جهش بی سابقه درآمد فولادی‌ها از کجاست؟ / پشت پرده یک تناقض جدید در فولاد خوزستان

فولاد خوزستان شهریورماه امسال را درحالی به پایان برد که از یکسو کاهش تولید را درکارنامه خود ثبت کرد اما برخلاف انتظارها ، درآمد این واحد صنعتی به جای کاهش ، جهش پرشتابی را رکورد زد ؛ مساله ای که که محاسبات درنظر گرفته را بی معنا کرده و عوامل دیگری را روی کار می آورد. 

به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، بررسی گزارش‌های فعالیت ماهانه فخوز نشان می‌دهد، مجموع تولید فولاد خوزستان در شهریور امسال به ۷۰۸ هزار و ۴۸۸ تن رسیده است که نسبت به شهریور سال گذشته که ۷۶۲ هزار و ۲۱۴ تن ثبت شده بود، حدود ۷ درصد کاهش داشته است؛ اما به نظرمی رسد این وضعیت در شرایط تورمی و ناشی از رشد شدید قیمت‌های فروش رخ داده باشد نه افزایش حجم تولید و فروش واقعی.

از آنجایی که شرکت‌های فولادی بزرگ مانند فولاد خوزستان (فخوز) بخشی از محصولات خود (مانند بلوم و بیلت) را صادر می‌کنند و حتی نرخ فروش داخلی محصولات آنها نیز متأثر از قیمت‌های جهانی و نرخ ارز آزاد است، مستقیماً منجر به افزایش شدید ریالی درآمد فروش این شرکت شده است. 

البته به نظر می رسد که دلیل کاهش ۷ درصدی تولید این شرکت در شهریور امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، به محدودیت‌های مصرف برق در فصل تابستان بازمی گردد که این محدودیت‌ها عملا باعث توقف یا کاهش فعالیت کوره‌ها و واحدهای تولیدی شده و در نهایت منجر به افت تولید واقعی شرکت شد.

از سویی دیگر، تولید محصولات مهمی مانند بلوم و بیلت (محصولات میانی فولاد) که با کاهشی حدود ۳ درصدی مواجه شده و حجم فروش این محصول به تبع آن ۱۶ درصد افت کرده است نشان دهنده این است که ریسک عملیاتی همچنان پابرجا است و آمار تولید و فروش این محصولات، شاهدی قوی بر وجود چالش‌های بنیادین در توان عملیاتی شرکت‌های فولادی است.

از آنجایی که بلوم و بیلت به عنوان مواد اولیه حیاتی برای تولید محصولات نهایی فولادی (مانند میلگرد، تیرآهن و نبشی) درفرآیند تولید، نیازمند برق و گاز است؛ به همین جهت کوچک‌ترین اختلال در تأمین این منابع، مستقیماً تولید را تحت تأثیر قرار می‌دهد. 

البته این مشکل تنها مختص به تابستان نیست و در فصول سرد نیز به دلیل افزایش مصرف گاز خانگی، صنایع با محدودیت یا قطع گاز مواجه می‌شوند که بر واحدهای احیای مستقیم و کوره‌های ذوب تأثیر می‌گذارد و همین مساله  توان عملیاتی واقعی شرکت‌ها را کاهش داده و برنامه‌ریزی تولید و فروش را مختل خواهد کرد. 

نکته قابل توجه این است که باوجود افت تولید و عدم بهره برداری کامل از ظرفیت ها اما صورت حساب درآمد فروش ، روزهای طلایی خود را می گذراند ؛ این درحالی است که درنهایت با افزایش هزینه تمام‌شده تولید حاشیه سود واقعی شرکت تحت فشار قرار خواهد گرفت و به درطولانی مدت نمی توان روی منابع مالی تکیه کرد. 

به گزارش تابناک، رشد ۳۵ درصدی درآمد فروش فولاد خوزستان ناشی از افزایش حجم تولید یا سهم بازار نبوده است و درواقع ناشی از «رشد کم‌کیفیت» است نه بهبود در کارایی و بهره‌وری شرکت.