياي بزرگ هند است. مرزهاي اين دريا از بندر تيز از بخش‌هاي مكران در كرانه درياي فارس تا آبادان است و اينجا دهانه دجله است كه بدان مي‌ريزد.
بعلاوه، در منابع جغرافيايي قديم همواره از اين دريا به نام بحر مكران يا بحر كرمان نام برده‌شده‌است. درياي مكران نامي بوده كه حتي بر كتيبه‌هاي بيستون از زمان هخامنشيان نيز نقش بسته است و در كتيبه‌هاي زمان ساسانيان نيز به همين نام است.
بنابر گواهي منابع تاريخي، از قديم‌ترين روزگاران، اين بخش از درياي بزرگ پارس همواره درياي مكران خوانده مي‌شد، هرچند كه ظاهرا گاهي قسمت جنوبي آن را بحر عمان مي‌ناميده‌اند.
نام درياي مكران و درياي پارس تا اواخر قرن نوزدهم بر اين بخش از دريا اطلاق مي‌شد. در اين زمان كه انگلستان بر شبه قاره هند تسلط كامل پيدا كرده بود و مي‌خواست در آب‌هاي جنوب ايران نيز حضوري فعال داشته باشد، مسقط و سرزمين عمان را تحت سلطه خود در‌مي‌آورد. از اين زمان به بعد، دولت انگليس كم‌كم نام عمان را بر درياي مكران و پارس جاري مي‌سازد.
با عنايت به اين سوابق، شايسته است كه كم‌كم در گفتار و نوشتار ما نيز كلمه مكران جايگزين كلمه عمان شود؛ و از سوي ديگر، بنا به فرموده مقام عظماي ولايت، سوابق تجاري و بازرگاني بين‌المللي و مهم بنادر سواحل مكران به همت دولت و ساير دست‌اندركاران به آن بازگردد.
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۹۷
انتشار یافته: ۳۹
اين تغيير نام قابل ستايش است. وقت آن است تا اصالت ايراني خودمان را زنده كنيم قطعا نام این دریا، دریای مکران است تابناک جان : فعلا رابطه ما با عمان خیلی خوب است و با این کشور پیمان امنیتی تنگه هرمز را داریم . زنده باددریای مکران
همچنین شایسته است که نامهای درست کوبانی، سرکانی هولر را بکار ببریم
پاسخ ها
ناشناس
| 
| ۱۴:۱۰ - ۱۳۹۳/۰۹/۱۲
زنده باشی برادر کردزنده باد سرکانی هولر
بسیار عالی جناب آهنگر الان که عمان تنها یار ایران در بین کشورهای خلیج فارس هست و نقش میانجی را در مذاکرات ایران و آمریکا بازی می کند پاسخ ها
ناشناس
| | ۱۴:۱۰ - ۱۳۹۳/۰۹/۱۲
ربطی ندارهعمان وظیفه اش است
همین شاهشان را ما ایرانی ها نگه داشتیم
همچنین دین اینها با بقیه اعراب متفاوته و همه دشمنشان هستند
لازم نیست اسم دریای عمان عوض بشه ، تلاش کنیم تا اسم خلیج فارس عوض نشه بهتره يك سوال: آيا اطلاق اين واژه موجب اختلاف يا تكدر شريك مهم ما يعني كشور عمان نميشود لطفا اگه ممكنه يه تحليلي دراينمورد بديد با این موقعیت که شما گفتید خوب برای جنوب آسیا مکان مناسبی است! آن را آباد کنید! از نظر زمین شناسی هم نام این منطقه زون مکران هست و در تمام متون زمین شناسی ایران این نام استفاده می شود. فهرج نام روستایی است بین ایرانشهر و بم به نظر نمیرسد نام قدیم ایرانشهر باشد. بسیار خوب بود استفاده نمودم. ممنونم همچنان که بر پایه اسناد قوی تاریخی نام خلیج فارس غیر قابل تردید و خدشه و تغییر است ؛ نام دریای عمان نیز با شیوع ملی و منطقه ای و بین المللی شایسته احترام است و مضافا اینکه کشور پادشاهی عمان همواره در راستای خیر و صلاح کشورمان گام برداشته و نه تنها تهدید نبوده بلکه حامی و پشتیبان کشورمان در مسایل بین المللی بوده است. چون با عمان روابط حسنه داریم فعلا نمی توانیم بگوییم دریای مکران! چه خوب است که ما هم در نقشه های جغرافی اسم دریای مکران را بکار ببریم و بر ان اصرار کنیم در مقابل برخی کشورهای همسایه که بر تغییر نام خلیج فارس پافشاری می کنند پیشنهاد بجاییست ولی اگر خیلی ار کلمات عربی را که در بشتر جاها از انها استفاده میشود نیز کنار بگذاریم مانند هلال احمر مکران سرزمینی گسترده بوده که قسمتی از هند وپاکستان را نیز در بر میگرفته وهمسایه سیستان وخراسان بوده است عالیه عالیه .