
به گزارش تابناک، ونزوئلا بر روی نفتی بیشتر از عربستان سعودی، روسیه، ایالات متحده و هر کشور دیگری نشسته است؛ با این حال، تنها حدود ۱ درصد از نفت مصرفی جهان را تولید میکند و میفروشد.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: تهدیدهای اخیر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا علیه دولت ونزوئلا و حملات دولتش به قایقها در دریای کارائیب، توجه تازهای را به ثروت انرژی این کشور جلب کرده است؛ ثروتی که نسلهاست فعالان صنعت نفت را وسوسه میکند.
دشوار است بدانیم که نفت در نهایت چه نقشی در کشمکش میان دولت ترامپ و دولت نیکلاس مادورو ایفا خواهد کرد، اما نفت مدتهاست که در کانون روابط آمریکا و ونزوئلا بوده است.
ونزوئلا چقدر نفت دارد؟
بر اساس گزارش نشریه تخصصی «نفت و گاز»، ونزوئلا تقریباً ۱۷ درصد از ذخایر شناختهشده نفت جهان، معادل بیش از ۳۰۰ میلیارد بشکه را در اختیار دارد. برای درک بهتر این موضوع، کافی است بدانیم که ایالات متحده، بزرگترین تولیدکننده نفت جهان، تنها حدود ۸۱ میلیاردبشکه ذخایر اثباتشده دارد.
ونزوئلا در سال ۱۹۹۷ حدود ۵ درصد نفت جهان را تأمین میکرد، اما سالها سوءمدیریت، سرمایهگذاری ناکافی و تحریمهای آمریکا، تولیداین کشور را به شدت محدود کرده است. دشواری استخراج نفت قیرمانند و سنگین این کشور نیز به پیچیدگی مسائل افزوده است.
ایالات متحده قبلاً بزرگترین خریدار نفت ونزوئلا بود، اما این تجارت در سال ۲۰۱۹ و پس از تحریمهای دولت اول ترامپ علیه شرکت نفت دولتیونزوئلا (PDVSA) متوقف شد. صادرات به آمریکا در سال ۲۰۲۳ از سر گرفته شد، اما حجم آن اندک باقی مانده و اکنون اکثر نفت خام ونزوئلا به چین سرازیر میشود.
کدام شرکتهای نفتی در این کشور فعال هستند؟
ونزوئلا میان استقبال از شرکتهای خصوصی و اعمال کنترل دولتی بر صنعت نفت در نوسان بوده است. هوگو چاوز، رئیسجمهور پیشین این کشور، دو دهه پیش، بخشی از صنعت را ملی کرد و شرکتهای خارجیرا مجبور به پذیرش شرایطی سخت و زیان بار کرد. برخی شرکتها رفتند، اما چند غول غربی هنوز فعالاند؛ از جمله «شورون» (دومین شرکت نفتیبزرگ آمریکا)، «انی» ایتالیا و «رپسول» اسپانیا.
این شرکتها معتقدند که تجارت در ونزوئلا، با وجود دشواری و هزینه بالا، در نهایت ارزشش را خواهد داشت.
بزرگترین آنها، شورون است که بیش از یک قرن در ونزوئلا سابقه دارد و حدود یکچهارم نفت این کشور را تولید میکند. عملیات این شرکت شریان حیاتی مالی برای ونزوئلا بوده و باعث شده حتی امروز، بخشیاز نفت این کشور به پالایشگاههای آمریکا برسد. مایک ویرث، مدیرعاملشورون، ماه گذشته گفت: «ما بازی بلندمدتی را پیش میبریم و مایلیمزمانی که شرایط تغییر کند، بخشی از بازسازی اقتصاد ونزوئلا باشیم.»
رپسول و انی نیز در بخش گاز فراساحلی فعال هستند که ونزوئلا از آن برای تولید برق استفاده میکند. قبلاً هزینه این گاز با نفت پرداخت میشدکه اجازه صادرات داشت، اما امسال آمریکا این مسیر را مسدود کرد. این دو شرکت اکنون برای حل مشکل مالی خود با دولت آمریکا در حالرایزنی هستند.
شرکتهایی که ونزوئلا را ترک کردند (مانند کونوکو فیلیپس و اکسون موبیل) سالها تلاش کردند تا غرامت داراییهای توقیفشده خود را بگیرند، اما موفقیت چندانی در این زمینه نداشتند.
شرکت «سیتگو پترولیوم» که متعلق به شرکت نفت ونزوئلاست و سه پالایشگاه در آمریکا دارد، در کانون نبردی حقوقی برای تسویه بدهیهایدولت ونزوئلا قرار گرفته است. ماه گذشته، یک قاضی فدرال دستور فروش این شرکت به قیمت ۵.۹ میلیارد دلار را صادر کرد؛ رقمی که تنها کسریاز بدهی ۲۰ میلیارد دلاری ونزوئلا است.
کوین بوک، مدیرعامل یک شرکت تحقیقاتی انرژی، میگوید: «اینالگوی بیثبات شاید سرمایهگذاران را دلسرد کند، اما روی دیگر سکه این است که منابع ونزوئلا بزرگترین در جهان است.»
چه اتفاقی ممکن است بیفتد؟
پیشبینی دشوار است. ممکن است وضعیت فعلی مدتی ادامه یابد. اگر ترامپ تهدیدهای نظامی را عملی کند، صنعت نفت شکننده ونزوئلا (حداقل در کوتاهمدت) بیثباتتر خواهد شد. اما یک توافق با مادورو میتواند درهای سرمایهگذاری خارجی را دوباره باز کند. بسیاری از شرکتهای نفتی مشتاق بازگشت خواهند بود، بهویژه برای پس گرفتن آنچه از دست دادهاند.
منابع ونزوئلا برای آمریکا نیز اهمیت استراتژیک دارد. فرانسیسکو جی. مونالدی، کارشناس انرژی، میگوید با توجه به احتمال توقف رشد تولیدنفت آمریکا، تأمین منابع جدید خارج از خاورمیانه و روسیه اهمیتبیشتری مییابد. او افزود: «ایالات متحده دوست دارد در چنینسناریوهایی منبع عرضه جایگزینی داشته باشد.»
نفت سنگین ونزوئلا بهویژه برای پالایشگاههای آمریکا جذاب است، زیراآنها برای ترکیب نفت سنگین و سبک طراحی شدهاند و فاصله نزدیکونزوئلا نیز یک مزیت لجستیکی است.
محمدحسین لطفالهی