پروژه بازسازی «آزادی» به دور از شفافیت با پیشرفت روزانه ۱۴ درصدی!/ آمارسازی با اعداد خیالی

در حالی که از سوی شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی اعلام شده بود که پیشرفت پروژه بازسازی ورزشگاه آزادی ۵۷ درصد بوده، اما دو روز بعد معاون رئیس جمهور از پیشرفت ۸۵ درصد پروژه صحبت کرد تا این رشد عجیب پرسش‌های مهم‌تری را به ذهن بیاورد.

به گزارش سرویس ورزشی تابناک، ورزشگاه آزادی و موضوع بازسازی آن دیگر فقط یک پروژه عمرانی نیست؛ به یک معادله عجیب تبدیل شده که در آن زمان، درصد پیشرفت و وعده‌های رسمی هیچ نسبتی با هم ندارند. استادیومی که پس از شروع بازسازی‌اش در بهار ۱۴۰۳ قرار بود «به‌زودی» بازگردد، اعلام شد که تا پایان سال ۱۴۰۵ در دسترس نیست، اما حالا وزیر ورزش و جوانان گفته شاید بعد از جام جهانی ۲۰۲۶ آماده بهره‌برداری شود؛ یعنی تابستان ۱۴۰۵، تاریخی که کمی زودتر از زمان اعلام شده قبلی است.

احمد دنیامالی، وزیر ورزش و جوانان، ناخواسته صریح‌ترین توصیف را از وضعیت آزادی ارائه داد؛ توصیفی که بیش از هر گزارش انتقادی، عمق بحران تصمیم‌گیری را نشان می‌دهد: «اگر می‌خواستیم یک ورزشگاه بسازیم، کار راحت‌تری داشتیم تا اینکه بخواهیم این استادیوم را بازسازی کنیم.» این جمله، در واقع اعتراف به این است که پروژه آزادی، بدون نقشه راه درست آغاز شده؛ آن‌هم در شرایطی که خود وزیر تأکید می‌کند ابتدا باید چند ورزشگاه جایگزین مرمت می‌شد، نه اینکه آزادی بسته و فوتبال ایران به ورزشگاه‌های چند هزار نفری تبعید شود.

موضوع ورزشگاه آزادی اما فقط تناقض در زمان‌بندی پایان پروژه نیست؛ اعداد و آمارها هم به‌هم ریخته‌اند. شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور در اطلاعیه رسمی ارسالی به تابناک در تاریخ ۶ دی‌ماه ۱۴۰۴ اعلام کرده بود که پروژه بازسازی ورزشگاه آزادی ۵۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. عددی که با واقعیت ظاهری ورزشگاه و ادامه‌دار بودن پروژه هم‌خوانی داشت. تنها دو روز بعد، جعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور که برای بازدید از این پروژه راهی ورزشگاه آزادی شده بود، عددی کاملاً متفاوت ارائه کرد: «بازسازی ورزشگاه آزادی با پیشرفت فیزیکی حدود ۸۵ درصد در حال اجراست.»

پرسش ساده، اما کلیدی اینجاست؛ چگونه یک پروژه ملی، در فاصله ۴۸ ساعت، ۲۸ درصد پیشرفت می‌کند؟ اگر اینطور باشد و سرعت پیشرفت تا این حد زیاد است که پروژه روزی ۱۴ درصد پیشرفت داشته، پس ورزشگاه آزادی باید همین امروز آماده بهره‌برداری باشد؛ چراکه طبق صحبت اخیر معاون رئیس جمهور فقط ۱۵ درصد از پروژه باقی مانده که می‌توان در یک روز این عقب ماندگی را هم جبران کرد تا ورزشگاه آزادی برخلاف وعده وزیر ورزش و جوانان همین امروز آماده بهره‌برداری شود.

پرسش دیگر این است که این آمارها از کجا بیرون می‌آید؟ اگر پروژه ۸۵ درصد پیش رفته، پس کدام بخش‌های حیاتی باقی مانده که بهره‌برداری را تا «بعد از جام جهانی» عقب می‌اندازد؟ آن ۸۵ درصد دقیقاً کجای ورزشگاه قابل مشاهده است؟ نگاهی به وضعیت سکوها، فضا‌های خدماتی، مسیر‌های دسترسی و حتی محوطه بیرونی آزادی، به‌سادگی نشان می‌دهد که پروژه هنوز فاصله قابل‌توجهی با استاندارد‌های AFC و FIFA دارد؛ همان استاندارد‌هایی که وزیر ورزش هم به آن اشاره کرده و گفته رعایت آنها الزامی است.

