رئیس قبول کن تموم شده!/چرا «شوالیه‌های آلتو» شکست خورد؟
به گزارش خبرنگار تابناک، «شوالیه‌های آلتو» که در سال جاری میلادی (۲۰۲۵) اکران شد، یک‌شکست تجاری برای سازندگانش بود و بازی رابرت دنیرو در دو نقش هم نتوانست آن را نجات دهد. راستش رابرت دنیرو باید قبول کند دوران فیلم‌های گانگستری و روزهایی که با مارتین اسکورسیزی در این‌زمینه تاخت و تاز می‌کرده‌اند گذشته است. البته شاید دوران این‌فیلم‌ها نگذشته باشد و هنوز با قصه و پرداخت جذاب بتوان مخاطب را روی صندلی سینما نگه داشت اما حداقل سن و سال دنیرو و اسکورسیزی دیگر مناسب ماجراجویی در این‌زمینه نیست.
ویتو جنوویزه، آدمش را برای ترور فرانک کاستلو می‌فرستد و سوءقصدی نافرجام رخ می‌دهد. گذشته و آینده همین‌حادثه احتمالا سوژه جذابی به نظر سازندگان فیلم آمده است. ساختار فیلم هم مانند «رفقای خوب» یا «مرد ایرلندی» که ساخته‌های مارتین اسکورسیزی با بازی دنیرو هستند، از طریق روایت اول‌شخص و نریشن او روی تصویر پیش می‌رود. اما واقعا چرا «شوالیه‌های آلتو» نمی‌تواند مخاطبش را پای صندلی و صفحه نمایش یا پرده سینما نگه دارد و با چه دل و جراتی، فیلمی ۱۲۳ دقیقه‌ای ساخته شده که از ۴۵ میلیون‌دلار سرمایه، فقط ۹ میلیون در سراسر دنیا فروخته است؟
یا دوره این‌گونه فیلم‌ها گذشته و کارگردانان و نویسندگانی که دغدغه ژانر گانگستری را دارند، باید فکر دیگری کنند یا این‌که دست سازندگان و بازیگر اصلی فیلم برای مخاطب رو شده و حوصله تکرار ندارند. بازی در نقش دو پدرخوانده مافیایی، برای رابرت دنیرو که در این‌راه مو سفید کرده، حتما جذاب و احتمالا یکی از آخرین‌فرصت‌های عمر بازیگری‌اش بوده اما محاسبات دقیقی برای این‌کار صورت نگرفته و با وجود این‌که آقای بازیگر تلاش کرده تفاوت رفتاری تند و پرخاش‌جویانه جنوویزه آتشی را با کاستلوی سیاستمدار و دیپلمات نشان دهد، و باز هم با وجود این‌که دنیرو را گریم کرده‌اند تا شبیه مابه‌ازای واقعی دو شخصیت باشد، باز هم یخ ماجرا آب نمی‌شود و بازیگر بزرگ تاریخ سینما، از این‌چالش سربلند بیرون نمی‌آید.
آخرین‌اقبال دنیرو در ژانر گانگستری، «مرد ایرلندی» بود که سال ۲۰۱۹ ساخته شد و البته دوره جوانی شخصیت فرانک شیرن به‌مدد جلوه‌های رایانه‌ای از کار درآمد و صورت دنیرو برای جوانی‌های شخصیت با این‌ابزار مدرن ساخته و پرداخته شد. دنیرو به‌خاطر «مرد ایرلندی» و «قاتلین ماه کامل» (۲۰۲۳) در جوایز اسکار، گلدن گلوب و بفتا نامزد شد اما هیچ‌کدام را به خود اختصاص نداد.
دنیرو در دو نقش/سمت راست کاستلو و سمت چپ جنوویزه
بخشی از ماجرا به این‌دلیل است که دوره دنیرو سرآمده و در روزگار درخشش نیست. بخش دیگری از ماجرا هم به این‌واقعیت برمی‌گردد که دوره فیلم‌های گانگستری حداقل به شکلی که طی چنددهه گذشته سراغ داریم طی شده و «دشمن ملت» (۲۰۰۹) مایکل مان با محوریت بازی جانی دپ هم وقتی امروز تماشایش می‌کنیم، جلوه چندانی ندارد.
به‌هرحال فیلم برای موفقیت، باید مخاطب را با خود همراه کند و در جهان امروز، مسائل و موضوعات گانگسترها، از نظر موضوعات مد نظر مردم، چندان در اهمیت نیست.
بد نیست به این‌موضوع هم اشاره کنیم که پس از درگذشت بهرام زند، منوچهر اسماعیلی و چنگیز جلیلوند، گویندگی به‌جای رابرت دنیرو به علی‌همت مومیوند که یکی از گویندگان نسل میانی دوبلاژ ایران محسوب می‌شود و امروزها در جایگاه پیشکسوت این‌حوزه ایستاده، رسیده است. مومیوند در «مرد ایرلندی» هم جای دنیرو گویندگی کرد و در «شوالیه‌های آلتو»هم این‌کار را در دو نقشی که دنیرو ایفا کرده، انجام داده است. اما بازی و صورت دنیرو در هر دو نقش، فقط از نظر اسمی برای گوینده چالش محسوب می‌شود. مومیوند هم همان‌قدر که دنیرو در کارش موفق نبوده، در دوبله به‌جای دو شخصیت ویتو جنوویزه و کاستلو، عدم توفیق داشته است.
دنیرو در نقش جنوویزه با عینک و تغییر فرم صورت و فک، کمی بیشتر اقبال موفقیت داشت تا ایفای نقش کاستلو
سینمای گانگستری هم یکی از ژانرهایی است که تبدیل به نوستالژی و امور کلاسیک شده‌اند. بنابراین اگر کارگردانان و بازیگران بزرگی که سال‌ها در این‌ژانر درخشیده‌اند، بخواهند خود را تکرار کنند، مانند برخی کارگردانان بزرگ سینمای ایران محکوم به عدم توفیق و شکست هستند.
صادق وفایی
