تماس عراقچی و ویتکاف و توافق درباره شروع مذاکرات؛ برگزاری نشست‌های محرمانه در عمان یا قطر
روزنامه «الجریده» مدعی شده عراقچی در پاسخ به ویتکاف، حمایت ایران از موضع دفتر سیاسی حماس و از هر طرحی را که به توقف خون‌ریزی در غزه منجر شود، اعلام کرد. با این حال، ویتکاف از عراقچی خواست اعلام رسمی حمایت از این طرح نه‌تنها از سوی ایران، بلکه از سوی برخی متحدانش — به‌ویژه حزب‌الله لبنان — صورت گیرد.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، روزنامه «الجریده» به نقل از منبعی آگاه در وزارت خارجه ایران آورده که در روز‌های اخیر تماس‌هایی میان عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، و استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا در منطقه، انجام شده است.
این تماس‌ها درباره ازسرگیری مذاکرات میان دو کشور بر سر پرونده هسته‌ای ایران بوده است؛ مذاکراتی که پس از حمله غافلگیرکننده اسرائیل به ایران در ماه ژوئن گذشته متوقف شد—حمله‌ای که به آغاز جنگی انجامید که اکنون با عنوان «جنگ دوازده‌روزه» شناخته می‌شود و در آن ایالات متحده نیز با بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران مشارکت داشت و در نهایت، آتش‌بسی شکننده برقرار شد.
در ادامه این مطلب آمده است: به گفته این منبع، آخرین تماس میان دو طرف شنبه‌شب گذشته برقرار شد و در آن، دو طرف بر ضرورت بازگشت به میز مذاکره توافق کردند. وی افزود که بر اساس فضای این گفت‌و‌گو، احتمال دارد چند نشست محرمانه میان تهران و واشنگتن در عمان یا قطر طی هفته آینده برگزار شود تا پیش از آغاز رسمی مذاکرات، درباره هماهنگی‌های لازم گفت‌و‌گو شود.
به گفته منبع یادشده، پیش از تماس روز شنبه، ویتکاف ابتکار عمل را در دست گرفت و با عراقچی تماس گرفت و از ایران خواست از طرح رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ غزه حمایت کند — طرحی که دو طرف درگیر، یعنی اسرائیل و جنبش فلسطینی حماس، با آن موافقت اولیه کرده‌اند و واکنش مثبت گسترده‌ای در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی برانگیخته است.
منبع افزود: عراقچی در پاسخ، حمایت ایران از موضع دفتر سیاسی حماس و از هر طرحی را که به توقف خون‌ریزی در غزه منجر شود، اعلام کرد. با این حال، ویتکاف از عراقچی خواست اعلام رسمی حمایت از این طرح نه‌تنها از سوی ایران، بلکه از سوی برخی متحدانش — به‌ویژه حزب‌الله لبنان — صورت گیرد.
ایران با احتیاط به این درخواست پاسخ داد. وزارت خارجه ایران در بیانیه‌ای درباره طرح ترامپ درباره غزه اعلام کرده بود که «تهران همواره از هر ابتکاری که متضمن توقف پاکسازی قومی و جنایات جنگی و ضد بشری در غزه بوده و زمینه احقاق حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین را فراهم کند، حمایت کرده است.»
با این حال، در همان بیانیه نسبت به ابعاد خطرناک این پیشنهاد و نیز «خیانت و کارشکنی اسرائیل در اجرای تعهدات خود» هشدار داده شد: «جمهوری اسلامی ایران با درنظرداشت ابعاد و جنبه‌های خطرناک این طرح، و ضمن هشدار مجدد نسبت به تکرار بدعهدی و کارشکنی رژیم صهیونیستی در عمل به وعده‌ها، به‌ویژه در پرتو طرح‌های توسعه‌طلبانه و نژادپرستانه این رژیم، هرگونه تصمیم گیری در این خصوص را در صلاحیت مردم و مقاومت فلسطین دانسته و از هر تصمیم آنها که متضمن توقف نسل‌کشی فلسطینیان، خروج ارتش اشغالگر صهیونیستی از غزه، احترام به حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین، ورود کمک‌های بشردوستانه و بازسازی غزه باشد، استقبال میکند.»
