
خط سیر فکری و تحلیلی «نفیو» در خصوص تحریمهای ایران این است که تحریم به عنوان ابزار سیاست خارجی باید اثرگذار باشد. چون در صورت دور زده شدن تحریمها اثر بدی بر این ابزار میگذارد و باعث میشود کشورهای مخالف آمریکا نیز نسبت به اثرگذاری تحریمهای آمریکا بی توجه شوند.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، «ریچارد نفیو» طراح تحریمهای ایران در دولت آمریکا و فرستاده ویژه پیشین آمریکا در امور ایران در مقالهای در مؤسسه واشنگتن به ارائه راهکارهایی برای اثرگذاری تحریمهای بین المللی علیه ایران متعاقب فعال شدن مکانیسم ماشه پرداخته است.
خط سیر فکری و تحلیلی «نفیو» در خصوص تحریمهای ایران این است که تحریم به عنوان ابزار سیاست خارجی باید اثرگذار باشد. چون در صورت دور زده شدن تحریمها اثر بدی بر این ابزار میگذارد و باعث میشود کشورهای مخالف آمریکا نیز نسبت به اثرگذاری تحریمهای آمریکا بی توجه شوند.
بر همین اساس تأکید «نفیو» در خصوص تحریمهای ایران «اجماع جهانی» در خصوص این تحریمها بوده است.
بر همین اساس «نفیو» از منتقدان تحریمهای ثانویه در دولت اول ترامپ علیه ایران بود. چرا که معتقد بود این تحریمها با اجماع جهانی همراه نیست و ایران با همراهی کشورهای همفکر از جمله چین و روسیه آنها را دور میزند و این تصویری ضعیف از تحریم به عنوان ابزار سیاست خارجی آمریکا به کشورهای مخالف دیگر القا میکند.
بر همین اساس زمانی که در دور اول ریاست جمهوری ترامپ صحبت از فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی دولت ترامپ شده بود، «نفیو» به خاطر عدم اجماع جهانی اثرگذاری آنها را زیر سوال برده بود.
وی در آن زمان گفته بود: «بلافاصله پس از صدور یک قطعنامه تحریمی در شورای امنیت، کارگروههایی تحت عنوان «کارگروههای تخصصی پیگیری تحریمها» (Panel of Experts) و «کمیتههای تحریم» (Sanctions Committees) در شورای امنیت برای تحقیق و تفحص درباره اجرای صحیح تحریمها تشکیل میشود. آمریکا با نفوذ جدی در این کمیتهها، همواره توانسته منویات خود را تا حد امکان به شورای امنیت تحمیل کند. از این به بعد کشورها میتوانند با تشکیل چنین کمیتههایی موافقت نکنند یا میتوانند مانع از ایجاد اجماع در نتیجهگیریهای این کمیتهها شوند یا میتوانند در تفسیر اسناد ارائهشده توسط این کمیتهها خدشه وارد کنند یا میتوانند عملاً تصمیمگیری درباره صورتجلسههای مربوط به بررسی سازگاری با تحریمها را به تعویق بیاندازند. پس از پایان زمان سیروزه اسنپبک، احتمال اینکه کارگروه تخصصی پیگیری تحریمها تشکیل نشود زیاد است. وجود اختلافات فراوان بین آمریکا و سایر کشورهای شورای امنیت حتی ایجاد یک صفحهی وب بهروزرسانیشده درباره بازگشت قطعنامههای سابق سازمان ملل را در هالهای از ابهام فرو برده. ماحصل تمام این وقایع این خواهد شد که پس از ۳۰ شهریور، مسیر دوگانهای از نظام تحریمهای شورای امنیت علیه ایران ایجاد خواهد شد که در پی آن، وضعیت تحریمها همزمان در حالت فعال و غیرفعال قرار خواهد گرفت.»
با فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی طرف اروپایی نیز این دغدغه «نفیو» کماکان پابرجاست و در مقاله چند روز قبل خود در موسسه واشنگتن به آن پرداخته است و البته راهکارهایی هم ارائه داده است.
عدم همراهی روسیه و چین با تحریمهای سازمان ملل در نتیجه فعال شدن مکانیسم ماشه، «نفیو» را بر آن داشته تا آمریکا هستهای از کشورها را برای اثرگذاری بیشتر تحریمهای سازمان ملل شکل دهد.
در واقع در اینجا با وجود اینکه ظاهرا تحریمهای سازمان ملل برگشته ولی به خاظر زیر سوال بردن اقدام اروپا در خصوص فعال سازی مکانیسم ماشه از سوی چین و روسیه، «نفیو» شانس اثرگذاری حداکثری این تحریمها را بالا نمیداند.
بر همین اساس «نفیو» در مقاله اخیر خود در موسسه واشنگتن مینویسد: «چنین گروهی همچنین میتواند جایگزینی برای سازمان ملل باشد، با توجه به موضع روسیه و چین که بازگشت تحریمهای سازمان ملل را نامناسب و - از نظر سیاستی - از نظر قانونی غیرقانونی میدانند. این دیدگاه از ایجاد و عملکرد مؤثر کمیته تحریمهای سازمان ملل و گروه کارشناسی که برای کمک به کشورهای عضو سازمان ملل در درک تعهدات و اختیاراتشان طراحی شدهاند، جلوگیری خواهد کرد. علاوه بر این، گروه کشورهای همفکر میتوانند اطلاعاتی از منابع باز در مورد فعالیت گسترش تسلیحات ایران جمعآوری کنند و گزارشهای عمومی درباره روندهای خرید ایران تولید کنند.»