نکته جالب توجه اینکه در توضیحات اخیر شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی به تابناک آمده بود: «انتظار می‌رود در انتشار مطالب مرتبط با پروژه‌های ملی، از اطلاعات دقیق و منابع معتبر استفاده شود تا افکار عمومی دچار برداشت‌های نادرست نگردد.» حالا ای کاش کسی در دولت، وزارت ورزش و جوانان و شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی بیاید و پاسخگو باشد که چه کسانی و کدام منابع افکار عمومی ار دچار برداشت‌های نادرست می‌کند؟ از وزیری که هر روز وعده‌هایش برای بازگشایی ورزشگاه آزادی تغییر می‌کند یا معاون رئیس جمهوری که دو روزه ۲۸ درصد به آمار پیشرفت ورزشگاه اضافه کرده است؟

مرور وعده‌هایی که از سوی مقامات و مسئولان رسمی در این خصوص داده شده بود، تصویر نگران‌کننده‌تری می‌سازد. آزادی قرار بود شهریور ۱۴۰۳ آماده شود، بعد به مهر و آذر موکول شد، سپس وعده دی ماه را دادند و در نهایت بازگشایی موقتش بهمن ۱۴۰۳ به سرانجام رسید؛ گرچه با پایان لیگ بیست و چهارم ورزشگاه آزادی دوباره بسته شد و نهایتاً پایان ۱۴۰۵ به‌عنوان موعد نهایی پایان پروژه اعلام شده است. حالا همان پایان ۱۴۰۵، با ادبیاتی تازه، «بعد از جام جهانی» نام گرفته است که همین تغییر تاریخ‌ها نشان می‌دهد که هیچ گونه برآورد دقیقی وجود ندارد که اگر داشت، در اطلاعیه شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی، پایان پروژه منوط به اما و اگرهایی چون تخصیص به‌موقع منابع مالی، نمی‌شد.

فارغ از این موضوع اما مسئله فقط زمان بازگشایی آزادی نیست؛ مسئله مدیریت پروژه‌های ملی و آمارهای متناقضی است که داده می‌شود. وقتی یک نهاد پیشرفت پروژه را ۵۷ درصد اعلام می‌کند و مقام دیگری دو روز بعد این عدد را ۸۵ درصد اعلام کرده، چطور می‌توان به اعداد و ارقام اعلام شده و حتی تاریخ پایان پروژه اعتماد کرد؟ به کدام آمار باید اعتنا کرد، وقتی مشخص است برخی آمارها به صورت خیالی به مخاطب ارائه می‌شود. وقتی وزیر ورزش و جوانان که خودش در امور عمرانی دستی بر آتش دارد، از اشتباه راهبردی در آغاز پروژه می‌گوید، چه انتظاری می‌توان در سایر بخش‌ها داشت؟ اینجاست که افکار عمومی حق دارد بپرسد، آیا آزادی با برنامه جلو می‌رود یا با آمارسازی؟

ورزشگاه آزادی، نماد فوتبال ایران، حالا به نماد دیگری تبدیل شده است؛ نماد نوعی بی کفایتی و پروژه‌ای که هرچه جلوتر می‌رود، شفافیتش کمتر می‌شود. حالا نه خبری درباره هزینه و بودجه بازسازی این ورزشگاه است و نه اینکه دقیقاً چه عواملی باعث شده که یک بازسازی بیشتر از ساخت یک ورزشگاه زمان ببرد. تا زمانی که تاریخ دقیق، درصد واقعی پیشرفت پروژه و مسئولیت‌پذیری شرکت توسعه و وزارت ورزش مشخص نشود، «امیدواری به بهره‌برداری» فقط یک جمله تکراری است؛ جمله‌ای که ورزش ایران سال‌هاست با امیدواری پیش می‌رود و فقط با ناامیدی روبه‌رو می‌شود.