به گزارش تابناک، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا هم روز دوشنبه در خصوص رویکرد ایران به آتش بس غزه گفته بود که نشانه‌های قوی وجود دارد که نشان می‌دهد ایران مایل است توافق غزه به سرانجام برسد.
در همین زمینه، حزب‌الله لبنان نیز به‌طور غیرمنتظره، پریشب از مواضع پیشین خود عقب‌نشینی کرد. پیش‌تر، نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله، طرح ترامپ را به‌شدت مورد حمله قرار داده بود، اما اکنون حزب اعلام کرده که از هر تصمیمی که حماس اتخاذ کند، حمایت میکند — تصمیمی که حماس نیز موافقت اولیه خود با طرح ترامپ را اعلام کرده است.
منابع لبنانی به «الجریده» گفته‌اند که حزب‌الله پس از دریافت تماس‌هایی از ایران و حماس، موضع خود را «تصحیح» کرده است.
از سوی دیگر، منبع ایرانی افزود: ویتکاف تلاش کرده است از سرگیری مذاکرات هسته‌ای را به دستیابی به آتش‌بس در غزه پیوند بزند، در تلاشی برای واداشتن تهران به استفاده از نفوذ خود بر متحدانش، به‌ویژه حماس، تا با پیشنهاد آمریکا به‌طور مثبت برخورد کنند.
در مقابل، عراقچی بار دیگر شروط ایران برای ازسرگیری گفت‌و‌گو‌ها را تکرار کرد که شامل این موارد است: به‌رسمیت شناختن «حق» ایران برای غنی‌سازی اورانیوم؛ رد هرگونه مذاکره درباره برنامه موشکی ایران، و عدم پیوند دادن پرونده هسته‌ای با مسائل منطقه‌ای.
به گفته این منبع، ویتکاف در پاسخ، عراقچی را از آمادگی واشنگتن برای همکاری در شورای امنیت به‌منظور لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران که بر اساس مکانیسم ماشه (Snapback) در چارچوب توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ دوباره اعمال شده بود، آگاه کرد.
به گزارش تابناک، ادعای «الجریده» در حالی است که دو روز پیش دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مراسم سالگرد تاسیس نیروی دریایی آمریکا هشدار داد: «ایران نباید بمب اتم داشته باشد. ما ۳۰ موشک تام هاک از ناوگان مان شلیک کردیم. ما پتانسیل هسته‌ای ایران را از بین بردیم، ما ۲۲ سال برای حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران تمرین کرده بودیم... اگر ایران برنامه هسته‌ای خود را دوباره آغاز کند ما دیگر اینقدر طولانی منتظر نخواهیم ماند تا دوباره به ایران حمله کنیم.»
در واکنش به این سخنان سخیف ترامپ، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران نوشت: «وقتی برای پنجمین دور مذاکرات با آقای ویتکاف در ۲ خرداد عازم شدم، نوشتم:
سلاح هسته‌ای صفر = توافق داریم.
غنی‌سازی صفر = توافقی در کار نیست.
اگر رئیس‌جمهور آمریکا نگاهی به صورت‌جلسه این مذاکرات، که توسط واسطه مذاکرات ثبت و ضبط شده است، بیندازد، خواهد دید که چقدر به جشن گرفتن یک توافق هسته‌ای جدید و تاریخی نزدیک بودیم.
رئیس‌جمهور آمریکا باید به یاد داشته باشد که هیچ‌گاه اطلاعاتی مبنی بر پنهان‌کردن سلاح‌های کشتار جمعی توسط عراق وجود نداشت. تنها خرابی‌های غیرقابل‌تصور، هزاران آمریکایی کشته شده و هفت تریلیون دلار از پول مالیات‌دهندگان آمریکایی هدر رفت.