در کنار تشکیل یک هسته از میان کشورها برای همکاری و اشتراک اطلاعاتی در خصوص تحریمهای بین المللی بازگشته در نتیجه فعال شدن مکانیسم ماشه-به ظن غرب- «نفیو» راهکارهایی برای اثرگذاری بیشتر تحریمهای اخیر سازمان ملل ارائه میدهد:
«بخش مهم دیگر داستان بازگشت تحریمها، شامل این احتمال است که کشورها جزئیات قطعنامههای مختلف تحریمی شورای امنیت را فراموش کردهاند، که اولین آنها تقریباً نوزده سال پیش به تصویب رسید. وقتی تجمیع شوند، این قطعنامهها حاوی الزامات و اختیارات قابل توجهی هستند که در اینجا خلاصه شدهاند:
-یک الزام قانونیِ لازم الاجرا که کشورها اقداماتی را برای جلوگیری از دستیابی ایران به فناوریهای مشخص شده هستهای و موشکی، و همچنین هر موردی اگر کشوری نتیجه بگیرد که به ایران در فعالیتهای هستهای مرتبط با گسترش تسلیحات یا توسعه سیستمهای تحویل سلاح هستهای کمک میکند، انجام دهند.
-یک الزام قانونیِ لازم الاجرا که کشورها "تدابیر لازم را برای جلوگیری از ارائه به ایران" از یک لیست طولانی از خدمات که میتواند از برنامه هستهای یا موشکی آن حمایت کند، انجام دهند.
-یک الزام قانونیِ لازم الاجرا که کشورها داراییهای یک لیست طولانی از نهادها و افراد را مسدود کرده و از سفر آنان جلوگیری کنند.
-یک ممنوعیت قانونیِ لازم الاجرا برای کشورها مبنی بر ارائه یک لیست طولانی از تسلیحات متعارف یا خدمات لازم برای پشتیبانی از آنها به ایران.
-ممنوعیتهای قانونیِ لازم الاجرا برای فروش تسلیحات ایران، انتقالهای هستهای یا موشکی، و انواع فعالیتهای هستهای.
-مجوز برای کشورها برای بازرسی از کشتیها و هواپیماهای ایرانی که مشکوک به درگیر بودن در گسترش تسلیحات هستند، برای رد خدمات مالی و دیگر در صورت مشکوک بودن به مشارکت در گسترش تسلیحات، و برای جلوگیری از فعالیت ایران در قلمروهایشان به روشهای مختلف اگر کشورهای مربوطه به رفتار غیرقانونی مشکوک باشند.
اختیارات دیگر نیز ممکن است برای کشورهای منفرد اهمیت ویژهای داشته باشند، اما همه آنها به طور قابل توجهی یا مستلزم اقدام توسط کشورهای عضو سازمان ملل هستند یا به این کشورها اجازه عمل برای محافظت از خود و منافعشان را میدهند. علاوه بر این، در حالی که کشورها باید به الزامات شورای امنیت پایبند باشند، این قطعنامهها در صورت ضروری دانسته شدن اقدامات برای جلوگیری از گسترش تسلیحات، قابل تفسیر هستند. تعدادی از اعضای سازمان ملل - به ویژه اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی - از این پیش فرض در سال ۲۰۱۰ برای مسدود کردن ایران از تجارت مرتبط با نفت و گاز استفاده کردند.
ایالات متحده و شرکایش باید با دقت به قطعنامههای شورای امنیت نگاه کنند و راههای مشابهی برای به کارگیری اقدامات آنها به منظور جلوگیری از بازسازی برنامههای هستهای و موشکی ایران شناسایی کنند. تنها با انجام این کار است که این بازیگران میتوانند اطمینان حاصل کنند که بازگشت تحریمها به تأخیر انداختن برنامههای ایران و حل قطعی نگرانیهای بینالمللی در مورد بلندپروازیهای هستهای و موشکی این رژیم کمک میکند.»
همچنین در این مقاله، «نفیو» اذعان میدارد که حملات ژوئن ۲۰۲۵ آمریکا و رژیم صهیونیستی و تجاوز به تاسیسات هستهای و موشکی ایران نتوانسته آنها را از بین ببرد. وی مینویسد: «اگرچه عملیات نظامی ژوئن به شدت به تواناییهای ایران آسیب زد، اما برنامه هستهای یا موشکی این رژیم را نابود نکرد. ایران عناصر مهمی از هر دو را حفظ کرده است، از جمله اورانیوم با غنای بالا و موشکها، به همراه تجربیات بسیاری از دانشمندان و تکنسینهای ارشد. این کشور نیازی به شروع از صفر ندارد و تلاشهای احتمالی آن برای تهیه قطعات و مواد از خارج از کشور، برنامههای موجود را تکمیل و پشتیبانی خواهد کرد - نه اینکه کاملاً از نو برقرار کند. بنابراین، همکاری مؤثر در رسیدگی به فعالیتهای گسترش تسلیحات ایران مستلزم آن است که کشورها این واقعیتها را تصدیق کنند و گزارشهای مربوط به فعالیت گسترش تسلیحات ایران را جدی بگیرند.»