دنبال این اسامی باشید. به جرآت بگویم هشتاد درصد سواحل .خورها. و...کشورهای عربی حاشیه خلیج باتوجه باینکه درزمانهای قدیم جزو ایران بودند نام ایرانی داشتند وهنوز بعضی هاشون دارند ما باید دنبال اینها باشیم و مطرحشون کنیم بعد این عربها التماس میکنن و میگن بابا غلط کردیم خلیج فارس نه خلیج پارس شما دست از سر کوچه خیابونا ومحله ها آثار باستانیمون بردارین ما دیگه اسم خلیجو نمیبریم درسته اسمش قبلا دریای فارس بوده مردم این دیار یعنی یعنی بخش جنوبی بلوچستان ایران ، همواره کلمه مَکُّران را برای این ناحیه بکار می بردند و برایشان باعث تاسف بود که چرا دولت و مردم ایران برای تغییر نام خلیج همیشه فارس اینقدر حساسیت بخرج دادند ولی دریای مکران به عمان تغییر یافت بدون اینکه صدای کسی در بیاید ، و این تدبیر رهبر فرزانه بود که بار دیگر به داد این اسم تاریخی ایران رسید . ایواللهاز این به بعد فقد دریای مکران
عزیز جان از بین کشورهای جنوبی خلیج فارس یک کشور با ما روابط خوب داره اون هم عمان است! این رو هم می خواهید اینجوری به دامان عربستان و بقیه کوتوله های جنوب خلیج فرس بیاندازید؟!!!!! این مطلب آدم رو یاد اون فردی می اندازه که شیر داغ دهنش رو سوزونده بود ماست رو فوت میکرد!!!درست یا غلط این دریا در همه سندهای امروز بنام عمان ثبت شده، نه اون کوتوله ها میتونند نام خلیج همیشه فارس رو عوض کنند نه ما می تونیم نام دریای عمان رو برگردونیم!
شما خیلی زرنگی در مورد نام دریای شمال کشور یک فکری کن که همه دنیا اون رو بنام ایرانی کاسپین (قزوین) میشناسن ولی ما بهش میگیم خزر! تازه اگه من اینجا بنویسم مازندران، تابناک کل مطلب رو سانسور میکنه!!
نکته ای که جای سوال و تامل دارد این است که چرا در رابطه با دریای خزر!!فکری نمیشود و در حالی که در تمام دنیا این دریاچه را کاسپین(قزوین)می نامند و هیچ مناقشه ای هم در این زمینه ندارند، با کمال تعجب خود ما آنرا خزر منامیم.پاسخ این سوال برایم جالب است. دریای مکران باید گفت وبیشترین وظیفه برعهده رسانه هاست که این نام را دوباره سر زبانها بیندازند به نظر شما آیا مردم و دولت عمان با وجود رابطه خوب با ایران واژه خلیج عربی را بکار نمی برند آنها حتی جزایر سه گانه را متعلق به امارات میدونند پس چرا ما نباید اسم واقعی این دریا را بکار ببریم موافقم ان شاء الله با عنایات مسئولین و سرلوحه قراردادن فرمایشات آقا ، دریای مکران و بندر معروف آن رونق گذشته را باز یابد ومردم آن با خوبی و خوشی زندگی کنند می خوایید ایران رو باعمان دربندازی امیدوارم که قصدتون خیربوده باشه...... اگر توقع داریم عرب ها خلیج فارس را خلیج فارس بنامند ما هم باید رعایت کنیم و دریای عمان را همان دریای عمان بنامیم یک مجتمع بزرگ پتروشیمی نیز بهمین نام در حال ساخت در آن منطقه می باشد و مکران را تبدیل به یک قطب پروشیمیایی خواهد کرد. با درود خدمت دوستانضمن عرض احترام به نویسنده محترم این مطلب باید گفت بدور از غرض ورزی های شخصی و تعصبات کورکورانه حتی اگر کلیه این مطالب درست بوده و نام این دریا مکران باشد، اما در جامعه بین الملل و اسناد حقوقی به نام دریای عمان ثبت شده است. (حالا ما کوتاهی کردیم؟ انگلیس استعمار گر بود و یا...) اگر ما در اینجا چنین حرفی بزنیم و مشروعیت نام های ثبت شده را زیر سوال ببریم هم در ارتباط با نام خلیج فارس دچار مشکل می شویم و هم در ارتباط بسیار خوب و دوستانه با کشور عمان (که بر خلاف بسیاری از کشورهای عربی از گذشته تا کنون روابط خوب و توام با احترام و بدور از فراز و نشیب با ایران داشته است) اشتباه نکنید که فکر کنید من آدم بی تعصبی نسبت به کشورم هستم. ولی تعصب کور کورانه با تیز هوشی تفاوتهای زیادی دارد. در ضمن آبراهه جنوب استان خوزستان و بوشهر خلیج فارس نام دارد و ذکر نام های مختلف و مشابه مانند خلیج همیشه فارس یا ... به اعتبار این نام لطمه می زند. بنابراین آن را تنها به یک نام بخوانید. خلیج فارس
زنده باد دریای مکران و خلیج فارس و دریای کاسپین... زنده باد ایران و ایرانی درود به درايت رهبر عزيز. جا دارد اول از همه خود تابناك ازاسم مكران استفاده كرده وپيشنهاد كند در كتابهاي درسي هم مكران جانشين عمان شود. در كتابهاي درسي خيلي قديم اسم مكران بكار رفته بود حتي تا اوايل دهه چهل روي پلاك اموال دولتي كلمه مكران وجود داشت. دانشمندان معروف زاهدان مرحوم نصري و كامبوزيا مدارك زيادي در كتابخانه هاي شخصي خود داشتندوكلمه مكران را شن روان ترجمه ميكردند. مك=شن/ران=رونده ،روان درمنابع تاریخ آمده است یکی از شاهان صفوی بندر تیس را وجه المصالحه با پرتغالیها کرد
امیدواریم تعصب بر نام دریای مکران و بندر تیس وقوم بلوچ همانند تعصب بر خلیج فارس وبندر عباس وقوم پارس باشد تا وحدت ملی ایران تحقق یابد با تشکر از سایت ملی تابناک.
تمام اینها که گفتید درست ولی ما همین نام خلیج فارس را هم حفظ کنیم بهتر است. البته توجه كنيد كه اين نوع نامگذاري - همانطور كه در متن هم به آن اشاره شده است - ميتواند مستمسكي براي نامگذاريهاي مشابه در خليج فارس شود. مثلاً كشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس، نام جعلي خليج عربي بر آن بگذارند. در هر حال خوبست زود جوگير نشويم و حتي اگر استدلال صحيحي است، ملاحظه ساير موارد را هم بنماييم. سواحل مکران کلمه به جا و مناسبی هست که رهبری به اون اشارت فرمودند ولی اینکه بخواهیم دریای عمان رو بگیم دریای مکران به نظرم یه حاشیه بی پایان خواهد بود سواحل مکران همون کاربردی رو داره که سواحل بندر عباس داره یا سواحل شارجه یا سواحل دبی
دریا خلیج فارسه ولی سواحلش بسته به منطقه اش داره که به چه نامی خونده شه
بسیاری از بلوچها هم ان منطقه را مکران می گویند در کشور عمان به این دریا مکران Makran گفته می شود و هیچ عمانی به آن دریای عمان نمی گوید . به دلیل اینکه کشور عمان بیشترین خط ساحلی را با این دریا دارد و خطهای مرزی عمان به نحوی است که بیشتر این دریا متعلق به عمان هست به آن دریای عمان می گوییم . ولی نام واقعی آن به عربی خلیج مکران و به فارسی دریای مکران هست.