دریاچه ارومیه قربانی کدام سیاست‌ها شد؟

به گزارش خبرنگار تابناک از استان آذربایجان غربی، «دریاچه ارومیه» که قدمتی چندین هزار ساله دارد، دیگر در نقشه ایران زمین جایی ندارد و برای همیشه به تاریخ پیوست و این اتفاق زمانی رخ داد که طرح‌های آب رسانی زیادی برای آن پیشنهاد می‌شد، اما غافل از اینکه این طرح‌ها فقط در حد گفتن بود ولی در عمل از کار خبری نبود.

مساحت این دریاچه در سال ۱۳۷۷ در حدود شش هزار کیلومتر مربع بود که در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار می‌گرفت و در سال ۱۳۷۴ بیشترین حجم آب به میزان ۳۲ میلیارد متر مکعب آب داشت، به عنوان بزرگ‌ترین دریاچهٔ داخلی ایران، بزرگ‌ترین دریاچه آب شور در خاورمیانه، و ششمین دریاچهٔ بزرگ آب شور دنیا شناخته می‌شد.

مسئولان مربوطه کشور با تمام توان خود توانستند که این دریاچه را به یک بیابان نمک زار تبدیل کنند و هر وقت یک تریبون یا رسانه به دست می‌آوردند صحبت از احیای دریاچه ارومیه می‌کردند. همچنین بازی با اعداد افزایش یا کاهش سطح دریاچه ارومیه کار هر روز مسئولان مربوطه آذربایجان غربی شده بود و حال باید منتظر ماند و دید که بعد از این چگونه با اعداد بازی خواهند کرد.

دولت‌هایی گذشته، راه کار‌های زیادی را برای احیای دریاچه ارومیه پیشنهاد دادند که تعداد کمی از آنها اجرایی شد و برخی نیز کلا قابل اجرا نبود، اما اگر همین طرح‌های کمی که اجرا شد در زمان مناسب برای نجات دریاچه ارومیه عملی می‌شدند امروز شاهد از بین رفتن دریاچه ارومیه نبودیم.

راهکار‌های شکست خورده دولت‌ها برای احیای دریاچه ارومیه

۲۶ برنامه سخت افزاری و نرم افزاری برای احیای دریاچه ارومیه مصوب شده، انتقال آب کانی سیب به دریاچه ارومیه، انتقال آب تصفیه خانه‌های ارومیه و تبریز به دریاچه ارومیه، تغییر الگوی کشت در حوضه دریاچه ارومیه، پر کردن ۶۵ هزار چاه غیر مجاز در حوضه آبریز این دریاچه و چندین و چند طرح دیگر که فقط سرابی بیش نبود.

اما نقش مردم و طبیعت منطقه را نیز نباید در این مساله نادیده گرفت، کاهش بارندگی، برداشت بی‌رویه آب از منابع ورودی، سدسازی‌های ایران و ترکیه، استفاده از منابع سطحی توسط کشاورزان، حفر چاه‌های غیرمجاز، و اجرای طرح‌های عمرانی بدون ملاحظات زیست‌محیطی، و برخی عوامل دیگر که سبب شد در تابستان ۱۴۰۴ دریاچه ارومیه از بین برود.

نقش دریاچه ارومیه در انتخابات ریاست جهموری

اصولگرایان و محمود احمدی‌نژاد هیچ توجهی به معضل دریاچه ارومیه نداشتند، اما حسن روحانی به این موضوع دقت کرد و توانست اعتماد شمال غرب کشور را به خود جلب کند و در نهایت وی، مساله ریاچه ارومیه را در اولویت‌های اصلی و وعده‌های انتخاباتی خود قرار دهد.

همین موضوع باعث شد تا روحانی، سه برابر سایر رقبای خود دراین آذربایجان غربی رأی آورد و به محض رسیدن به قدرت، هفت میلیارد دلار برای احیای دریاچه ارومیه طی ده سال هزینه کنار گذاشت.

حتی در تبلیغات انتخابات مجلس شورای اسلامی، کاندیدا‌های منطقه شمال غرب کشور، از دریاچه ارومیه به خوبی استفاده تبلغاتی می‌کردند و کسانی که در انتخابات شرکت کرده بودند، قول‌هایی به مردم برای احیای دریاچه ارومیه می‌دادند که همه فکر می‌کردند هفته بعد این دریاچه پر از آب خواهد شد.

اما با خشک شدن دریاچه ارومیه باید منتظر ماند و دید که مسئولان چگونه از خشک شدن آن برای وعده‌های انتخاباتی استفاده خواهند کرد.

انتقام دریاچه ارومیه از مناطق اطراف خود

با خشک شدن دریاچه ارومیه باید منتظر عواقب خطرناک آن باشیم چرا که صحبت از منطقه وسیع نمک است که بر سر مردمان منطقه آوار خواهد شد.

خشکی دریاچه ارومیه سبب کاهش جمعیت و تغییر الگوی سکونت در دو طرف می‌شود و همچنین سبب بروز مخاطرات طبیعی مانند از بین رفتن زمین‌های کشاورزی، تلف شدن حیوانات بومی، کاهش مراتع، باد‌های حامل نمک، مهاجرت‌های توده‌ای، مشکلات قومی، بروز بیماری‌های صعب‌العلاج و... از جمله آسیب‌های انسانی است که باید منتظر آنها باشیم.

دریاچه ارومیه بعد از ۱۳ هزار سال زندگی خود روی کره زمین، توسط سوء مدیریت مسئولان مربوطه و مردمان منطقه شمال غرب، به طور بی‌رحمانه‌ای از بین رفت تا یک خاطره بد از نسل امروزی برای آیندگان ثبت شده باشد.