تنها چند روز با روز خبرنگار و سالگرد شهادت یک خبرنگار و ده دیپلمات ایرانی در جریان حمله به کنسولگری ایران در مزار شریف در هفدهم مرداد باقی مانده، ولی داستانهای به مراتب وحشتناکتر آن روزهای مزار شریف هر روز ممکن است در جایی در عراق یا سوریه تکرار شود.
به گزارش «تابناک»، حوادث منجر به شهادت و به گروگان گرفته شدن اتباع ایرانی در مزار شریف، ایران و طالبان را تا آستانه پاسخ نظامی ایران به اقدامی که متهم اصلی آن سپاه صحابه بود، پیش برد. دهها هزار نظامی ایران در مرز با افغانستان، آماده صدور فرمان تنبیه طالبان بودند، ولی تصمیم نهایی این بود که ایران وارد جنگ نشود.
همزمان با این تحولات، مزار شریف مرکز نیروهایی که در مقابل طالبان مقاومت میکردند، روزهای فاجعهباری را گذراند که در ایران کمتر به آن پرداخته شده است.
طالبان پیش از آن در مزار شریف تلفات سنگینی داده بودند. عبدالملک پهلوان از فرماندهان ازبک جنگ داخلی در افغانستان به طمع تسلط بر مناطق شمالی افغانستان راه را بر ورود طالبان به مزار شریف باز کرده و اسماعیل خان والی هرات را به طالبان تحویل داده بود. کمی بعد متوجه شد طالبان به وعدههایشان وفادار نخواهند بود. راه آنها از هم جدا شد و نیروهای پهلوان چند هزار تن از طالبان را کشتند.
هرچند او یک ازبک بود، پس از تصرف مزارشریف به وسیله طالبان، نه تاجیکان یا ازبکها، بلکه این هزارهها بودند که قربانی شدند. آنها شیعه بودند.
ملا منان نیازی حاکم تعیین شده به وسیله طالبان برای مزارشریف، صریحا در یکی از مساجد مزارشریف رو به سیصد تن از نیروهای طالبان اعلام کرد که «هزارهها مسلمان نیستند، میتوانید آنها را بکشید، این کار گناه نیست».
چندین تن از آنانی که توانستند از جنایات در مزار شریف جان سالم به در ببرند، سخنان نیازی در رادیو را به یاد میآورند که میگفت: «هر کجا باشید، شما را گیر خواهیم انداخت، اگر به بالا بروید، پایتان را میگیریم و شما را به پایین میکشیم. اگر به پایین بروید، موهایتان را میگیریم و بالایتان خواهیم کشید». شاهدان به یاد میآورند که او خود شخصا افرادی را انتخاب میکرده و به کانتینرهایی میانداخته که مقصد آنها مرگ بوده است.
ملا موسی، مسئول بهداشت عمومی در بیمارستانهای مزار شریف به دنبال هزارهها بوده تا آنها هم کشته شوند. مولوی محمود حنیف، از فرماندهان طالبان نیز از سیاست طالبان برای منقرض کردن هزارهها سخن میگفت.
طالبان خانه به خانه به دنبال هزارهها رفتند و برآوردها از مرگ هشت هزار تن در روزهای پس از تصرف مزار شریف به وسیله طالبان خبر میدهد. شلیک به سر، سینه و اندامهای تناسلی و یا سر بریدن، روش کشتار هزارههای مزار شریف بوده است. علاوه بر گزارشهای متعدد و خدشهناپذیر درباره هتک حرمت وسیع زنان هزاره توسط طالبان، هم روایات پرشماری درباره نگاه طالبان به زنان هزاره به عنوان غنیمت جنگی و فروش آنها به عنوان کنیز در پاکستان و امارات وجود دارد و هم مصاحبه با برخی از قربانیان وجود چنین نگاهی را تأیید میکند.
دقیقا شانزده سال پس آن روزها، در میان اخبار و شایعات منتشره درباره عواقب تسلط گروههای تکفیری، تصویری از یک سریال عربی به عنوان نماد سرنوشت آینده مردم مناطقی که تکفیریها آنها را مرتد و مشرک میدانند منتشر شده است. شواهد و تجربیات تاریخی اما نشان میدهد که فاصله این تصویر تا واقعیت، میتواند از فاصله ما تا سالگرد حمله به کنسولگری ایران در مزارشریف و روز خبرنگار کوتاهتر باشد.

خبرهای این روزهای عراق و سوریه، بیشتر با درجهای از شک و تردید همراه هستند. یکی از این خبرها این است که جمعیت هلال احمر عراق با انتشار گزارشی اعلام کرده که داعش پس از ربودن زنان و دختران ایزدی و مسیحی، آنها را به مکان نامعلومی برده تا آنها را به عنوان «کنیز» به فروش برساند.
«محمد الخزاعی»، معاون دبیر کل جمعیت هلال احمر در این خصوص گفته: عوامل داعش اعضای بیش از صد خانواده را در فرودگاه تلعفر ربوده و همه مردان این خانوادهها را به قتل رسانده است.
تکفیریها در دروازهها و یا حتی در درون شهرها و مناطقی هستند که مردم آنها را در بهترین شرایط مرتد و مشرک میدانند.