به همین ترتیب، هیچ «اطلاعاتی» وجود ندارد که نشان دهد اگر اسرائیل آمریکا را برای حمله به مردم ایران فریب نمی‌داد، ایران «ظرف یک ماه» به توسعه سلاح هسته‌ای نزدیک می‌شد. با شکست این عملیات، اسرائیل اکنون تلاش میکند یک تهدید خیالی از قدرت دفاعی ایران ترسیم کند. آمریکایی‌ها دیگر از جنگیدن برای «جنگ‌های بی‌پایان» اسرائیل به ستوه آمده‌اند.
ایران کشوری «بزرگ» و ایرانیان ملتی «بزرگ» و وارثان یک تمدن کهن «بزرگ» هستند. ساختمان‌ها و ماشین‌آلات ممکن است نابود شوند، اما «هرگز» خدشه‌ای به اراده ما وارد نخواهد شد. پافشاری بیشتر بر این اشتباه محاسباتی هیچ مشکلی را حل نمی‌کند. هیچ راه‌حلی جز رسیدن به یک «راه‌حل مذاکره‌شده» وجود ندارد.»
چند روز پیش نیز، عراقچی در مورد گزارش‌های رسانه‌ای مبنی بر اینکه آمریکا چهار شرط را برای مذاکره با ایران از جمله شروط غیرهسته‌ای گذاشته است، عنوان کرده بود: شرط‌هایی که در رسانه‌ها مدعی شدند گذاشته شده، هیچ‌کدام رسماً به ما گفته نشده است. ما در ماه‌های اخیر فقط درباره موضوع هسته‌ای با آمریکایی‌ها صحبت داشتیم؛ البته به‌صورت غیرمستقیم. پیام‌هایی به شکل مستقیم، غیرمستقیم یا از طریق واسطه‌ها بین ما و طرف آمریکایی تبادل شده، اما هیچ‌گاه هیچ موضوعی غیر از موضوع هسته‌ای مورد گفت‌و‌گو نبوده است.
وزیر خارجه گفت: در این تبادلات، پیشنهادات ما کاملاً روشن بود و فکر می‌کنیم اگر به پیشنهاد ما توجه می‌شد و فرصت برای دیپلماسی به این شکل از بین نمی‌رفت یا محدود نمی‌شد، دستیابی به یک راه‌حل مذاکره‌شده و دیپلماتیک دور از دسترس نبود.
وی ادامه داد: اکنون امکانی وجود دارد، به‌شرط آن‌که طرف مقابل با حسن نیت وارد مذاکراتی شود که منافع متقابل طرفین را در بر داشته باشد.
عراقچی در ادامه با بیان اینکه تفاوت شرایط امروز با گذشته این است که یک موضوع جدید به آن اضافه شده است؛ اقدامی که در شورای امنیت انجام دادند، تصریح کرد: همان‌طور که پیش‌تر گفتم، این اقدام هرگونه مذاکره آینده را سخت‌تر و پیچیده‌تر میکند و دستیابی به یک راه‌حل توافق‌شده را دشوارتر خواهد ساخت.
عراقچی ادامه داد: وزارت امور خارجه به تلاش‌های خود برای پیشبرد دیپلماسی ادامه خواهد داد. از نظر ما، نقش دیپلماسی هیچ‌گاه قابل حذف یا نادیده گرفتن نیست. ما به تلاش‌های خود ادامه خواهیم داد، اما همان‌طور که گفتم، با توجه به تغییر شرایط چه پس از تهدید و حمله نظامی و چه پس از اجرای اسنپ‌بک مذاکرات آینده قطعاً مانند گذشته نخواهد بود.
چرا باید با کسی که بما حمله کرده و از اسرائیل حمایت میکند، مذاکره و از طرح صلح خیانت بار مطروحه از سوی ترامپ حمایت کنیم و چرا اسرار دارند علاوه بر ایران حزب الله هم حمایت کند ،این از طرح زیرکانه آمریکا حکایت دارد و متاسفانه مسئولین سیاسی ما توجه ای به بیانات رهبری ندارند.. 